Quy chế đối xử quốc gia đối với đầu tư nước ngoài và sự tác động của quy chế này đối với đầu tư trong nước

Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi...……

Trang 1

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC LUAÄT THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH

PHAÏM THÒ NGUYEÄT SÖÔNG

QUY CHEÁ ÑOÁI XÖÛ QUOÁC GIA ÑOÁI VÔÙI ÑAÀU TÖ

NÖÔÙC NGOAØI VAØ SÖÏ TAÙC ÑOÄNG CUÛA QUY CHEÁ

NAØY ÑOÁI VÔÙI ÑAÀU TÖ TRONG NÖÔÙC.

Chuyeân ngaønh: Luaät Kinh teá

Maõ soá : 60.38.50

LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ LUAÄT HOÏC

Ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc:

TS. Phan Huy Hoàng.

Tp.Hoà Chí Minh - naêm 2007

Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi...……

Trang 2

MUÏC LUÏC

Danh muïc vieát taét

Lôøi môû ñaàu. .....................................................................................Trang 01

Chöông 1: Nhöõng vaán ñeà chung veà ñoái xöû quoác gia vaø caùc bieän

phaùp baûo hoä ñaàu tö trong nöôùc............................................................. 07

1.1 Quy cheá ñoái xöû quoác gia trong lónh vöïc ñaàu tö....................................... 08

1.1.1. Khaùi nieäm ñoái xöû quoác gia.................................................................. 08

1.1.2. Noäi dung cô baûn cuûa nguyeân taéc ñoái xöû quoác gia trong lónh vöïc ñaàu tö

....................................................................................................................... 13

1.2. Caùc bieän phaùp baûo hoä ñaàu tö trong nöôùc ............................................... 15

1.2.1. Söï caàn thieát phaûi baûo hoä ñaàu tö trong nöôùc ........................................ 15

1.2.2. Caùc bieän phaùp baûo hoä ñaàu tö trong nöôùc ............................................ 16

1.2.3 Thöïc tieãn aùp duïng caùc bieän phaùp baûo hoä ñaàu tö trong nöôùc cuûa moät soá

nöôùc ............................................................................................................... 21

Chöông 2: Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi theo

quy ñònh cuûa phaùp luaät ñaàu tö hieän haønh ........................................... 26

2.1. Cô sôû phaùp lyù cuûa nguyeân taéc ñoái xöû quoác gia...................................... 27

2.2. Nguyeân taéc ñoái xöû quoác gia trong heä thoáng phaùp luaät ñaàu tö hieän haønh

....................................................................................................................... 31

Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi...……

Trang 3

Chöông 3: Söï taùc ñoäng cuûa quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö

trong nöôùc................................................................................................... 48

3.1.. Thöïc traïng aùp duïng chính saùch phaân bieät ñoái xöû ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc

ngoaøi.............................................................................................................. 49

3.2. Ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän quy cheá ñoái xöû quoác gia.......................... 56

3.3. Söï taùc ñoäng cuûa quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö trong nöôùc..... 59

3.3.1. Taùc ñoäng tích cöïc ................................................................................ 59

3.3.2. Taùc ñoäng tieâu cöïc................................................................................ 62

3.4. Kieán nghò................................................................................................ 65

Keát luaän...................................................................................................... 77

Danh muïc taøi lieäu tham khaûo.

Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi...……

Trang 4

DANH MUÏC CHÖÕ VIEÁT TAÉT

Vieát Taét Tieáng Anh Tieáng Vieät

AFTA Asean Free Trade Area Khu vöïc maäu dòch töï do Asean.

AIA Asean Investment Area Khu vöïc ñaàu tö Asean.

APEC Asean Pacific Economic Dieãn ñaøn hôïp taùc kinh teá Chaâu AÙ￾cooperation Thaùi Bình Döông.

ASEAN Association of south East Hieäp Hoäi caùc quoác gia Ñoâng Nam.

Asian Nations AÙ

ASEM Asia-Europe Meeting Tieán trình hôïp taùc AÙ-AÂu.

GATT General Agreement on Hieäp ñònh chung veà thöông maïi vaø

Tariffs and Trade thueá quan.

GATS General Agreement on Hieäp ñònh chung veà thöông maïi vaø

Trade in Service dòch vuï.

TRIMs Trade Related Investment Hieäp ñònh caùc bieän phaùp ñaàu tö

Measures lieân quan ñeán thöông maïi.

WTO World Trade Organization Toå chöùc thöông maïi theá theá giôùi

Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi...……

Trang 5

LÔØI MÔÛ ÑAÀU

Naêm 1986, Vieät Nam baét ñaàu thöïc hieän chính saùch “môû cöûa”, môû roäng

quan heä kinh teá ra beân ngoaøi. Vôùi chuû tröông hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø khu

vöïc,Vieät Nam ñaõ laø thaønh vieân chính thöùc cuûa ASEAN, tham gia AFTA,

APEC, ASEM vaø hieän nay Vieät Nam ñaõ laø thaønh vieân cuûa toå chöùc thöông maïi

theá giôùi (WTO).

Vieäc hoäi nhaäp neàn kinh teá theá giôùi ñaõ mang laïi cho neàn kinh teá Vieät

Nam nhöõng böôùc phaùt trieån môùi, nhöng beân caïnh ñoù Vieät Nam phaûi ñoái maët

vôùi nhöõng thaùch thöùc nhö cam keát môû cöûa thò tröôøng, thöïc hieän nguyeân taéc ñoái

xöû quoác gia. Ñieàu naøy cuõng ñoàng nghóa laø Vieät Nam phaûi giaûm daàn caùc bieän

phaùp baûo hoä nhaèm taïo döïng moät moâi tröôøng phaùp lyù bình ñaúng, khoâng phaân

bieät ñoái xöû giöõa caùc nhaø ñaàu tö.

Hieän nay, Vieät Nam ñaõ laø thaønh vieân cuûa toå chöùc thöông maïi theá giôùi

WTO, Vieät Nam cam keát môû cöûa thò tröôøng ñoái vôùi haàu heát caùc lónh vöïc cuûa

neàn kinh teá, keå caû nhöõng lónh vöïc quan troïng nhö lónh vöïc baûo hieåm, lónh vöïc

ngaân haøng vaø lónh vöïc phaân phoái. Beân caïnh ñoù, Vieät Nam phaûi thöïc hieän

nguyeân taéc ñoái xöû quoác gia, nghóa laø Vieät Nam phaûi ñoái xöû vôùi nhaø ñaàu tö

nöôùc ngoaøi khoâng keùm thuaän lôïi hôn söï ñoái xöû maø Vieät Nam daønh cho caùc

nhaø ñaàu tö trong nöôùc.

Nhö vaäy, vieäc thöïc hieän quy cheá ñoái xöû quoác gia seõ taïo ra nhöõng taùc

ñoäng tieâu cöïc nhaát ñònh ñoái vôùi caùc lónh vöïc cuûa neàn kinh teá Vieät Nam noùi

chung vaø caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc noùi rieâng. Do ñoù, vieäc tìm hieåu nhöõng taùc

Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi...……

Trang 6

ñoäng tieâu cöïc neâu treân vaø tìm ra caùc giaûi phaùp ñeå haïn cheá nhöõng taùc ñoäng ñoù

laø vaán ñeà caáp thieát hieän nay. Vôùi lyù do neâu treân, taùc giaû ñaõ choïn ñeà taøi “Quy

cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø söï taùc ñoäng cuûa quy cheá naøy

ñoái vôùi ñaàu tö trong nöôùc”. Tuy nhieân trong phaïm vi cuûa Luaän vaên, Ñeà taøi chæ

taäp trung nghieân cöùu söï taùc ñoäng ñoái vôùi moät soá lónh vöïc quan troïng cuûa neàn

kinh teá ñoù laø lónh vöïc baûo hieåm, lónh vöïc ngaân haøng vaø lónh vöïc phaân phoái.

* Tình hình nghieân cöùu cuûa ñeà taøi:

Heä thoáng phaùp luaät veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi nöôùc ngoaøi taïi Vieät

Nam laø maûng ñeà taøi phong phuù vaø ña daïng ñaõ ñöôïc nhieàu taùc giaû nghieân cöùu

treân nhieàu phöông dieän khaùc nhau. Moät soá Luaän aùn, luaän vaên nghieân cöùu heä

thoáng phaùp luaät ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam treân cô sôû toång quan

caùc quy ñònh trong heä thoáng phaùp luaät ñaàu tö hieän haønh ñeå tìm ra söï baát caäp

chöa hôïp lyù, töø ñoù ñöa ra caùc kieán giaûi nhaèm hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät

ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam (ví duï nhö ñeà taøi cô sôû khoa hoïc cuûa

vieäc hoaøn thieän khung phaùp luaät ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam).

Trong khi ñoù, moät soá taùc giaû khaùc ñi saâu tìm hieåu vaø giôùi haïn moät vaán ñeà naøo

ñoù trong phaùp luaät ñaàu tö hieän haønh ñeå nghieân cöùu (ví duï nhö ñeà taøi chæ

nghieân cöùu veà ñòa vò phaùp lyù cuûa doanh nghieäp lieân doanh. Sau ñaây laø toång

quan veà tình hình nghieân cöùu cuûa ñeà taøi lieân quan ñeán lónh vöïc ñaàu tö maø cuï

theå laø lónh vöïc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam:

Tröôùc heát, Luaän aùn PTS Luaät hoïc “Cô sôû khoa hoïc cuûa vieäc hoaøn thieän

khung phaùp luaät ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam” cuûa Leâ Maïnh

Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi...……

Trang 7

Tuaán. Noäi dung nghieân cöùu cuûa ñeà taøi taäp trung nghieân cöùu veà maët lyù luaän

vieäc toå chöùc, quaûn lyù cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam.

Töø ñoù, ñöa ra caùc giaûi phaùp hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät ñaàu tö tröïc tieáp

nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam trong boái caûnh neàn kinh teá thò tröôøng.

Thöù hai, Luaän aùn PTS “Cô cheá ñieàu chænh phaùp luaät trong lónh vöïc

ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam” cuûa Hoaøng Phöôùc Hieäp. Ñeà taøi

nghieân cöùu caùc vaán ñeà nhö caùc quan nieäm khaùc nhau veà cô cheá ñieàu chænh

phaùp luaät cuûa nhaø nöôùc veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi; caùc chính saùch phaùp luaät cua

nhaø nöôùc veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi; chieàu höôùng phaùt trieån cuûa caùc quan nieäm veà

ñaàu tö nöôùc ngoaøi; vai troø cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi trong coâng cuoäc

coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoùa cuûa Vieät Nam.

Thöù ba, Luaän vaên thaïc só “Cheá ñoä phaùp lyù cuûa caùc doanh nghieäp 100%

voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi-Thöïc traïng vaø giaûi phaùp hoaøn thieän” cuûa Buøi Quoác

Kyø; Luaän vaên thaïc só “Ñòa vò phaùp lyù cuûa doanh nghieäp lieân doanh-Moät trong

nhöõng hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ôû Vieät Nam” cuûa Traàn Thò Lieân

vaø Luaän vaên thaïc só “Cheá ñoä phaùp lyù cuûa doanh nghieäp lieân doanh”cuûa

Nguyeãn Vaên Kieân. Noäi dung nghieân cöùu chuû yeáu cuûa caùc ñeà taøi naøy laø thuû tuïc

thaønh laäp, quyeàn vaø nghóa vuï, toå chöùc quaûn lyù doanh nghieäp 100% voán ñaàu tö

nöôùc ngoaøi vaø doanh nghieäp lieân doanh. Tìm hieåu thöïc traïng vaø neâu leân giaûi

phaùp hoaøn thieän caùc loaïi hình doanh nghieäp neâu treân.

Thöù tö, Luaän vaên thaïc só “Thöïc traïng vaø höôùng hoaøn thieän phaùp luaät

veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi theo phöông thöùc BOT” cuûa Nguyeãn Thò Laùng.

Quy cheá ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi...……

Trang 8

Ñeà taøi nghieân cöùu caùc vaán ñeà phaùp lyù cuûa hôïp ñoàng xaây döïng, kinh doanh,

chuyeån giao (BOT) nhö khaùi nieäm, ñaëc ñieåm, neâu leân thöïc traïng vaø baát caäp

lieân quan ñeán hôïp ñoàng vaø töø ñoù neâu leân nhöõng kieán nghò hoaøn thieän.

Cuoái cuøng, Luaän vaên thaïc só “Phaùp luaät ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi

Vieät Nam thôøi kyø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá” cuûa Nguyeãn Ñöùc Vinh. Ñeà taøi

nghieân cöùu theo höôùng giaûi thích ñuùng tinh thaàn cuûa nhaø laøm luaät veà nhöõng

noäi dung môùi veà hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam theo

Luaät Ñaàu tö naêm 2005; tieáp caän chuaån möïc phaùp lyù quoác teá laøm cô sôû ñònh

höôùng ñieàu chænh hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam theo

Luaät ñaàu tö naêm 2005; ñeà caäp sô löôïc veà quy cheá ñoái xöû quoác gia vaø neâu leân

caùc giaûi phaùp ñieàu chænh phaùp luaät lieân quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp

nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam phuø hôïp vôùi caùc quy ñònh veà ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc

ngoaøi trong khuoân khoå caùc Hieäp ñònh ñaàu tö quoác teá ña phöông vaø song

phöông.

Maëc duø, ñaõ coù nhieàu ñeà taøi nghieân cöùu heä thoáng phaùp luaät lieân quan

ñeán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam nhö ñaõ neâu ôû treân. Tuy nhieân,

heä thoáng phaùp luaät ñaàu tö luoân coù söï thay ñoåi cho phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån

kinh teá cuûa töøng thôøi kyø. Hôn nöõa, trong giai ñoaïn hoäi nhaäp neàn kinh teá theá

giôùi nhö hieän nay, Vieät Nam ñaõ tham gia hoaëc kyù keát nhieàu Hieäp ñònh Hieäp

ñònh ñaàu tö quoác teá maø trong ñoù Vieät Nam cam keát thöïc hieän nguyeân taéc ñoái

xöû quoác gia ñoái vôùi lónh vöïc ñaàu tö. Vì vaäy, taùc giaû ñaõ maïnh daïn choïn ñeà taøi