Tiết giảm chi tiêu công với việc kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô

VI6C LflM Vfl flN SINH Xfl HOI O NUOC Tfl HI6N N F|9

TIET GIAM CHI TIEU CONG

von VIEC KIEM CHE LAM PHAT VA ON DINH KINH TE VI MO . A '%>'

GS.TS Nguyen Ke'Tuan

Dal hoc Kinh te Quoc dan

Chi tieu eong, bao gom ehi thudng xuyen va chi^ dau tu, la mot trong dieu kien

tl)e hien vai trd Nha nude trong eong cuqc phat trien kinh te- xa hoi cOa dat nude.

O Viet Nam, ben canh nhCfng tac dong tich cue cCia ehi tieu cong, vibe phan bo chua

hqp ly va viec quan ly sCf dung kem hieu qua cac khoan ehi tieu cong duqc coi la

nhan td ea ban va true tiep tao nen nhCfng bat 6n kinh te vT mo: boi chi ngan sach

Idn; gia tang nd eong; lam phat cao.

Tren the gidi, bien phap pho bien cua cac Chinh phCi de giam boi ehi ngan sach

va kiem che lam phat la that chat chi tieu cdng va giam cung tien te. Trong ke hoach

ngan sach nSm 2011 cua Chinh phu Phap, viec cat giam 40 t^ euro chi tieu cdng

giup giam tham hut ngan sach tCf 7,7% nam 2010 xuong con 6% GDP nam 2011.

Chinh phCi Anh cung dua ra Chuong trinh pit giam^ ehi tieu tri gia tdi 80 t^ bang.

Ngay 19/2/2011, Ha vien My da phe chuan cat giam 61,5 t^ USD trong nam tai

chinh 2011 doi vdi cac ChUdng trinh chi tieu cCia Chinh phu.

Ngay 24/2/2011, Chinh phu Viet Nam da ban hanh Nghj quyet so 11/NQ-CP ve

cac giai phap ehCi yeu thuc hien nhiem vu trqng tam, cap bach hien nay la kiem che

lam phat, on djnh kinh te vl md, bao dam an sinh xa hoi. Mot trong cae giai phap

duqc dua ra la "Thue hien chinh sach tai khoa that chat, cat giam dau tucong, giam

bdi chi ngan sach nha nudc".

TCr phan tich diin bien lam phat cac thang dau nam 2011 va kinh nghiem cat

giam ehi tieu cdng cua nam 2008, bai bao de xuat mot so' khuyen nghi tiet giarp

hdp ly chi tieu cdng nham gdp phan thuc hien nhiem vu kiem che lam phat va on

dinh kinh tevT mo eOa nam 2011.

1 . Dien bien lam phat

hai thang dau nam

2011

TCr thang 9/2010, chi sd gia

tieu dung (CPI) da tang cao

dot bien din den mCre lam

phat ca nam len tdi 11,75%, cao gap 1,73 lan tdc^dd tang

trudng tdng san pha'm trong

nude (GDP).

Trong hai thang dau nam

2011, CPI tiep tuc tang cao.

Theo cdng bd cua Tong cue

Thdng ke, CPI thang 2/2011

tang 2,09% so vdi cudi thang

1/2011. Trong cae nhdm hang

hda va dich vu, nhdm hang an

va dich vu an udng tang cao

nhat' vdi 3,65% (lUdng thuc

tang 1,51%, thuc pha'rn tang

4,53%); nhdm hang dd udng

va thud'c la tang 2,14%; may

mac, mu ndn, giay dep tang

1,38%; van hda giai tri va du

lich tang 1,24%; giao thdng

van tai tang 1,01%. Cac nhdm

hang hda va dich vu cd chi so

gia tang d mCrc dudi 1% gdm:

giao due tang 0,89%; nha d va

vat Neil xay dung tang 0,83%;

thiet bi va do dung gia dinh

tang 0,64%; thud'c va dich vu y

te tang 0,30%. Rieng nhdm

biAj chfnh viln thdng giam

0,01%. Cac nhdm mat hang

cd tdc do tang gia cao deu la

nhOmg mat hang duqc tieu thu

manh trong dip^ Tet Nguyen

dan. Nhu vay, chi trong vdng 2

thang dau ham 2011, CPI da

tang tdi 3,78% so vdi thdi diem

cudi nam 2010, bang hon mdt

nifa muc tieu lam phat d\j6c

Qudc hdi cho ca nam 2011

(dudi 7%).

So vd' mifc tanq CPI hai

thang dau narn cua nhOrng

nam gan day, Tdng cue Thdng

ke cho rang tang CPI thang

2/2011 chi 0 mifc trung binh

(Xem hinh 1). Bdi le, theo quy

luat, thang 2 hang nam la

thing triing vdi Tet Nguyen

dan, nen CPI thudng tang d

mifc cao nhat so vdi cac thang

trong mdt nam. Trong giai

doan 2002- 2011, mCre tang

CPI thang 2/2011 khdnp phai

la mCrc cao nhat.

Tuy nhien, cung vdi viec

dieu chinh ty gia USD/VND

tang them 9,3%, viec dieu

chinh tang gia xang dau va gia

dien vao nhOrng ngay cudi

thing 2/2011 ed nhOmg tac

ddng true tiep va manh me

den tang CPI ciia nhurig thang

tiep theo. TCr ngay 24/2/2011, gia xang, dau diesel, dau ma

zut duqc dieu chinh tang vdi

mCfc cao: gia ban le cac loai

xang tang 2.900, ddng/lft, diesel tang 3.550 ddng/lft, dau

hda tang 3.100 ddng/lft, dau

ma-zCit tang 2.110 ddng/lft. Theo tfnh toan ciia cac chuyen

gia, viec dieu chinh tang gia

xang dau^ se lam tang gia

thanh khoang 0,88% va tang

CPI khoang 0,9%. TCr ngay

'len 15