SINH BỆNH HỌC CÁC BIẾN CHỨNG MẠN BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG ppt

SINH BỆNH HỌC CÁC BIẾN CHỨNG MẠN

BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

ĐẶT VẤN ĐỀ

Trong nhiều năm gần đây, mức độ quan trọng của biến chứng do đái tháo đường

(ĐTĐ) đã có nhiều thay đổi. Thật vậy, các biến chứng cấp do ĐTĐ ngày càng ít

gặp, trong khi các biến chứng mạn ngày càng gia tăng do các lý do sau(12)

:

Tỉ lệ bệnh ĐTĐ ngày càng gia tăng trên toàn thế giới nhưng do có sự cải thiện về

phòng bệnh và điều trị tích cực bệnh ĐTĐ đã giúp ngăn ngừa các biến chứng cấp

và làm chậm sự xuất hiện của các biến chứng mạn. Bên cạnh đó dân số ngày càng

già hơn, không chỉ ở các nước phương Tây mà còn cả ở các nước đang phát triển

cũng góp phần làm gia tăng bệnh ĐTĐ trên toàn cầu. Trong đó bệnh ĐTĐ típ 2

chiếm tỉ lệ lớn, chủ yếu xảy ra sau tuổi 40, là một bệnh diễn tiến chậm khó xác

định được thời điểm bị bệnh, nên ngay ở thời điểm bệnh được chẩn đoán đã có thể

xuất hiện ít nhiều các biến chứng mạn. Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị

kịp thời, các biến chứng sẽ gia tăng góp phần làm gia tăng tỉ lệ biến chứng mạn

của ĐTĐ.

Các biến chứng mạn làm gia tăng độ tàn phế và tử vong trên bệnh nhân ĐTĐ. Vì

thế, gánh nặng biến chứng mạn do ĐTĐ sẽ gia tăng nhanh trong những năm tới,

trong đó bao gồm các biến chứng mạch máu lớn và mạch máu nhỏ.

ĐỊNH NGHĨA

Bệnh đái tháo đường là một nhóm bệnh chuyển hoá được đặc trưng bởi tình trạng

tăng đường huyết do hậu quả của sự thiếu insulin tương đối hoặc tuyệt đối. Tình

trạng tăng đường huyết lâu dài sẽ gây ra nhiều rối loạn chức năng ở các cơ quan,

đặc biệt là các mạch máu lớn và mạch máu nhỏ(4). Cơ chế bệnh sinh của bệnh

ĐTĐ típ 2 bao gồm nhiều yếu tố phức tạp, diễn tiến trong nhiều năm, đó là:

- Đề kháng insulin làm giảm sự thu nạp glucose ở mô ngoại vi, đây là hiện tượng

quan trọng khởi đầu trong bệnh ĐTĐ típ 2.

- Cơ chế thứ hai là tình trạng tăng sản xuất glucose từ gan, bình thường khi

glucose máu tăng, insulin sẽ gắn vào thụ thể đặc hiệu để ức chế sự sản xuất

glucose từ gan; nếu không có sự ức chế này, glucose máu sẽ tăng cao và glycogen

bị lắng đọng.

- Cơ chế thứ ba là có rối loạn tiết insulin của tế bào β tụy, mặc dù đề kháng insulin

là hiện tượng khởi đầu trong bệnh ĐTĐ típ 2, nhưng nếu chỉ riêng đề kháng

insulin thì không đủ để gây bệnh; chính đáp ứng của tế bào β với tình trạng đề

kháng insulin mới là yếu tố quyết định diễn tiến đến rối loạn dung nạp glucose và

ĐTĐ típ 2, và chính điều này giúp cho sự quyết định chọn lựa cách điều trị.