Thiết lập hệ thống tái sinh cây in vitro phục vụ chuyển gen vào giống lúa IR64 nhanh và hiệu quả cao thông qua Agrobacterium

Tgp chi Cong nghe Sinh hoc 8(3): 353-360, 2010

THIET LAP HE THONG TAI SINH CAY IN VITRO PHUC VU CHUYE N GEN VAO

GIONG LtlA IR'6 4 NHAN H VA HIEU QUA CAO THONG Q\]N AGROBACTERIUM

Nguyen Van Khiem, Nguyin Van Cihi, Do Nang Vinh

Vien Di truyen nong righiep

TOMTAT

Trong nghien cuu nay, he thdng tai sinh cay in vitro de bien nap vao gidng lua IR64 bang Agrobacterium

nhanh, hieu qua cao da dugc thiet lap. Thdi gian can thiet la 6 tuan de thu dugc cay tai sinh hoan chinh cd the

trdng trong nha kinh. Tao md seo dugc thuc hien trong mdi trudng MS (1962) chiia 2,5 mg/l 2,4D, 0,25 mg/l

kinetin, 30 rag/1 sucrose, 300 mg/l casein hydrolysate, 500 mg/l L-proline dudi anh sang lien tuc 2000 lux d 32°C

trong 2 tuan. De tao chdi, cac md seo phdi hda dugc nudi cay Uong mdi trudng MS (1962) bd sung 2 mg/l BAP,

0,1 mg/l a-NAA, 2 g/1 casein hydrolysate, 500 mg/l L-proline, 30 g/1 maltose d 26°C, 16 h sang: 8 h tdi. Ty le hat

tao mo seo phdi hda la 70,67 % sau 2 tuan nudi cay. Hieu qua tai sinh cay dat ty le 22,06 % sau 4 tuan nudi cay.

De khang djnh he thdng tai sinh cay in vitro da thiet lap cd the sir dung de bien nap gen vao lira IR64, chiing tdi da

su dung Agrobacterium chiing LBA4404 mang gen c;yl Ac de bien nap vao lua. Chon loc rao seo va tai sinh cay

thuc hien trong radi trudng bd sung 50 mg/l hygroraycin. Thanh phan mdi truong va dieu kien nudi cay theo quy

trinh tai sinh cay tu md seo nhu md ta tren. Ket qua phan tich cay chuyen gen dang sinh tm'dng va phat trien trong

nha kinh bang ky thuat PCR da chiing td rang gen chuyen cd mat trong he gen lua IR64. He thdng tai sinh cay in

vitro dugc ap dung thanh cdng de chuyen gen cryX/^c vao lua IR64 dat ly le 15 %, trong thdi gian 6-8 Uian, giam

mot nira thdi gian can thiet so vdi cac nghien cira cdng bd trudc day. He thdng tai sinh nay cung c6 the dugc su

dung de bien nap cac gen khac nhau vao lua IR64 va cac gidng liia khac.,

Tw khoa: Agrobacterium, bien nap gen, he thdng tdi sinh cdy, IR64, tdi sinh cdy in vitro

MODAU

Cay Ilia chuyen gen dau tien thu dugc qua bien

nap md seo phdi hda cd ngUdn gdc tir hat chin thdng

qua Agrobacterium bdi Hiei va ddng tac gia (1994).

Cho den nay da cd rat nhieu thanh cdng dugc cdng

bd ve bien nap vao liia ke ca cac gidng lua Japonica

(Toki, 1997; Toki et al, (2006), Javanica (Dong et

al, 1996), Indica (Nayak et al, 1997; Cheng et al,

1998; Khanna, Raina, 2002; Kumar et al, 2005).

Phan Idn cac nghien ciiu deu cho thay hieu qua

bien nap gen vao liia phu thudc vao nhieu yeu td

nhu: quy trinh chuyen gen, gidng va loai md sir dyng

bien nap, ty le tai sinh cay in vitro, v.v. Khi so saiih

hieu qua bien nap gen d liia, nhieu nghien ciru da chi

ra rang d cac gidng liia indica, hieu qua bien nap gen

thu dugc thap so vdi cac gidng lua japonica do kha

nang tai sinh cay ciia chiing thap. Tham tri, ngay

trong nhdm indica, kha nang tai sinh cua chimg phu

thudc vao gidng (Lin, Zhang 2005; Hiei, Komari

2006; Zaidi efo/., 2006).

Cho den nay, hau het cac nghien ciru ddu thdng

bao thu dugc cay lira chuyeri gen phai tidn hanh

trong thdi gian 3 - 4 thang. Dieu nay cd thd din ddn

bien di soma do nudi mau cay dai ngay trong mdi

trudng cd chat dieu hda sinh trudng cao. Do dd, cai

thien quy trinh chuyen gen vao cac gidng lua Indica

la can thiet de thu dugc cay liia chuyen gen trong

thdi gian ngan va hieu qua cao nham giam chi phi

cho nghien ciru.

IR 64 la mdt trong sd gidng liia indica quan

trgng dang dugc trdng d hau het cac nude trdng lua d

chau A, ke ca Viet Nam. Cho den nay, da cd mdt sd

nghien ciiu ve bien nap gen vao gidng liia IR64

(Tran Thi Ciic Hda et al, 1999; Kumar et al, 2005;

Rajesh et al, 2008). Trong nghien cim nay, muc tieu

cua chiing tdi la xay dung quy trinh tai sinh cay phyc

vy bien nap vao gidng lua indica IR64 hieu qua cao

va nhanh.

V A T LIE U V A PHUONG PHAP

Vat lieu

Vat lieu dugc sir dyng de bien nap trong nghien

cim nay la gidng lua IR64, do Trung tam Khao

nghiem gidng va phan bdn Qudc gia cung cap.

3-53