Thực tập tốt nghiệp / Huỳnh Minh Hiền

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA XHH – CTXH – ĐNA

SỔ TAY THỰC TẬP

(THỰC TẬP TỐT NGHIỆP)

Lớp: Mã số sinh viên:

Họ và tên sinh viên thực tập:

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp

(02/2022

)

2

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 3

1 CÁC QUY ĐỊNH CHUNG CHO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

Thực tập tốt nghiệp được chia thành 4 môn là Công tác xã hội với cá nhân, Công tác xã

hội với nhóm, Phát triển cộng đồng, Nghiên cứu. Sinh viên chọn 1 trong 4 môn thực tập

trên để thực tập cho đợt thực tập tốt nghiệp.

• Điều kiện được thực tập: Sinh viên phải đảm bảo đạt trên 5 điểm ở các môn tiên

quyết:

STT Môn thực tập Môn tiên quyết

1. Công tác xã hội cá nhân 3 môn thực tập giáo trình:

- Thực tập Công tác xã hội cá nhân

- Thực tập Công tác xã hội nhóm

- Thực tập Phát triển cộng đồng

2. Công tác xã hội nhóm

3. Phát triển cộng đồng

4. Nghiên cứu Tất cả các môn đã triển khai của khóa học

mà sinh viên theo học

Trường hợp sinh viên không đạt điểm trên 5 ở các môn tiên quyết nhưng vẫn đăng ký

thực tập thì kết quả thực tập sẽ bị hủy. Mọi khiếu nại sẽ không được giải quyết.

Thời gian thực tập tốt nghiệp mỗi môn là 3 tháng (tương đương 13 tuần).

Đối với thực tập CTXH cá nhân, CTXH nhóm, PTCĐ: Sau thời gian thực tập, sinh

viên phải nộp về cho giảng viên điều phối thực tập 01 tập tài liệu, tập tài liệu này là một

trong những tiêu chí để đánh giá kết quả thực tập của sinh viên. Tập tài liệu bao gồm:

• Nhật ký thực tập (theo mẫu quy định bao gồm cả bảng tự đánh giá kết quả thực tập

của cá nhân sinh viên và bảng đánh giá của kiểm huấn viên)

• Báo cáo thực tập cuối khóa, bài thu hoạch cuối kỳ thực tập và giấy xác nhận thực

tập của cơ sở (đánh máy, in 02 mặt, không đóng bìa cứng, và bìa nhựa)

Điểm thực tập của sinh viên sẽ được căn cứ theo đánh giá của kiểm huấn viên (bao

gồm 70% điểm đánh giá quá trình theo mẫu quy định và 30% điểm bài báo cáo thực

tập cuối khóa) và của tổ thực tập khoa.

Đối với môn Nghiên cứu: Sinh viên chọn đề tài và làm nghiên cứu (tham khảo môn

học Phương pháp nghiên cứu)

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 4

2 NỘI DUNG THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

• Thực tập tốt nghiệp là cơ hội để sinh viên rèn luyện kỹ năng và phát triển tác phong

chuyên nghiệp ở cấp độ cao hơn thực tập giáo trình.

• Sau thời gian thực tập, sinh viên đạt được tầm nhìn, kỹ năng của một nhân viên xã

hội chuyên nghiệp tương lai.

2.1.1 Thực tập Công tác xã hội cá nhân

Nội dung giống như thực tập giáo trình nhưng sinh viên cần phát triển tác phong

chuyên nghiệp ở cấp độ cao hơn thực tập giáo trình. Sử dụng lý thuyết để giải thích và lập

kế hoạch hỗ trợ một cách chuyên nghiệp.

2.1.2 Thực tập Công tác xã hội nhóm

Nội dung giống như thực tập giáo trình nhưng sinh viên cần phát triển tác phong

chuyên nghiệp ở cấp độ cao hơn thực tập giáo trình. Sử dụng lý thuyết để giải thích và lập

kế hoạch hỗ trợ một cách chuyên nghiệp.

2.1.3 Thực tập Phát triển cộng đồng

Nội dung giống như thực tập giáo trình nhưng sinh viên cần phát triển tác phong

chuyên nghiệp ở cấp độ cao hơn thực tập giáo trình. Sinh viên cần tiến hành thêm một

bước tiếp theo của thực tập giáo trình là:

• Tìm hiểu các hoạt động phát triển tại cộng đồng: Sinh viên tìm hiểu một dự

án/chương trình phát triển và vận dụng lý thuyết đã học để đánh giá tác động của

dự án/chương trình đối với sự phát triển của cộng đồng. Sinh viên cũng có thể tham

gia các hoạt động của dự án/chương trình, vận dụng các nguồn lực cộng đồng để hỗ

trợ các nhóm trong cộng đồng, và ghi nhận những thay đổi của cá nhân, nhóm trong

cộng đồng thông qua dự án/chương trình.

2.1.4 Nghiên cứu công tác xã hội

Sinh viên thực hiện một nghiên cứu nhỏ dưới dạng một điều tra xã hội học về một vấn

đề xã hội trên địa bàn, hoặc tham gia vào một cuộc nghiên cứu, khảo sát, đánh giá, lượng

giá của một dự án/chương trình hay của cơ quan đang làm việc và viết lại toàn bộ nội dung

cuộc nghiên cứu ấy.

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 5

2.2 Thời gian thực tập

• Thời gian thực tập tốt nghiệp là 3 tháng (tương đương 13 tuần)

Sinh viên thực hiện theo các quy định trên, viết báo cáo đầy đủ với sự xác nhận của cơ

sở và kiểm huấn viên. Số lần thực tập sẽ được kiểm huấn viên quyết định và thông báo cho

sinh viên theo yêu cầu thực tế. Sinh viên không đạt yêu cầu (dưới 5 điểm) sẽ không được

xét tốt nghiệp và phải thực tập lại. Trong thời gian thực tập, sinh viên phải thể hiện tinh

thần độc lập trong công việc, tham gia trao đổi chuyên môn với kiểm huấn viên theo những

thỏa thuận ban đầu với kiểm huấn viên.

2.3 Yêu cầu đối với sinh viên

Sinh viên phải làm các việc sau:

• Xây dựng kế hoạch thực tập: sau ngày triển khai thực tập, sinh viên gởi file kế

hoạch cho kiểm huấn viên xem, nhận sự đồng ý của kiểm huấn viên trước khi bắt

đầu thực tập và trước khi đến trình diện cơ sở thực tập

• Thực hiện các yêu cầu của phương pháp CTXH nói trên mà sinh viên đã chọn

• Viết bài báo cáo thực tập cuối khóa, bài thu hoạch cuối kỳ thực tập, hoàn thành bảng

tự đánh giá và lấy giấy chứng nhận của cơ sở hoặc cộng đồng nơi thực tập (giấy

chứng nhận của cơ sở sẽ được sinh viên kèm chung vào trang cuối của báo cáo thực

tập cuối khóa).

• Gởi toàn bộ các tài liệu, báo cáo (Nhật ký; Báo cáo thực tập cuối khóa; Bài thu

hoạch cuối kỳ thực tập; Bảng tự đánh giá của sinh viên và của kiểm huấn viên;

Giấy xác nhận của cơ sở) về cho kiểm huấn viên nhận xét, đánh giá trước khi nộp

về trường theo thời hạn quy định.

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 6

3 BÁO CÁO THỰC TẬP CUỐI KHÓA

3.1 Báo cáo thực tập tốt nghiệp

3.1.1 Những tài liệu, báo cáo sinh viên cần phải nộp

• Báo cáo thực tập (mỗi nhóm 1 cuốn đối với môn PTCĐ hay CTXH với nhóm; mỗi

sinh viên 1 cuốn đối với môn CTXH cá nhân)

• Bài thu hoạch cuối kỳ thực tập (mỗi sinh viên 1 cuốn)

• Bảng tự đánh giá kết quả thực tập cuối khóa của sinh viên và kiểm huấn viên

• Nhật ký thực tập (bắt buộc đối với sinh viên hệ chính quy; Đối với sinh viên VLVH,

TX, kiểm huấn viên sẽ có yêu cầu cụ thể)

• Giấy xác nhận sinh viên đã thực tập của cơ sở thực tập (mỗi nhóm/sinh viên 1 tờ)

3.1.2 Nội dung báo cáo thực tập cuối khóa

Nội dung báo cáo thực tập là một trong những tiêu chí đánh giá kết quả thực tập của

sinh viên. Sinh viên cần hoàn thành bài báo cáo thực tập cuối khóa trước ngày kết thúc

khóa thực tập. Sinh viên nộp báo cáo thực tập cuối khóa cho kiểm huấn viên nhận xét, sau

đó chuyển về cho tổ thực tập đúng thời gian quy định. Việc sinh viên nộp báo cáo thực tập

cuối khóa trễ hạn sẽ không được giải quyết. Bài báo cáo thực tập cuối khóa phải được đánh

máy và in 02 mặt, đính kèm chung với nhật ký thực tập thành 1 tập tài liệu chung để tránh

lãng phí. Sinh viên không cần in màu (nếu không cần thiết).

Nội dung bài báo cáo thực tập cuối khóa phải bao gồm các điểm được nêu trong dàn

bài gợi ý. Cần nêu rõ cách sinh viên ứng dụng lý thuyết vào thực tiễn, cũng như sự nhận

biết các khác biệt trong lý thuyết và thực hành như thế nào...

Bài thu hoạch cuối kỳ thực tập được sinh viên viết ngay trước khi kết thúc đợt thực tập.

Nội dung bài thu hoạch là trả lời các câu hỏi được gợi ý được nêu trong phần dàn bài gợi ý.

3.1.3 Trang bìa

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 7

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM

KHOA XHH – CTXH – ĐNA

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

TÊN MÔN THỰC TẬP

(Cơ sở thực tập:………………………………………..)

Họ và tên sinh viên MSSV

…………………… ……………………

…………………… ……………………

Lớp: ……………………

Kiểm huấn viên: ……………………

…………….., ngày ….. tháng ….. năm 20

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 8

3.1.4 Trình bày báo cáo

Sinh viên viết báo cáo thực tập theo quy định trình bày như sau:

- Kiểu chữ/ Font: Times New Roman, size 13

- Canh lề: Lề trái 2.5cm x phải 2.0 cm, trên 2.0cm x dưới 2.0 cm

- Dãn dòng: Spacing theo quy định (before 6.0pt x After 0.0pt; Line spacing 1.5)

3.2 Dàn bài gợi ý

Sinh viên có thể dựa vào dàn bài gợi ý sau để viết báo cáo thực tập cuối khóa. Tổ thực

tập khuyến khích sinh viên trình bày theo cách mà bản thân cho là hợp lý nhất, tuy nhiên

cần có sự thống nhất ý kiến với kiểm huấn viên.

3.2.1 Công tác xã hội cá nhân

KẾ HOẠCH THỰC TẬP (Làm theo mẫu hướng dẫn)

PHẦN I: Tổng quan về cơ sở/tổ chức xã hội

1. Giới thiệu

• Tên cơ sở/tổ chức xã hội

• Tên cơ quan chủ quản (nếu có)

• Địa chỉ

• Được hình thành khi nào

• Các đơn vị liên quan…

2. Đối tượng

• Người sử dụng dịch vụ tại cơ sở/tổ chức xã hội là ai? Số lượng người sử dụng

dịch vụ...

3. Mục tiêu cơ sở

4. Tổ chức, nhân sự cơ sở/tổ chức xã hội

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 9

• Sơ đồ tổ chức (có nêu tên người phụ trách)

• Nhân sự chuyên môn…

5. Các hoạt động cung cấp dịch vụ và kết quả hỗ trợ đối tượng

6. Nhận xét về hoạt động cung cấp dịch vụ của cơ sở/tổ chức xã hội: Nêu điểm mạnh,

hạn chế và đề xuất để cải thiện hoạt động hỗ trợ đối tượng dựa theo quan điểm của

ngành Công tác xã hội

PHẦN II: Làm việc với thân chủ

1. Trường hợp:

• Thông tin cá nhân:

- Họ tên

- Giới tính

- Sinh: ............ (........tuổi)

- Trình độ:

- Nghề nghiệp:

- Địa chỉ:

• Hoàn cảnh gia đình: đang sống với ai; thông tin về quan hệ gia đình; thông tin về

môi trường sống và các chế độ, chính sách đang được hưởng (nếu có)

2. Các sơ đồ:

• Sơ đồ thế hệ (ngày lập), sơ đồ sinh thái (ngày lập): ghi chú các đường diễn tả

mối quan hệ, không giải thích ý nghĩa sơ đồ

3. Phân tích hệ thống thân chủ

Hệ thống gia đình Điểm mạnh Hạn chế Tiềm năng

1. Thân chủ

2. A

3. …

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 10

Hệ thống xã hội Điểm mạnh Hạn chế Tiềm năng

1. C

2. D

…

Lưu ý: tiềm năng không là điểm mạnh

4. Xác định vấn đề của thân chủ

- Tên vấn đề: Sinh viên xác định vấn đề thân chủ là gì? Giải thích rõ tại sao lại xác

định thân chủ gặp vấn đề đó?

Lưu ý: Sinh viên không được xác định chung chung như vấn đề thân chủ là nghèo,

thiếu vốn, bị tâm lý… mà tên vấn đề cần được cụ thể một cách rõ ràng

5. Kế hoạch hỗ trợ (Cần giải thích lý do tại sao và dựa trên lý thuyết để lập kế hoạch

hỗ trợ)

a. Mục tiêu hỗ trợ chính

• Nêu tất cả các mục tiêu hỗ trợ chính và giải thích vì sao lại xác định cần hỗ trợ

thân chủ đạt các mục tiêu đó? Mục tiêu hỗ trợ chính nhằm hỗ trợ thân chủ tự giải

quyết vấn đề đã xác định ở mục 4 “Xác định vấn đề của thân chủ”)

• Cần lưu ý sắp xếp thứ tự ưu tiên để hỗ trợ thân chủ giải quyết các vấn đề cấp

bách trước một cách hợp lý

b. Kế hoạch hỗ trợ cụ thể

• Nêu rõ thời gian thực hiện, ai thực hiện, thực hiện với ai, nội dung thực hiện cụ

thể, số lần và thời gian cần thiết để đạt được mục tiêu hỗ trợ chính đã đề ra.

- Cần dựa trên phân tích hệ thống đã làm và dựa vào các nguồn tài nguyên của

thân chủ.

• Cần dựa trên phân tích hệ thống đã làm và dựa vào các nguồn tài nguyên của

thân chủ. Có thể làm theo 1 trong 2 mẫu gợi ý sau:

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 11

- Mẫu 1

Mục tiêu Thời gian Nội dung Người thực hiện Kết quả dự kiến

Từ…. đến… ………… ………… …………

Từ…. đến… ………… ………… …………

Từ…. đến… ………… ………… …………

Từ…. đến… ………… ………… …………

Từ…. đến… ………… ………… …………

- Mẫu 2:

STT Mục tiêu Các hoạt

động

Thời

gian/địa

điểm thực

hiện

Người

thực

hiện

Nguồn hỗ trợ Kết quả

mong đợi Hệ thống

gia đình

Hệ thống

xã hội

1

………

……… ……… ……… ……… ……… ………

2 ……… ……… ……… ……… ……… ………

3 ……… ……… ……… ……… ……… ………

4 ……… ……… ……… ……… ……… ……… ………

5 ……… ……… ……… ……… ……… ………

Kế hoạch lâu dài (nếu có)

6. Sự thay đổi của thân chủ: ghi rõ các thay đổi trong thời gian hỗ trợ thân chủ, các kết

quả đạt được, vẽ lại sơ đồ sinh thái hiện tại của thân chủ để có sự so sánh với sơ đồ

sinh thái của thân chủ trước đó. → thực tập tốt nghiệp

Phụ lục: Nội dung vấn đàm (Bắt buộc phải có đối với sinh viên thuộc hình thức vừa

làm vừa học và từ xa)

Nội dung cuộc vấn đàm 1: (ghi rõ thời gian, địa điểm thực hiện và mục đích chính của

cuộc vấn đàm). Vấn đàm 1 chú trọng vào việc cùng với thân chủ xác định và phân tích vấn

đề (sẽ là buổi tiếp xúc lần thứ 4 – ít nhất, sau khi đã vẽ sơ đồ thế hệ và sơ đồ sinh thái)

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 12

Nội dung vấn đàm Nhận xét của SV

Nội dung cuộc vấn đàm 2: (ghi rõ thời gian, địa điểm thực hiện và mục đích chính của

cuộc vấn đàm). Vấn đàm 2 có trọng tâm là cùng với thân chủ lên kế hoạch hành động chi

tiết về mục tiêu, các công việc phải thực hiên, ai làm, khi nào, kết quả trông đợi…)

Nội dung vấn đàm Nhận xét của SV

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 13

3.2.2 Công tác xã hội nhóm

KẾ HOẠCH THỰC TẬP (Làm theo mẫu hướng dẫn)

PHẦN I: Tổng quan về cơ sở/tổ chức xã hội

1. Giới thiệu

• Tên cơ sở/tổ chức xã hội

• Tên cơ quan chủ quản (nếu có)

• Địa chỉ

• Được hình thành khi nào

• Các đơn vị liên quan…

2. Đối tượng

• Người sử dụng dịch vụ tại cơ sở/tổ chức xã hội là ai? Số lượng người sử dụng

dịch vụ...

3. Mục tiêu cơ sở

4. Tổ chức, nhân sự cơ sở/tổ chức xã hội

• Sơ đồ tổ chức (có nêu tên người phụ trách)

• Nhân sự chuyên môn…

5. Các hoạt động cung cấp dịch vụ và kết quả hỗ trợ đối tượng

6. Nhận xét về hoạt động cung cấp dịch vụ của cơ sở/tổ chức xã hội: Nêu điểm mạnh,

hạn chế và đề xuất để cải thiện hoạt động hỗ trợ đối tượng dựa theo quan điểm của

ngành Công tác xã hội

PHẦN II: Công tác xã hội nhóm

1. Danh sách nhóm viên

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 14

STT Họ và tên Giới tính Tuổi Trình độ Ghi chú

2. Quá trình thành lập và đặc điểm nhóm viên

• Quá trình thành lập nhóm: Nêu rõ nhóm được hình thành khi nào, nhằm mục

đích gì, tiêu chí chọn nhóm viên, đặc điểm chung của nhóm, cơ cấu tổ chức

nhóm?...

• Đặc điểm nhóm viên

3. Mục tiêu và kế hoạch của nhóm thực tập với nhóm thân chủ

• Mục tiêu nhóm: (nêu 1 hay 2 mục tiêu chính cần đạt được trong 2,5 tháng sinh

hoạt )…

• Kế hoạch sinh hoạt nhóm (của nhóm thực tập lập cho nhóm thân chủ)

Thời

gian

Nội dung Tuần Phương pháp thực hiện Ghi

1 2 3 4 5 6 chú

… Chủ đề…

Mục tiêu buổi

sinh hoạt 1:

…

… Chủ đề…

Mục tiêu buổi

sinh hoạt 2:

…

… …

… …

4. Chương trình sinh hoạt nhóm

Sinh viên thực hiện việc ghi chép biên bản sinh hoạt nhóm (Chủ đề, mục tiêu, thành

phần tham dự, quan sát viên, thư ký, thời gian, địa điểm, nội dung sinh hoạt, vẽ sơ đồ

tương tác…) và đánh giá các khó khăn và thuận lợi của từng buổi sinh hoạt.

Trường Đại Học Mở TP.HCM

Thực tập tốt nghiệp (02/2022) 15

5. Diễn tiến nhóm và những thay đổi của nhóm viên

Sinh viên trình bày diễn tiến nhóm và nêu rõ những thay đổi của các nhóm viên trong

suốt quá trình thực tập.

Sơ đồ tương tác được vẽ theo kiểu như sau: