Tỉ lệ tuân thủ điều trị dự phòng thứ phát bằng thuốc sau hội chứng vành cấp ở bệnh nhân cao tuổi

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-----------------

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2021

TRẦN TẤN ĐẠT

TỈ LỆ TUÂN THỦ ĐIỀU TRỊ DỰ PHÒNG THỨ PHÁT

BẰNG THUỐC SAU HỘI CHỨNG VÀNH CẤP

Ở BỆNH NHÂN CAO TUỔI

LUẬN VĂN BÁC SĨ NỘI TRÚ

.

.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-----------------

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2021

TRẦN TẤN ĐẠT

TỈ LỆ TUÂN THỦ ĐIỀU TRỊ DỰ PHÒNG THỨ PHÁT

BẰNG THUỐC SAU HỘI CHỨNG VÀNH CẤP

Ở BỆNH NHÂN CAO TUỔI

Chuyên ngành: LÃO KHOA

Mã số: NT 62 72 20 30

LUẬN VĂN BÁC SĨ NỘI TRÚ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. NGUYỄN VĂN TÂN

.

.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả

nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kì công trình

nào khác.

Ký tên

Trần Tấn Đạt

.

.

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................... i

DANH MỤC ĐỐI CHIẾU ANH VIỆT................................................................. iii

DANH MỤC BẢNG................................................................................................ iv

DANH MỤC BIỂU ĐỒ.............................................................................................v

DANH MỤC SƠ ĐỒ .............................................................................................. vii

DANH MỤC HÌNH............................................................................................... viii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .....................................................................................3

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU..................................................................4

1.1. Hội chứng vành cấp..............................................................................................4

1.2. Tuân thủ điều trị.................................................................................................15

1.3. Các nghiên cứu về điều trị dự phòng thứ phát sau hội chứng vành cấp ............22

CHƢƠNG 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...................25

2.1. Thiết kế nghiên cứu............................................................................................25

2.2. Dân số nghiên cứu..............................................................................................25

2.3. Cỡ mẫu ...............................................................................................................25

2.4. Kỹ thuật chọn mẫu: Chọn mẫu liên tục..............................................................26

2.5. Thu thập số liệu..................................................................................................26

.

.

2.6. Liệt kê và định nghĩa biến số .............................................................................28

2.7. Quản lý số liệu ...................................................................................................34

2.8. Xử lý và phân tích số liệu ..................................................................................34

2.9. Y đức ..................................................................................................................35

CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ.........................................................................................36

3.1. Đặc điểm dân số nghiên cứu ..............................................................................36

3.2. Tỉ lệ tuân thủ điều trị bằng thuốc .......................................................................41

3.3. Nguyên nhân không tuân thủ thuốc và các yếu tố ảnh hưởng không tuân thủ

điều trị thuốc .............................................................................................................50

3.4. Mối liên quan giữa tuân thủ điều trị và kết cục lâm sàng ..................................55

CHƢƠNG 4: BÀN LUẬN ......................................................................................62

4.1. Đặc điểm dân số nghiên cứu ..............................................................................62

4.2. Tỉ lệ tuân thủ điều trị bằng thuốc .......................................................................67

4.3. Nguyên nhân bệnh nhân không tuân thủ điều trị thuốc và các yếu tố liên quan75

4.4. Mối quan hệ giữa tuân thủ điều trị với kết cục lâm sàng...................................84

KẾT LUẬN..............................................................................................................87

HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI........................................................................................88

KIẾN NGHỊ.............................................................................................................89

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Phụ lục 1: Phiếu thu thập số liệu

Phụ lục 2: Phiếu đồng ý tham gia nghiên cứu

Phụ lục 3: Danh sách bệnh nhân tham gia nghiên cứu

.

.

.

.

i

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TIẾNG VIỆT

TÊN VIẾT TẮT TÊN ĐẦY ĐỦ

BHYT Bảo hiểm y tế

BN Bệnh nhân

BTTMCB Bệnh tim thiếu máu mục bộ

CĐTNKÔĐ Cơn đau thắt ngực không ổn định

ĐMV Động mạch vành

ĐTĐ Điện tâm đồ

HCVC Hội chứng vành cấp

HCVCSTCL Hội chứng vành cấp ST chênh lên

HCVCKSTCL Hội chứng vành cấp không ST chênh lên

KTC Khoảng tin cậy

NCT Người cao tuổi

NMCT Nhồi máu cơ tim

RLLP Rối loạn lipid

ƯCMC Ức chế men chuyển

ƯCTT Ức chế thụ thể

TIẾNG ANH

TÊN VIẾT TẮT TÊN ĐẦY ĐỦ

ACC/AHA

American College of Cardiology/American Heart

Association

.

.

ii

ECG Electrocardiogram

ESC European Society of Cardiolody

MACE Major Adverse Cardiac Event

MMAS – 8 Morisky medication adherence scale – 8

HR Hard Ratio

OR Odds Ratio

WHO Word Health Organization

.

.

iii

DANH MỤC ĐỐI CHIẾU ANH VIỆT

TÊN TIẾNG ANH TÊN TIẾNG VIỆT

ACC/AHA Trường môn Tim mạch Hoa Kì/ Hội tim học Hoa Kì

ECG Điện tâm đồ

ESC Hội tim Châu Âu

HR Tỉ số rủi ro

MACE Các biến cố tim mạch chính

MMAS – 8 Thang điểm tuân thủ điều trị thuốc Morisky – 8

OR Tỉ số số chênh

WHO Tổ chức y tế thế giới

.

.

iv

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1: Lý do không tuân thủ điều trị theo Tổ chức Y Tế Thế Giới.....................17

Bảng 2.1: Thang điểm suy yếu lâm sàng Canada .....................................................29

Bảng 2.2: Phân độ suy tim theo Killip và tiên lượng tử vong .................................31

Bảng 2.3: Quy ước về tuân thủ điều trị bằng thuốc .................................................32

Bảng 3.1: Đặc điểm dân số nghiên cứu.....................................................................36

Bảng 3.2: Số tháng Aspirin được ghi trong toa ........................................................43

Bảng 3.3: Số tháng thuốc ức chế thụ thể P2Y12 được ghi trong toa ........................44

Bảng 3.4: Số tháng ức chế beta được ghi trong toa ..................................................45

Bảng 3.5: Số tháng statin được ghi trong toa............................................................46

Bảng 3.6: Số tháng ƯCMC/ ƯCTT được ghi trong toa............................................47

Bảng 3.7: Số tháng kháng kết tập tiểu cầu kép được ghi trong toa...........................48

Bảng 3.8: Số tháng năm nhóm thuốc được ghi trong toa..........................................49

Bảng 3.9: Các yếu tố ảnh hưởng đến tuân thủ điều trị thuốc....................................51

Bảng 3.10: Các yếu tố ảnh hưởng đến tuân thủ điều trị thuốc..................................54

Bảng 3.11: Kết cục lâm sàng sau thời gian theo dõi.................................................55

Bảng 3.12: Các yếu tố ảnh hưởng tái nhập viện do nguyên nhân tim mạch.............60

Bảng 4.1: Tỉ lệ các loại thuốc được ghi toa khi xuất viện .......................................67

Bảng 4.2: Tuân thủ điều trị kháng kết tập tiểu cầu kép qua các nghiên cứu ...........71

Bảng 4.3: Tuân thủ điều trị thuốc theo khuyến cáo qua các nghiên cứu ..................73

.

.

v

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1: Địa điểm tái khám hàng tháng của bệnh nhân......................................41

Biểu đồ 3.2: Tỉ lệ ghi toa các loại thuốc ...................................................................42

Biểu đồ 3.3: Tỉ lệ tuân thủ điều trị aspirin ................................................................43

Biểu đồ 3.4: Tỉ lệ tuân thủ điều trị ức chế thụ thể P2Y12 .......................................44

Biểu đồ 3.5: Tỉ lệ tuân thủ điều trị ức chế beta ........................................................45

Biểu đồ 3.6: Tỉ lệ tuân thủ điều trị statin ..................................................................46

Biểu đồ 3.7: Tỉ lệ tuân thủ ức chế men chuyển/ ức chế thụ thể ................................47

Biểu đồ 3.8: Tỉ lệ tuân thủ ức kháng kết tập tiểu cầu kép.........................................48

Biểu đồ 3.9: Tỉ lệ tuân thủ năm nhóm thuốc.............................................................49

Biểu đồ 3.10: Nguyên nhân bệnh nhân bỏ thuốc ......................................................50

Biểu đồ 3.11: Đường cong Kaplan – Meier về mối liên quan giữa hai nhóm tuân thủ

và không tuân thủ với tái nhập viên, tử vong do mọi nguyên nhân .................56

Biểu đồ 3.12: Đường cong Kaplan – Meier về mối liên quan giữa hai nhóm có đặt

stent và không đặt stent với tái nhập viên, tử vong do mọi nguyên nhân........56

Biểu đồ 3.13: Đường cong Kaplan – Meier về mối liên quan giữa hai nhóm Killip I

và Killip II – IV với tái nhập viên, tử vong do mọi nguyên nhân...................57

Biểu đồ 3.14: Đường cong Kaplan – Meier về mối liên quan giữa hai nhóm từ 70

tuổi trở lên và dưới 70 tuổi với tái nhập viên, tử vong do mọi nguyên nhân...57

Biểu đồ 3.15: Đường cong Kaplan – Meier về mối liên quan giữa hai nhóm tuân thủ

và không tuân thủ với tái nhập viện do nguyên nhân tim mạch.......................59

Biểu đồ 3.16: Đường cong Kaplan – Meier về mối liên quan giữa hai nhóm Killip I

và Killip II – IV với tái nhập viện do nguyên nhân tim mạch .........................59

.

.

vi

Biểu đồ 3.17: Đường cong Kaplan – Meier về mối liên quan giữa hai nhóm có đặt

stent và không đặt stent với tái nhập viện do nguyên nhân tim mạch..............60

Biểu đồ 3.18: Đường cong Kaplan – Meier về mối liên quan giữa hai nhóm từ 70

tuổi trở lên và dưới 70 tuổi với tái nhập viện do nguyên nhân tim mạch ........60

.

.