Thực hành ăn bổ sung và các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ 6-23 tháng tại 3 xã nông thôn huyện Cẩm Khê - tỉnh Phú Thọ.

1

VIỆN DINH DƯỠNG

KHOA DINH DƯỠNG ỨNG DỤNG VÀ GIÁM SÁT DINH DƯỠNG

*************

BÁO CÁO ĐỀ TÀI

THỰC HÀNH ĂN BỔ SUNG VÀ CÁC YẾU TỐ

ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÌNH TRẠNG SUY DINH DƯỠNG

Ở TRẺ 6-23 THÁNG TẠI 3 XÃ NÔNG THÔN

HUYỆN CẨM KHÊ - PHÚ THỌ

Chủ nhiệm đề tài: TS. TỪ NGỮ

6486

27/8/2007

Hà nội, 2007

2

T×m hiÓu vÒ thùc hµnh ¨n bæ sung vµ c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng

®Õn t×nh tr¹ng suy dinh d−ìng ë trÎ 6 - 23 th¸ng t¹i 3 x∙

n«ng th«n phó thä

Từ Ngữ, Huỳnh Nam Phương, Hoàng Thu Nga – Khoa DDƯD và GSDD

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Dinh dưỡng trẻ nhỏ vô cùng quan trọng trong việc giúp trẻ có thể phát triển

được hết tiềm năng của cơ thể. Nhiều nghiên cứu đã xác định hai năm đầu đời của trẻ

là hai năm cơ hội, là "cửa sổ quan trọng" để trẻ phát triển tối đa về thể chất và hành vi.

Đây cũng là giai đoạn cao điểm của hiện tượng chậm tăng trưởng, thiếu các vi chất

dinh dưỡng và các bệnh nhiễm khuẩn. Chậm tăng trưởng về cân nặng tập trung vào

giai đoạn 3 đến 12 tháng tuổi trong khi chậm tăng trưởng về chiều cao thường rõ ở 18

tháng và kéo dài đến 40 tháng tuổi (1). Theo theo dõi của hệ thống giám sát của Viện

Dinh dưỡng từ 1994 đến 2004 ở Việt Nam cho thấy sau 6 tháng tuổi tỷ lệ suy dinh

dưỡng tăng nhanh chóng và đạt cao nhất vào khoảng 13 đến 24 tháng tuổi (tỷ lệ nhẹ

cân 30.6% năm 2004 so với tỷ lệ suy dinh dưỡng chung của trẻ dưới 5 tuổi là 26.6%)

(2). Tỷ lệ thiếu Vitamin A tiền lâm sàng và thiếu máu cao (đến 60%) thường do thiếu

tích lũy từ thời kỳ bào thai kết hợp với chế độ ăn nghèo nàn (3).

Nguyên nhân của tỷ lệ suy dinh dưỡng cao ở nhóm tuổi này có liên quan đến cả

hành vi và nguồn lực. Việc nuôi con bằng sữa mẹ và ăn bổ sung chưa hợp lý, kết hợp

với tỷ lệ mắc bệnh nhiễm khuẩn cao là những nguyên nhân trực tiếp. Đói nghèo ở hộ

gia đình, điều kiện vệ sinh và chăm sóc sức khỏe là các nguyên nhân tiềm tàng (1, 4).

Nhằm tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng cao ở nhóm

tuổi ăn bổ sung (6 đến 23 tháng), nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước đã được tiến

hành, các công trình tổng quan và tổng kết đã được thực hiện. Các chỉ tiêu quan tâm

thường có liên quan đến lượng giá nguồn lực (sự sẵn có và khả năng tiếp cận lương

thực thực phẩm, điều kiện vệ sinh, đói nghèo...) và hành vi (kiến thức, thái độ và thực

hành chăm sóc trẻ).

Điểm lại các nghiên cứu trên thể giới về chế độ ăn uống ở trẻ em, hầu hết tập

trung vào tìm hiểu các yếu tố liên quan đến thực hành ăn bổ sung ở trẻ nhỏ (thời điểm,

năng lượng tiêu thụ, các yếu tố ảnh hưởng đến cung cấp, phân bổ và đưa khẩu phần

đến cho trẻ). Tỷ lệ trẻ được bú sữa mẹ thay đổi theo khu vực, quốc gia và theo thời

gian. Ở Đông Nam Á, tỷ lệ này cao đến 73- 94%. Ở nông thôn nhìn chung cao hơn

thành thị (5). Tại Indonesia, 85% trẻ được bú sữa non, 75-85% trẻ được bú kéo dài đến