Tài liệu Ứng dụng chỉ thị phân tử DNA chọn lọc gen kháng bệnh bạc lá ở các dòng bố, mẹ phục vụ công

ỨNG DỤNG CHỈ THỊ PHÂN TỬ DNA CHỌN LỌC GEN

KHÁNG BỆNH BẠC LÁ Ở CÁC DÒNG BỐ, MẸ PHỤC VỤ CÔNG

TÁC CHỌN TẠO GIỐNG LÚA LAI 2 DÒNG KHÁNG BỆNH BẠC LÁ

Phan Hữu Tôn1

, Tống Văn Hải1

, guyễn Văn Giang1

,

Hồ Hữu hị2

, guyễn Trí Hoàn2

SUMMARY

Application of D A marker for screening resistance gen to bacterial leaf bligh

in parents lines of hybrid rice

Bacterial leaf blight disease caused by Xanthomonas oryzea pv. oryzea is one of the

most serious diseases in rice -cultivating areas of Vietnam. To prevent this disease, the use

of resistant varieties offers the most economic efficiency. In order to breed resistant two

line hybrid rice varieties, the parental lines containing resistance genes plays a very

important role. In this study, DA markers were used for screening resistance gene to

bacterial leaf blight in parent rice lines. pb 181, RG556, P3 and pT818 marker were used

to select Xa4, Xa5 Xa7 and Xa21 respective. The results shown that, the resisitance genes

homozygote types were selected in 11 mother and 14 father populations. Three strains of

bacterial leaf blight were used innoculation on the individuals that contain resistance

genes homozygotes were resistant.

Keywords: DA marker, resistance gene, Bacterial leaf blight, Hybrid rice.

I. §ÆT VÊN §Ò

Một trong những hướng để tăng năng

suất lúa gạo là sử dụng ưu thế lai. Hiện nay

chúng ta đang sử dụng hai hệ thống: Hệ

thống lúa lai

hai dòng và

lúa lai ba

dòng, trong đó lúa lai hai dòng vượt trội và

chiếm ưu thế hơn hẳn.

Theo sè liÖu thống kê hàng năm năng

suất lúa toàn thế giới ước tính giảm từ 10-

20% vì các bệnh vi khuNn, trong đó có tới

50% là do bệnh bạc lá gây nên. Ở miền Bắc

Việt N am bệnh trở nên nghiêm trọng và phá

hoại nặng ở cả hai vụ, đặc biệt ®èi víi các

giống nhập nội từ Trung Quốc. Hướng chọn

tạo giống kháng bệnh được coi là có hiệu

quả nhiều mặt, vừa giảm chi phí, bảo vệ

môi trường lại tạo ra sản phNm sạch.

Đối với lúa lai 2 dòng, để chọn tạo ra tổ

hợp có khả năng kháng bệnh bạc lá chỉ cần

một trong hai bố mẹ phải chứa gen kháng

nếu đó là gen trội, hoặc cả bố mẹ đều chứa

gen nếu đó là gen lặn. Các t¸c giả cũng đã

xác định được gen Xa4, Xa5, Xa7 và Xa21

kháng được hầu hết các chủng bệnh bạc lá ë

miền Bắc Việt N am (Bïi Träng Thuû vµ cs,

2007). Để đưa gen kháng hữu hiệu vào một

giống, phương pháp truyền thống là lai

1

Trường Đại học N ông nghiệp Hà N ội; 2

Viện Khoa học N ông nghiệp Việt N am