Tài liệu Theo dõi nhiệt độ và độ ẩm tương đối doc

Theo dõi nhiệt độ và độ ẩm tương đối

Beth Limdblom Patlcus - Chuyên gia tư vấn về Bảo tồn, Walpole, MA

Phần giới thiệu

Sách báo, tranh ảnh hoặc các đồ vật làm bằng giấy đều dễ bị hư hỏng bởi môi

trường. Hơi nóng, hơi ẩm, ánh sáng và bụi bẩn tạo ra những phản ứng hoá

học mang tính huỷ hoại. Tình trạng ấm và ẩm làm thúc đẩy các quá trình sinh

học như nấm mốc và côn trùng sinh sôi nảy nở. Mặc dù một số chất liệu được

sử dụng để làm sách báo, tài liệu và vật phẩm trên giấy có độ bền tương đối,

song những chất liệu khác (như bột giấy nghiền và các loại mực làm từ a-xít)

sẽ hư hỏng nhanh chóng dưới những điều kiện môi trường không thuận. Các

viện bảo tàng, thư viện và khu bảo tồn lịch sử đều phải hứng chịu những hiện

tượng tương tự như bất kỳ một toà nhà nào khác, song những nơi này lại có

trọng trách duy trì, bảo tồn những đồ vật lưu giữ cho các thế hệ trong tương

lai.

Dù chúng ta không thể triệt tiêu mọi quá trình phân huỷ các tư liệu văn hoá

thông qua tiếp cận với các bộ sưu tập, song chúng ta có thể làm chậm lại đáng

kể quá trình gây hư hỏng thông qua việc tạo ra môi trường ôn hoà. Việc kiểm

soát một số nhân tố, như ánh sáng, khá dễ dàng và không tốn kém. Trái lại,

kiểm soát không khí (nhiệt độ và độ ẩm tương đối) lại là một nhiệm vụ khó

khăn hơn nhiều. Theo dõi nhiệt độ và độ ẩm tương đối có ý nghĩa then chốt

để kiểm soát môi trường hiệu quả. Việc theo dõi này có thể nhằm một vài

mục đích: cung cấp các thông số cho thấy việc kiểm soát môi trường hiện tại

là chưa đủ; lập hồ sơ về các điều kiện môi trường hiện nay để chuẩn bị cho

những đổi mới về trang thiết bị; đánh giá hiệu quả của những đổi mới về

trang thiết bị đã được tiến hành; và/hoặc bảo vệ chống lại những thái cực môi

trường có thể xảy ra.

Tại sao việc kiểm soát môi trường lại quan trọng?

Việc kiểm soát môi trường rất quan trọng vì nhiệt độ và độ ẩm tương đối

không thích hợp có thể hạn chế nghiêm trọng tuổi thọ của các đồ vật lưu trữ

làm từ giấy. Nhiều người cho rằng nhiệt độ có ảnh hướng lớn nhất lên các đồ

lưu trữ (như sức ảnh hưởng của nó đến con người), trong trên thực tế, độ ẩm

tương đối ít nhất cũng góp phần quan trọng không kém vào quá trình gây hư

hỏng giấy. Hầu hết mọi người đều nhận thức được rằng nhiệt độ và độ ẩm

tương đối cao sẽ khích thích sự phát triển của nấm mốc và sự sinh sôi của côn

trùng, song trong thực tế, ảnh hưởng của môi trường lưu trữ lên các đồ lưu

giữ còn phức tạp hơn nhiều.

Cũng cần nhận thấy rằng nhiệt độ và độ ẩm tương đối có mối quan hệ tương

tác – một thay đổi trong yếu tố này có thể đưa tới một thay đổi trong yếu tố

kia. Không khí ấm giữ nhiều độ ẩm hơn không khí mát, nên nếu lượng hơi ẩm

trong không gian không đổi, thì độ ẩm tương đối (thể hiện “dưới dạng phần

trăm lượng nước trong không khí tương ứng với một lượng không khí nhất

định” ) sẽ giảm khi nhiệt độ tăng, và sẽ tăng khi nhiệt độ giảm (mối quan hệ

giữa nhiệt độ và độ ẩm tương đối này có thể tính được bằng biểu đồ đo độ