RỐI LOẠN CÂN BẰNG KIỀM-TOAN docx

RỐI LOẠN CÂN BẰNG KIỀM-TOAN

1. Vai trò của thận và phổi trong điều hoà kiềm-toan.

Rối loạn kiềm-toan là một trong những rối loạn nội môi quan trọng nhất, biểu

hiện chủ yếu là thay đổi pH máu, pC02, dự trữ kiềm, kiềm dư. pH được tính theo

phương trình Handerson-Hasselbach:

Độ kiềm-toan của máu có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với hoạt động của mọi tế bào

trong cơ thể. Bình thường, pH dao động trong khoảng 7,35 - 7,45. Thận và phổi là hai cơ

quan chủ yếu tham gia điều hoà chuyển hoá kiềm-toan của cơ thể.

1.1. Vai trò của phổi trong thăng bằng kiềm-toan:

Phổi có nhiệm vụ đào thải C0,2 ra khỏi cơ thể, trong một ngày đêm phổi đào thải

12.500 - 50.000 mEq C0,2/ngày, trung bình 22.000mEq C0,2/ngày. Mỗi phút phổi đào thải

200ml C0,2 tương đương với lượng C02 sinh ra ở tổ chức trong quá trình ôxy hoá tạo năng

[HC03

-

]

pH = 6,1 + log

0,3. pC02

lượng, pC02 trung bình là 40 mmHg, tăng khi nhiễm toan hô hấp, giảm khi nhiễm kiềm hô

hấp.

Sơ đồ 2. Vận chuyển 02 vào C02 ở phổi và tổ chức.

Quá trình chuyển hoá trong cơ thể đã tạo một khối lượng axit rất lớn mà đặc trưng là C02.

C0,2 được sinh ra từ các tổ chức của cơ thể được khuếch tán vào máu và được vận chuyển

đến phổi bằng 3 con đường:

- 9% C0,2 tự do theo máu đến phổi và được thải ra không khí.

O2

HHb

HHb

O2

CO2

+ H2O

không khí H2O + CO2

HCO3

-

HCO3

- HCO3

-

HCO3

-

HCO3

-

Động mạch

Tĩnh mạch

O2

phổi

Ở TỔ CHỨC