Tạo môi trường học tiếng Việt thân thiện và hiệu quả trong lớp học dạy học sinh dân tộc thiểu số

Khoa hoc Gido due- Nghien curu

T R O MO I TRUON G HO C TI6N G VICT THA N THIC N

V f l HI€ U OU R TRON G LO P HO C DR V HO C SIN H

• • • •

D R N TO C THIC U S O

• PGS.TS NGUYEN THj HANH

Vien Khoa hoc Giao due Viet Nam

1. Moi trudng hpc tap tieng Viet than

thien va hieu qua de day hoc sinh (HS) dan

tpc thieu so' (DTTS)

1.1. Vi sao phai tao moi trudng hoc tieng

Viet than thien va cO hieu qua?

Moi truong hpc tieng Viet than thien va co

hieu qua mang lai nhieu ich Ipi cho HS DTTS.

Cac ich Ipi do la :

- Tao cd hpi de HS dddc tham gia vao mpt

mdi trudng mdi - mdi trddng hpc tap. Mdi trddng

mdi khac vdi moi trudng gia dinh, ban lang vdn

quen vdi tre d chd cd nhdng con ngddi mdi (nhan

vien ho trp giao vien (GV), cac ban mdi), cd canh

vat mdi, do vat mdi hap dan (gdc hpc, do dung

hoc tap, do chdi), cd hoat dpng mdi (hpc tap dddi

hinh thdc vui chdi, kham pha, trai nghiem...).

- Tao cd hpi de HS lam quen vdi hoat dpng

hoc tap da dang: lam quen vdi hoat dpng tri tue,

hoat dpng quan sat bang nhieu giac quan ...

- Tao cO hpi de HS lam quen vdi mdi trddng

giao tiep bang tieng Viet - ngon ngd thd hai (cac

em se hpc tap bing ngon ngd nay d trddng tieu

hpc).

- Tpo co hpi cho mdi HS the hien hieu biet

va kha nang cua ca nhan, td dd cac em dddc hd

trd, phat then cac nang Idc ca nhan.

1.2. The nao la mpt moi trudng hpc tap than

thien va co hieu qua?

Moi trddng hpc tieng Viet than thien va cd

hieu qua bao gdm moi trudng vat chat va moi

trddng tam li - xa hpi.

* Moi trudng vat chat: Dddc thiet ke theo cac

tieu chuan an toan, than thien, phu hdp vdi dieu

kien cua dia phddng. Moi trddng vat chat bao

gdm :

- Dia diem hpc: Idp hpc thoang, sach, cd

chd ngdi phu hdp vdi viec hpc cua HS, cd cho

danh cho GV. Ban ghe vda vdi tam vdc HS, chac

chin.

- Ldp hpc cd cac dieu kien dam bao ve sinh

cho HS nhu nude sach de rda chan tay, nude

sach va ca de udng, gia de giay dep, mu. Cd nha

ve sinh sach, d xa noi hpc mpt khoang each an

toan.

- Khong gian Idp hpc ddpc bd tri phu hpp vdi

hoat dpng hpc tap :

+ Cd ban ghe dddc xep hpp li nhim tao ra

khoang trdng d trung tam phong de sao cho tat

ca HS de quan sat dddc hoat dpng cua GV, tat

ca HS cd chd thdc hien cac hoat dpng chung

cua ca Idp. (Ban ghe HS ddpc xep theo hinh chd

U hoac 2-3 hang dpc hinh chd I).

+ Cd gdc hpc ngdn ngd, trong gdc cd: sach

cho HS xem (chu yeu la sach cd tranh anh treo

tren day, vda tam tay HS), cd cac do dung hpc

tie'ng Viet do GV va HS td lam (tranh anh hpc td

va cau, cac giay hoac bia khd to, cd nhdng hinh

anh cua cac sd vat, sd viec de HS hpc td, cau,

hpi thoai, hpc ke chuyen, hpc dem), cd cac the

tranh de hpc td, cd cac con rdi td lam de hpc ndi,

cd cac san pham cua HS trong hoc dpc, hpc viet

(vd tap to, tap ve, cac sach khd to do GV va HS

td xe dan ...).

+ Cd gdc van hda dia phddng, trong dd cd

mpt so mau trang phuc cua ngddi dan tpc trong

vung, do dung, vat dung nhd cua ngddi trong

vung. mpt so hoa qua that cd d dia phdOng, hinh

anh ban lang, noi sinh hoat cua cpng ddng d ban

lang (Vi du, anh rupng bac thang, anh nha rdng,

anh hpi nem con, ...).

+ Cd gdc danh cho HS chdi, trong dd cd cac

do chdi cho HS nd va HS nam, cd dung cu de td

chdc tro chdi (tam bia hinh cac con vat de choi

ddng vai, cd mpt so day, sao nho de HS chdi

nhay day, nhay sap, ...), cd chd de cac do chdi

Idn hdn nhd ngda go, cau trddt, ghe du...

+ Cd chd de do dung day hpc cua GV va

HS: gia de do dung cua GV, gia de sach vd, cac

loai but cua HS, nhdng chie'e rd nhda de do dung

hoc tap do GV va HS tu lam.

* Mdi trudng tam li - xa hdi: Dupe thiet ke

theo cac tieu chuan an toan, than thien, phu hpp

36 KHGD so 53, thdng 2 - 2010