Tìm hiểu cuộc đời và những công trình nghiên cứu khoa học của albert einstein.

1

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA VẬT LÝ

----------

NGÔ THỊ NGỌC SƯƠNG

Tìm hiểu cuộc đời và những công trình nghiên

cứu khoa học của Albert Einstein

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

SƯ PHẠM VẬT LÝ

2

A. MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Albert Einstein là một trong những nhà bác học vĩ đại của ngành vật lý học

hiện đại, kết quả những công trình nghiên cứu khoa học của ông ngày nay đang

được ứng dụng rộng rãi trong khoa học kỹ thuật và đời sống. Nói đến Einstein trước

hết là nói đến các cuộc cách mạng khoa học vĩ đại của thế kỷ XX do ông khởi

xướng năm 1905 đã diễn ra dồn dập, vào lúc giới vật lý tin rằng tòa nhà vật lý sắp

hoàn chỉnh. Đó là cuộc cách mạng của thuyết tương đối và thuyết lượng tử. Từ đó

tạo ra những cuộc cách mạng công nghiệp, thay đổi bộ mặt của xã hội.

Tuy nhiên, không phải bản thân sinh viên nào cũng có một cái nhìn tổng

quát, đầy đủ và khách quan về cuộc đời ông và các công trình nghiên cứu đó. Ông

không phải là một siêu nhân xa vời, mà là con người gần gũi với chúng ta, với

những ưu điểm và khuyết điểm, những thành công và sai lầm. Nhưng trong ông có

một lòng say mê khoa học to lớn, một lòng tin vững chắc vào sự nghiệp mà mình

theo đuổi, vì thế mà vượt qua mọi khó khăn, mọi định kiến để cùng sát cánh với các

nhà khoa học vươn tới chân lý khoa học.

Cuộc đời nghiên cứu và cống hiến cho khoa học của Albert Einstein là một

chủ đề đã được rất nhiều tác giả viết và tái hiện lại. Tuy nhiên, những tác phẩm

được viết về ông lại mang tính chất đơn lẻ và chỉ tái hiện một khía cạnh nào đó.

Điều này đã thúc đẩy bản thân tôi tìm hiểu và tổng hợp các tài liệu liên quan đến

Albert Einstein; đồng thời được sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của thầy giáo Trương

Thành đã đưa tôi đến với đề tài “Tìm hiểu cuộc đời và những công trình nghiên

cứu khoa học của Albert Einstein”. Hi vọng rằng đây sẽ là một tài liệu bổ ích và

qua đây, chúng ta càng yêu mến, cảm phục và biết ơn các nhà khoa học đã tận tụy

vì khoa học để phục vụ nhân loại.

2. Mục đích của đề tài

- Tái hiện một cách khách quan về cuộc đời và những công trình nghiên cứu

tiêu biểu của nhà bác học vĩ đại Albert Einstein.

- Đề tài là một tài liệu hữu ích cho một số các bạn có cùng mối quan tâm.

3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu:

+ Các tài liệu liên quan đến Albert Einstein và những công trình nghiên

cứu khoa học của ông.

+ Một số ứng dụng thực tiễn của các công trình nghiên cứu khoa học của

Albert Einstein trong cuộc sống và khoa học kỹ thuật.

+ Một số tài liệu tổng hợp về các ví dụ và thí nghiệm kiểm chứng thuyết

tương đối.

- Phạm vi nghiên cứu:

+ Đề tài chủ yếu tập trung vào nghiên cứu và tìm hiểu về cuộc đời, những

công trình nghiên cứu khoa học tiêu biểu của Albert Einstein và một số ứng dụng

của nó trong cuộc sống và khoa học kỹ thuật.

4. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Tái hiện một cách khách quan các sự kiện diễn ra trong cuộc đời của Albert

Einstein cũng như quá trình phát triển của các thuyết, định luật vật lý mà ông đã

phát hiện, nghiên cứu và được công nhận.

- Tìm hiểu sự ra đời và cơ sở của thuyết tương đối rộng, thuyết tương đối

hẹp.

- Tìm hiểu một số bài tập ví dụ về thuyết tương đối hẹp.

- Tìm hiểu cách chứng minh công thức E = m.c2

- hệ quả của thuyết tương

đối hẹp, năng lượng hạt nhân và ứng dụng của nó trong đời sống và sản xuất.

5. Phương pháp nghiên cứu

- Nghiên cứu cơ sở lí luận.

- Thu thập sách vở, tài liệu liên quan đến đề tài.

- Nghiên cứu tài liệu tham khảo liên quan đề tài.

- Kết luận chung về đề tài.

6. Những đóng góp của đề tài

Đề tài giúp cho bản thân tôi hiểu được rõ hơn về cuộc đời và những công

trình nghiên cứu tiêu biểu của nhà khoa học vĩ đại Albert Einstein. Đồng thời, qua

đề tài cũng mong muốn là một tư liệu bổ ích cho các bạn đọc có cùng mối quan

tâm.

4

7. Cấu trúc và nội dung của khóa luận

Đề tài gồm có 3 chương:

CHƯƠNG I: Tổng quan về cuộc đời và những công trình khoa học của Albert

Einstein

CHƯƠNG II: Thuyết tương đối

CHƯƠNG III: Công thức năng lượng E = mc2

, năng lượng hạt nhân và ứng dụng

của nó trong đời sống, sản xuất

5

B. NỘI DUNG

CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ CUỘC ĐỜI VÀ NHỮNG

CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA ALBERT EINSTEIN

1.1. Sơ lược về cuộc đời Einstein và những công trình khoa học

Albert Einstein sinh ngày 14 tháng 3 năm

1879 tại thành phố Ulm thuộc bang Baden￾Wurttemberg của Đức, và mất ngày 18 tháng 4 năm

1955 tại Princeton, Mỹ. Ông là con trai đầu của một

gia đình gốc Do Thái đã định cư lâu đời ở vùng này;

bố là Hermann Einstein, một kỹ sư đồng thời là một

nhân viên bán hàng, mẹ là Pauline Einstein (Koch).

Năm 1879 còn là năm sinh của Max von

Laue và Otto Hahn. Max Planck gọi đó là “năm

được mùa lớn” cho ngành vật lý, một sự kiện khá hi

hữu, giống như sự kiện tương tự Napoleon,

Beethoven và Hegel sinh cùng một năm (1770). Cả

ba Einstein, von Laue và Hahn, đều được giải Nobel. Năm sinh của Einstein cũng

còn là năm mất của một con người rất quan trọng trong ngành vật lý: J.C. Maxwell.

Maxwell là người có ảnh hưởng rất lớn lên sự phát triển vật lý đầu thế kỷ XX, giúp

Einstein tìm được con đường thoát ra khỏi thế giới quan của Newton.

Gia đình của Einstein không theo đạo của người Do Thái, có tinh thần

phóng khoáng. Ông lớn lên không bị ràng buộc về tôn giáo, cho đến khi chứng kiến

những cảnh kỳ thị người gốc Do Thái, nhất là khi sống ở Berlin, ông mới tự nguyện

tham gia phong trào thành lập một quê hương cho những người Do Thái (Zionism).

Ông là người đam mê âm nhạc. Từ lúc sáu tuổi, Albert đã được mẹ dạy cho chơi vĩ

cầm. Và ở tuổi mười hai, mười ba, cậu đã chơi nhạc Mozart và Beethoven trên vĩ

cầm cùng với mẹ trên dương cầm. Cây vĩ cầm trở thành người bạn đời và là nguồn

vui, an ủi suốt cuộc đời ông.

Người ta kể rằng cậu bé Albert có một số đặc tính nổi bật không giống với

các cậu bé bình thường, không phải biểu hiện thiên tài mà ngược lại. Cậu sinh ra đã

Hình 1.1:

Albert Einstein (1879-1955)