Thiết kế yếu tố hình học đường ô tô part 4 ppsx

77

- Siêu cao có tác dụng tâm lý có lợi cho người lái, làm cho người lái tự tin điều

khiển xe khi vào trong đường cong

- Siêu cao có tác dụng về mỹ học và quang học, làm cho mặt đường không bị

cảm giác thu hẹp giả tạo khi vào đường cong

3.5.2 Độ dốc siêu cao

Độ dốc siêu cao có thể tính được theo biểu thức

2

. sc

v i

g R = − μ (3.12)

Như vậy, nếu V lớn và R nhỏ thì đòi hỏi độ dốc siêu cao lớn.

Nếu chọn độ dốc siêu cao lớn, đối với những xe tải và xe thô sơ có tốc độ thấp có

khả năng bị trượt xuống dưới, theo độ dốc mặt đường. Độ dốc siêu cao quá lớn

đòi hỏi phải kéo dài đoạn nối siêu cao, điểm này sẽ gặp khó khăn đối với đường

vùng núi vì sẽ không đủ đoạn chêm giữa 2 đường cong trái chiều.

Độ dốc siêu cao khi thiết kế được tra trong quy trình phụ thuộc vào tốc độ thiết

kế và bán kính đường cong.

Bảng 3.1 [1]

Độ dốc siêu cao (%) theo bán kính đường cong nằm (m) và tốc độ thiết kế (km/h)

Isc %)

V(km/h) 8 7 6 5 4 3 2 Không làm

siêu cao

120 650

÷800

800

÷1000

1000

÷1500

1500

÷2000

2000

÷2500

2500

÷3500

3500

÷5500 ≥ 5500

100 400

÷450

450

÷500

500

÷550

550

÷650

650

÷800

800

÷1000

1000

÷4000 ≥ 4000

80 250

÷275

275

÷300

300

÷350

350

÷425

425

÷500

500

÷650

650

÷2500 ≥ 2500

60 - 125

÷150

150

÷175

175

÷200

200

÷250

250

÷300

300

÷1500 ≥ 1500

40 - - 60 ÷75 75 ÷100 100 ÷ 600 ≥ 600

30 - 30 ÷50 50 ÷75 75 ÷350 ≥ 350

20 - 25 ÷50 50 ÷75 75 ÷150 150 ÷ 250 ≥ 250

TCVN 4054-05 quy định về độ dốc siêu cao:

- Độ dốc siêu cao lớn nhất : 8%

- Độ dốc siêu cao nhỏ nhất : bằng độ dốc ngang mặt đường hai mái

- Độ dốc siêu cao thông thường : 4%

- Những đường cong có bán kính lớn R>Rksc thì không cần bố trí siêu cao

Ngoài ra, ở vùng núi, những đường cong ôm vực, cần có các biện pháp đảm bảo

an toàn vì độ dốc siêu cao nghiêng về phía vực, có thể bố trí các tường phòng hộ,

hoặc hạn chế độ dốc siêu cao đến 4%. Nhiều trường hợp người ta còn bố trí siêu

cao ngược, quay về phía lưng đường cong (phía núi)

78

3.5.3 Đoạn nối siêu cao và các phương pháp nâng siêu cao

Đoạn nối siêu cao được thực hiện với mục đích chuyển hoá một cách điều hoà từ

mặt cắt ngang thông thường hai mái sang mặt cắt ngang đặc biệt có siêu cao.

Việc chuyển hoá này sẽ làm phía lưng đường cong có độ dốc dọc phụ thêm if

- Khi Vtt=20 ÷40 km/h thì if = 1%.

- Khi Vtt ≥ 60 km/h thì if = 0,5%.

Trước khi vào đoạn nối siêu cao cần có một đoạn dài 10m để nâng lề có độ dốc

ngang bằng độ dốc ngang mặt đường, riêng phần lề đất không gia cố phía lưng

đường cong vẫn dốc ra phía lưng đường cong.

Đoạn nối siêu cao, đoạn nối mở rộng đều được bố trí trùng với đường cong

chuyển tiếp. Khi không có đường cong chuyển tiếp, các đoạn nối này bố trí một

nửa trên đường cong và một nửa trên đường thẳng

1. Phương pháp quay quanh tim đường

Đây là phương pháp thường hay được sử dụng nhất, phương pháp này được quy

định trong quy trình hiện hành TCVN 4054-05 [1]

Trình tự các bước :

- Quay mái mặt đường bên lưng đường cong quanh tim đường cho đạt độ dốc

ngang mặt đường in ;

- Tiếp tục quay cả mặt đường quanh tim đường cho đạt độ dốc isc.

Theo hình 3.5 có thể tính được chiều dài đoạn nối siêu cao Lsc và chiều dài các

đoạn đặc trưng như sau :

f

sc i

H L = mà

2

( )

2 2

sc n

sc n

b i i

i b i b H

+ = + = ; 2 1

1

1 ; 2

L L

i

bi

i

h L

f

n

f

= = =

từ đó suy ra các công thức :

f

sc n

sc i

b i i L

2

.( + ) = ;

f

n

i

b i L L

2

. 1 = 2 = ;

f

sc n

sc i

b i i L L L L

2

( ) ( ) 3 1 2

− = − + = (3.13)

Trong đó : b : chiều rộng mặt đường (m)

L1: Chiều dài đoạn nâng lưng đường cong từ -in đến 0

L2: Chiều dài đoạn nâng lưng đường cong từ 0 đến in

L3: Chiều dài đoạn nâng mặt đường từ in đến isc.