THỰC TRẠNG ĐÀM PHÁN KÝ KẾT VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG XUÂT NHẬP KHẨU CỦA CÔNG TY TECHNOIMPORT

Ch¬ng I

Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô ®µm ph¸n, ký kÕt

vµ thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ trong

kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ

I. Kh¸i niÖm vµ tÇm quan träng cña hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu ®èi

víi ho¹t ®éng kinh doanh

1.Kh¸i niÖm vÒ hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu:

Hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu hay cßn gäi lµ hîp ®ång th¬ng m¹i quèc tÕ lµ sù

tho¶ thuËn gi÷a bªn mua vµ bªn b¸n ë c¸c níc kh¸c nhau. Trong ®ã quy ®Þnh bªn

b¸n ph¶i cã nghÜa vô cung cÊp hµng ho¸, chuyÓn giao c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn

hµng ho¸ vµ quyÒn së h÷u hµng ho¸. Cßn bªn mua cã nghÜa vô thanh to¸n tiÒn hµng

vµ tæ chøc nhËn hµng.

*Mét sè ®Æc ®iÓm cña hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu:

- Chñ thÓ cña hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu lµ nh÷ng c¸ nh©n, nh÷ng tæ chøc níc

ngoµi cã t c¸ch ph¸p nh©n, cã trô së cña doanh nghiÖp ®ãng ë c¸c níc kh¸c nhau.

C¸c ®¹i diÖn cña c¸c doanh nghiÖp nµy cã thÓ cïng quèc tÞch vµ còng cã thÓ kh¸c

quèc tÞch, th«ng thêng lµ nh÷ng ngêi cã quèc tÞch kh¸c nhau.

- LuËt ®iÒu chØnh hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu lµ luËt cña níc xuÊt khÈu, níc

nhËp khÈu vµ nh÷ng luËt ph¸p trong ®iÒu íc quèc tÕ mµ c¸c bªn tho¶ thuËn hoÆc cam

kÕt thùc hiÖn.

- Ng«n ng÷ trong hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu cã thÓ lµ ng«n ng÷ cña níc xuÊt

khÈu, cña níc nhËp khÈu hoÆc cña níc thø ba. Th«ng thêng ng«n ng÷ trong hîp ®ång

th¬ng m¹i quèc tÕ lµ tiÕng Anh.

- §ång tiÒn vµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n: Th«ng thêng lµ nh÷ng ®ång tiÒn m¹nh

cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi toµn phÇn. HiÖn nay chñ yÕu dïng ®ång dollaz Mü lµm ®ång

tiÒn tÝnh gi¸ vµ thanh to¸n.

- Ph¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu gåm: Ph¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng

tõ, ph¬ng thøc nhê thu, ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn. Ph¬ng thøc ghi sæ.

2. TÇm quan träng cña hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu trong kinh doanh th¬ng m¹i

quèc tÕ:

Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng cã mét vai trß hÕt søc quan träng trong th¬ng

m¹i quèc tÕ, ®èi víi quan hÖ mua b¸n hµng ho¸, sau khi c¸c bªn mua b¸n tiÕn hµnh

giao dÞch ®µm ph¸n cã kÕt qu¶ th× ph¶i tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ. Nh vËy

hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng sÏ ghi nhËn nh÷ng kÕt qu¶ cña viÖc giao dÞch, ®µm

ph¸n gi÷a c¸c bªn mua vµ b¸n trong ®ã néi dung cña hîp ®ång ph¶i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ

quyÒn h¹n vµ nghÜa vô cô thÓ cña c¸c bªn tham gia ký kÕt.

MÆt kh¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu ®îc thÓ hiÖn díi h×nh thøc v¨n b¶n vµ còng

lµ h×nh thøc b¾t buéc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ë níc ta. V× vËy, nã

1

sÏ b¶o ®¶m quyÒn lîi mét c¸ch tèt nhÊt cho c¸c bªn mua còng nh bªn b¸n. H¬n n÷a

trong kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ l¹i cã sù kh¸c nhau vÒ ng«n ng÷, chÝnh trÞ, luËt

ph¸p, v¨n ho¸, t«n gi¸o... do vËy hîp ®ång díi h×nh thøc v¨n b¶n sÏ gióp cho c¸c bªn

thèng nhÊt ®îc vÒ mÆt ng«n ng÷, tËp qu¸n, luËt ph¸p...

Ngoµi ra kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét lÜnh vùc kinh doanh phøc t¹p,

chÞu nhiÒu ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè kinh doanh trong vµ ngoµi níc, ¶nh hëng cña kh¶

n¨ng thùc hiÖn, thiÖn trÝ cña c¸c bªn tham gia ký kÕt mµ cã thÓ dÉn tíi nhiÒu rñi ro,

nhiÒu tranh chÊp. Khi ®ã hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu sÏ trë thµnh mét b»ng chøng quan

träng ®Ó tiÕn hµnh gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ mua b¸n x¶y ra gi÷a c¸c bªn, ®ång

thêi hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu còng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc theo dâi, kiÓm

tra thèng kª viÖc thùc hiÖn hîp ®ång theo quy ®Þnh chung cña qu¶n lý nhµ níc.

II. NghiÖp vô ®µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu

1. Kh¸i niÖm vÒ ®µm ph¸n:

§µm ph¸n lµ qu¸ tr×nh trao ®æi ý kiÕn gi÷a c¸c chñ thÓ cña mét xung ®ét, nh»m ®i

tíi thèng nhÊt vÒ mét quan niÖm biÖn ph¸p vµ c¸ch xö lý nh÷ng bÊt ®ång nµo ®ã.

1.1.§Æc ®iÓm cña ®µm ph¸n:

§µm ph¸n lµ qu¸ tr×nh t¸c ®éng lÉn nhau gi÷a c¸c chñ thÓ cã lîi Ých chung vµ

lîi Ých xung ®ét, nh»m tèi ®a ho¸ lîi Ých chung vµ gi¶m thiÓu sù xung ®ét vÒ lîi Ých

gi÷a hai bªn ®Ó ®Ò ra ®îc c¸c gi¶i ph¸p cã thÓ chÊp nhËn cho c¸c chñ thÓ ®ã. Nã võa

mang tÝnh khoa häc võa mang tÝnh nghÖ thuËt.

1.2. C¸c h×nh thøc ®µm ph¸n:

*§µm ph¸n b»ng c¸ch gÆp gì trùc tiÕp:

Lµ viÖc hai bªn mua b¸n trùc tiÕp gÆp gì nhau t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc hiÓu biÕt

nhau râ h¬n ®Ó dÔ dµng ®i ®Õn thèng nhÊt nh÷ng bÊt ®ång.

Hai bªn gÆp gì nhau trao ®æi vÒ mäi ®iÒu kiÖn giao dÞch, vÒ mäi vÊn ®Ò liªn

quan ®Õn viÖc ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n, lµ h×nh thøc ®µm ph¸n ®Æc biÖt

quan träng. H×nh thøc ®µm ph¸n nµy ®Èy nhanh tèc ®é gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò gi÷a hai

bªn vµ nhiÒu khi lµ lèi tho¸t cho nh÷ng ®µm ph¸n b»ng th tÝn hoÆc ®iÖn tho¹i ®· kÐo

dµi qu¸ l©u mµ kh«ng cã kÕt qu¶. NhiÒu khi ®µm ph¸n qua th tõ kÐo dµi nhiÒu th¸ng

míi ®i ®Õn ®îc viÖc ký kÕt hîp ®ång. Trong khi ®ã ®µm ph¸n b»ng gÆp mÆt trùc tiÕp

chØ 2-3 ngµy lµ ®· cã kÕt qu¶. H×nh thøc ®µm ph¸n nµy thêng ®îc dïng khi hai bªn

cã nhiÒu ®iÒu kho¶n ph¶i gi¶i thÝch cÆn kÏ ®Ó thuyÕt phôc nhau, khi ®µm ph¸n vÒ

nh÷ng hîp ®ång lín, nh÷ng hîp ®ång cã tÝnh chÊt phøc t¹p.

*§µm ph¸n qua ®iÖn tho¹i:

Lµ viÖc sö dông ®iÖn tho¹i ®Ó giao dÞch. ¦u ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ nhanh

chãng gióp ngêi ®µm ph¸n tiÕn hµnh ®µm ph¸n mét c¸ch khÈn tr¬ng ®óng thêi c¬ cÇn

thiÕt, kÞp thêi nhng tèn kÐm thêng ph¶i h¹n chÕ vÒ thêi gian. Do vËy, c¸c bªn kh«ng

thÓ trao ®æi chi tiÕt. MÆt kh¸c giao dÞch b»ng ®iÖn tho¹i chØ lµ h×nh thøc giao dÞch

miÖng nªn kh«ng cã c¨n cø ph¸p lý nh v¨n b¶n th tõ. Do vËy, chØ dïng ®iÖn tho¹i

trong nh÷ng trêng hîp thËt cÇn thiÕt, khÈn cÊp, sî lì thêi c¬. Khi sö dông ph¬ng thøc

giao dÞch nµy th× cÇn ph¶i chuÈn bÞ chu ®¸o ®Ó cã thÓ tr¶ lêi ngay mäi vÊn ®Ò ®îc nªu

lªn mét c¸ch chÝnh x¸c. Sau khi trao ®æi b»ng ®iÖn tho¹i, cÇn cã v¨n b¶n x¸c nhËn

2