Thuyết phục = Persuasion

Thuyết Phục

Jane Austen

Chia sẻ ebook: https://downloadsach.com

Follow us on Facebook: https://facebook.com/caphebuoitoi

Table of Contents

Chương 1

Chương 2

Chương 3

Chương 4

Chương 5

Chương 6

Chương 7

Chương 8

Chương 9

Chương 10

Chương 11

Chương 12

Chương 13

Chương 14

Chương 15

Chương 16

Chương 17

Chương 18

Chương 19

Chương 20

Chương 21

Chương 22

Chương 23

Chương 24

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

Giới thiệu:

Trong khi viết quyển Persuasion (tên tiếng Việt Thuyết Phục), JaneAusten đang ngã

bệnh. Đây là tiểu thuyết cuối cùng hoàn chỉnh của JaneAusten, được phát hành năm 1818.

Trong khi Pride and Prejudice (Kiêu hãnh và định kiến) thường được được xem là

truyện nổi tiếng nhất của Jane Austen, một số người đọc cho biết họ thích nhất Persuasion

trong số các tác phẩm của tác giả. Điều này cho thấy Persuasion có một chỗ đứng nhất định

trong văn học.

Câu chuyện xoay quanh cô Anne Elliot, con gái thứ hai của Tòng nam tước Walter Elliot,

bị ông bố và chị khinh rẻ (có ý kiến so sánh như là Cinderella!). Tám năm về trước, Anne và

anh Wentworth tha thiết yêu nhau trong khi anh này còn nghèo, không có gia sản, chưa có

sự nghiệp. Vì nghe theo lời thuyết phục của Phu nhân Russell, người đóng vai trò mẹ đỡ đầu

của cô, cho rằng Wentworth không xứng đáng, Anne cắt đứt quan hệ tình cảm với

Wentworth. Bây giờ, Wentworthtrở về sau khi hòa bình được tái lập, trong tư cách một đại

tá với chiến công hiển hách và một gia sản to tát nhờ tiền thưởng trong cuộc chiến. Cùng

lúc, ông bố đang lâm vào cảnh nợ nần do chi tiêu phung phí.Trong khi ấy, người thừa kế tài

sản và tước vị của Ngài Wentworth là anh Elliot bắt lại mối quan hệ với gia đình ông và có ý

muốn cưới Anne. LiệuAnne sẽ bị thuyết phục bởi viễn cảnh làm Phu nhân một tòng nam

tước và cũng là bà chủ một gia sản to tát, hay cô lại bị Phu nhân Russell thuyết phục nhầm

lẫn, hay cô sẽ thuyết phục anh Wentworth kiềm chế sự ghen tị và mặc cảm đối với anh

Elliot mà nối lại cuộc tình?

Đôi nét về tác giả JaneAusten:

Jane Austen (16/12/1775 - 18/7/1817) là một nhà văn nữ người Anh, tác giả của

những tác phẩm nổi tiếng như Sense and Sensibility, Pride and Prejudice, Mansfield Park,

Emma, Northanger Abbey, và Persuasion. Những bình phẩm về các vấn đề xã hội cùng văn

phong tuyệt kỹ trong nghệ thuật dẫn chuyện và xây dựng những tình huống oái ăm đã đem

tên tuổi của Austen vào trong số những nhà văn có nhiều ảnh hưởng nhất và được trọng

vọng nhất trên văn đàn nước Anh. Những tác phẩm của bà lấy bối cảnh trong Thời kỳ Nhiếp

chính (Regnecy Era) – từ năm1795 đến 1830, nổi bật với những đặc thù trong chính trị, văn

hóa, và trang phục. Trong suốt cuộc đời mình, Janes Auten không bao giờ kết hôn. Nhưng

những câu chuyện tình yêu lãng mạn phần nào được nhà văn khai thác từ chính cuộc tình

của mình với Tom Lefroy.

Chào đời ngày 16/12/1775 tại Steventon, Hampshire, Anh, Jane Austen là con thứ bảy

trong gia đình có tám người con của Mục sư George Austen (1731-1805), cai quản giáo xứ

Steventon, và bà Cassandra (nhũ danh Leigh) (1739-1827). Người thân thiết nhất trong

cuộc đời Jane Austen là cô chị Cassandra; cả hai không bao giờ kết hôn. Ông bố là một học

giả luôn khuyến khích con cái tính ham học hỏi. Tuy thế, Jane không được tiếp thu nhiều

giáo dục từ nhà trường mà chủ yếu được ông bố dạy học, và cũng có điều kiện đọc nhiều

sách vở. Không khí gia đình sinh động, đầm ấm và đầy ắp tình yêu thương, cộng thêm

những mối quan hệ rộng rãi với họ hàng và bạn hữu, đã cung cấp bối cảnh cho các tác phẩm

của tác giả. Đây là môi trường tốt giúp phát triển năng khiếu văn chương của cô. Gia đình

Austen thường cùng nhau diễn kịch, điều này giúp Jane có cơ hội ra mắt các sáng tác của

mình. Họ cũng thường mượn các tác phẩm văn học từ thư viện địa phương, và những cuốn

tiểu thuyết này đã ảnh hưởng đến văn phong của cô. Các thành viên trong gia đình thường

khuyến khích Jane sáng tác, nhất là ông anh Henry, người cũng viết lách chút ít.

Từ tuổi nhỏ, Jane Austen đã bắt đầu viết những vở kịch ngắn và tiểu phẩm nhằm tạo vui

thú trong gia đình, tiếp theo là một ít thơ và văn xuôi. Cô viết tác phẩm đầu tay từ năm

1789. Jane Austen đã sử dụng khung cảnh đời sống của mình - vùng nông thôn, giáo xứ,

láng giềng và những thị trấn miền quê, cùng những chuyến thăm viếng đến các thành phố

Bath và London để lấy chất liệu cho những tình huống, cá tính và đề tài trong các tác phẩm

của mình.

Tác phẩm Sense and Sensibility được viết vào năm 1784 dưới tựa đề Elinor and

Marianne, qua nhiều bổ sung và chuyển thể đến năm 1811 mới được xuất bản, chỉ ghi tác

giả là "một phụ nữ", và với chi phí tác giả tự bỏ ra. Tương tự, truyện Pride and Prejudice

được phác thảo trong thời gian 1796-1797 và xuất bản lần đầu tiên năm 1813. Thêm

truyện Mansfield Park được xuất bản năm 1814, và Emma năm 1816. Một nhà phê bình văn

học có uy tín đã ca ngợi "tác giả không tên" là ngòi bút tuyệt diệu của "tiểu thuyết hiện đại"

trong truyền thống mới về hiện thực. Tất cả tác phẩm xuất bản lúc Jane Austen còn sống

vẫn đề tên tác giả vô danh. Sau khi qua đời, lần đầu tiên tên thật của Jane Austen mới xuất

hiện năm 1818, trên truyện Persuasion.

Năm 1802, Jane Austen dường như nhận lời kết hôn với Harris Bigg-Wither, 21 tuổi,

nhưng cô thay đổi ý định. Không ai biết rõ về cuộc đời tình ái của cô ngoại trừ những mẩu

chuyện mâu thuẫn nhau. Cô chị Cassandra luôn muốn bảo vệ chi tiết đời tư của em gái

mình, nên sau khi tác giả qua đời, cô đã tiêu hủy rất nhiều thư từ của tác giả để lại. Nhưng

các tác phẩm cho thấy tác giả thông hiểu kinh nghiệm của tình yêu và của tình tuyệt vọng.

Sau khi cha bà qua đời năm 1805, Austen cùng chị gái và mẹ đến sống tại Southampton

với gia đình Frank, anh trai của Jane, trong vài năm trước khi dời đến Chawton trong năm

1809. Tại đây, Jane cùng mẹ và các chị gái sống tại một điền trang có nhà nghĩ thôn dã là tài

sản của ông anh Edward giàu có. Ngôi nhà này, nay trở thành viện bảo tàng, là địa điểm thu

hút nhiều khách du lịch và những người yêu thích văn học. Trong những ngày sống ở đây,

Austen đã viết những tác phẩm sau cùng của bà.

Năm 1816, Austen bắt đầu mắc bệnh. Tháng 5 năm 1817, bà đến sống ở Winchester để

tiện cho bác sĩ chăm sóc. Tình trạng sức khỏe của bà ngày càng tồi tệ, đến ngày 18 tháng 7

năm 1817, mới 41 tuổi, Austen từ trần do bệnh Addison (thoái hóa tuyến thượng thận). Bà

được an táng tại Đại giáo đường Winchester.

(Theo Wikipedia)

MỤC LỤC:

Chương 1

Chương 2

Chương 3

Chương 4

Chương 5

Chương 6

Chương 7

Chương 8

Chương 9

Chương 10

Chương 11

Chương 12

Chương 13

Chương 14

Chương 15

Chương 16

Chương 17

Chương 18

Chương 19

Chương 20

Chương 21

Chương 22

Chương 23

Chương 24

Chương 1

Ngài Walter Elliot, ở Dinh thự Kellynch thuộc Somersetshire, là người cảm thấy vui mà

nhận ra rằng mình không bao giờ phải đọc quyển sách nào ngoại trừ quyển Danh bạ Nam

tước, qua đấy ông có thể nhàn nhã cả giờ mà vẫn xem đây là công việc phải làm, cảm thấy

được an ủi trong tình cảnh khổ sở; qua đấy những tài năng của ông được khơi dậy thành sự

ngưỡng mộ và trọng vọng khi suy ngẫm những gì còn lại trong cuộc đời thành tựu của mình

trước kia. Cũng qua đấy ông cảm nhận đôi điều không như ý, lần giở qua những sáng tạo

hầu như không ngớt trong thế kỷ qua, ông thấy người ta thương hại và khinh miệt những

sự vụ trong gia đình mình - mà đấy lại là lẽ tự nhiên. Cũng qua đấy ông đọc lại lịch sử đời

mình mà không hề suy giảm mối quan tâm. Đây là trang của quyển sách được yêu thích mà

ông luôn mở ra đọc:

ELLIOT Ở DINH THỰ KELLYNCH

Walter Elliot sinh ngày 1 Tháng Ba năm 1760, ngày 13 Tháng Bảy năm 1784 cưới

Elizabeth, con gái của Ông James Stevenson ở South Park thuộc hạt Gloucester, với người vợ

này (qua đời năm 1800) có con gái Elizabeth sinh ngày 1 Tháng Sáu năm 1785, con gái Anne

sinh ngày 9 Tháng Tám năm 1787; con trai chết non ngày 5 Tháng Mười Một năm 1789, con

gái Mary sinh ngày 20 Tháng Mười Một năm 1791.

Đấy chính xác là đoạn văn trong tay nhà in lúc đầu, nhưng sau ngày sinh của Mary, Ngài

Walter đã thêm thông tin cho ông và gia tộc dòng chữ sau: “ngày 16 Tháng Mười Hai năm

1810 cưới Charles, người thừa kế của Ông Charles Musgrove ở Uppercross, thuộc Hạt

Somerset” . Ông cũng viết thêm chính xác ngày vợ mình qua đời.

Tiếp theo là lịch sử và sự thăng tiến của một gia tộc có gốc gác lâu đời và được trọng

vọng: những sự kiện trong thời gian đầu định cư ở Cheshire; những chi tiết ở Dugdale lúc

giữ chức cảnh sát trưởng, đại biểu nghị viện qua ba nhiệm kỳ liên tiếp, những biểu hiện của

lòng trung thành, và phẩm giá của một tòng nam tước, trong năm đầu của triều đại Charles

II, cùng với tất cả những người thân trong hai họ thông gia của Mary và Elizabeth. Các sự

kiện lấp đầy hai trang giấy đẹp đẽ, rồi cuối cùng kết thúc bằng huy hiệu của tước vị và dòng

chữ: “Chủ nhân Dinh thự Kellynch, thuộc Hạt Somerset,” và thêm dòng chữ viết tay của Ngài

Walter:

Người thừa kế theo pháp luật, Ông William Walter Elliot, chắt của Ngài Walter thứ hai.

Thói phù hoa bao trùm phong cách của Ngài Walter Elliot, phù hoa về cá nhân và địa vị.

Lúc còn trẻ ông khá điển trai, đến tuổi năm mươi tư vẫn còn đẹp người. Ít phụ nữ nào chú ý

quá đáng đến ngoại hình của mình như ông; ít người hầu của một nhà quý tộc nào mới được

phong tước cảm thấy hãnh diện hơn với địa vị ông nắm giữ trong xã hội. Ông xem ngoại

hình là ân phúc chỉ kèm ân phúc của tước vị tòng nam tước. Ngài Walter Elliot tụ hội cả hai

ân phúc ấy, thế nên ông luôn đặt trọng tâm nơi sự trọng vọng và lòng tận tụy sốt sắng nhất.

Ngoại hình và địa vị xã hội giúp ông có một mối lương duyên tốt lành, vì nhờ đó ông có một

người vợ với đủ tố chất cao cả cho tương xứng với ông. Phu nhân Elliot là một phụ nữ giỏi

giang, nhạy cảm và dễ mến. Người ta có thể bỏ qua trí tuệ và phẩm hạnh của bà vì nỗi mê đắm

thời tuổi trẻ vốn giúp cho bà trở thành Phu nhân[1] Elliot, nhưng sau đấy bà không hề có sự

buông thả nào: bà trêu đùa nhẹ nhàng hoặc làm nhẹ hoặc che giấu những khuyết điểm của

chồng, và suốt mười bảy năm luôn tôn trọng ông. Dù không phải là người hạnh phúc nhất thế

gian, bà vẫn gắn bó với cuộc đời qua những nhiệm vụ, bạn bè cùng con cái, và làm cho họ nuối

tiếc khi bà phải xa rời tất cả. Ba người con gái – hai người đều mười sáu và mười bốn tuổi – là di

sản lạ kỳ mà một bà mẹ phải để lại, một nhiệm vụ lạ kỳ thì đúng hơn, nếu giao phó cho một ông

bố kiêu ngạo và ngốc nghếch. Tuy nhiên, bà có một người bạn rất thân, một phụ nữ nhạy cảm,

xứng đáng, vì mến bà mà đến ngụ gần bà, trong ngôi làng Kellynch. Phu nhân Elliot chủ yếu

trông cậy vào lòng tử tế và dẫn dắt của bà này để có sự giúp đỡ và bao bọc tốt nhất cho hai cô

gái nhằm truyền đạt những nguyên tắc và lời khuyên bảo đúng mực.

Người bạn này và Ngài Walter không kết hôn với nhau, cho dù người ta có kỳ vọng ra

sao chăng nữa. Mười ba năm trôi qua sau cái chết của Phu nhân Elliot, hai người vẫn là láng

giềng thân thiết, mỗi người vẫn sống trong cảnh góa bụa.

Phu nhân Russell thuộc độ tuổi và tư cách chín chắn, có kinh tế rất khá giả, không cần

nghĩ đến cuộc hôn nhân thứ hai, thế nên bà không cần phải giải thích với ai cả về việc này, vì

nếu bước đi bước nữa thì hẳn người ta sẽ không hài lòng tuy là vô lý. Những cần giải thích

việc Ngài Walter vẫn tiếp tục sống cảnh góa bụa. Nên biết rằng Ngài Walter, giống như một

người cha tốt (sau khi đã có một, hai trường hợp thất vọng do đối tượng không tương

xứng), cảm thấy tự hào vì sống một mình để lo cho các cô con gái. Đối với con gái lớn, ông

cam chịu hy sinh tất cả vì cô, nhưng thật sự ông chưa cần cố gắng làm việc này. Ở tuổi mười

sáu, Elizabeth đã tiếp thu được mọi điều hay từ bà mẹ. Cô lại còn đẹp người và rất giống

cha, nhờ đó đã tạo ảnh hưởng sâu rộng, và hai cha con rất hạnh phúc bên nhau. Hai cô con

gái còn lại bị cho là kém cỏi hơn. Mary tạo được vị thế quan trọng giả tạo khi trở thành bà

Charles Musgrove. Riêng Anne có đầu óc tao nhã và tính tình hiền dịu vốn đáng lẽ được

người có hiểu biết đánh giá cao, nhưng đối với ông bố và người chị thì cô không là ai cả:

tiếng nói của cô không có trọng lượng, tính tình hiền dịu luôn khiến cho cô phải nhượng bộ

- cô chỉ là đứa con gái mang tên Anne.

Thật ra, đối với Phu nhân Russell, Anne là đứa con nuôi thân thiết và được quý trọng

nhất, là người tri kỷ. Bà yêu mến cả ba cô; nhưng chỉ đối với cô bà mới tỏ ra như là người

mẹ sống lại.

Vài năm về trước, Anne Elliot rất xinh xắn, nhưng vẻ thanh xuân đã sớm tàn tạ. Ngay cả

lúc cô xinh xắn nhất, ông bố vẫn không thấy cô có gì nhiều cho mình khen ngợi (vóc dáng

mảnh mai và đôi mắt hơi đậm hoàn toàn khác biệt với ông), thế nên khi sắc diện cô nhạt

phai và vóc dáng cô gầy đi thì ông lại càng không thấy gì có thể khơi dậy lòng quý mến. Lúc

trước ông không hy vọng nhiều – bây giờ lại mất hết hy vọng – được đọc tên cô trên trang

nào khác của quyển Danh bạ. Do Mary đã được gả cho một gia đình nông thôn lâu đời, được

trọng vọng và có tài sản lớn, qua đó đã từ bỏ mọi danh vọng sẵn có và sẽ không nhận được

danh vọng nào thêm, thế nên yếu tố môn đăng hộ đối chỉ còn trông mong nơi Elizabeth: một

ngày nào đấy Elizabeth sẽ có cuộc hôn nhân xứng đôi vừa lứa.

Đôi lúc có trường hợp xảy ra là một phụ nữ ở tuổi hai mươi chín lại trông đẹp hơn

mười năm về trước. Tựu chung, nếu không có bệnh tật hoặc nỗi muộn phiền nào, thì đấy là

quãng đời mà vẻ hấp dẫn chưa mất đi nhiều. Đấy là trường hợp của Elizabeth, vẫn còn là cô

Elliot xinh đẹp như người ta gọi mười ba năm về trước. Vì thế mà có thể lượng thứ cho Ngài

Walter vì ông đã quên bẵng tuổi tác của cô, hoặc ít nhất vì tỏ ra khá ngốc nghếch khi thấy rõ

những người khác dần tàn tạ. Anne trở nên tiều tụy, Mary khô cằn, mọi gương mặt láng

giềng đều xuống sắc, hai thái dương của Phu nhân Russell có thêm những nếp nhăn – tất cả

đều khiến cho ông buồn rầu từ lâu.

Elizabeth không có thái độ tự mãn như ông bố. Cô đã là cô chủ Dinh thự Kellynch trong

mười ba năm, chủ trì và điều khiển mọi công việc với sự tự tin và chuẩn xác so với độ tuổi.

Trong mười ba năm cô đã mang lại danh dự cho gia đình, sắp đặt lề luật trong nhà, đưa đón

khách khi họ lên xuống cỗ xe ngựa, và tháp tùng ngay theo sau Phu nhân Russell ở những

buổi hội họp trong vùng. Trong mười ba mùa đông cô đều đến khai mạc các buổi dạ vũ mà

vùng láng giềng thưa thớt kham được và mười ba mùa hè cô cùng với ông bố đi London để

vui chơi ít tuần mỗi năm. Cô vẫn còn lưu giữ trong ký ức tất cả những chuyện này, cô có ý

thức về tuổi hai mươi chín để cảm thấy đôi chút tiếc nuối và lo lắng; cô hoàn toàn hài lòng

với vẻ bề ngoài xinh đẹp như bao giờ nhưng cảm thấy mình đang tiến đến những năm tháng

đáng lo ngại, và hẳn cảm thấy vui nếu biết chắc chắn trong một hoặc hai năm nữa được một

người thuộc dòng dõi quý tộc ngấp nghé. Lúc ấy, cô có thể hào hứng như thời tuổi trẻ mà

cầm lên quyển sách đáng giá nhất trong số tất cả các sách, chứ bây giờ cô không thích làm

việc này. Cô ghét quyển Danh bạ ấy vì nó ghi ngày sinh của mình mà không có ngày thành

hôn ngoại trừ ngày thành hôn của em gái út. Đã hơn một lần, khi ông bố để quyển Danh bạ

mở ra trên mặt bàn kế cận, cô ngoảnh mặt đi, gấp quyển sách lại rồi đẩy nó rời xa mình.

Cô còn thất vọng thêm vì quyển sách này – và đặc biệt lịch sử của chính gia tộc cô –

khiến cho cô luôn nhớ đến một điều. Người thừa kế theo pháp luật – chính là anh William

Walter Elliot, với những quyền lợi mà cha cô rộng lượng chấp nhận – đã làm cho cô thất

vọng.

Khi còn rất trẻ, cô đã được hứa hôn với anh, là người sẽ được phong tòng nam tước nếu

cô không có em trai. Cha cô vẫn luôn có ý định tiến hành cuộc hôn nhân này. Khi anh còn

nhỏ, gia đình cô không quen biết anh, nhưng chẳng bao lâu sau khi Phu nhân Elliot qua đời,

Ngài Walter tìm cách làm quen với anh. Dù không được đáp ứng nồng hậu, ông vẫn kiên

nhẫn duy trì mối quan hệ, sẵn lòng lượng thứ cho anh vì tuổi trẻ có khuyết điểm của anh.

Trong một chuyến đi của Elizabeth ở London khi cô vừa trở thành thiếu nữ, anh Elliot bị bắt

buộc được giới thiệu.

Lúc ấy, anh còn rất trẻ, mới bắt đầu học luật. Elizabeth thấy anh rất dễ mến, và mọi hẹn ước

với anh đều được xác nhận. Anh được mời đến Dinh thự Kellynch; cho đến cuối năm ấy mọi

người đều bàn tán về anh và trông chờ anh, nhưng anh không hề đến. Mùa xuân năm sau, gia

đình cô gặp lại anh ở thành phố, thấy anh vẫn dễ mến, rồi gia đình cô lại cảm thấy phấn khởi, lại

mời anh và trông chờ anh, và một lần nữa anh lại không đến. Tin tức kế tiếp cho biết anh đã kết

hôn. Thay vì chờ đợi vận may của người thừa kế

[2] trong dòng họ Elliot, anh đã mua lấy sự độc

lập kinh tế bằng cách cưới một phụ nữ giàu nhưng có địa vị thấp kém.

Ngài Walter phẫn nộ vì chuyện này. Với tư cách trưởng tộc, ông nghĩ rằng đáng lẽ mình

phải được tham khảo ý kiến, đặc biệt là sau khi ông đã công khai tỏ ý với anh trai trẻ. Ông

nhận xét:

- Người ta hẳn đã thấy họ bên nhau, một lần ở khu chợ Tattersall[3], hai lần trong hành

lang tòa nhà Nghị viện.

Ông đã thốt lên lời phản đối, nhưng hiển nhiên ít ai để ý đến. Anh Elliot không hề có ý

xin lỗi, lại không tha thiết được gia tộc để ý đến, trong khi Ngài Walter xem anh là người

không đáng cho gia tộc để ý đến. Quan hệ giữa hai bên chấm dứt.

Sau vài năm, Elizabeth vẫn còn tức giận về vụ việc rầy rà với anh Elliot, vì bản thân cô

đã mến anh, càng mến anh hơn vì anh sẽ là người thừa kế của cha cô, lại thêm niềm hãnh

diện mạnh mẽ về gia tộc khiến cho cô thấy anh xứng đôi vừa lứa với con gái đầu lòng của

Ngài Walter Elliot. Cô thấy không có một tòng nam tước nào mang tên từ A đến Z xứng đôi

với mình, Tuy thế, anh đã đối xử quá tệ hại, cho đến nỗi tuy rằng vào lúc ấy (mùa hè năm

1814), cô mang dải băng đen để tang cho vợ anh, cô thấy anh không đáng cho mình nghĩ

đến nữa. Có lẽ nếu anh không làm điều tệ hại hơn thì nỗi nhục nhã do cuộc hôn nhân đầu

tiên của anh đã nhạt phai vì không có lý do gì cho rằng nó sẽ trường tồn cho đến đời sau.

Nhưng anh lại làm điều tệ hại hơn, vì qua những người bạn tử tế cho biết, anh đã có lời lẽ

thiếu tôn trọng đối với gia tộc cô và đối với những vị thế vốn từ lúc ấy trở đi thuộc về anh.

Việc này thì không tha thứ được.

Đấy là những tâm trạng và cảm nhận của Elizabeth Elliot; đấy là những mối quan tâm

có tì vết, những giao động thay đổi, tính đơn điệu và thanh lịch, tình trạng khá giả và hư vô

trong khung cảnh sống; đấy là những cảm nghĩ hướng đến cuộc sống miền thôn dã lâu dài

và an bình, để lấp đầy những thời khắc rảnh rỗi mà không có thói quen sử dụng thời giờ nơi

khác, không có tài khéo tay gì đặc biệt để bận rộn trong nhà.

Bây giờ, bắt đầu có thêm chuyện bận tâm và quan ngại. Cha cô đang gặp khó khăn thêm

trong vấn đề tiền bạc. Khi ông được phong Tòng nam tước, cô biết việc này sẽ khiến cho ông

khinh suất mà không màng gì đến những hóa đơn cao giá của thương nhân làm ăn với ông,

và đến những lời nói đầy ẩn ý của ông Shepherd, người đại diện cho ông. Bất động sản

Kellynch có giá trị, nhưng không đáp ứng kịp yêu cầu của Ngài Walter đối với mức sinh hoạt

của chủ nhân. Khi Phu nhân Elliot còn sống, đã có cách thức tiết chế và dè sẻn để giữ ông

tiêu pha có chừng mực theo lợi tức cho phép, nhưng khi bà qua đời thì mọi cung cách phải

chăng đều mất theo, và từ lúc ấy chi tiêu luôn vượt mức thu nhập. Ông không thể chi tiêu ít

hơn; ông đã không làm gì ngoại trừ những mục mà Ngài Walter Elliot bị yêu sách một cách

độc đoán để ông phải chi tiêu. Dù không bị phiền trách, ông không những càng lún sâu vào

cảnh nợ nần mà còn phải nghe nói nhiều thêm về hoàn cảnh này, cho đến nỗi khó mà che

giấu – dù là một phần – với cô con gái được nữa.

Vào mùa xuân rồi ở thành phố, ông đã ngụ ý với cô về việc này. Ông còn đi xa hơn khi

nói với cô:

- Liệu chúng ta có thể hạn chế chi tiêu được không? Con nghĩ xem chúng ta hạn chế

được trong việc gì?

Công tâm mà nói, trong sự nhiệt thành đầu tiên của bản chất phụ nữ, Elizabeth đã

nghiêm túc suy nghĩ có thể làm việc gì, và cuối cùng đề xuất hai việc tiết kiệm: giảm bớt các

khoản từ thiện không cần thiết, và hoãn lại việc mua đồ nội thất mới cho phòng khách.

Thêm vào đó, cô còn có ý nghĩ vui vui là sẽ không tặng quà cho Anne theo thông lệ hằng

năm. Nhưng những biện pháp này, dù là tốt, vẫn không đủ để cải thiện tình hình tồi tệ, mà

sau đấy Ngài Walter bắt buộc phải nhìn nhận với cô Elizabeth không thể đề xuất biện pháp

nào hữu hiệu hơn. Cô cảm thấy mình bất lực và vô phúc như cha mình; và không ai nghĩ ra

được cách nào giảm các khoản chi tiêu mà không phương hại đến phẩm giá gia đình hoặc

không phải từ bỏ lối sống xa hoa mà gia đình đã quen từ khi sinh ra.

Ngài Walter chỉ có thể bán được một phần nhỏ trong bất động sản của mình, nhưng dù

cho ông chuyển nhượng tất cả đất đai thì vẫn không thể tạo sự khác biệt. Ông đã hạ mình để

cầm cố đến mức có thể, nhưng không bao giờ muốn hạ mình để bán đi. Không, ông không

bao giờ chịu bị ô danh đến thế. Bất động sản Kellynch phải được sang tay toàn bộ như lúc

ông tiếp nhận.

Hai người bạn thân tín được mời đến để giúp cho ý kiến: ông Shepherd, sống ở thị trấn

thương mại gần đấy, và Phu nhân Russell. Có vẻ như cả hai cha con đều trông mong phải

làm cách nào đấy hầu giúp gia đình đỡ mất thể diện và giảm chi tiêu mà không phải hy sinh

mức độ hưởng thụ hoặc niềm kiêu hãnh.

Chương 2

Ông Shepherd là một luật gia có tính lễ độ và cẩn trọng. Dù cho có hiểu biết hoặc nhận

xét ra sao về Ngài Walter, ông vẫn không muốn nói ra cảm nghĩ của mình mặc cho bất kỳ ai

khó chịu, và chỉ khuyên họ nên hỏi han sự phán xét xuất sắc của bà vì bà có lý trí tốt mà ai

cũng biết.

Phu nhân Russell tỏ ra rất quan tâm đến vụ việc và có nhiều suy nghĩ nghiêm túc. Bà là

phụ nữ có khả năng chín chắn hơn là nhanh nhậy. Bà cảm thấy khó khăn khi quyết định về

việc này, vì có hai nguyên tắc chủ yếu chống đối. Bà có tính liêm chính chặt chẽ cộng thêm ý

thức về danh dự; nhưng bà vừa muốn tránh xúc phạm cảm nghĩ của Ngài Walter vừa quan

tâm đến uy tín của gia đình, theo những ý tưởng về giai cấp quý tộc, lý trí và tính chân thật.

Bà là một phụ nữ đôn hậu, nhân từ, dễ gắn bó, có phẩm hạnh, đúng mực trong giao tiếp, và

có phong thái cho thấy nền gia giáo tiêu chuẩn. Bà có một đầu óc học thức, tựu chung là

phải chăng và nhất quán. Nhưng bà có những định kiến về gốc gác gia tộc, xét giá trị con

người dựa theo giai cấp xã hội, khiến cho bà dễ bỏ qua khuyết điểm của người ở giai cấp

cao. Bản thân là góa phụ của một hiệp sĩ, bà thể hiện phẩm giá ở mức cao hơn – phẩm giá

của một tòng nam tước. Trong ý nghĩ bà thì Ngài Walter cần được thông cảm và bù đắp

trong hoàn cảnh khó khăn hiện tại, chứ chưa nói đến việc ông là bạn thân của chồng bà

ngày xưa, là cha của Anne và hai chị em cô này, là một người láng giềng ân cần, và là một địa

chủ sẵn lòng giúp đỡ.

Phải dè sẻn chi tiêu, không còn nghi ngờ gì nữa. Nhưng bà cố tránh gây khó khăn cho

ông và Elizabeth theo cách có thể được. Bà soạn ra kế hoạch tiết kiệm, tính toán một cách

chính xác, và làm việc mà không ai nghĩ bà sẽ làm: hỏi ý kiến Anne, trong khi những người

khác đều nghĩ cô này chẳng quan tâm gì đến sự việc. Bà hỏi ý kiến, và theo chừng mực nào

đấy dựa theo ý kiến của Anne mà bà định ra phương cách cắt xén chi tiêu rồi trình cho Ngài

Walter. Theo ý của Anne, mọi cách sửa chữa lỗi lầm đều nhắm đến tính trung thực thay vì

tầm quan trọng của gia tộc. Cô muốn có những biện pháp quyết liệt hơn, một sự thay đổi

toàn diện hơn, hầu cố thoát khỏi cảnh nợ nần. Cô không còn lãnh đạm như trước, mà bây

giờ nhắm đến lẽ phải và công bằng.

Khi nhìn qua tờ giấy tính toán các biện pháp, phu nhân Russell nói:

- Nếu thuyết phục được cha cô đồng ý tất cả những việc này thì ta sẽ đạt nhiều kết quả.

Nếu thực hiện những lề luật này thì trong vòng bảy năm ông ấy sẽ thanh toán hết nợ, và tôi

nghĩ chúng ta có thể thuyết phục ông ấy và Elizabeth rằng Dinh thự Kellynch tự nó đã được

trọng vọng nên giảm chi tiêu sẽ không gây ảnh hưởng, và rằng phẩm giá thật sự của Ngài

Walter Elliot sẽ không bị hạ thấp chút nào dưới mắt của người có cảm nhận tốt, vì ông ấy

hành xử như ngưởi có nguyên tắc. Thật ra, việc ông ấy làm có khác gì với việc mà nhiều

người trong gia tộc lúc trước đã phải làm? Trong trường hợp ông ấy thì không có gì đặc thù

cả, và chính sự đặc thù là phần tệ hại nhất trong cảnh khổ của chúng ta, cũng như trong tư

cách của chúng ta. Tôi có hy vọng nhiều là chúng ta sẽ vượt qua. Ta phải nghiêm túc và

quyết đoán, vì nói cho cùng, người mang nợ thì phải trả nợ. Tuy phải tôn trọng tâm tư của

người đàn ông và của một trưởng tộc như cha cô, ta vẫn phải nghĩ đến tư cách của một

người chân thật.

Đấy là nguyên tắc mà Anne muốn cha mình làm theo, và muốn những người thân khác

thúc giục ông. Cô xem đấy là một nghĩa vụ cần thiết để thanh toán các món nợ qua những sự

cắt giảm chi tiêu rộng lớn nhất, và thấy việc này chẳng hạ thấp phẩm giá gì cả. Cô muốn ông

ra lệnh cho việc này và cảm thấy đó là một nghĩa vụ. Cô đánh giá cao ảnh hưởng của Phu

nhân Russell; còn về mức độ tiết chế mà lương tri cô thấy phải bắt buộc, cô tin rằng thuyết

phục thay đổi cách sống toàn diện thì khó khăn hơn là thay đổi nửa vời. Vốn biết rõ tố chất

của ông bố và Elizabeth, cô nghĩ việc hy sinh một đôi ngựa hẳn cũng sẽ gây bức xúc gần như

hy sinh hai đôi, còn những việc tương tự cũng thế, dù cho danh sách của Phu nhân Russell

chỉ đưa ra các khoản mục cắt giảm nhẹ nhàng.

Những đòi hỏi gắt gao hơn của Anne được đáp ứng như thế nào thì không tạo kết quả

quan trọng. Thậm chí những đòi hỏi của Phu nhân Russell không thành công gì cả: không

chịu đựng được, không thực hiện được. Phu nhân Russell nghe tiếng nói phản đối:

- Cái gì! Mọi thoải mái trong cuộc sống bị rút bớt! Bớt các chuyến đi xa, bớt vui thú ở

London, người hầu, ngựa xe, bớt chiêu đãi ăn uống – mọi thứ đều bị rút bớt và tiết chế! Thậm

chí không còn đủ những yêu cầu của cuộc sống một quý ông tầm tầm! Không, chẳng bao lâu

người ta[4] chắc sẽ rời bỏ Dinh thự Kellynch còn hơn là sống ở đây theo những điều kiện mất

phẩm giá như thế.

“Rời bỏ Dinh thự Kellynch”. Đấy là ngụ ý mà ông Shepherd nắm bắt lập tức, vì ông quan

tâm đến tình cảnh thực tế của Ngài Walter khi phải cắt xén chi tiêu, và ông tin chắc rằng

phải thay đổi nơi cư ngụ thì mới đạt được mục đích này. Ông nói:

- Vì ý tưởng này phát xuất từ chính người phải ra mệnh lệnh, nên tôi không băn khoăn

gì khi chấp nhận phán xét ấy. Tôi đã không nghĩ ra rằng Ngài Walter có thể thay đổi lối sống

trong một ngôi nhà với cung cách hiếu khách và phẩm giá theo truyền thống như thế. Ở bất

kỳ nơi nào khác, Ngài Walter có thể tự phán xét cho mình và sẽ được trọng vọng khi ông

điều hòa cuộc sống theo bất cứ cách nào ông chọn để làm mẫu mực cho gia đình mình.

Ngài Walter sẽ rời bỏ Dinh thự Kellynch. Sau một ít ngày nghi ngại và lưỡng lự, câu hỏi

hệ trọng là sẽ đi đâu được giải quyết xong xuôi; sự thay đổi quan trọng đã định hình.

Có ba lựa chọn: London, Bath, hay là một ngôi nhà khác ở vùng nông thôn. Tất cả ý

muốn của Anne nhắm vào lựa chọn thứ ba: một ngôi nhà nhỏ ở vùng lân cận, nơi gia đình

vẫn còn bầu bạn với Phu nhân Russell, vẫn còn gần Mary, và vẫn còn có thú vui thỉnh

thoảng được nhìn thấy những thảm cỏ và hàng cây của Kellynch. Và rồi số phận của Anne

luôn gặp cảnh trớ trêu: Cô có ác cảm với Bath và nghĩ nơi này không hợp với mình, nhưng

đấy sẽ là nơi cô phải cư ngụ.

Lúc đầu, Ngài Walter nghĩ đến London nhiều hơn, nhưng ông Shepherd không tin tưởng

sống được dè sẻn ở London, nên đã khéo léo thuyết phục Ngài Walter từ bỏ ý định này mà

nên chọn Bath. Đối với một nhà quý tộc có vấn đề về tài chính thì đấy là nơi yên tâm hơn:

ông vẫn có vị thế quan trọng với chi phí tương đối thấp. Dĩ nhiên là hai lợi điểm của Bath so

với London đã được nhấn mạnh: khoảng cách từ Kellynch thuận tiện hơn, chỉ có tám mươi

kilomet và Phu nhân Russell sống ở Bath trong một khoảng thời gian vào mùa đông. Bà

hoàn toàn hài lòng khi thấy ý kiến của mình về Bath đã thuyết phục được Ngài Walter và

Elizabeth, vì hai người tin rằng sẽ không chịu hậu quả bất lợi hoặc hy sinh thú vui khi sống

ở đây.

Phu nhân thấy mình có nhiệm vụ phải ngăn cản ý muốn của Anne. Sẽ là quá đáng nếu để

cho Ngài Walter hạ mình đến ngụ trong một ngôi nhà nhỏ ngay trong vùng phụ cận. Bản

thân Anne cũng thấy khó chịu về việc này hơn là mình dự liệu lúc đầu, còn tâm tư Ngài