Tài liệu Ảnh hưởng của Thổ Phục Linh (Smilax Glabra Roxb trên nồng độ Glucose và Insulin máu ở chuột

TCNCYH 26 (6) - 2003

¶nh h−ëng cña thæ phôc linh (Smilax glabra Roxb)

trªn nång ®é glucose vµ insulin m¸u ë chuét cèng

®¸i th¸o ®−êng di truyÒn chñng GK

vµ trªn ®¶o tôy c« lËp

NguyÔn Ngäc Xu©n1

, §µo V¨n Phan2

,

Ostenson C G.3

, NguyÔn Kh¸nh Hßa2

1

Tr−êng §¹i häc T©y nguyªn

2

Bé m«n D−îc lý tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi

3

Khoa Y häc ph©n tö viÖn Karolinska Thôy §iÓn

D¹ng bét ®«ng kh« chiÕt ethanol cña thæ phôc linh (SG) liÒu 100mg/kg- tiªm mµng

bông cã t¸c dông h¹ ®−êng huyÕt (H§H) trªn chuét cèng ®¸i th¸o ®−êng di truyÒn chñng

GK. T¸c dông H§H m¹nh nhÊt vµo giê thø 4 sau tiªm (-27,46%; p<0,01) vµ kÐo dµi trªn 6

giê. Cïng víi t¸c dông H§H, møc insulin m¸u còng gi¶m m¹nh ë giê thø 2 vµ giê thø 4 (-

42,74%) sau tiªm. SG víi nång ®é 2mg vµ 4mg/1ml kh«ng lµm ¶nh h−ëng ®Õn sù bµi tiÕt

insulin cña ®¶o tôy c« lËp.

T¸c dông H§H cña SG lµ lµm t¨ng nh¹y c¶m cña m« ®Ých víi insulin.

I. §Æt vÊn ®Ò

Trong c¸c nghiªn cøu tr−íc [1, 2] chóng

t«i ®· ph¸t hiÖn t¸c dông h¹ ®−êng huyÕt

cña thæ phôc linh (Smilax glabra Roxb -

SG) trªn chuét nh¾t vµ ®· th¨m dß c¬ chÕ

h¹ ®−êng huyÕt trªn chuét g©y t¨ng ®−êng

huyÕt b»ng streptoz«tcin, trªn kh¶ n¨ng

dung n¹p glucose. Nghiªn cøu nµy nh»m

môc tiªu tiÕp tôc t×m hiÓu s©u thªm vÒ c¬

chÕ t¸c dông H§H cña SG, th«ng qua m«

h×nh chuét ®¸i th¸o ®−êng (§T§) di truyÒn

GK vµ trªn ®¶o tôy c« lËp.

II. ChÊt liÖu vµ ph−¬ng ph¸p

nghiªn cøu

1. ChÊt liÖu nghiªn cøu.

Th©n rÔ cña SG ®−îc ph¬i kh« vµ chiÕt

trong ethanol thu ®−îc d¹ng bét ®«ng kh«;

100g d−îc liÖu kh« t−¬ng ®−¬ng 3,5 g bét

®«ng kh« (chi tiÕt xin xem [1,2]).

Chuét cèng §T§ di truyÒn chñng GK cã

®Æc ®iÓm: T¨ng ®−êng huyÕt võa ph¶i, rèi

lo¹n bµi tiÕt insulin ë c¶ 2 pha sím vµ

muén, kh¸ng insulin møc ®é nhÑ vµ kh«ng

cÇn båi phô insulin ®Ó duy tr× sù sèng [3,4].

Chuét cèng chñng Wistar c¶ 2 gièng

kháe m¹nh.

Chuét cèng c¶ 2 gièng (chñng GK vµ

chñng Wistar) c©n nÆng 180-220g, do

phßng ch¨n nu«i viÖn Karolinska cung

cÊp. ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn hµnh t¹i khoa Y

häc ph©n tö, viÖn Karolinska, Thuþ §iÓn.

2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu.

2.1. §¸nh gi¸ t¸c dông cña SG trªn

nång ®é glucose vµ insulin m¸u ë chuét

cèng §T§ di truyÒn chñng GK vµ chuét

cèng b×nh th−êng chñng Wistar.

Víi mçi chñng chuét, dïng 2 l«, l« 1

tmb NaCl 0,9% (dïng lµm l« chøng), l« 2

tmb SG 100mg/kg. X¸c ®Þnh ®ång thêi

nång ®é glucose vµ insulin m¸u vµo thêi

®iÓm tr−íc lóc tiªm thuèc (0 giê), 2, 4 (vµ 6

giê chØ riªng víi glucose) sau tiªm thuèc.

17