Tính hữu ích của công tác hạch toán,quản lý TSCĐ trong doanh nghiệp và những bất hợp lý còn

lời nói đầu

TSCĐ là cơ sở vật chất kỹ thuật của nền KTQD, đồng thời là bộ phận quan trọng

trong việc sản xuất ra sản phẩm,dịch vụ.TSCĐ là yếu tố quyết định đến sự sống còn của

doanh nghiệp trong quá trình sản xuất kinh doanh. Đối với doanh nghiệp,TSCĐ là công

cụ trung gian để con người tác động đến đối tượng lao động,nó là điều kiện càn thiết để

giảm cường độ lao độngvà tang năng suât lao động,nó thể hiện cơ sở vật chất kỹ thuật,

trình độ công nghệ,năng lưc và thế mạnh của doanh nghiệp trong việc sản xuất kinh

doanh. Trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước ngày nay,khoa học kỹ

thuật trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp thì TSCĐ là yếu tố quan trọng để tạo nên các

thế mạnh cạnh tranh đối với các doanh nghiêp hiện nay.

Tổng công ty xuất nhập khẩu xây dựng việt nam(VINACONEX) phát triển và

thành đạt,yếu tố để quyết định là có sự đóng góp đáng kể củaTSCĐ.Điều đó nói nên rằng

không thể phủ nhận vai trò đặc biệt quan trọng củaTSCĐ với quá trình kinh doanh của

Tổng công ty.Bắt đầu trong giai đoan công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nước,nghành xây

dựng được xem là nghành mũi nhọnthì việc quản lý,nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ

càng đáng quan tâm hơn.Riêng về hạch toán và quản lýTSCĐ thời gian qua đã có nhiều ý

kiến đóng góp và đưa ra bàn luận,nhiều giải pháp đã đượcnghiêm cứu vận dụng và tỏ ra

có hiệu quả nhất định.Tuy nhiên không phải là đã hết những tồn tại,vướng mắc đòi hỏi

phải tiếp tục đưa ra phương hướng hoàn thiện.

Xuất phát từ ý nghĩa của TSCĐ và yêu cầu thực tế của Tổng công ty,thì TSCĐlà

yếu tố quyết định trong quá trình sản xuất kinh doanhcủa doanh nghiệp,hơn nữa yếu tố

TSCĐ còn rất nhiều vấn đề cần đề cập tới.Đồng thời ,vơi sự hướng dẫn rất nhiệt tình của

thầy giáo,cho nên em đã mạnh dạn chọn đề tài này.

Đề tài gồm 3 phần chính:

Phần 1: Cơ sở lý luận của tổ chức hạch toán,quản lý TSCĐ ở doanh nghiệp

Phần 2: Thực tế về tổ chức hạch toán, quản lý TSCĐ tại Tổng công ty xuất

nhập khẩu xây dựng Việt Nam.

Phần 3: Tính hữu ích của công tác hạch toán,quản lý TSCĐ trong doanh

nghiệp và những bất hợp lý còn tồn tại.Các giải pháp hoàn thiện.

1

PHẦN I

CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC HẠCH TOÁN,

QUẢN LÝ TSCĐ Ở DOANH NGHIỆP

A. Ý NGHĨA CỦA TSCĐ VỚI VẤN ĐỀ HẠCH TOÁN.

1. Lý luận chung về tổ chức hạch toán,quản lý TSCĐ.

Sản xuất luân là sự tác động qua lại của ba yếu tố cơ bản: Sức lao động của con

người; Tư liệu lao động và đối tượng lao động. Trong tư liệu lao động,TSCĐ là yếu tố cơ

bản có ý nghĩa quyết định.

TSCĐ là những tư liệu lao động có giá trị lôn,thời gian sử dụng dài.TSCĐ tham

gia vào chu kỳ kinh doanh và giữ nguyên hình thái vật chất ban đầu cho đến khi

hỏng.Trong quá trình hoạt động,TSCĐ bị hao mòn dần và giá trị của nó chuyển dịch từng

phần vào chi phí kinh doanh của sản phẩm làm ra.Khi sản phẩm trên tiêu thụ được thì

hao mòn này của TSCĐsẽ chuyển thành vốn tiền tệ. Vốn hàng này phải tích luỹ lại thành

nguồn vốn để tái TSCĐ khi cần thiết.Ngoài ra TSCĐ phải là sản phẩm của lao động, tức

là vừa có giá trị, vừa có giá trị sử dụng. Nói cách khác nó phải là hàng hoá và như vậy nó

phải được mua bán,chuyển nhượng với nhau trên thị trường tư liệu sản xuất.

TSCĐ gắn liền vói doanh nghiệp trong suốt quá trình tồn tại và phát triển.Vậy

tăng cường đầu tư TSCĐ hiện đại,nâng cao chất lượng xây dựng,lắp đặt TSCĐ là một

trong những biện pháp hàng đầu để tăng năng suât lao động,tạo ra sản phẩm chất lượng

cao, giá thành hạ,tạo điều kiện cho doanh nghiệp ngày càng phát triển. Do vậy cần phải

quản lý TSCĐ như một yếu tố sản xuất cơ bản.TSCĐ là một bộ phận của vốn sản xuất

nên cũng phải quản lý TSCĐ như mọt bộ phận của vốn sản xuất kinh doanh cơ bản.Do

vậy phả thể hiện TSCĐ về mặt giá trị và theo dõi nguyên giá, giá trị hao mòn và giá trị

còn lại.Trong số nguyên giá phản ánh lương vốn ban đầu đã bỏ ra để hình thành TSCĐ.

Giá trị hao mòn phản ánh phần giá trị đã được chuyển vào giá trị sản phẩm của

TSCĐ,nhưng quan trọng vẫn là GTCL của TSCĐ, nó phản ánh phần giá trị của TSCĐ có

khả năng luân chuyển vào giá trị sản phẩm hay phần còn lại của TSCĐ có khả năng sinh

lợi.Các loại giá trị này phải được phản ánh trên các báo cáo tài chính của doanh nghiệp.

Để quản lý TSCĐ, tất cả TSCĐ đều phải có sự giao nhận giữa các bộ phận có liên

quan để xác định trách nhiệm của moõi cá nhân và bộ phận quản lý để sử dụng TSCĐ.

Trong quản lý TSCĐ, phải thể hiện quản lý bộ phận tài sản đã tiêu dùng và tiêu

hao với tư cách là một chi phí vật chất của kết quả sản xuất kinh doanh.

Do vậy để hạch toán tốt TSCĐ, hệ thống kế toán Việt Nam đã ra đời áp dụng cho

các doanh nghiệp (Ban hành theo quyết đinh số 1141- TC/CĐKT ngày 1/11/95 của bộ

trưởng Bộ tài chính - đã sửa đổi ) Nó quy định và được sắp xếp như sau:

Trong bảng cân đối tài sản thì được chia thành nhiều loại khác nhau và ký hiệu là (

I,II,...).Trong mỗi nhóm lại được chia ra thành nhiều chỉ tiêu và được ký hiệu là (1,

2,.....), trong các chỉ tiêu lại được chia thành các chỉ tiêu nhỏ.Do đó mà mỗi nhóm mỗi

chỉ tiêu lại có những đặc trương riêng nhất định dễ dàng cho việc quản lý.

Thông qua việc phân loại,TSCĐ sẽ được xác định về số lương, cơ cấu của từng

loại hiện có trong từng doanh nghiệp. Tài liệu phân loại TSCĐ được dùng để lâp kế

hoach sản xuất,nhập khẩu, kế hoạch sửa chữa lớn và hiện đại hoáTSCĐ, là cơ sở để xác

2

định GTCL và mức khấu hao TSCĐ. Nên việc phân loại chính xác sẽ tạo điều kiện phát

huy hết ttác dụng của TSCĐ trong quá trình ẻ dụng, đồng thời phục vụ tốt cho công tác

thống kê, kế toán TSCĐ ở các đơn vị cơ sở.

Vì thế mà tuỳ theo mục đích sử dụng của mỗi loại hình doanh nghiệp mà có nhữnh

cách phân loại như sau:

TSCĐ hữu hình: Nó bao gồm toàn bộ những tư liệu lao động hình thái vật chất cụ

thể, có đủ tiêu chuẩn và thời gian sử dụng (Hiện nay giá trị =5 triệu đồng,thời gian sử

dụng=1 năm)

Nó được phân loại theo kết kấu,theo nguồn hình thành.......và nó bao gồm:

- Nhà cửa ,vật liệu kiến trúc.

- Máy móc, thiết bị.

- Phương tiện, thiết bị vận tải,truyền dẫn.

- Thiết bị dụng cụ quản lý .

- Cây lâu năm, súc vật làm việc và cho sản phẩm.

- Tài sản cố định phúc lợi.

- Tài sản cố định khác.

 TSCĐ vô hình: Là những tài sản không có hình thái vật chất, phản ánh một lượng giá

trị mà doanh đã thực sự đầu tư.Theo quy định mọi khoản chi phí thực tế mà doanh

nghiệp đã chi ra liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có giá trị từ 5

triệu đồng và thời gian sử dụng từ 1 năm trở lênmà không hình thanh TSCĐ hữu hình

thì coi là TSCĐ vô hình.

Nó được phân loại theo kết cấu,đặc điểm.....và nó bao gồm:

- Chi phí thành lập doanh nghiệp .

- Chi phí nghiêm cứu ,phát triển.

- Bằng phát minh ,sáng chế.

- Lợi thế thương mại.

- Quyền dặc nhượng hay qyền khai thác.

- Quyền thuê nhà.

- Quyền sử dụng đất.

- Bản quyền tác giả.

- Nhãn hiệu .

 Tài sản cố định thuê (cho thuê) tài chính: Là TSCĐ mà doanh nghiệp đi thuê dài hạn

và được bên cho thuê trao quyền quản lý sử dụng trong hâù hết thồi gian tuổi thọ của

TSCĐ. Tiền thu về cho thuê đủ cho người cho thuê trang trải được chi phí của tài sản

cộng vối khoản lôị nhuận từ đầu tư đó.

Hoạt động thuê(cho thuê) tài chính nó có các điều kiện sau:

- Thứ nhất:Khi kết thúc hộp đồng cho thuê,bên thuê được nhận quyền sổ hữutài sản

thuê hoặc được tiếp tục thuê theo thoả thuận.

-Thứ hai: Khi kết thúc hợp đồngcho thuê, bên thuê được nhận quyền lựa chọn mua tà

sản thuê theo giá danh nghĩa thấp hơn giá thực tế của tài sản thuê tại thời điểm mua lại.

3