Tài liệu căn bản về java

Java là gì? Và tại sao bạn cần quan tâm?

Tất cả đều đã nghe nói về Java. Nhưng liệu có ai không còn câu hỏi nào về hiện tượng này? Bây

giờ, khi "bức tranh" Java đang đến ngay trước mắt mọi người, hãy thử xem qua công nghệ này và

giải đáp các thắc mắc phổ biến nhất

H: Java là gì?

Đ: Đây là ngôn ngữ lập trình mới do một nhóm nhỏ các nhà khoa học của hãng Sun Microsystems

sáng tạo nên. Theo như truyền thuyết của những người tạo ra ngôn ngữ này, thoạt tiên Java được

gọi là Oak và người ta định dùng nó để lập trình cho bộ TV (set-top box). Tất cả các khả năng hiện

tại cũng như những lời đao to búa lớn chỉ mới có sau này. Từ nền tảng Oak lúc đó, hãng Sun đã

phát triển cả một chi nhánh tên là JavaSoft.

H: Có phải JavaScript chỉ là một tên khác của Java?

Đ: Không đúng. JavaScript là ngôn ngữ kịch bản để thông dịch (interpreted scripting language).

Java là ngôn ngữ lập trình đích thực để biên dịch (complied programming language). Java và

JavaScript chỉ có chung vài điểm nhỏ về ngữ pháp có thể làm các nhà lập trình quan tâm. Xét về

tổng thể chúng là hai công cụ khác nhau hoàn toàn.

H: Thế JavaBeans là gì?

Đ:JavaBeans là một mẫu đơn thể khả chuyển, độc lập hệ máy (portable), platform-independent

component model). Các lập trình viên dùng chúng để tạo các đoạn phần mềm mà người khác có

thể dùng được trong chương trình của họ.

H: Nếu Java cũng chỉ là một ngôn ngữ lập trình như bao ngôn ngữ khác, tại sao có nhiều

lời đao to búa lớn thế?

Đ: Về kỹ thuật, Java chỉ là ngôn ngữ lập trình nhưng có mục tiêu rất xa: nó cho phép lập trình viên

tạo các bản sao chương trình mà người dùng có thể chạy trên hầu hết các hệ máy và hệ điều

hành. Khả năng này thường được gọi là "viết một lần, chạy mọi nơi" (write once, run anywhere) là

một lợi thế cực lớn. Nó biến Java thành công nghệ chủ chốt trong máy tính mạng (NC) và là thành

phần sống còn của lập trình Web.

H: Tôi không viết chương trình và chỉ dùng Microsoft Windows thì tôi đâu cần phải quan

tâm đến khả năng "viết một lần, chạy mọi nơi"?

Đ: Do tầm quan trọng của Java đối với các nỗ lực phát triển NC, nó cũng là yếu tố không nhỏ trong

vấn đề Tổng chi phí sở hữu (total cost of ownership - TCO). Sự tranh luận này đã buộc Microsoft

và các công ty khác chú ý hơn đến vấn đề phiền phức là nâng cấp và bảo trì cả một "hạm đội" các

hệ thống Windows. Công ty Microsoft đã tung ra bộ Zero-administration (không cần quản trị) và

người ta hy vọng hãng sẽ bổ sung nhiều tính năng tương tự trong các phiên bản mới của

Windows. Microsoft cũng đang phát triển dòng máy NC riêng. ở dòng này máy đầu cuối là một loại

đặc biệt chạy Windows và máy chủ đa người dùng cũng chạy Windows.

Ngoài ra, nếu bạn dùng một trình duyệt Web tương đối mới, rất có khả năng máy bạn đã chạy một

vài Java applet. Rất nhiều các dải chữ chạy hay hoạt hình trong các trang Web được viết bằng

Java. Đến cuối năm nay sẽ có nhiều công ty bắt đầu dùng Java để tạo các trang phức tạp hơn và

tương tác hơn như các hướng dẫn cho người dùng cài đặt hay dùng thử các sản phẩm phần

mềm.

H: Sự khác biệt giữa Java app (ứng dụng Java) và Java applet là gì?

Đ: ứng dụng (app) là một chương trình độc lập mà bạn có thể chạy trên máy của mình. Các ứng

dụng phi-Java có rất nhiều, trong đó có cả tá bạn đang dùng như Microsoft Word hay Excel. Cho

đến nay mới có rất ít ứng dụng Java. Java applet thường chỉ là các chương trình nhỏ hơn nhiều.

Chúng chỉ chạy bên trong trình duyệt Web của bạn.

H: Nếu mới chỉ có ít ứng dụng Java và các lập trình viên hiện nay chủ yếu dùng Java để

tạo minh họa trang Web thì "lợi thế lớn" ở đâu?

Đ: Minh họa trang Web chỉ là bước đầu. Ngôn ngữ dùng cho mạng máy tính này khai thác sự liên

kết tốt hơn rất nhiều việc đơn thuần dùng chung tập tin. Hai dự án nổi bật cho hướng này là Kona

của Lotus (xem http://www.kona.lotus.com) và Alta của Corel. Cả hai dự án đều tập hợp các ứng

dụng gọn nhẹ, gồm soạn thảo văn bản, bảng tính, tu sửa hình đồ họa hay trình diễn các PIM. Tất

cả chúng ta đều chạy trên máy tính mạng hay bất kỳ hệ thống Windows (hay phi Windows) nào hỗ

trợ Java. Những chương trình này không được trông đợi sẽ thay thế hoàn toàn các bộ chương

trình văn phòng.

Chúng sẽ là các chương trình gọn hơn, đơn giản hơn mà bạn hay cần đến trong văn phòng. Ưu

thế của bộ này là bạn không phải cài đặt hay bảo trì cả một mớ phần mềm văn phòng trên máy

của mình. Khía cạnh hấp dẫn nhất của Kona và Alta, theo dự kiến là khả năng đật cấu hình. Mai

này nếu bạn có một bộ phần mềm như vậy trong máy, bạn có thể tùy ý sửa chữa. Ví dụ nếu bạn

dùng SmartSuite 98 của Lotus, bạn được phép thêm bớt các thành phần ActiveX và Kona. Alta

thậm chí cho phép bạn tùy biến giao diện của chương trình bằng một trình soạn thảo HTML bất kỳ

trên thị trường.

Đây có lẽ là bước đầu của việc chuyển đổi từ các cấu hình phần mềm độc nhất, định sẵn sang các

thành phần cho phép tùy đặt cấu hình. Nếu bạn muốn một giải pháp trọn bộ, tiêu chuẩn hóa thì

cũng có sẵn. Nhưng nếu bạn đã biết rõ mình cần và không cần gì, bạn có thể lắp ghép các thành

phần, điều chỉnh hệ thống theo như nhu cầu. Tuy vậy cuộc cách mạng này sẽ chưa diễn ra chừng

nào Java chưa hoàn tất cam kết "viết một lần, chạy mọi nơi".

H: Khái niệm "100% Pure Java - Java chính gốc" là gì?

Đ: Đây là một loại chứng thư của Sun cấp cho chương trình viết bằng Java thỏa yêu cầu không

phụ thuộc vào mã của hệ điều hành và sẽ chạy trên bất cứ máy ảo Java nào (JVM - Java Virtual

Machine).

H: Làm sao một chương trình có thể chạy mọi nơi?

Đ: Một ứng dụng cổ điển, như Lotus 1-2-3, bản thân nó đã tự chạy được. Cuộc sống của phần

mềm bắt đầu khi người ta viết ra bằng một ngôn ngữ lập trình nào đó như C chẳng hạn. Chương

trình phát triển sẽ dịch nó sang mã nhị phân (binary format) để bộ xử lý của máy bạn chạy trực tiếp

được. Do máy Mac và PC dùng bộ xử lý khác nhau, chúng không thể dùng chung một bản chương

trình gốc (native executable), trừ phi dùng một phần mềm nào đó giải lập kiến trúc của máy kia.

Nói chung việc giả lập thường làm giảm tốc độ và dễ gây ra vấn đề do kém tương thích. Các

chương trình Java được dịch sang kiến trúc của riêng nó, gọi là định dạng bytecode. Để chạy

chương trình Java, bạn cần một phần mềm nữa phiên dịch mã bytecode cũng như cung cấp cho

nó môi trường và các dịch vụ cần thiết. Tầng phần mềm này chính là JVM. Máy ảo Java biến tất cả

mọi nền phần cứng và phần mềm trở nên giống nhau dưới con mắt của chương trình Java. Về

hiệu quả, FVM giống một trình điều khiển thiết bị của chương trình Java.

Chạy chương trình Java trên JVM vẫn còn chậm hơn một chút so với chạy chương trình viết thẳng

cho hệ máy đó. Dầu vậy, công nghệ JVM đang tiến bộ mau chóng về mặt tốc độ và khoảng cách