Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Tính hiện thân của việc ý niệm hóa các phạm trù tình cảm trong truyện Kiều
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
48 NGON NGlT&BCttSONG Sd 10 (228)-2014
iNGON NGC HOC VCtt VIET NG C H0C | ^ Q. l A,S^/\
n
TINH HIEN THAN VOtt VIEC Y NIEM HOA
CAC PHAM TRU TINH CAM TRONG TRUYEN KIEV EMBODIMENT AND THE CONCEPTULIZATION OF EMOTIONAL CATEGORIES
IN THE TALE OF KTEV
NGUYEN THU QUYNH
(ThS-NCS; D?i hoc Sir pham Thai Nguyen)
Abstract: Following the approach of cogmtive semantics wMch states the conceptual
structure of emotion, in titis paper I aim to analyse the basis of embodiment cognitive through
conceptulizing emotional categories in The Tale of Kieu. The cognitive method Nguyen Du
applied to analyze emotional categories meets the cognitive method of human. The author chose
human beings and body parts as reference center for emotion. However, Nguyen Du's method
still show unique characteristics through using a rich and evocative vocabulary.
Key words: embodiment; concept; emotion; the tale of Kieu.
1. Dat v^n de tiep. Nhimg gi cd the truyen dat chinh la sir mieu
Cac hpc gid Trung Qudc va phuang Tdy xua ta nhCmg kinh nghiem hien thdn ciia mdi nguoi
va nay da ban bac rat nhieu ve qua trinh trdi thdng qua ngdn ngQ-. Con ngudi cung khdng the
nghiem hien than nhu quan diem di nhdn vi tiep can mgt cdch true tiep vdi cac trai nghipm
trung (lay con ngudi lam trung tam), cdn thie chu
thdn. vien thir chu vdt (gan thi lay than the, xa thi
ldy cac vat de tham chieu). Tien de li thuyet ciia
cac quan diem nay la chii nghTa kinh nghiem
(experiential ism). Theo G. Lakoff, ngdn ngir hpc
tri nhan dya tren co sd kinh nghiem de nghien
Cliu van de y niem hda va pham tru hoa the gidi.
Chil nghTa kinh nghiem thua nhan su phu thudc
ciia tu duy vao td chiic cua co the eon ngudi va
sy bieu hien ra ben ngodi thdng qua cae hanh vi
tac ddng len co the trong mdi trudng ma con
ngudi da trai qua. Chinh kinh nghiem ciia con
ngudi ve ca the giiip con ngudi cd each li giai
the gidi thdng qua cac bp phan tren co the ciia
minh (hien thdn). Trong bai viet nay, chimg tdi
se de cap den tri nhan hien than vdi viec y niem
hda cac pham tru tinh cam (PTTC); tir do tim
hieu qua trinh y niem hda cac pham trii tinh cam
CO ban trong Truyen Kieu.
2. Cff Sff tri nhan hien than vdi viec y niem
hoa cac pham trii tinh cam
Tinh cdm, vdi tu each la eac sy kien ben
trong the gidi tinh than ciia con ngudi vd mang
tinh rieng tu nen khdng ai cd thi tilp can va
khdng the nao truyen dat dugc mdt each true
tinh cam ciia ngudi khac nen phai nhd ngdn ngS
lam phuang tien chinh yeu de ddng gdi cac ttai
nghiem ciia ca nhdn vd diing ngdn ngii de the
hien cdc tinh cam dd. Mdi bieu hien tinh cam
ciia con ngudi la kinh nghiem hien than sau sac
ma ngudi mang cam xiic dd cd dupc. Dira tt^n
ea sd ciia sy trai nghiem, dae biet la kinh nghi?ni
hien than eiia con ngudi ve the gidi tinh cam, cac
y niem tinh cam dupc tao nen. Chinh vi v^y,
kinh nghiem hien than trong viec y niem hda cac
PTTC ludn dugc gan lien vdi sy the hien ciia co
the con ngudi qua net mat (chau mdy, tai mat, tit
mat, ha mdm...); cu chi, dieu bd (lac dau, nhiin
vai, rut cd...) hay hanh ddng (vung tay, dam, da,
chay...) hoac ngdn ngir (am thanh, giong
dieu...).
Di theo hudng tiep can ciia ngii' nghTa hpc tri
nhan khi cho rang cac cau true y niem ndi chung
vd cau tnic y niem ve tinh cdm ndi rieng deu
mang tinh tri nhdn hien than, dudi day, chiing tfii
se tap trung rim hieu cdch thuc tri nhan hi?n tiifin
vdi viec y niem hda mdt so PTTC co ban cua
con ngudi trong Truyen Kieu.
3. Tri nhan hien than vdi viec y ni^m hda c^c
pham trii tinh cam trong Truyen Kiiu