SKKN - Dạy học tích cực trong giờ ôn tập

DẠY HỌC TÍCH CỰC TRONG TÌNH HUỐNG

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC ÔN TẬP Ở MÔN TOÁN THCS

Ơ

LỜI NÓI ĐẦU

Trong Luật Giáo dục, điều 24.2 có ghi: "Phương pháp giáo dục

phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo

của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học;

bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến

thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng

thú học tập cho học sinh". Đó là những quan điểm về pháp lý mà

mỗi người làm công tác giáo dục chúng ta phải thi hành.

Tuy nhiên, việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học được

thực hiện ở các trường THCS nói chung hiện nay gặp rất nhiều khó

khăn, khó khăn từ điều kiện cơ sở vật chất và ngay cả nhận thức

của giáo viên. Sau một thời gian khá dài, với nội dung chương

trình cũ, phương pháp dạy học cũ đã không còn thích hợp với tình

hình, mục tiêu của giáo dục hiện nay. Với mục tiêu, nội dung

chương trình mới, phương tiện dạy học ngày càng hiện đại đòi hỏi

ngành giáo dục phải đổi mới phương pháp dạy học cho phù hợp.

Là một giáo viên có nhiều năm đứng lớp giảng dạy bộ môn

Toán và trực tiếp chỉ đạo công tác đổi mới phương pháp dạy học

trong nhà trường tôi đã luôn cố gắng nghiên cứu, tìm tòi nhằm đưa

công tác đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường đạt hiệu

quả cao. Một trong những việc làm cụ thể của tôi là tham gia xây

dựng các chuyên đề về phương pháp dạy học. Tôi đã cố gắng hoàn

thiện đề tài “Dạy học tích cực trong tình huống tổ chức hoạt động

dạy-học ôn tập ở môn Toán THCS” trên cơ sở phát triển một số

chuyên đề đã được phép triển khai trong nhà trường.

Để hoàn thành đề tài này, tôi xin chân thành cảm ơn Ban

giám hiệu cùng các thầy cô giáo trường THCS Phù Cừ đặc biệt là

các thầy cô giáo nhóm Toán trường THCS Phù Cừ đã tận tình giúp

đỡ tôi trong quá trình hoàn thiện đề tài .

Phù Cừ, ngày 20 tháng 4 năm 2011

Bùi Đăng Thương

- 1 -

DẠY HỌC TÍCH CỰC TRONG TÌNH HUỐNG

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC ÔN TẬP Ở MÔN TOÁN THCS

Ơ

MỤC LỤC

Nội dung Trang

Phần 1: Mở đầu 3

I- Cơ sở khoa học. 3

1- Cơ sở lý luận 3

1.2 Định hướng đổi mới PP dạy học 3

1.2 Một số vấn đề cơ bản về dạy học tích cực. 3

2- Cơ sở thực tiễn 4

II- Mục đích nghiên cứu đề tài 6

III- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 6

IV- Kế hoạch nghiên cứu 6

1- Các phương pháp nghiên cứu 6

2- Kế hoạch cụ thể 7

Phần 2: Nội dung 8

Chương 1: Một số vấn đề về tình huống dạy ôn tập ở môn Toán

THCS 8

1- Phân loại tình huống dạy-học ôn tập 8

2- Mục đích, yêu cầu giờ ôn tập. 8

Chương 2: Thực trạng việc học và dạy ôn tập môn toán 10

1- Bảng tóm tắt PPCT Toán THCS 10

2- Bảng số liệu điều tra thực tiễn. 10

Chương 3: Giải pháp 14

I- Một số kỹ thuật dạy học tích cực 14

1. Dạy học nhóm 14

2. Kỹ thuật dạy học bằng bản đồ tư duy 15

II. Một số hình thức tổ chức dạy-học ôn tập chương 18

1. Hình thức tổ chức 1 18

2. Hình thức tổ chức 2 23

Phần 3: Kết luận 29

1- Kết quả và bài học kinh nghiệm 29

2-Kết luận và kiến nghị 34

DANH MỤC NHỮNG CHỮ VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI

Viết tắt Viết đúng

ĐMPPDH Đổi mới phương pháp dạy học

GV Giáo viên

HS Học sinh

BĐTD Bản đồ tư duy

- 2 -

DẠY HỌC TÍCH CỰC TRONG TÌNH HUỐNG

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC ÔN TẬP Ở MÔN TOÁN THCS

Ơ

PHẦN MỘT: MỞ ĐẦU

I- CƠ SỞ KHOA HỌC.

1) Cơ sở lý luận.

1.1- Định hướng đổi mới PPDH môn toán.

Định hướng đổi mới PPDH môn Toán trong giai đoạn hiện nay đã được xác

định là: “PPDH Toán trong nhà trường các cấp phải phát huy tính tích cực, tự

giác, chủ động của người học, hình thành và phát triển năng lực tự học, trau

dồi các phẩm chất linh hoạt, độc lập, sáng tạo của tư duy”

(Chương trình GDPT môn Toán của Bộ GD&ĐT ban hành theo quyết định số

16/2006/QĐ-BGD%ĐT ngày 5 tháng 5 năm 2006)

Đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông được thực hiện theo các

định hướng sau:

1. Bám sát mục tiêu giáo dục phổ thông.

2. Phù hợp với nội dung dạy học cụ thể.

3. Phù hợp với đặc điểm lứa tuổi học sinh.

4. Phù hợp với cơ sở vật chất, các điều kiện dạy học của nhà trường.

5. Phù hợp với việc đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả dạy- học

6. Kết hợp giữa việc tiếp thu và sử dụng có chọn lọc, có hiệu quả các

phương pháp dạy học tiên tiến, hiện đại với việc khai thác những yếu tố tích

cực của các phương pháp dạy học truyền thống.

7. Tăng cường sử dụng các phương tiện dạy học và đặc biệt lưu ý đến

những ứng dụng của công nghệ thông tin (Một số vấn đề đổi mới PP dạy học

môn toán THCS - Tôn Thân - Phan Thị Luyến - Đặng Thị Thu Thủy)

1.2) Một số vấn đề cơ bản về dạy học tích cực.

1.2.1 Dạy học tích cực là gì?

Dạy học tích cực là một thuật ngữ rút gọn, được dùng ở nhiều nước để

chỉ những phương pháp giáo dục, dạy học theo hướng phát huy tính tích cực,

chủ động, sáng tạo của người học.

"Tích cực" trong PPDH - tích cực được dùng với nghĩa là hoạt động, chủ

động, trái nghĩa với không hoạt động, thụ động chứ không dùng theo nghĩa trái với

tiêu cực.

Dạy tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận

thức của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của người học

chứ không phải là tập trung vào phát huy tính tích cực của người dạy.

Học tích cự chỉ xảy ra khi học sinh được trao cơ hội thực hiện các tương

tác đề tài chính trong một giai đoạn giáo dục, được động viên để hình thành tri

thức hơn là việc nhận tri thức từ việc giới thiệu của giáo viên. Trong một môi

trường học tập tích cực, giáo viên là người tạo điều kiện thuận lợi cho việc

học chứ không phải là người “đọc chính tả” cho học sinh chép!

- 3 -