Sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn giáo dục công dân, phần công dân với các vấn đề chính trị xã hội ở một số trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN THỊ SỰ

SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP NÊU VẤN ĐỀ

TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN, PHẦN

CÔNG DÂN VỚI CÁC VẤN ĐỀ CHÍNH TRỊ XÃ HỘI Ở

MỘT SỐ TRƯỜNG THPT HUYỆN LẬP THẠCH,

TỈNH VĨNH PHÚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN THỊ SỰ

SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP NÊU VẤN ĐỀ

TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN, PHẦN

CÔNG DÂN VỚI CÁC VẤN ĐỀ CHÍNH TRỊ XÃ HỘI Ở

MỘT SỐ TRƯỜNG THPT HUYỆN LẬP THẠCH,

TỈNH VĨNH PHÚC

Ngành: Lý luận và Phương pháp dạy học bộ môn Lý luận Chính trị

Mã số: 8140111

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN HỮU TOÀN

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết

quả nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng. Những kết

luận khoa học của luận văn chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nào.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2019

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Sự

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tôi xin lời cảm ơn sâu sắc nhất tới thầy giáo, TS. Nguyễn Hữu Toàn -

người đã quan tâm và tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình làm luận văn, đã

giúp tôi hiểu thêm nhiều kiến thức về khoa học quản lý giáo dục cũng như giúp tôi

rèn luyện kỹ năng nghiên cứu khoa học.

Tôi xin chân thành cảm ơn Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, cùng các

thầy cô giáo đã quan tâm tạo điều kiện thuận lợi, dành nhiều công sức giảng dạy,

hướng dẫn giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, phòng, ban, khoa, tổ, các đồng chí

giảng dạy bộ môn Giáo dục Công dân và học sinh trường THPT huyện Lập Thạch,

tỉnh Vĩnh Phúc đã nhiệt tình cộng tác, cung cấp số liệu, cho ý kiến, những người thân

trong gia đình và bạn bè đã luôn quan tâm, động viên, giúp đỡ để tôi có thể hoàn

thành tốt nhiệm vụ học tập và nghiên cứu trong suốt thời gian qua. Mặc dù đã cố

gắng thật nhiều trong quá trình thực hiện đề tài, song không thể tránh khỏi những

thiếu sót nhất định. Tôi rất mong nhận được sự thông cảm và đóng góp ý kiến của

quý các thầy, cô giáo, các bạn đồng nghiệp và những người cùng quan tâm tới những

vấn đề được trình bày trong luận văn.

Xin chân thành cảm ơn!

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Sự

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN............................................................................................................... ii

MỤC LỤC ...................................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.......................................................................... iv

DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................................... v

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ..................................................... vi

MỞ ĐẦU...................................................................................................................... 1

1. Lí do chọn đề tài ....................................................................................................... 1

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................ 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................ 3

4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu đề tài ..................................................... 3

5. Giả thuyết khoa học .................................................................................................. 4

6. Ý nghĩa thực tiễn và đóng góp của đề tài ................................................................. 4

7. Kết cấu của đề tài...................................................................................................... 4

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP

NÊU VẤN ĐỀ TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN,

PHẦN CÔNG DÂN VỚI CÁC VẤN ĐỀ CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Ở

TRƯỜNG THPT......................................................................................................... 5

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề................................................................................ 5

1.1.1. Các công trình nghiên cứu về phương pháp nêu vấn đề..................................... 5

1.1.2. Các công trình nghiên cứu về phương pháp nêu vấn đề trong dạy học

GDCD, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở trường THPT.................... 8

1.2. Một số vấn đề lí luận về phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn giáo

dục công dân, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở trường THPT........ 10

1.2.1. Phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn Giáo dục công dân ở trường

Trung học phổ thông................................................................................................... 10

1.2.2. Sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn GDCD, phần công

dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở trường THPT................................................. 20

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

1.2.3. Cấu trúc và đặc điểm chương trình môn GDCD, phần công dân với các

vấn đề chính trị - xã hội .............................................................................................. 23

1.2.4. Vai trò của phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn GDCD, phần

công dân với các vấn đề chính trị - xã hội.................................................................. 26

Chương 2. THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT QUY TRÌNH SỬ DỤNG

PHƯƠNG PHÁP NÊU VẤN ĐỀ TRONG DẠY HỌC MÔN GDCD,

PHẦN CÔNG DÂN VỚI CÁC VẤN ĐỀ CHÍNH TRỊ XÃ HỘI Ở

TRƯỜNG THPT HUYỆN LẬP THẠCH TỈNH VĨNH PHÚC ........................... 33

2.1. Khái quát chung về trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc ................ 33

2.1.1. Đặc điểm về kinh tế - xã hội huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc...................... 33

2.1.2. Đặc điểm của học sinh THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.................... 34

2.1.3. Đặc điểm của giáo viên các trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc....... 37

2.2. Thực trạng đánh giá sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn

GDCD, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội............................................ 38

2.2.1. Thực trạng việc dạy học môn GDCD phần công dân với các vấn đề chính

trị - xã hội ở trường THPT trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc .............. 38

2.2.2. Thực trạng áp dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn GDCD,

phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở trường THPT huyện Lập

Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc ................................................................................................ 42

2.3. Quy trình sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn GDCD,

phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở trường THPT huyện Lập

Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc ................................................................................................ 45

2.3.1. Các nguyên tắc xây dựng quy trình .................................................................. 45

2.3.2. Quy trình thiết kế bài giảng .............................................................................. 48

2.3.3. Quy trình thực hiện bài giảng sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong

một tiết học ................................................................................................................. 51

2.3.4. Quy trình kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh đối với giờ dạy

được sử dụng bằng phương pháp nêu vấn đề ở trường THPT huyện Lập Thạch,

tỉnh Vĩnh Phúc ............................................................................................................ 53

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Chương 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM VÀ MỘT SỐ BIỆN PHÁP

NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ PHƯƠNG PHÁP NÊU VẤN ĐỀ

TRONG DẠY HỌC MÔN GDCD PHẦN CÔNG DÂN VỚI CÁC VẤN ĐỀ

CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Ở TRƯỜNG THPT HUYỆN LẬP THẠCH TỈNH

VĨNH PHÚC.............................................................................................................. 57

3.1. Thực nghiệm sư phạm sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học

môn GDCD, phần công dân với các vấn đề chính trị xã hội ở trường THPT

huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc .............................................................................. 57

3.1.1. Mục đích thực nghiệm...................................................................................... 57

3.1.2. Giả thuyết thực nghiệm..................................................................................... 57

3.1.3. Phương pháp thực nghiệm................................................................................ 57

3.1.4. Thời gian, địa điểm, đối tượng thực nghiệm và đối chứng .............................. 58

3.1.5. Khảo sát trình độ ban đầu của lớp thực nghiệm và lớp đối chứng ................... 59

3.1.6. Những nội dung khoa học cần thực nghiệm..................................................... 61

3.1.7. Thiết kế bài giảng thực nghiệm ........................................................................ 61

3.1.8. Tiến hành thực nghiệm ..................................................................................... 62

3.1.9. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS....................................................... 63

3.1.10. Phân tích, đánh giá kết quả thực nghiệm........................................................ 65

3.2. Một số yêu cầu đối với việc sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy

học môn Giáo dục công dân, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở

trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc ....................................................... 72

3.2.1. Trong dạy học môn Giáo dục công dân cần chú ý đến đặc điểm nhận

thức của học sinh ........................................................................................................ 72

3.2.2. Cần có sự phối kết hợp hài hòa giữa giáo viên và học sinh ............................. 73

3.3.3. Cần đảm bảo vai trò định hướng của giáo viên ................................................ 75

3.2.4. Cơ sở vật chất của Nhà trường cần đáp ứng được yêu cầu của hoạt động

dạy học ........................................................................................................................ 76

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

3.3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong

dạy học môn GDCD, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở trường

THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc ................................................................... 76

3.3.1. Nhóm giải pháp đối với cấp quản lý................................................................. 76

3.3.2. Nhóm giải pháp đối với giáo viên .................................................................... 78

3.3.3. Nhóm giải pháp đối với học sinh...................................................................... 79

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ........................................................................... 82

TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................ 85

PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CNTT : Công nghệ thông tin

CSGT : Cảnh sát giao thông

ĐC : Đối chứng

ĐCS VN : Đảng cộng sản Việt Nam

GD&ĐT : Giáo dục & Đào tạo

GDCD : Giáo dục công dân

GV : Giáo viên

HS : Học sinh

LLSX : Lực lượng sản xuất

TN : Thực nghiệm

THPT : Trung học phổ thông

XHCN : Xã hội chủ nghĩa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Quy mô học sinh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Lập

Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2015 - 2018...................................... 35

Bảng 2.2. Kết quả học tập học kỳ I năm học 2018 - 2019 của HS khối 11

các trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc ........................... 35

Bảng 2.3. Cơ cấu giới tính, dân tộc, độ tuổi và thâm niên công tác của giáo

viên THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc tính tại thời điểm

năm 2019............................................................................................... 37

Bảng 2.4: Cơ cấu trình độ đào tạo của giáo viên THPT huyện Lập Thạch,

tỉnh Vĩnh Phúc tính đến năm 2019 ....................................................... 37

Bảng 2.5: Bảng thống kê thành tích của giáo viên THPT huyện Lập Thạch,

tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2015 - 2019.................................................. 38

Bảng 2.6. Các phương pháp dạy học được giáo viên sử dụng chủ yếu trong dạy

học môn GDCD phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội................. 39

Bảng 2.7. Mức độ sử dụng các phương pháp dạy học theo đánh giá của học

sinh các trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc ...................... 40

Bảng 2.8. Hứng thú học tập môn GDCD chương trình lớp 11 của học sinh ở

các trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.............................. 41

Bảng 2.9. Đánh giá của giáo viên về hiệu quả thực hiện phương pháp nêu

vấn đề trong dạy học GDCD, phần công dân với các vấn đề

chính trị - xã hội ở các trường THPT Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc....... 43

Bảng 3.1. Điểm kiểm tra học kỳ I môn GDCD giữa lớp thực nghiệm và lớp

đối chứng ở trường THPT Liễn Sơn..................................................... 59

Bảng 3.2. Điểm kiểm tra học kỳ I môn GDCD giữa lớp thực nghiệm và lớp

đối chứng ở trường THPT Ngô Gia Tự ................................................ 60

Bảng 3.3. Điểm kiểm tra học kỳ I môn GDCD giữa lớp thực nghiệm và lớp

đối chứng ở trường THPT Trần Nguyên Hãn ...................................... 60

Bảng 3.4. Mức độ hứng thú học tập của học sinh ................................................... 65

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Bảng 3.5. Mức độ hiểu bài của học sinh khi giáo viên môn GDCD, phần

công dân với các vấn đề chính trị - xã hội theo phương pháp nêu

vấn đề .................................................................................................... 66

Bảng 3.6. Đánh giá của học sinh lớp thực nghiệm về ý nghĩa của phương

pháp nêu vấn đề trong dạy học GDCD, phần công dân với các vấn

đề chính trị - xã hội ................................................................................ 67

Bảng 3.7. Đánh giá của giáo viên về khó khăn, trở ngại khi dạy GDCD,

phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ................................... 68

Bảng 3.8. Kết quả kiểm tra 1 tiết trên phạm vi 3 trường THPT Huyện Lập

Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc .......................................................................... 69

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ

Biểu đồ 3.1. So sánh mức độ hứng thú học tập của học sinh ở lớp đối chứng

và lớp thực nghiệm ............................................................................. 66

Biểu đồ 3.2. So sánh kết quả kiểm tra 1 tiết trên phạm vi 3 trường THPT

huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc....................................................... 70

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Cùng với xu thế phát triển chung của thời đại, Việt Nam đang tích cực cạnh

tranh, hội nhập và phát triển. Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa với mục tiêu

“Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” đã trở thành nhiệm vụ thường

xuyên, cốt yếu của tiến trình đổi mới và hội nhập. Để hiện thực hóa mục tiêu đó,

Đảng và Nhà nước ta xác định: Giáo dục là quốc sách hàng đầu, phát triển GD & ĐT

nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Vấn đề cấp thiết đã

được đặt ra như một tất yếu khách quan là chú trọng thực hiện chủ trương đổi mới

căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo mà Nghị quyết Hội nghị Trung ương 9 khóa

XI (NQ 29-NQ/TW) đề ra với việc chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang

bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học; phát triển GD

& ĐT phải gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc,

với tiến bộ khoa học, công nghệ; phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt

trình độ tiên tiến trong khu vực.

Việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đổi mới phương pháp,

hình thức tổ chức dạy học được xem là nhiệm vụ trọng yếu, có ý nghĩa quyết định

đến hiệu quả của quá trình đổi mới. Tuy mỗi một môn học có vị trí và vai trò nhất

định trong giáo dục nhân cách học sinh nhưng đều thống nhất và đồng thuận ở việc

phát triển năng lực của người lao động mới xã hội chủ nghĩa. Môn Giáo dục công dân

chương trình THPT nói riêng được xem là môn học có sứ mạng trang bị những kiến

thức phổ thông cơ bản, thiết thực về các quy luật vận động chung của tự nhiên, xã hội

và tư duy; về nhà nước và pháp luật; về lối sống và đạo đức. Xét ở vai trò đặc thù

của môn học, chương trình GDCD ở các trường THPT có vị trí hàng đầu đối với

việc định hướng phát triển nhân cách học sinh về tư tưởng chính trị, đạo đức, góp

phần trang bị và hình thành, phát triển ở người học những kỹ năng cần thiết để gia

nhập vào đời sống cộng đồng một cách tích cực, chủ động.

Tuy nhiên, việc dạy và học môn Giáo dục công dân ở các trường THPT trên thực

tế chưa được quan tâm đúng mức; phương pháp nêu vấn đề dù đã được vận dụng nhưng

tính khoa học và hiệu quả chưa cao. Ở một số trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh

Phúc biểu hiện nêu trên là tình trạng khá phổ biến và tồn tại trong nhiều năm. Bên cạnh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

một số kết quả đã đạt được, việc dạy học GDCD ở các trường THPT trên địa bàn huyện

Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc vẫn còn có không ít những hạn chế, bất cập. Tư duy xem

GDCD chỉ là môn học phụ đã chi phối, ảnh hưởng tiêu cực đến thái độ tích cực tiếp cận

của học sinh và tâm huyết giảng dạy của giáo viên. Những kiến thức mang tính khái quát

hóa cao của các vấn đề chính trị xã hội trong chương trình GDCD lớp 11 chưa được giáo

viên quan tâm thỏa đáng bằng việc đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học một

cách hiệu quả. Trong đó, phương pháp thuyết trình, “thầy đọc, trò ghi”, “thầy nói, trò

nghe” vẫn là hiện tượng tồn tại khá phổ biến. Nêu vấn đề vốn (Phương pháp nêu vấn đề)

được nhiều giáo viên ở trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc sử dụng nhưng

đơn thuần chỉ thể hiện dưới những câu hỏi đặt ra cho học sinh, chưa thật sự đưa người

học vào tình huống thực tiễn có tính vấn đề, có chứa đựng mâu thuẫn để tạo hứng khởi

tìm tòi, nghiên cứu cho học sinh. Điều này lý giải vì sao tâm lý thụ động, ngại tư duy, tư

tưởng nhàm chán của phần lớn học sinh khi tiếp cận môn học ở các trường THPT huyện

Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc chưa được khắc phục trên thực tế.

Thực tiễn nêu trên đã và đang đặt ra yêu cầu cấp thiết là đội ngũ giáo viên dạy

học GDCD chương trình lớp 11 ở các trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc

cần tích cực đổi mới phương pháp nêu vấn đề. Mỗi giáo viên cần xác định tính hướng

đích của đổi mới phương pháp là tạo lập sự hứng thú học tập, phát triển năng lực phản

biện xã hội và tính sáng tạo của học sinh. Ở đó, người học phải chủ động tìm tòi kiến

thức, giải quyết một cách sáng tạo những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn dưới sự định

hướng của giáo viên.

Xuất phát từ tất cả các lý do trên, tôi chọn đề tài: "Sử dụng phương pháp nêu

vấn trong dạy học môn Giáo dục công dân, phần công dân với các vấn đề chính trị

xã hội ở một số trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc" làm Luận văn thạc

sĩ của mình.

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

2.1. Mục đích nghiên cứu

Từ việc nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng sử dụng phương pháp nêu vấn

đề, luận văn đề xuất quy trình và một số biện pháp nhằm sử dụng có hiệu quả phương

pháp nêu vấn đề, đề tài rút ra những yêu cầu sư phạm, những biện pháp chủ yếu để nâng

cao hiệu quả dạy học môn GDCD cho học sinh ở trường THPT trên địa bàn huyện Lập

Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

Thứ nhất, làm rõ cơ sở lý luận của việc sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong

dạy học môn Giáo dục công dân ở một số trường THPT

Thứ hai, phân tích thực trạng và xây dựng quy trình sử dụng phương pháp nêu

vấn đề trong dạy học môn GDCD, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở

một số trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.

Thứ ba, thực nghiệm sử dụng phương pháp nêu vấn đề và đề xuất một số biện

pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng phương pháp nêu vấn đề trong dạy học môn

GDCD, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội ở các trường THPT huyện

Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc trong giai đoạn hiện nay.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu việc sử dụng phương pháp nêu vấn đề

vào dạy học môn GDCD, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

Đề tài nghiên cứu cơ sở khoa học của vận dụng phương pháp nêu vấn đề vào

dạy học môn GDCD, phần công dân với các vấn đề chính trị - xã hội.

Đề tài tiến hành thực nghiệm, nghiên cứu điều kiện, giải pháp nâng cao hiệu

quả của việc sử dụng phương pháp nêu vấn đề vào dạy học môn GDCD ở một số

trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.

4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu đề tài

4.1. Cơ sở lý luận

Đề tài dựa trên các cơ sở lý luận sau:

- Nội dung chương trình môn học GDCD, phần công dân với các vấn đề chính

trị xã hội.

- Các văn bản chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

- Lý luận về phương pháp dạy học hiện đại trên thế giới và trong nước.

- Kế thừa các công trình nghiên cứu về phương pháp nêu vấn đề trong dạy học

nói chung và dạy học môn GDCD nói riêng.

4.2. Phương pháp nghiên cứu

Đề tài sử dụng phương pháp luận chung của chủ nghĩa duy vật biện chứng.

Các phương pháp nghiên cứu lí luận: Phương pháp phân tích, tổng hợp, phương

pháp logic - lịch sử…

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn

Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phương pháp quan sát, phương pháp điều tra

xã hội học, phương pháp thực nghiệm sư phạm, phương pháp so sánh tổng hợp, quan sát,

thống kê…để nghiên cứu phần thực trạng của việc sử dụng phương pháp nêu vấn đề

trong dạy học môn GDCD ở một số trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.

5. Giả thuyết khoa học

Nếu phương pháp nêu vấn đề được vận dụng theo đúng nguyên tắc, quy trình,

biện pháp đã nêu trong luận văn thì sẽ đem lại hiệu quả cao trong việc giảng dạy môn

GDCD, phần “Công dân với các vấn đề chính trị - xã hội”. Qua đó, sẽ phát huy được

tư duy độc lập, năng lực sáng tạo và năng lực phản biện xã hội; giúp học sinh phát

triển được kỹ năng giao tiếp, hợp tác nhóm góp phần nâng cao được chất lượng và

hiệu quả của quá trình giáo dục, đào tạo.

6. Ý nghĩa thực tiễn và đóng góp của đề tài

- Đề tài hoàn thành góp phần làm sáng tỏ hơn về thực trạng sử dụng phương

pháp nêu vấn đề, trong dạy học môn GDCD phần công dân với các vấn đề chính trị xã

hội ở một số trường THPT huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.

- Qua nghiên cứu lý luận, đánh giá thực trạng và tiến hành thực nghiệm sư

phạm, đề tài đề xuất một số yêu cầu và biện pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu

quả của việc sử dụng phương pháp nêu vấn đề vào dạy học môn GDCD, phần

công dân với các vấn đề chính trị xã hội ở một số trường THPT huyện Lập

Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.

- Sau khi hoàn thiện, cung cấp những luận cứ làm cơ sở lý luận cho việc sử

dụng phương pháp nêu vấn đề vào quá trình dạy học môn GDCD chung và nội dung

công dân với các vấn đề chính trị xã hội nói riêng ở một số trường THPT huyện Lập

Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc.

7. Kết cấu của đề tài

Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 3

chương, 8 tiết.