Tài liệu Xét nghiệm dòng hồng cầu và tiểu cầu trong máu ngoại vi sau mổ chấn thương lách tại bệnh

TCNCYH 29 (3) - 2004

42

Nghiªn cøu mét sè chØ tiªu xÐt nghiÖm miÔn dÞch

trong m¸u ngo¹i vi sau mæ chÊn th−¬ng l¸ch

t¹i bÖnh viÖn ViÖt §øc

TrÇn B×nh Giang1

, T«n ThÊt B¸ch2

1

BÖnh viÖn ViÖt §øc

2

§¹i häc Y Hµ Néi

Nghiªn cøu thùc hiÖn trªn 164 tr−êng hîp chÊn th−¬ng l¸ch ®−îc mæ t¹i bÖnh viÖn ViÖt §øc trong

3 n¨m 1997-1999 víi 101 tr−êng hîp c¾t l¸ch vµ 63 tr−êng hîp b¶o tån b»ng ®èt ®iÖn, kh©u cÇm m¸u

hay c¾t l¸ch b¸n phÇn. C¸c xÐt nghiÖm m¸u ngo¹i vi ngay sau mæ cho thÊy nhãm b¶o tån l−îng b¹ch

cÇu trë vÒ b×nh th−êng 9,2±3,98 (x109

/l) trong khi nhãm c¾t l¸ch c¸c chØ sè nµy vÉn t¨ng cao so víi

nhãm b¶o tån vµ víi ng−êi khoÎ m¹nh 12,38±4,33 (x109

/l) (so s¸nh p<0,05). Theo dâi sau mæ 28

th¸ng còng cho thÊy nhãm c¾t l¸ch cã c¸c biÕn lo¹n t¨ng b¹ch cÇu trong m¸u 10,25± 2,97 (x109

/l) (so

s¸nh p<0,05) trong khi c¸c chØ sè nµy ë nhãm b¶o tån trë vÒ b×nh th−êng. Nghiªn cøu cho thÊy b¶o

tån l¸ch cã t¸c dông c¶i thiÖn mét sè chØ sè xÐt nghiÖm m¸u tèt h¬n so víi c¾t l¸ch.

i. ®Æt vÊn ®Ò

Trong chÊn th−¬ng bông ngùc, vì l¸ch lµ

th−¬ng tæn chiÕm tû lÖ cao nhÊt. Tr−íc ®©y, tÊt

c¶ l¸ch vì ®Òu ®−îc c¾t bá ngay c¶ khi chØ lµ

mét tæn th−¬ng nhÑ mÆc dï nh÷ng nguyªn lý

cña viÖc b¶o tån l¸ch ®· ®−îc biÕt tíi ngay tõ

thÕ kû thø 16 (Zaccarelli 1549, Baloni 1578,

Viard 1590) vµ tr−êng hîp c¾t l¸ch b¸n phÇn

®Çu tiªn ®· ®−îc Matthias thùc hiÖn vµo n¨m

1678. N¨m 1919, Morris vµ Bullock ®· l−u ý

r»ng c¾t l¸ch lµ mét yÕu tè lµm cho con ng−êi

dÔ bÞ nhiÔm khuÈn h¬n. N¨m 1952 King vµ

Schumaker ph¸t hiÖn "héi chøng nhiÔm khuÈn

tèi cÊp sau c¾t l¸ch" OPSI. Sau ®ã lµ c¸c

nghiªn cøu s©u h¬n vÒ chøc n¨ng cña l¸ch ®Æc

biÖt lµ chøc n¨ng trong hÖ thèng miÔn dÞch vµ

thanh läc m¸u cña c¬ thÓ ®Æt ra mét c¸ch cã hÖ

thèng vÊn ®Ò b¶o tån l¸ch tõ kho¶ng thËp kû 70

trë l¹i ®©y. Tõ th¸ng 6 n¨m 1991 chóng t«i thùc

hiÖn thµnh c«ng tr−êng hîp b¶o tån l¸ch ®Çu

tiªn t¹i bÖnh viÖn ViÖt §øc [1] vµ cho tíi nay

nhiÒu phÉu thuËt b¶o tån l¸ch ®· ®−îc thùc

hiÖn. Chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu nµy víi

môc ®Ých so s¸nh c¸c chØ sè xÐt nghiÖm miÔn

dÞch tÕ bµo vµ dÞch thÓ trong m¸u ngo¹i vi gi÷a

bÖnh nh©n c¾t l¸ch vµ b¶o tån l¸ch nh»m gãp

phÇn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña viÖc ®iÒu trÞ b¶o tån

l¸ch vì do chÊn th−¬ng.

ii. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p

nghiªn cøu

1. §èi t−îng

Nghiªn cøu thùc hiÖn trªn nh÷ng mÉu m¸u

cña bÖnh nh©n vì l¸ch do chÊn th−¬ng, ®−îc

mæ c¾t l¸ch hoÆc b¶o tån, ®iÒu trÞ vµ theo dâi

t¹i khoa phÉu thuËt cÊp cøu tiªu ho¸ bÖnh

viÖn ViÖt §øc, tuæi kh«ng qu¸ 50, kh«ng ph©n

biÖt giíi, trong tiÒn sö kh«ng ph¸t hiÖn bÖnh lý

l¸ch, kh«ng cã c¸c bÖnh suy gi¶m miÔn dÞch

tiªn ph¸t hay m¾c ph¶i, kh«ng cã bÖnh vÒ

m¸u, kh«ng nghiÖn hót tiªm chÝch chÊt ma

tuý, phô n÷ kh«ng mang thai.

2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

Lµ mét nghiªn cøu tiÕn cøu, ®−îc thùc

hiÖn tõng b−íc theo mét quy tr×nh ®Þnh s½n.

TiÕn hµnh nghiªn cøu:

C¸c xÐt nghiÖm huyÕt häc ®−îc thùc hiÖn

t¹i Phßng xÐt nghiÖm huyÕt häc, ViÖn HuyÕt

häc vµ truyÒn m¸u. C¸c xÐt nghiÖm miÔn dÞch

thùc hiÖn t¹i Phßng xÐt nghiÖm trung t©m,

Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi.