SKKN: Đề kiểm tra trắc nghiệm

PHÇn I: më ®Çu

I -Lý do chän SKKN

Trong thêi ®¹i hiÖn nay, khi x· héi ngµy cµng tiÕn lªn, cuéc c¸ch m¹ng khoa

häc c«ng nghÖ ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ th× nhiÖm vô ®Æt ra cho nhµ trêng nãi chung

vµ trêng TiÓu häc nãi riªng lµ ph¶i gi¸o dôc con ngêi ph¸t triÓn mét c¸ch toµn diÖn,

hµi hoµ ®ñ c¸c mÆt tri thøc, ®¹o ®øc, thÈm mÜ, thÓ chÊt...

TiÓu häc lµ bËc häc nÒn t¶ng ®Æt nÒn mãng v÷ng ch¾c cho ngµnh gi¸o dôc.

Mçi m«n häc ë TiÓu häc ®Òu gãp phÇn vµo viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh÷ng c¬ së

ban ®Çu rÊt quan träng cña nh©n c¸ch con ngêi ViÖt Nam. Trong c¸c m«n häc ë TiÓu

häc, cïng víi m«n TiÕng ViÖt, m«n To¸n cã vai trß v« cïng quan träng v×:

To¸n häc lµ m«n häc cung cÊp c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n, hÖ thèng tri thøc, kÜ n¨ng,

kÜ x¶o To¸n häc, qua ®ã ph¸t triÓn t duy l« gÝc, båi dìng vµ ph¸t triÓn nh÷ng thao t¸c

trÝ tuÖ cÇn thiÕt ®Ó nhËn thøc thÕ giíi kh¸ch quan vÒ mÆt sè lîng vµ h×nh d¹ng nh trõu

tîng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸, ph©n tÝch tæng hîp... nhê ®ã biÕt c¸ch ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶

trong cuéc sèng.

Thùc tÕ hiÖn nay, khoa häc kü thuËt tiÕn bé m¹nh mÏ, trÎ em ®îc tiÕp cËn tri

thøc qua nhiÒu kªnh, nhiÒu nguån kh¸c nhau nh th«ng tin ®¹i chóng, th«ng qua

truyÒn h×nh... TrÎ em sím ph¸t triÓn vÒ t duy. Khèi lîng tri thøc cña trÎ em ngµy mét

gia t¨ng, nhËn thøc cña c¸c em ngµy cµng më réng. TrÎ em ph¸t triÓn nhanh h¬n cã

kh¶ n¨ng nhËn thøc tèt h¬n. V× thÕ d¹y häc kh«ng chØ trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc kü

n¨ng kü x¶o x¸c ®Þnh mµ còng cïng víi viÖc d¹y häc ®ã cÇn ph¶i tæ chøc nh thÕ nµo

®Ó ®¶m b¶o d¹y häc rÌn t duy cho häc sinh.

Cùu Thñ Tíng Ph¹m V¨n §ång ®· nhiÒu lÇn nhÊn m¹nh: "Ch¬ng tr×nh s¸ch

gi¸o khoa ph¶i ®¶m b¶o d¹y cho häc sinh nh÷ng nguyªn lý c¬ b¶n, toµn diÖn vÒ c¸c

mÆt ®øc dôc, trÝ dôc, mü dôc. §ång thêi t¹o cho c¸c em ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ãc th«ng

minh, kh¶ n¨ng ®éc lËp s¸ng t¹o. C¸i quan träng cña trÝ dôc lµ: RÌn luyÖn ãc th«ng

minh vµ søc suy nghÜ...”(Ph¹m V¨n §ång-§µo t¹o thÕ hÖ trÎ cña d©n téc thµnh

nh÷ng chiÕn sü c¸ch m¹ng dòng c¶m, th«ng minh s¸ng t¹o-NXBGD-1996tr137)

1

M«n to¸n cã vai trß lín trong viÖc rÌn luyÖn ph¬ng ph¸p suy nghÜ, ph¬ng ph¸p

suy luËn, ph¬ng ph¸p gi¶i quyÕt cã vÊn ®Ò cã c¨n cø khoa häc, linh ho¹t, s¸ng t¹o.

M«n To¸n cßn gãp phÇn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn phÈm chÊt cña ngêi häc sinh nh

kiªn tr×, nhÉn n¹i, cÈn thËn, ý thøc vît khã kh¨n lµm viÖc mét c¸ch khoa häc cã hÖ

thèng. §ång thêi nã còng lµ c«ng cô ®Ó gióp häc sinh häc tËp c¸c bé m«n kh¸c vµ

cÇn thiÕt cho mäi ho¹t ®éng trong cuéc sèng, trong thùc tiÔn.

XuÊt ph¸t tõ nhiÖm vô c¬ b¶n cña d¹y häc To¸n trong trêng phæ th«ng lµ lµm

cho häc sinh n¾m ®îc hÖ thèng kiÕn thøc to¸n häc phæ th«ng c¬ b¶n, hiÖn ®¹i vµ

nh÷ng kü n¨ng c¬ b¶n vËn dông kiÕn thøc thùc hµnh. Trªn c¬ së ®ã ph¸t triÓn n¨ng

lùc nhËn thøc, t duy ®éc lËp s¸ng t¹o..., x©y dùng nh÷ng quan ®iÓm t tëng t×nh c¶m

®óng ®¾n cã th¸i ®é ®óng ®¾n ®èi víi sù vËt hiÖn tîng trong ®êi sèng thùc tiÔn. BËc

TiÓu häc lµ bËc häc ®Çu tiªn ®Æt nÒn mãng ®Çu tiªn cho gi¸o dôc phæ th«ng. Trong

luËt phæ cËp gi¸o dôc TiÓu häc cã ghi: "Gi¸o dôc TiÓu häc lµ bËc häc nÒn t¶ng cña

hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n, cã nhiÖm vô x©y dùng vµ ph¸t triÓn t×nh c¶m ®¹o ®øc, trÝ

tuÖ, thÈm mü vµ thÓ chÊt cña trÎ em nh»m h×nh thµnh c¬ së ban ®Çu cho sù ph¸t triÓn

toµn diÖn nh©n c¸ch cho ngêi ViÖt Nam XHCN".

Héi nghÞ quèc tÕ vÒ gi¸o dôc phæ th«ng häp ë Maxc¬va n¨m 1968 ®· cã kÕt

luËn r»ng: NÕu ®øa trÎ kh«ng ®¹t kÕt qu¶ tèt ë TiÓu häc th× ch¾c ch¾n nã còng kh«ng

tiÕn bé ®îc trong nh÷ng n¨m sau.

Víi mét vÞ trÝ quan träng cña m«n to¸n nh vËy nªn mçi gi¸o viªn trong c«ng

t¸c gi¶ng d¹y cña m×nh ®Òu rÊt chó träng tíi viÖc tæ chøc d¹y vµ häc m«n to¸n, nhng

d¹y nh thÕ nµo ®Ó tiÕt d¹y, bµi d¹y ®¶m b¶o ®óng tinh thÇn: “nhÑ nhµng h¬n, tù nhiªn

h¬n vµ hiÖu qu¶ h¬n”. §ã lµ sù ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc. Nh chóng ta ®· biÕt: “

Ph¬ng ph¸p lµ con ®êng, lµ biÖn ph¸p, c¸ch thøc thùc hiÖn môc ®Ých ®· ®Ò ra” vµ ph-

¬ng ph¸p chÝnh lµ sù vËn ®éng cña néi dung, cã nghÜa lµ: Néi dung d¹y häc nµo sÏ

øng víi ph¬ng ph¸p d¹y häc Êy.

M«n To¸n ë bËc TiÓu häc, mçi líp cã mét vÞ trÝ, yªu cÇu vµ nhiÖm vô cô thÓ

kh¸c nhau. Riªng m«n To¸n líp 4 míi cã mét vÞ trÝ quan träng v× nã hÖ thèng, kh¸i

qu¸t l¹i néi dung m«n To¸n ë c¸c líp 1, 2, 3 ®ång thêi n©ng cao më réng vµ bæ sung

2

c¸c kiÕn thøc kh¸c cha cã ë c¸c líp díi. M«n to¸n líp 4 më ®Çu cho giai ®o¹n häc

tËp s©u

Néi dung To¸n 4 gåm 4 m¹ch kiÕn thøc c¬ b¶n: Sè häc ; §¹i lîng vµ ®o ®¹i l￾îng ; c¸c yÕu tè h×nh häc vµ gi¶i to¸n cã lêi v¨n.(Mét sè yÕu tè ®¹i sè vµ yÕu tè

thèng kª ®îc tÝch hîp ë néi dung sè häc). Trong 4 m¹ch kiÕn thøc c¬ b¶n cña To¸n

4, m¹ch sè häc ®ãng vai trß träng t©m, cèt lâi, thêi lîng dµnh cho m¹ch néi dung sè

häc kho¶ng 70% tæng thêi lîng To¸n 4. Trong hÖ thèng kiÕn thøc vÒ sè häc th× néi

dung vÒ sè tù nhiªn l¹i lµ h¹t nh©n cña m¹ch kiÕn thøc sè häc.

MÆt kh¸c, bíc sang thÕ kû 21, níc ta tiÕp tôc thùc hiÖn chiÕn lîc ®Èy m¹nh

c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ víi môc tiªu ®Õn n¨m 2020 c¬ b¶n trë thµnh níc c«ng

nghiÖp hiÖn ®¹i. T×nh h×nh míi ®Æt ra cho gi¸o dôc nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc míi.

ViÖc chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch tËp trung, bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng

®Þnh híng XHCN ®ßi hái con ngêi ®îc nhµ trêng ®µo t¹o ph¶i cã n¨ng lùc thÝch øng

víi nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng, biÕt khai th¸c c¸c yÕu tè tÝch cùc cña viÖc chuyÓn

®æi nµy ®Ó tiÕp tôc tù ph¸t triÓn vµ gãp phÇn ph¸t triÓn x· héi.

Khoa häc c«ng nghÖ cã nh÷ng bíc nh¶y vät ®ßi hái ngêi häc ph¶i thêng

xuyªn cËp nhËt c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt , ph¶i thay ®æi c¨n b¶n ph¬ng ph¸p häc

tËp, chuyÓn tõ viÖc häc ®Ó tiÕp thu kiÕn thøc sang häc c¸ch tù m×nh t×m kiÕm kiÕn

thøc.

Toµn cÇu ho¸, héi nhËp quèc tÕ lµ xu thÕ kh¸ch quan ®ang t¸c ®éng m¹nh ®Õn

gi¸o dôc.§Ó chñ ®éng bíc vµo héi nhËp, chóng ta cÇn chuÈn bÞ ®éi ngò nh©n lùc

kh«ng chØ cã ®¹o ®øc, kiÕn thøc, kü n¨ng mµ cßn ph¶i t duy ®éc lËp s¸ng t¹o, cã ý

chÝ v¬n lªn m¹nh mÏ, cã nh÷ng phÈm chÊt c¬ b¶n cña con ngêi ViÖt Nam hiÖn ®¹i

Nhu cÇu häc tËp ngµy cµng t¨ng cña nh©n d©n, xu híng häc tËp suèt ®êi vµ

yªu cÇu x©y dùng x· héi häc tËp ®ßi hái gi¸o dôc ph¶i t¹o cho ngêi häc lßng say mª

häc tËp, ham hiÓu biÕt ãc tß mß khoa häc, kh¶ n¨ng vµ ph¬ng ph¸p tù häc ®Ó tù häc

suèt ®êi.

C¸c m«n häc trong nhµ trêng trong ®ã cã m«n To¸n cÇn ph¶i cã nh÷ng ®æi

míi vÒ môc tiªu, néi dung, ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc d¹y häc, ®æi míi vÒ trang thiÕt

bÞ d¹y häc vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®Ó ®¸p øng tèt nhÊt nh÷ng yªu cÇu nªu trªn cña sù

3

nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, ®Ó n¾m lÊy thêi c¬ vµ vît qua th¸ch

thøc do t×nh h×nh míi ®Æt ra.

§Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi vÒ môc tiªu cÊp häc nªu trong luËt gi¸o dôc

(1998) ch¬ng tr×nh To¸n kh«ng qu¸ coi träng tÝnh cÊu tróc, h¹n chÕ ®a vµo ch¬ng

tr×nh nh÷ng kÕt qu¶ cã ý nghÜa lý thuyÕt thuÇn tuý. T¨ng tÝnh thùc tiÔn vµ tÝnh s

ph¹m, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó häc sinh ®îc t¨ng cêng luyÖn tËp, thùc hµnh, rÌn luyÖn kÜ

n¨ng tÝnh to¸n vËn dông kiÕn thøc to¸n häc vµo ®êi sèng vµ vµo c¸c m«n häc kh¸c.

Gióp häc sinh ph¸t triÓn t duy l«gic, kh¶ n¨ng diÔn ®¹t chÝnh x¸c ý tëng cña m×nh,

kh¶ n¨ng tëng tîng vµ bíc ®Çu h×nh thµnh c¶m xóc thÈm mü qua häc tËp m«n To¸n.

XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu ®æi míi vµ nh÷ng c¬ së lý luËn trªn vµ qua thùc tÕ

trùc tiÕp gi¶ng d¹y t«i nhËn thÊy tõ khi tiÕp cËn víi ch¬ng tr×nh - SGK To¸n míi th×

viÖc ®¸nh gi¸ häc sinh cã nhiÒu ®æi míi. MÆc dï ë c¸c líp 1, 2,3 c¸c em ®· ®îc ®¸nh

gi¸ kÕt qu¶ häc tËp díi d¹ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan nhng thêng c¸c em cßn lóng

tóng vµ cßn mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó hoµn thµnh bµi tr¾c nghiÖm. Mµ viÖc ®a c¸c bµi

tr¾c nghiÖm kh¸ch quan vµo ®Ò kiÓm tra l¹i chiÕm tû lÖ lín (kho¶ng 60%). §Ó ®¸nh

gi¸ ®óng tr×nh ®é cña häc sinh vµ gióp häc sinh rÌn t duy häc To¸n, t«i ®· chän Kinh

nghiÖm nghiªn cøu:

"ThiÕt kÕ bµi to¸n tr¾c nghiÖm kh¸ch quan phÇn sè tù nhiªn

m«n to¸n líp 4"

II -LÞch sö nghiªn cøu

ViÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh TiÓu häc hiÖn nay nãi chung, häc

sinh líp 4 nãi riªng ®· ®îc ngµnh GD§T ®Æc biÖt quan t©m. Cã rÊt nhiÒu tµi liÖu ra

c¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm. Tuy nhiªn ®Ó nh÷ng bµi tËp tr¾c nghiÖm ®ã chØ dïng ®Ó

kiÓm tra kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh ë mét néi dung trong mét tiÕt häc cô thÓ chø

cha xÕp thµnh c¸c ®Ò kiÓm tra kiÕn thøc c¸c em ®· häc mét c¸ch hÖ thèng vµ cha rÌn

cho c¸c em t duy häc to¸n tõ c¸c ®Ò kiÓm tra kiÕn thøc ®ã. Tríc ®©y ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt

qu¶ häc tËp cña häc sinh th× ®Ò bµi thêng ra c¸c c©u hái tù luËn. §Ó gi¶i ®îc häc

sinh mÊt rÊt nhiÒu thêi gian (cïng mét thêi gian 40’ häc sinh chØ cã thÓ lµm ®îc 4 -5

4