Sử dụng hệ thống di tích của Nghệ An trong dạy học lịch sử ở trường Trung học phổ thông

S l > DUN G H E THON G D l TIC H CU A NGH E A N

TRON G DA Y HO C LICH S O 0 TRUON G TRUN G HO C PH O THON G

O TS. TRAN Vlr-T THU *

1. Nghe An la manh ddt dien ra nhieu sy kien

ljch su (LS) quan trqng trong sudt tien trinh cua LS

dan tqc. Khong ke thai ki tien su vd sa su, trong

thai ki phong kien, Nghe An duqc coi Id ddt «bien

vien", «bien tran", Id khu vyc giao tranh ddng

thai cung Id «dat dung chan" cua nhieu trieu dqi.

Trong thai ki LS can - hien dqi, nai day sam bung

nd phong trao dd'u tranh each mang, gidi phong

ddn tqc vd bdo ve Td qudc. Day cung Id que huang

cua nhieu anh hung ddn tqc, danh nhdn vdn hod,

Idnh ty cua phong trao yeu nude vd each mang.

Chinh vi vdy, bdt cu dja phuang ndo trong tinh

cung cd ddu tich cua nhung sy kien LS, duqc the

hien qua he thdng di tich ljch su - vdn hod (DTLS￾VH) vdi mat do khd dam ddc. Theo sd lieu cua Ban

qudn li di tich (DT) vd danh thdng, Nghe An cd he

thdng DTLS rdt phong phu; ben canh nhung DT dd

duqc xep hang, cdn hdng tram DT khdc chua duqc

xep hang, qudn li vd khai thdc. Chdng hqn: TP.

Vinh cd 11 DT dd xep hang vd 30 DT chua xep

hang; thj xd Cua Ld cd 5 DT xep hang vd 13 DT

chua xep hang; Idn luqt ddi vdi mdt sd huyen nhu

sau: Quynh Luu Id 15 vd 72, Diin Chau Id 19 vd

70, Yen Thdnh Id 22 vd 180, Nghi Loc Id 10 vd

73, Hung Nguyen Id 15 vd 44, Nam Ddn Id 24 vd

87, Thanh Chuang Id 14 vd 127...

Nhung DT dd duqc xep hang deu cd ndi dung

phong phu, phdn dnh tuang ddi todn dien hoqt

ddng cua nhdn ddn dja phuang cung nhu cua

ddn tqc trong cdc giai doan LS khdc nhau; trong

dd loqi hinh DTLS-VH chiem ti le chu yeu. Ben

canh luu Iqi dd'u vet cua LS dja phuong, nhieu DT

cdn phdn dnh nhung sy kien Idn cua LS ddn tdc.

Do vdy, hdu het cdc sy kien LS ddn tqc trong

chuang trinh vd SGK LS d trudng THPT it nhieu

deu duqc phdn dnh trong he thdng cdc DT d Nghe

An. Chdng hqn, Quynh Luu cd 15 DTLS duqc xep

hang, trong dd cd 8 DTLS-VH, 6 DTLS kien true

vd 1 DT kien true nghe thudt, hay d Nam Ddn vdi

24 DTLS duqc xep hang thi cd 21 DTLS-VH vd 3

DTLS kien true, NghTa Ddn cd 1 DT khdo cd hoc...

Tren ca sd myc dich, yeu cdu, ndi dung kien

thuc ca bdn cua chuang trinh, SGK LS (khod trinh

LS Viet Nam, chuang trinh chudn) d trudng THPT,

ket hqp vdi xem xet ndi dung, khd ndng khai thdc

cua cdc DTLS d Nghe An; ddng thdi cd tinh den

nhung dieu kien khdc (thdi gian, dja diem, hinh

thuc td chuc dqy hoc, trinh do nhdn thuc cua hoc

sinh (HS)...), chung tdi xdc djnh nhung DT (dd

xep hang) cd the su dyng trong dqy hoc cdc khod

trinh LS ddn tdc (xem bang, tr. 46).

Viec xdc djnh cdc DT su dyng trong dqy hoc

LS ddn tdc d trudng THPT neu tren chi Id tuang

dd'i. Mot so DT luu giu vet tich cua nhieu sy kien

LS, vdn hod qua cdc thdi ki khdc nhau; cho nen,

mdt DT cd the su dyng de dqy hoc hai hodc nhieu

khod trinh LS khdc nhau.

2. Do dqc diem, tinh chdt vd nqi dung cua DT,

viec su dyng DT vdi tu each Id mdt nguon tri thuc,

Id mdi trudng hoqt ddng dqy hoc, ngodi nhung

nguyen tdc su phqm chung, viec su dyng DT cua

Nghe An trong dqy hoc LS can chu trqng tuan thu

theo mot so nguyen tdc nhdt djnh.

/) Dam bao myc dich, yeu cau cua bai hoc

LS. Viec su dyng DT trong dqy hoc LS phdi thudng

xuyen bdm sdt myc dich, yeu cdu ve cdc mat:

hinh thdnh tri thuc, ren luyen kTnang vd gido dye

tu tudng, thdi dd, tinh cdm cho HS. Myc dich,

yeu cdu cdn phdi dqt tren cdc phuang dien gido

dudng, gido dye vd phdt trien HS. Cho nen, su

dyng DT trong dqy hoc LS phdi gdp phdn thyc

hien nhiem vy cua bdi hoc, khdng duqc xao nhdng

hodc xa rdi myc dich, yeu cdu cua bdi hoc. Tuy

nhien, mdt DT bao hdm nhieu nqi dung khdc nhau,

vi vqy, khi su dyng DT, GV can: - Lya chon nhung

ndi dung cua DT cd lien quan tdi kien thuc ca

bdn cua bdi hoc duqc quy djnh trong chuang

trinh, SGK, tu dd khai thdc, su dyng de cung cd,

md rdng hay ndng cao kien thuc cho HS; - Chu y

khai thdc nhung yeu td khdc cua DT nhdm gido

dye tu tudng, tinh cdm HS; - Du su dyng DT dudi

* Truong Dai hpc Vinh

Tap chi Giao due so 23 5 (ki i • 4/201 o)