Tìm hiểu quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện hương khê, tỉnh hà tĩnh thời kì 2006-2011. định hướng và giải pháp chuyển dịch cơ cấu kinh tế đến năm 2020.

1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA ĐỊA LÝ

----

TRẦN BÁ DUẪN

Tìm hiểu quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế

huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh thời kì 2006-

2011. Định hướng và giải pháp chuyển dịch cơ

cấu kinh tế đến năm 2020

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

SƯ PHẠM ĐỊA LÝ

2

LỜI CẢM ƠN

Để đề tài khóa luận hoàn thành em xin chân thành cảm ơn:

Thầy Nguyễn Thanh Tưởng, thầy đã hướng dẫn, chỉ bảo em tận tình trong

suốt quá trình thực hiện và hoàn thành đề tài.

Cảm ơn tất cả các Thầy, Cô trong khoa Địa Lí đã tạo điều kiện và giúp đỡ

em trong quá trình thực hiện đề tài.

Cảm ơn các anh, chị ở phòng Thống kê, phòng Tài chính, phòng Tài

nguyên và môi trường huyện Hương Khê đã tạo điều kiện giúp em hoàn

thành khóa luận.

Và cuối cùng em xin cảm ơn sự quan tâm, động viên chia sẽ của gia đình

và bạn bè.

Đà Nẵng, tháng 5 năm 2013

Sinh viên thực hiện

Trần Bá Duẩn

3

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................................1

1. Lí do chọn đề tài...........................................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................................2

3. Nhiệm vụ nghiên cứu...................................................................................................2

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..............................................................................2

5. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ..........................................................................................2

6. Quan điểm ngiên cứu...................................................................................................3

7. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................................4

8. Cấu trúc đề tài...............................................................................................................4

PHẦN NỘI DUNG ...........................................................................................................5

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THƯCH TIỄN VỀ CHUYẾN DỊCH CƠ

CẤU KINH TẾ ................................................................................................................5

1.1. Khái niệm cơ cấu kinh tế......................................................................................5

1.1.1. Khái niệm.............................................................................................................5

1.1.2. Bản chất của cơ cấu kinh tế ...............................................................................5

1.1.3. Các nội dung của cơ cấu kinh tế........................................................................5

1.2. Chuyến dịch cơ cấu kinh tế................................................................................6

1.2.1. Khái niệm.............................................................................................................6

1.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế ................................6

1.2.3. Ý nghĩa chuyển dịch cơ cấu kinh tế..................................................................7

1.3. Khái quát tình hình chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở Việt Nam và Hà Tĩnh....7

1.3.1. Ở Việt Nam..........................................................................................................8

1.3.2. Ở Hà Tĩnh...........................................................................................................10

4

CHƯƠNG 2. QUÁ TRÌNH CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ Ở HUYỆN

HƯƠNG KHÊ, TỈNH HÀ TĨNH THỜI KỲ 2006 – 2011....................................12

2.1. Các nhân tố ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện hương khê .....12

2.1.1. Các nhân tố về điều kiện tự nhiên ..........................................................................

2.1.2. Các nhân tố về diều kiện kinh tế xã hội.............................................................17

2.1.3. Đánh giá ảnh hưởng của các nhân tố tự nhiên và kinh tế - xã hội đến quá trình

chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hương Khê............................................................22

2.2. Thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hương Khê thời kỳ 2006- 201124

2.2.1. Tình hình phát triển kinh tế huyện Hương Khê ...............................................24

2.2.2. Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Hương Khê ..........................................26

2.2.3. Những kết quả đạt được và hạn chế của sự phát triển kinh tế và chuyển dịch

cơ cấu kinh tế huyện Hương Khê thời kì 2006 – 2011...............................................45

CHƯƠNG 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH

TẾ HUYỆN HƯƠNG KHÊ, TỈNH HÀ TĨNH ĐẾN NĂM 2020........................50

3.1. Định hướng .............................................................................................................50

3.1.1. Định hướng chung ...............................................................................................50

3.1.2. Mục tiêu phát triển...............................................................................................51

3.1.3. Định hướng cụ thể ...............................................................................................52

3.2. Một số giải pháp nhằm thúc đảy chuyển dịch cơ cấu kinh tế đến năm 2020 ..59

3.2.1. Tập trung chỉ đạo triển khai các quy hoạch đã được phê duyệt, xây dựng và

hoàn thành một số quy hoạch mới phục vụ cho phát triển kinh tế............................59

3.2.2. Đẩy mạnh phát triển kinh tế hàng hóa, chuyển dịch cơ cấu nội ngành nông

nghiệp, tăng tỉ trọng công nghiệp – xây dựng, thương mại và dịch vụ ....................59

3.2.3. Tập trung huy động các nguồn lực, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội,

tăng cường công tác quản lí thu chi – ngân sách, quản lí đất đai – tài nguyên môi

trường, hoạt động thống kê ............................................................................................64

3.2.4. Giải pháp khoa học công nghệ.............................................................................64

3.2.5. Giải pháp thị trường và tiêu thụ sản phẩm ........................................................65

3.2.6. Giải pháp huy động vốn đầu tư............................................................................65

3.2.7. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ................................................................66

PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................................67

1. Kết luận .....................................................................................................................67

2. Kiến nghị...................................................................................................................68

5

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Giá trị sản xuất các ngành huyện Hương Khê ( giá so sánh )...........................33

Bảng 2.2: Giá trị sản xuất các ngành huyện Hương Khê ( giá thực tế )............................34

Bảng 2.3: Cơ cấu giá trị sản xuất các ngành kinh tế huyện Hưng Khê ............................34

Bảng 2.4: Giá trị sản xuất nông nghiệp ( giá so sánh ) .......................................................37

Bảng 2.5: Cơ cấu giá trị sản xuất nông nghiệp .....................................................................38

Bảng 2.6: Diện tích, năng suất, sản lượng cây lương thực ( 2006 – 2011).......................38

Bảng 2.7: Diện tích, năng suất, sản lượng cây cao su và chè ( 2006 – 2011 )..................40

Bảng 2.8: Số lượng đàn gia súc, gia cầm toàn vùng ( 2006 – 2011).................................43

Bảng 2.9: Giá trị sản xuất lâm nghiệp ( giá thực tế ) ...........................................................43

Bảng 2.10: Cơ cấu sản xuất lâm nghiệp ...............................................................................44

Bảng 2.11: Hiện trạng sản xuất ngành thủy sản ( 2006 – 2011).........................................44

Bảng 2.12: Giá trị sản xuất ngành công nghiệp – xây dựng ( giá so sánh )......................46

Bảng 2.13: Cơ cấu sản xuất các ngành công nghiệp – xây dựng .......................................46

Bảng 2.14: Một số cơ sở công nghiệp có trên địa bàn huyện Hương Khê.......................48

Bảng 2.15: Một số cơ sở TTCN – làng nghề huyện Hương Khê năm 2011.....................49

Bảng 2.16: Lao động công nghiệp ngoài quốc doanh phân theo ngành ............................50

Bảng 2.17: Cơ cấu GTSX ngành thương mại, dịch vụ, du lịch huyện Hương Khê .........50

Bảng 2.18: Số chợ có hoạt động trong năm .......................................................................52

Bảng 3.1: Dự kiến chuyển dịch cơ cấu kinh tế đến năm 2020 ...........................................59

Bảng 3.2: Dự kiến phát triển thủy sản huyện đến năm 2020 ..............................................63

6

DANH MỤC BẢN ĐỒ, BIỂU ĐỒ

- Bản đồ 1: Bản đồ hành chính huyện Hương Khê ..............................................................14

- Hình 2.1: Biểu đồ thể hiện tốc độ tăng trưởng các ngành kinh tế huyện Hương Khê ..33

- Hình 2.2: Biểu đồ cơ cấu thể hiện giá trị sản xuất các ngành kinh tế qua các năm ......35

- Hình 2.3: Biểu đồ cơ cấu thể hiện cơ cấu sản xuất ngành nông – lâm – thủy sản ........36

- Hình 2.4: Biểu đồ thể hiện giá trị sản xuất một số sản phẩm chú yếu của các ngành công

nghiệp cơ bản.............................................................................................................................47

- Hình 2.5: Biểu đồ cơ cấu giá trị sản xuất ngành thương mại – dịch vụ- du lịch ...........51

7

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

- UBND: Ủy ban nhân dân huyện

- HĐND: Hội đồng nhân dân

- TTCN: Tiểu thủ công nghiệp

- BQ: Bình quân

- NLN – TS: Nông lâm – thủy sản

- CN – XD: Công nghiệp – xây dựng

- TM – DV - DL: Thương mại – dịch vụ - du lịch

- NTTS: Nuôi trồng thủy sản

- ĐVT: Đơn vị tính

8

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là sự thay đổi cơ cấu kinh tế từ trạng thái này sang

trang thái khác cho phù hợp với môi trường phát triển và có một vai trò hết sức quan

trọng đối với sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế tạo nên

sự cân đối của nền kinh tế, đồng thời định hướng cho nền kinh tế phát triển theo đúng

chiến lược phát triển của quốc gia, địa phương đó.

Trong giai đoạn hiện nay với xu thế toàn cầu hóa kinh tế quốc tế ngày diễn ra

mạnh mẽ đã làm cho cơ cấu kinh tế trên thế giới trong những năm gần đây đang chuyển

dịch theo xu hướng tích cực, đó là xu hướng chuyển từ khu vực sản xuất vật chất sang

khu vực dịch vụ. Ở Việt Nam, chuyển dịch cơ cấu kinh tế đang diễn ra theo 3 xu hướng

chính: chuyển dịch cơ cấu các ngành kinh tế, theo thành phần kinh tế và theo lãnh thổ. Xu

hướng chung là giảm tỷ trọng sản xuất nông nghiệp, tăng tỷ trọng sản xuất công nghiệp

và dịch vụ, phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Hương Khê là huyện miền núi, nằm phía Tây tỉnh Hà Tĩnh, đây là vùng có nhiều

lợi thế về vị trí địa lý, tiềm năng về đất đai, địa hình đa dạng, nguồn nhân lực con người.

Là điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội, nhất là công nghiệp – tiểu thủ công

nghiệp. Trong những năm qua thực hiện đường lối phát triển chung của cả nước, nền kinh

tế - xã hội của huyện đã có những bước tiến nhất định và ngày càng hoàn thiện hơn. Tuy

nhiên, do xuất phát từ một nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu, đời sống nhân dân c ̣òn gặp rất

nhiều khó khăn, các ngành kinh tế chưa thực sự phát triển tương xứng với tiềm năng, dẫn

đến cơ cấu sản xuất vẫn còn nhiều bất cập: Sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ, hiệu quả sản

xuất kinh doanh thấp,… Vì vậy việc quy hoạch và phát triển cơ cấu kinh tế hợp lí là một

điều rất quan trọng, sẽ đảm bảo cho sự phát triển, tăng trưởng đồng bộ và cân đối, tạo