Thực trạng xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam sang các thị trường chủ yếu Nhật Bản, Mỹ, Trung Quốc,

xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam sang c¸c thÞ trêng chñ yÕu

Ch¬ng I

Thùc tr¹ng xuÊt khÈu thuû s¶n cña

ViÖt Nam sang c¸c thÞ trêng chñ yÕu :

NhËt B¶n, Mü, Trung Quèc, EU

Trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay, xu

híng më cöa vµ héi nhËp kinh tÕ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ vµ ®Çy søc

hÊp dÉn ®èi víi nÒn kinh tÕ cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Xu híng

®ã t¹o nªn nhiÒu c¬ héi vµ thêi c¬ cho kinh doanh, cho sù ph¸t

triÓn kinh tÕ chung, ®ång thêi còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc míi

cho tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c quèc gia, ®Æc biÖt lµ c¸c níc ®ang ph¸t

triÓn trong ®ã cã ViÖt Nam.

Trong bèi c¶nh ®ã, viÖc xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam

ngµy cµng ®îc më réng, ®· ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá ®Ó t¨ng

thu nhËp b»ng ngo¹i tÖ vµ ®ãng gãp vµo GDP cña ®Êt níc. Trong

10 n¨m trë l¹i ®©y, thuû s¶n lµ mét trong 4 mÆt hµng xuÊt khÈu chñ

lùc cña ViÖt Nam (lµ dÇu khÝ, giÇy dÐp, may mÆc, thuû s¶n) ®¹t

kim ng¹ch cao ®· t¹o ®µ vµ më réng ®Ó hµng ho¸ ViÖt Nam x©m

nhËp vµo thÞ trêng thÕ giíi.

1.1. Cung vµ cÇu vÒ thuû s¶n trªn thÕ giíi vµ tiÒm

n¨ng cña Viªt Nam

1.1.1 T×nh h×nh thuû s¶n thÕ giíi

a. T×nh h×nh chung

TrÇn ThÞ HiÒn Thanh A12- K36 E

xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam sang c¸c thÞ trêng chñ yÕu

Theo c«ng bè míi nhÊt cña FAO, tæng s¶n lîng thuû s¶n

thÕ giíi hiÖn nay ®· vît qua con sè 100 triÖu tÊn /n¨m, trong ®ã cã

71 triÖu tÊn ®îc sö dông lµm thùc phÈm cho con ngêi, 30 triÖu tÊn

®îc dïng cho môc ®Ých kh¸c. Víi d©n sè thÕ giíi kho¶ng 6 tû ng￾êi, møc tiªu thô thuû s¶n b×nh qu©n ®Çu ngêi ®¹t 13kg/ngêi/n¨m.

Tuy vËy, møc sö dông thuû s¶n thùc phÈm lµ rÊt chªnh lÖch gi÷a

c¸c khu vùc vµ c¸c quèc gia. C¸c níc c«ng nghiÖp ®øng ®Çu vÒ chØ

tiªu møc tiªu thô thuû s¶n theo ®Çu ngêi lµ NhËt B¶n (67kg/ng￾êi/n¨m) sau ®ã lµ Nauy (46kg/ngêi/n¨m).

Tuy nhiªn, do ¶nh hëng cña hiÖn tîng El Nino vµ La Nina,

sau khi t¨ng nhÑ 1,8% vµo n¨m 1997, tæng s¶n lîng thuû s¶n thÕ

giíi ®· gi¶m liªn tiÕp trong hai n¨m 1998 vµ 1999. N¨m 1999, s¶n

lîng ®¸nh b¾t thuû s¶n ®¹t 91 triÖu tÊn vµ s¶n lîng thuû s¶n nu«i

trång ®¹t 31 triÖu tÊn. Trong khi s¶n lîng ®¸nh b¾t gi¶m sót liªn

tôc th× khu vùc nu«i trång cã nh÷ng bíc t¨ng trëng kh¸ cao,

kho¶ng 7%/n¨m trong 10 n¨m qua. Nh÷ng níc ®øng ®Çu vÒ s¶n l￾îng ®¸nh b¾t thuû s¶n lµ Trung Quèc, Pªru, NhËt B¶n, Chilª, Mü,

Nga, In®«nªxia, Ên §é, Th¸i Lan, Nauy, aix¬len, Hµn Quèc,

chiÕm h¬n mét n÷a tæng s¶n lîng thÕ giíi. Trong lÜnh vùc nu«i

trång thuû s¶n, Trung Quèc chiÕm h¬n 70% tæng s¶n lîng nhng chØ

50% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Trong khi ®ã, NhËt B¶n chØ chiÕm

3,7% tæng s¶n lîng thÕ giíi nhng ®¹t gÇn 10% tæng kim ng¹ch trao

®æi thuû s¶n nu«i trång nhê nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ kinh tÕ rÊt

cao nh ngäc trai, c¸ ngõ…

ThÞ trêng trao ®æi s¶n phÈm thuû s¶n thÕ giíi rÊt réng lín,

bao gåm 195 níc xuÊt khÈu vµ 180 quèc gia nhËp khÈu thuû s¶n

trong ®ã nhiÒu quèc gia võa xuÊt khÈu võa nhËp khÈu thuû s¶n nh

Mü, Ph¸p, Anh, NhËt N¨m 1999, lÜnh vùc xuÊt khÈu thuû s¶n thÕ …

giíi ®¹t h¬n 50 tû ®«la, gi¶m 2,8% so víi 51,4 tû n¨m 1997.

TrÇn ThÞ HiÒn Thanh A12- K36 E

xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam sang c¸c thÞ trêng chñ yÕu

HiÖn nay, Th¸i Lan lµ nhµ xuÊt khÈu thuû s¶n lín nhÊt víi

kim ng¹ch xuÊt khÈu h¬n 4 tû ®«la, t¬ng ®¬ng 8% tæng kim ng¹ch

thuû s¶n thÕ giíi. Sau ®ã lµ Mü, Nauy, Trung Quèc, Pªru, §µi

Loan …

Quèc gia nhËp khÈu lín nhÊt thÕ giíi lµ NhËt B¶n, chiÕm

30% tæng kim ng¹ch bu«n b¸n quèc tÕ vît xa møc 14% thÞ phÇn

cña níc ®øng thø hai lµ Mü. N¨m 1999, nhËp khÈu thuû s¶n cña

NhËt B¶n, H«ng K«ng, Singapo gi¶m sót, nh … ng ®· ®îc bï ®¾p

phÇn nµo bëi nhu cÇu t¨ng m¹nh ë thÞ trêng Mü. C¸c níc nhËp

khÈu thuû s¶n lín cña thÕ giíi ®øng sau NhËt vµ Mü lÇn lît lµ

Ph¸p, Italia, §øc, Anh, H«ng K«ng, Hµ Lan…

b. Dù b¸o t×nh h×nh cung vÒ thuû s¶n cña thÕ giíi

C¨n cø vµo c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt

thuû s¶n thêi gian qua vµ nhu cÇu t¨ng nhanh cña tiªu thô thuû s¶n

díi t¸c ®éng cña tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ søc Ðp vÊn ®Ò t¨ng

d©n sè vµ t¨ng thu nhËp, tæ

chøc n«ng l¬ng LHQ dù b¸o vÒ s¶n xuÊt thuû s¶n thÕ giíi trung

h¹n ®Õn n¨m 2005 nh sau: s¶n lîng ®¹t møc 125-135 triÖu tÊn (so

víi 118-120 triÖu tÊn n¨m 2000), trong ®ã s¶n lîng nu«i trång sÏ

t¨ng 4-5% ®Ó bï l¹i s¶n lîng ®¸nh b¾t kh«ng æn ®Þnh hoÆc cã thÓ bÞ

gi¶m sót. Møc t¨ng s¶n lîng thuû s¶n ë c¸c níc ph¸t triÓn dù b¸o

®¹t 1-2%/n¨m, con sè nµy ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®¹t 2-

2,5%/n¨m.

c. Dù b¸o vÒ cÇu c¸c mÆt hµng thuû s¶n trªn thÕ giíi

TrÇn ThÞ HiÒn Thanh A12- K36 E