“Thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán “

Lời nói đầu

Đất nước ta sau khi chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền

kinh tế thị trường đinh hướng xã hội chủ nghĩa đã có những bước chuyển biến đáng kể về

chất. Các doanh nghiệp dù ở loại hình nào đều có quyền bình đẳng như nhau và phảI đối

mặt với sự cạnh tranh hết sức khốc liệt. Để tồn tại và phát triển các doanh nghiệp phảI

tìm cách thu hút các nhà đầu tư, nhà cung cấp, khách hàng… và vấn đề minh bạch về tài

chính trở nên bức thiết hơn bao giờ hết. Do vậy kiểm toán ra đời như một nhu cầu tất yếu.

Đặc biệt sau khi Việt Nam gia nhập WTO đã mở ra một trang mới cho thị trường kiểm

toán tại Vịêt Nam.

Sau Nghị Định số 105/2004/ND-CP về kiểm toán độc lập thì các công ty kiểm toán

ra đời ồ ạt. Tuy nhiên một câu hỏi lớn đặt ra là liệu chất lượng của các công ty kiểm toán

có đáp ứng được yêu cầu của thị trường? Làm thế nào để nâng cao chất lượng kiểm toán?

Như vậy việc xây dựng một quy trình kiểm toán phù hợp và có hiệu quả là mối quan tâm

hàng đầu đối với mỗi công ty kiểm toán.

Thủ tục phân tích với các ưu điểm của nó như tiết kiệm thời gian, chi phí mà vẫn

cho hiệu quả cao, nó được áp dụng trong cả 3 giai đoạn của cuộc kiểm toán là một công

cụ hữu ích giúp Kiểm Toán Viên thu thập bằng chứng cũng như trong việc đưa ra kết

luận kiểm toán, giảm thiểu rủi ro cho các công ty kiểm toán.

Nhận thức được ý nghĩa của việc áp dụng thủ tục phân tích khi thực hiện một cuộc

kiểm toán. Trong đề án môn học kiểm toán tài chính với sự hướng dẫn của thầy giáo, TS

Ngô Trí Tuệ em mạnh dạn chọn đề tài “Thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế hoạch

kiểm toán “ với mong muốn góp một phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao hiệu quả

của việc áp dụng thủ tục phân tích trong các công ty kiểm toán ở Việt Nam hiện nay.

1

Phần I: Lý luận chung về việc áp dụng thủ tục phân tích trong giai đoạn lập kế

hoạch kiểm toán:

1.1.Khái quát về thủ tục phân tích:

1.1.1.Khái niệm chung về thủ tục phân tích:

Thủ tục phân tích là một công cụ hữu dụng để đưa ra các quyết định khi các báo cáo

tài chính có chứa các mối quan hệ cũng như những khoản mục bất thường. Thủ tục phân

tích có thể được tiến hành từ việc so sánh một cách cơ bản các khoản mục đơn giản đến

các thủ tục phức tạp các mối quan hệ.

Theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 520: Thủ tục phân tích là việc phân tích

các số liệu, thông tin , các tỷ suất quan trọng, qua đó tìm ra những xu hướng biến động và

tìm ra các mối quan hệ có mâu thuẫn với thông tin có liên quan hoặc có sự chênh lệch so

với giá trị đã dự kiến.

Tóm laị , thủ tục phân tích được hiểu là quá trình so sánh đối chiếu , đánh giá các

mối quan hệ để xác định tính hợp lý của các số dư trên tài khoản. Các mối quan hệ bao

gồm quan hệ giữa thông tin tài chính và quan hệ giữa thông tin phi tài chính. Kỹ thuật

phân tích gồm 3 nội dung:

+ Dự đoán; là việc ước đoán về số dư tài khoản , giá trị tỷ xuất hoặc xu hướng

+ So sánh: Là việc đối chiếu ước đoán trên số báo cáo

+ Đánh giá: Là việc sử dụng các phương pháp chuyên môn, các kỹ thuật

khác( phỏng vấn, quan sát ) để phân tích và kết luận về các chênh lệch khi so sánh.

Để tiến hành thủ tục phân tích kiểm toán viên cần thu thập các thông tin tài chính và

phi tài chính sau đó xem xét, nghiên cứu, so sánh và tính ra các tỷ suất … làm cơ sở cho

việc đưa ra ý kiến của mình. Nguồn thông tin đó không phảI là những thông tin riêng ré

mà là sự so sánh giữa các yếu tố:

+ So sánh thông tin tương ứng trong kỳ này với kỳ trước từ đó nhận định sự thay

đổi

+ So sánh số thực tế với số kế hoạch của đơn vị đề đánh giá về tỷ lệ phần trăm hoàn

thành của đơn vị.

+So sánh giữa thực tế với ước tính của kiểm toán viên

+So sánh giữa thực tế đơn vị với các đơn vị trong cùng ngành có cùng quy mô hoạt

động, hoặc với số liệu thống kê , định mức cùng ngành

+Mối quan hệ giữa thông tin tài chính trong cùng kỳ.VD kiểm toán viên cân nhắc

sự tác động của các tài khoản có liên quan như tài sản, thiết bị, chi phí khấu hao…

2