Slide thuyết trình giải quyết tranh chấp đất đai tại ủy ban nhân dân các cấp

Giải quyết tranh

chấp đất đai tại

Ủy ban nhân dân

Nhóm 01

Lý luận về giải

quyết tranh

chấp đất đai

của UBND

Phần 1: Lý luận về giải quyết tranh chấp đất đai của UBND

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa của quy định giải quyết tranh chấp đất đai thông

qua UBND

1.2. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai

1.3. Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai ở UBND các cấp

1.4. Phân biệt một số đặc điểm cơ bản trong GQTCDĐ ở UBND với Tòa án trong

luật đất đại hiện hành và so sánh với LDĐ 2003, dự thảo Luật đất đai mới nhất.

Nội dung

Phần 2: Thực tiễn giải quyết tranh chấp đất đai của UBND.

2.1. Một số vụ việc tranh chấp cụ thể được giải quyết thông qua UBND

2.2. Đánh giá thực tiễn hiệu quả giải quyết tranh chấp ở UBND, so sánh với

GQTC đất đai ở Tòa án.

2.3. Những hạn chế trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai tại UBND và

kiến nghị sửa đổi, khắc phục

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa

Pháp luật Việt Nam phân định thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai cho hai

hệ thống cơ quan là cơ quan hành chính nhà nước - Ủy ban nhân dân các cấp và cơ

quan Tư pháp - Tòa án. Xuất phát từ cơ sở lý luận như sau:

Đầu tiên, nội dung quản lý nhà nước về đất đai được giao cho Ủy ban

nhân dân các cấp thực hiện trên cơ sở đảm bảo đất đai thuộc sở hữu toàn

dân, Nhà nước thực hiện vai trò là người đại diện cho chủ sở hữu.

=> Đây là nguyên tắc rất cơ bản trong giải quyết tranh chấp đất đai, đòi hỏi

khi xem xét giải quyết mọi vấn đề phát sinh trong quan hệ pháp luật đất đai.

Ủy ban nhân dân các cấp có nhiệm vụ trong việc thống nhất quản lý đất đai,

tổ chức thực hiện những nội dung quản lý nhà nước về đất đai. Việc xem xét,

giải quyết các vấn đề tranh chấp đất đai là một biện pháp để pháp luật đất

đai đi vào đời sống xã hội. Do vậy, UBND các cấp có chức năng nhiệm vụ

trong quản lý nhà nước về đất đai thì cũng có thẩm quyền giải quyết tranh

chấp đất đai.

1.1.1. Cơ sở lý luận

Thứ hai, trên cơ sở nội dung cơ bản về quản lý nhà nước đối với đất đai. Ủy

ban nhân dân là nơi trực tiếp tổ chức và thực thi pháp luật về các vấn đề phát

sinh liên quan đến đất đai của nhân dân nên đấy được xem là những cơ

quan thống kê, thu thập được số liệu, tài liệu, chứng cứ, chứng minh nguồn

gốc sử dụng đất, chủ thể sử dụng đất… một cách nhanh chóng, thuận tiện

phục vụ cho quá trình giải quyết đất đai.

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa

Thứ ba, Ủy ban nhân dân được thành lập theo hệ thống từ cao xuống thấp, từ

tỉnh đến huyện rồi xã thống nhất, chặt chẽ. Do vậy, khi có tranh chấp đất đai

phát sinh, UBND có nhiều điều kiện để giải quyết kịp thời, nhanh chóng và triệt

để.

1.1.1. Cơ sở lý luận

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa

Có thể thấy rằng từ văn bản pháp luật đầu tiên, luật

dã quy định về giải quyết tranh chấp đất đai thì thẩm

quyết giải quyết tranh chấp đất đai đã được trao cho

UBND các cấp liên tục qua các thời kỳ và được đảm

bảo bởi các cơ sở pháp lý vững chắc ở từng thời kỳ đó,

theo nguyên tắc phân cấp giải quyết cho UBND cấp

xã, UBND cấp huyện và UBND cấp tỉnh.

1.1.1. Cơ sở lý luận

Luật đất đai qua từng thời kỳ khẳng định thẩm quyền giải quyết tranh chấp về

quyền sử dụng đất mà đương sự không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc

giấy tờ khác theo quy định của pháp luật thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp

huyện, cấp tỉnh hoặc Bộ trưởng Bộ Tài nguyên môi trường tùy vào từng vụ việc cụ

thể. Do vậy, UBND các cấp đã được giao thẩm quyền tranh chấp về đất đai liên tục

qua các thời kỳ và được bảo đảm bởi các cơ sở pháp lý vững chắc ở từng thời kỳ đó.

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa

Tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền giải

quyết của UBND các cấp là những tranh chấp

mang tính chất hành chính. Tranh chấp đất

đai thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND

các cấp sẽ do đội ngũ cán bộ, công chức nhà

nước làm nhiệm vụ quản lý đất đai thực hiện,

tranh chấp đất đai do UBND các cấp giải

quyết được thực hiện theo trình tự giải quyết

vụ việc hành chính.

=> Như vậy có thể thấy UBND các cấp có vai trò quan trọng trong việc giải quyết

tranh chấp đất đai, hoạt động giải quyết tranh chấp đất đai là một trong những nội

dung của quản lý nhà nước về đất đai. Đây là cơ sở để xác định thẩm quyền giải

quyết tranh chấp đất đai của UBND nói riêng.

1.1.1. Cơ sở lý luận

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa

Thứ nhất, UBND là cơ quan phù hợp nhất do có

đầy đủ các thông tin cần thiết để giải quyết

tranh chấp đất đai trong trường hợp các bên

không có các giấy tờ theo quy định của pháp

luật đất đai

Thứ hai, giải quyết tranh chấp Đất đai tại UBND

giảm tải áp lực cho Tòa án

Thứ ba, giải quyết tranh chấp Đất đai tại UBND

là một phương thức giải quyết tranh chấp đất

đai nhanh chóng, tiết kiệm đáng kể thời gian, chi

phí tố tụng cho các bên đương sự.

1.1.2. Ý nghĩa của quy định giải quyết tranh

chấp đất đai thông qua UBND

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa

Khi giải quyết các tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy

chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các loại giấy tờ thay thế khác theo

quy định của pháp luật thì cơ quan tiếp nhận vụ án phải căn cứ vào

chứng cứ về nguồn gốc, quá trình sử dụng đất do các bên tranh chấp

đưa ra, thực tế diện tích đất mà các bên tranh chấp và bình quân diện

tích đất cho một nhân khẩu tại địa phương, sự phù hợp hiện trạng sử

dụng thửa đất đang có tranh chấp với quy hoạch sử dụng đất chi tiết

đã được xét duyệt, quy định của pháp luật về giao đất, cho thuê đất…

1.1.2. Ý nghĩa của quy định giải quyết tranh

chấp đất đai thông qua UBND

Thứ nhất, UBND là cơ quan phù hợp

nhất do có đầy đủ các thông tin cần

thiết để giải quyết tranh chấp đất

đai trong trường hợp các bên không

có các giấy tờ theo quy định của

pháp luật đất đai.

Cơ quan có thể cung cấp, thu thập nhanh chóng các chứng cứ trên là

cơ quan hành chính nhà nước, bởi lẽ, Ủy ban nhân dân các cấp là đại

diện chủ sở hữu về đất đai và quản lý nhà nước về đất đai tại địa

phương. Nếu chuyển toàn bộ các tranh chấp đất đai mà không có các

loại giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất sang cho Tòa án nhân dân

giải quyết thì Tòa án nhân dân phải thu thập các chứng cứ, tài liệu, số

liệu thông qua các cơ quan quản lý về đất đai, điều này sẽ tốn rất nhiều

thời gian, Các tranh chấp kéo dài không được giải quyết dứt điểm sẽ

phát sinh nhiều tiêu cực gây ảnh hưởng đến ổn định chính trị, trật tự

an toàn xã hội.

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa

Dù hiện tại, chất lượng xét xử của các tòa án có chiều hướng ngày một được cải

thiện, nhưng đến thời điểm hiện tại vẫn còn chưa đạt được hiệu quả như kỳ

vọng, vì vậy, việc quy định UBND có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai

trong trường hợp các đương sự không có đủ các loại giấy tờ hợp pháp có ý

nghĩa nhất định trong việc giảm tải áp lực cho Tòa án.

Báo cáo công tác của ngành Tòa án 8 tháng đầu năm 2022 tại Phiên họp của Ủy

ban Thường vụ Quốc hội, chỉ ra rằng:

Đối với công tác xét xử, giải quyết các vụ, việc dân sự, nhiều ý kiến đánh giá

công tác giải quyết các vụ việc dân sự đạt kết quả đáng ghi nhận. Số lượng

thụ lý tăng (tăng 9.018 vụ) và kết quả giải quyết (tăng 5.312 vụ);

Chất lượng giải quyết án được nâng lên, nhất là án kinh doanh - thương mại.

Đã hạn chế đến mức thấp việc để án quá hạn luật định. Tỷ lệ hòa giải thành

đạt cao (53%); đã tổ chức được nhiều phiên tòa rút kinh nghiệm.

Tỷ lệ giải quyết vụ việc dân sự chưa đạt chỉ tiêu của Quốc hội (trên 78%); còn

một số vụ việc dân sự quá hạn giải quyết do nguyên nhân chủ quan. Vẫn

còn một số trường hợp thu thập, đánh giá chứng cứ chưa đầy đủ dẫn tới

bản án, quyết định bị hủy, sửa. Còn một số trường hợp vi phạm về thời hạn

chuyển giao văn bản tố tụng, trả lại đơn khởi kiện…

1.1.2. Ý nghĩa của quy định giải quyết tranh

chấp đất đai thông qua UBND

Thứ hai, giải quyết tranh

chấp Đất đai tại UBND

giảm tải áp lực cho Tòa án

1.1. Cơ sở lý luận và ý nghĩa

Có thể thấy rằng, tuy đã đạt được những kết quả

đáng ghi nhận, song, việc giải quyết các vụ, việc

dân sự tại cơ quan tư pháp - Tòa án vẫn chưa

thực sự đạt hiệu quả cao, còn nhiều khó khăn,

hạn chế, tồn đọng dẫn đến kéo dài thời gian giải

quyết tranh chấp giữa các bên đương sự, ảnh

hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp

của người dân có đất đai đang tranh chấp.

1.1.2. Ý nghĩa của quy định giải quyết tranh

chấp đất đai thông qua UBND

Thứ ba, giải quyết tranh chấp Đất

đai tại UBND là một phương thức

giải quyết tranh chấp đất đai

nhanh chóng, tiết kiệm đáng kể

thời gian, chi phí tố tụng cho các

bên đương sự.

1.2. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai

1.2.1. Thẩm quyền

giải quyết tranh

chấp đất đai của

UBND cấp xã

1.2.2. Thẩm quyền

giải quyết tranh

chấp đất đai của

UBND cấp huyện

1.2.3. Thẩm quyền

giải quyết tranh

chấp đất đai của

UBND cấp tỉnh