Sự phân hoá giàu nghèo

Danh môc tõ viÕt t¾t

KTTT Kinh tÕ thÞ trêng

CNH, H§H C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸

PHGN Ph©n ho¸ giµu nghÌo

BHNN B¶o hiÓm n«ng nghiÖp

KT Kinh tÕ

CNXH Chñ nghÜa x· héi

TN Thu nhËp

CNTB Chñ nghÜa t b¶n

1

Môc lôc

Më ®Çu

Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ sù ph©n ho¸ giµu nghÌo.

1.1 C¸c kh¸i niÖm vÒ sù ph©n ho¸ giµu nghÌo

1.1.1 Kh¸i niÖm "nghÌo", chuÈn mùc "nghÌo"

1.1.2 Ph©n ho¸ giµu nghÌo, kh¸i niÖm vµ chØ tiªu ®¸nh gi¸

1.2 T¸c ®éng cña PHGN ®èi víi nÒn KT-XH ë ViÖt Nam

hiÖn nay

1.2.1 MÆt tÝch cùc

1.2.2 MÆt tiªu cùc

Ch¬ng II:Thùc tr¹ng cña sù ph©n ho¸ giµu nghÌo ë níc

Ta hiÖn nay.

2.1 Thùc tr¹ng cña sù PHGN ë ViÖt Nam hiÖn nay

2.2 Nguyªn nh©n cña sù PHGN

2.2.1 Nguyªn nh©n chñ quan

2.2.2 Nguyªn nh©n kh¸ch qua

2.3 Xu híng biÕn ®éng cña PHGN ë nø¬c ta hiÖn nay

2.3.1 Kho¶ng c¸ch PHGN ngµy cµng xa khi KTTT ngµy cµng ph¸t

triÓn

2.3.2 Kho¶ng c¸ch PHGN ®ang cã xu híng ®Èy tíi ph©n ho¸ x· héi

2.3.3 §Þnh híng XHCN víi kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt sù PHGN

2.3.4 Dù b¸o t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo ë ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010

Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ sù ph©n ho¸ giµu nghÌo

3.1 Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm trong m« h×nh xo¸ ®ãi gi¶m

nghÌo nh»m gi¶m sù PHGN ë mét sè níc trªn thÕ giíi

3.1.1 ChÝnh s¸ch h¹n chÕ sù PHGN ë c¸c níc nãi chung vµ c¸c

vµ c¸c níc ë §«ng Nam ¸ nãi riªng

2

3.1.2 ChÝnh s¸ch h¹n chÕ sù PHGN ë Trung Quèc

3.1.3 ChÝnh s¸ch h¹n chÕ sù PHGN ë NhËt B¶n

3.1.4 Bµi häc kinh nghiÖm

3.2 Quan ®iÓm chñ yÕu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò PHGN ë níc ta hiÖn

nay

3.2.1 Quan ®iÓm ph¸t triÓn trong viÖc gi¶i quyÕt sù PHGN ë níc ta

3.2.2 Quan ®iÓm c«ng b»ng trong viÖc gi¶i quyÕt sù PHGN ë níc ta

3.2.3 Quan ®iÓm lîi Ých trong viÖc gi¶i quyÕt sù PHGN ë níc ta

3.2.4 Quan ®iÓm giíi trong viÖc gi¶i quyÕt sù PHGN ë níc ta

3.2.5 Quan ®iÓm x· héi ho¸ trong viÖc gi¶i quyÕt sù PHGN ë níc ta

3.3 Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò PHGN ë níc ta

hiÖn nay

3.3.1 Nh÷ng gi¶i ph¸p c¬ b¶n, l©u dµi nh»m h¹n chÕ sù PHGN

3.3.2 Nh÷ng gi¶i ph¸p cÊp b¸ch nh»m h¹n chÕ sù PHGN

KÕt luËn

3

Më ®Çu

1.TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi

ThÕ giíi ®ang bíc vµo thÕ kû míi víi kú väng mét cuéc sèng míi phån vinh

h¹nh phóc. Lµn sãng toµn cÇu ho¸ ®ang lan nhanh lµ ®éng lùc th«i thóc c¸c quuèc

gia d©n téc vµo mét cuéc ®ua tranh v× sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. ChÝnh v×

vËy nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· ®¹t tèc ®é t¨ng trëng nhanh chãng, nhng bªn c¹nh ®ã nã

còng t¹o ra hè ng¨n gi÷a c¸c quèc gia, c¸c tÇng líp trong x· héi ngµy cµng s©u .VÊn

®Ò nµy cã ý nghÜa ®Æc biÖt hÕt søc quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi ViÖt Nam trong

qu¸ tr×nh chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.Thùc tiÔn

®æi míi ë níc ta 20 n¨m qua cho thÊy, víi sù chuyÓn ®æi, x©y dùng, vµ ph¸t triÓn

kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n lý cña

nhµ níc, theo ®Þnh híng XHCN, cïng c¸c chÝnh s¸ch më cöa, héi nhËp, ®· ®em l¹i

nhiÒu thµnh tùu to lín vÒ kinh tÕ, x· héi, ®êi sèng cña mäi tÇng líp d©n c kh«ng

ngõng ®îc n©ng cao. §ång thêi qu¸ tr×nh nµy còng kÐo theo nh÷ng biÕn ®éng vÒ c¬

cÊu x· héi, trong ®ã ph©n ho¸ giµu nghÌo diÔn ra ngµy cµng râ nÐt, næi lªn nh mét

vÊn ®Ò thêi sù cÊp b¸ch. V× nã còng mang tÝnh hai mÆt: bªn c¹nh mÆt tÝch cùc lµ lµm

ngêi d©n giµu hîp ph¸p...cßn mÆt tiªu cùc lµ liªn quan ®Õn bÊt b×nh ®¼ng XH. NÕu

®Ó qu¸ tr×nh bÊt b×nh ®¼ng diÔn ra mét c¸ch tù ph¸t th× nã dÉn ®Õn nh÷ng bÊt æn

®Þnh kh«ng chØ vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi mµ trªn c¶ lÜnh vùc chÝnh trÞ, thËm chÝ

dÉn ®Õn nguy c¬ chÖch híng XHCN.

ChÝnh v× vËy chóng ta ph¶i cã mét gi¶i quyÕt ®óng ®¾n ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ó

ph©n hãa giµu nghÌo sao cho x©y dùng ®Êt níc c«ng b»ng d©n chñ v¨n minh.

2. T×nh h×nh nghiªn cøu

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tríc nh÷ng ®ßi hái bøc b¸ch cña thùc tiÔn, vÊn ®Ò vÒ

ph©n ho¸ giµu nghÌo ®îc rÊt nhiÒu nhµ häc gi¶, nhµ b¸o...quan t©m vµ ®· ®îc nhµ n￾íc, chÝnh phñ, c¸c c¬ quan chøc n¨ng nghiªn cøu. Tuy nhiªn hÇu hÕt c¸c h×nh thøc

nghiªn cøu chØ dõng l¹i ë nh÷ng bµi b¸o, nh÷ng bµi nghiªn cøu nhng chØ ®Ò cËp tíi

mét sè mÆt cña sù ph©n ho¸ giµu nghÌo nh: xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, gi¶m bÊt b×nh ®¼ng

4

x· héi, hoÆc c¸c gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ sù PHGN...®îc ®¨ng trong b¸o Nh©n D©n,

X· héi häc...

Mét sè cuèn s¸ch ngiªn cøu vÒ sù PHGN ®· ®îc xuÊt b¶n nh: Ph©n ho¸ giµu

nghÌo ë mét quèc gia khu Ch©u ¸- Th¸i B×nh D¬ng- Vò V¨n Hµ, §ång tham gia

gi¶m nghÌo ®« thÞ- NguyÔn Minh Hoµ...

Theo híng ®ã, ®Ò tµi tiÕp tôc kh¶o s¸t sù ph©n ho¸ giµu nghÌo trong nÒn kinh tÕ níc

ta hiÖn nay trªn nh÷ng mÆt lý luËn, thùc tr¹ng, gi¶i ph¸p dùa trªn c¬ së kÕ thõa vµ

ph¸t triÓn c«ng tr×nh cña c¸c t¸c gi¶ ®· nghiªn cøu tríc.

3. Môc ®Ých nghiªn cøu

Trªn c¬ së ph©n tÝch lý luËn vµ thùc tiÔn,môc ®Ých ®Ò tµi lµm râ thùc tr¹ng vµ

xu híng ph©n ho¸ giµu nghÌo trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi, x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn

kinh tÕ níc ta, tõ ®ã ®Ò xuÊt ra nh÷ng gi¶i ph¸p, ph¬ng híng gi¶i quyÕt ph©n ho¸

giµu nghÌo nh»m ®¶m b¶o x©y dùng ®Êt níc c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh.

4. Giíi h¹n ®Ò tµi

Do thêi gian cã h¹n vµ kiÕn thøc cha ®ñ s©u ®Ó nghiªn cøu vÒ toµn bé sù ph©n

hãa giµu nghÌo ë ViÖt Nam nªn ®Ò tµi chØ ®Ò cËp ®Õn sù ph©n ho¸ giµu nghÌo chñ

yÕu ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ.

5. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu

§Ò tµi ®îc thùc hiÖn dùa trªn c¬ së lý luËn vµ ph¬ng ph¸p luËn cña chñ nghÜa

Mac-Lªnin, quan niÖm cña §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam vµ nhµ níc ta vÒ vÊn ®Ò nµy vµ

dùa trªn ph¬ng ph¸p logic, ph©n tÝch, tæng hîp, so s¸nh ®èi chiÕu gi÷a c¸c sè liÖu cã

liªn quan.

6. §ãng gãp cña ®Ò tµi

- Ph©n tÝch thùc tr¹ng vµ dù b¸o xu híng biÕn ®éng cña ph©n ho¸ giµu nghÌo

trong nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay, ®Ò xuÊt ra nh÷ng ph¬ng ¸n, gi¶i ph¸p chñ yÕu

nh»m h¹n chÕ nh÷ng tiªu cùc cña sù ph©n ho¸ giµu nghÌo.

- Gãp phÇn lµm râ thªm c¬ së khoa häc cho viÖc ®a ra vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh

s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ Níc nh»m gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ vÊn ®Ò ph©n ho¸ giµu

nghÌo.

- Lµm tµi liÖu tham kh¶o cho c«ng t¸c nghiªn cøu, gi¶ng d¹y cho nh÷ng ngêi

quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy.

5