Tập đoàn kinh tế nhà nước ở nước ta một số vấn đề lý luận và thực tiễn

NGHIEN CLTU - TRAO DO!

TAP DOAN KINH TE NHA NlfdC d Nl/dC TA

MOT SO VAN DE LY LOAN VA THtfC TII N

PGS.TS NGUViN THE QUYEN*

1. Ban chat phap Iy va vai tro ciia cac

tap doan kinh te nha nftdc d nudc ta.

Tip doan kinh te' la mdt hmh thftc nhdm

cdng ty, dugc quy dinh tai Dieu 46 Ludt

Doanh nghiep nam 2005. Theo dd, tip

doan kinh te la tap hgp d c cdng ty cd md'i

quan he gin bd lau dai vdi nhau vl lgi ich

kmh tl, cdng nghe, thi trudng va cac dich

vu kinh doanh khac. Nhu vay, ne'u xuit

phat tft che'dd sd hftu thi cac tap doan kinh

tl cd thi thudc vl nhung khu vuc kinh te'

khac nhau.

Trong khi dd, hien nay, phap Mat quy

dinh vl doanh ngMep nha nudc (DNNN) la

nhung td chftc kinh tl do Nha nftdc sd hiM

toan bd vd'n dilu le hole cd cd phin, vd'n

gdp chi phd'i (tren 50% vd'n dilu le). Vi

vay, se khdng khd khan kM xac dinh mdt

cdng ty ddc lap cd phai la DNNN hay

khdng. Tuy nhien, dd'i vdi mdt tip doan

kinh tl, dac biet la nhftng tap doan cd nhilu

cdng ty thanh vien thudc nhilu thanh phin

kinh tl khac nhau, thi viec xac dinh tap

doan dd thudc thanh phin kinh te' nao lai

kha phftc tap. Thdng thftdng, se dftoe coi la

tap doan kinh te nha nftdc (TDKTNN) neu

cdng ty me (CTM) trong tap doan kinh te'

la DNNN. •

Nha nudc la ngftdi thanh lip, td chftc

quan ly CTM trong TDKTNN. Dd la he

qua ta't ylu phat sinh tft quyln sd hiJu cua

Nha nudc. Cdn dd'i vdi doanh ngMlp (DN)

thudc d c thanh phin kinh tl ngoai khu vuc

kinh te nha nftdc thi Nha nftdc khdng thanh

lip ma chi cho phep hoat ddng; khdng td

chftc quan ly DN ma chi dat ra quy dinh

phap Mat dl d c DN tu quye't dinh.

IDKTNN khdng phai la mdt phap nhin

ddc lap nhung CTM trong TDKTNN cd tu

each phap nhan. Tuy nhien, tu each phap

nhan ciia DNNN ndi chung, ciia CTM

trong TDKTNN ndi rieng cd nhung net dac

thu, khac biet so vdi nhung phap nhan

khac.

Mac dii cd tu each phap nhan nhung do

khdng cd quyln sd him dd'i vdi tai sin cua

DN nen CTM khd cd thi chu ddng trong

hoat ddng cua minh vi cd sir can thiep ciia

CO quan chii quan, dai dien chu sd bun nha

nudc. CTM cung dugc Nha nudc giao

quyln quan ly, sir dung vd'n, tai sin, dugc

tft quylt trong quan tri dilu hanh boat ddng

cua DN, nhftng vdi tft each ca quan dai

dien sd huu nha nudc, Chinh phii cung cd

nhung quyln nang nhit dinh cM phd'i hoac

quye't dinh viec sft dung tai sin cua DN

trong mdt sd trudng hgp nhi't dinh. Hien

nay, vin cdn kha phd biin tinh trang Nha

nftdc quye't dinh vl vd'n va tai sin ciia DN

hoac khoanh ng, xoa ng cho DNNN; tham

chi trong trudng hgp DNNN lim vao tinh

trang pha san nhung Chinh phu khdng cho

phep thi DN dd cung khdng the nop don

ylu ciu md thu tuc pha sin theo quy dinh

ciia Ludt Phd sdn. Trong nhilu boat ddng,

nhu lien doanh, lien ke't, the chip tai sin...,

CTM khdng the tft quye't dinh ma phai cd

su cho phep, phe chuan cua co quan chii

quan, vi viy, CTM cung khdng chiu trach

* Tradng E)gi hgc ThUOng nngi.

TAP CHI QUAN LY NHA NUOC - SO 181 (2-2011) 21