Tài liệu đại cương về dòng điện xoay chiều - Bản in

Dòng điện xoay chiều Chủ đề I. Đại cƣơng về dòng điện xoay chiều

Thầy Đinh Trọng Nghĩa, giáo viên Vật lí, trường THPT chuyên Lê Khiết - Quảng Ngãi Trang 1

CHỦ ĐỀ I. ĐẠI CƢƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU

A. TÓM TẮT KIẾN THỨC CĂN BẢN

1. Suất điện động xoay chiều

Cho một khung dây dẫn phẳng quay đều với tốc độ

góc ω quanh một trục ∆ vuông góc với các đường sức

của một từ trường đều có cảm ứng từ

B



. Theo định

luật cảm ứng điện từ thì trong khung dây xuất hiện một

suất điện động biến thiên tuần hoàn theo thời gian theo

quy luật :

cos( ) 0 e

e  E t 

trong đó :

E0  0

là suất điện động cực đại

e

là suất điện động tức thời



là tần số góc của suất điện động

e

là pha ban đầu (pha ở thời điểm t = 0)

( )e t 

là pha ở thời điểm t

Chu kì T và tần số f của suất điện động e xác định theo tần số góc ω theo các công thức :



2

T 





2

1

 

T

f

Suất điện động của máy phát điện xoay chiều cũng có dạng

cos( ) 0 e

e  E t  .

2. Điện áp xoay chiều. Dòng điện xoay chiều

Nối hai cực của máy phát điện xoay chiều với một đoạn mạch tiêu thụ điện thì giữa hai

đầu đoạn mạch có một hiệu điện thế biến thiên điều hoà theo theo thời gian với tần số bằng

tần số của suất điện động do máy phát điện tạo ra và được gọi là hiệu điện thế xoay chiều

hay điện áp xoay chiều.

Trong trường hợp tổng quát, biểu thức điện áp giữa hai đầu đoạn mạch điện xoay chiều

nào đó và cường độ dòng điện qua nó có dạng lần lượt là :

cos( ) 0 u u U t 

và

cos( ) 0 i

i  I t 

trong đó : u là điện áp tức thời

U0

là điện áp cực đại (biên độ của điện áp)

ω là tần số góc của điện áp

φu

là pha ban đầu của điện áp (pha tại thời điểm t = 0)

( ) u t 

là pha tại thời điểm t của điện áp

và i là cường độ tức thời của dòng điện

I0

là cường độ cực đại (biên độ) của dòng điện

ω là tần số góc của dòng điện

φi

là pha ban đầu của dòng điện (pha tại thời điểm t = 0)

( )i t 

là pha tại thời điểm t của dòng điện

n



B





Khi khung dây quay đều trong từ

trường, trong khung dây xuất

hiện suất điện động xoay chiều

∆