Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Quản trị trường đại học tư thục theo hướng không vì lợi nhuận ở Việt Nam hiện nay
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH DOANH VÀ CÔNG NGHỆ HÀ NỘI
----------------
THÁI VÂN HÀ
QUẢN TRỊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƯ THỤC
THEO HƯỚNG KHÔNG VÌ LỢI NHUẬN
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
HÀ NỘI - 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH DOANH VÀ CÔNG NGHỆ HÀ NỘI
----------------
THÁI VÂN HÀ
QUẢN TRỊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƯ THỤC
THEO HƯỚNG KHÔNG VÌ LỢI NHUẬN
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
CHUYÊN NGÀNH : QUẢN TRỊ KINH DOANH
MÃ SỐ : 9.340.101
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: 1. GS.TS. Đinh Văn Tiến
2. TS. Nguyễn Quốc Huy
HÀ NỘI - 2020
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, tư liệu nêu
trong luận án là trung thực và có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Các kết quả nghiên
cứu của luận án chưa được công bố trong bất cứ công trình khoa học nào.
Hà Nội, ngày tháng năm 20.....
Tác giả luận án
ii
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận án về đề tài “Quản trị trường đại học tư thục theo hướng
không vì lợi nhuận ở Việt Nam hiện nay”, trước hết, tôi xin đặc biệt cảm ơn đến hai
thầy hướng dẫn: GS.TS Đinh Văn Tiến, TS. Nguyễn Quốc Huy đã quan tâm, giúp
đỡ tận tình về nội dung và phương pháp nghiên cứu khoa học trong suốt quá trình
thực hiện luận án này.
Tác giả luận án xin trân trọng cảm ơn tới Lãnh đạo Viện Sau đại học, Khoa
Quản trị Kinh doanh; các cán bộ quản lý, giảng viên, sinh viên, cựu sinh viên...ở
trường đại học tư thục mà đề tài tiến hành khảo sát, phỏng vấn, đã tạo điều kiện tốt
nhất, tham gia đóng góp ý kiến khoa học, ủng hộ, giúp đỡ nghiên cứu sinh trong
suốt quá trình học tập, nghiên cứu thực tiễn phục vụ đề tài.
Xin được bày tỏ lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn hỗ trợ,
động viên, chia sẻ và tạo điều kiện thuận lợi giúp nghiên cứu sinh vượt qua các khó
khăn để hoàn thành luận án này.
Với thời gian và năng lực còn hạn chế, Tác giả luận án rất mong tiếp tục
nhận được những ý kiến đóng góp để nội dung nghiên cứu của luận án được hoàn
thiện hơn.
Hà Nội, ngày tháng năm 20.....
Tác giả luận án
iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt Viết đầy đủ
CBGV Cán bộ giảng viên
CNH-HĐH Công nghiệp hóa hiện đại hóa
CTĐT Chương trình đào tạo
ĐH Đại học
ĐH-CĐTT Đại học- cao đẳng tư thục
ĐHCL Đại học công lập
ĐHNCL Đại học ngoài công lập
ĐHTT Đại học Tư thục
ĐHTTKVLN Đại học tư thục không vì lợi nhuận
ĐHĐCĐ Đại hội đồng cổ đông
GDĐH Giáo dục đại học
GD-ĐT Giáo dục – đào tạo
HĐQT Hội đồng quản trị
HTQT Hợp tác quốc tế
HĐT Hội đồng trường
KH&CN Khoa học & Công nghệ
KT-XH Kinh tế - xã hội
KVLN Không vì lợi nhuận
KH&CN Khoa học và công nghệ
NCL Ngoài công lập
NSNN Ngân sách nhà nước
SV Sinh viên
XHH Xã hội hóa
iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................................ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT..........................................................................................iii
MỤC LỤC ...........................................................................................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU......................................................................................vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ............................................................................................vii
DANH MỤC CÁC HỘP...................................................................................................viii
DANH MỤC CÁC HÌNH.................................................................................................viii
MỞ ĐẦU...............................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................................1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài .................................................................3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..................................................................................3
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu ....................................................................4
5. Đóng góp mới của luận án .............................................................................................7
6. Những kết quả mới đạt được của luận án.......................................................................8
7. Kết cấu của Luận án.......................................................................................................8
Chương 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ QUẢN TRỊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC
TƯ THỤC THEO HƯỚNG KHÔNG VÌ LỢI NHUẬN ..................................................9
1.1. Những nghiên cứu về mô hình các trường đại học tư thục ...................................9
1.2. Những nghiên cứu về chính sách của Nhà nước cho phát triển đại học tư
thục, đại học tư thục không vì lợi nhuận .....................................................................15
1.3. Các nghiên cứu hình thức tư nhân hóa và cơ chế tài trợ cho đại học tư
thục ..................................................................................................................................19
1.4. Một số vấn đề kết luận và hướng nghiên cứu của luận án ..................................22
Chương 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƯ THỤC
THEO HƯỚNG KHÔNG VÌ LỢI NHUẬN....................................................................24
2.1. Lý luận cơ bản về trường đại học tư thục không vì lợi nhuận............................24
2.1.1. Một số khái niệm có liên quan ...........................................................................24
2.1.2. Phân loại mô hình trường đại học tư thục ..........................................................25
2.1.3. Trường đại học không vì lợi nhuận và Trường đại học vì lợi nhuận .................26
2.1.4. Vai trò của các trường đại học tư thục ...............................................................31
2.2. Nội dung quản trị trường đại học tư thục theo hướng không vì lợi nhuận .......36
2.2.1. Hệ thống thể chế quản trị về cấu trúc quản lý trường đại học tư thục theo
hướng không vì lợi nhuận.............................................................................................36
2.2.2. Quản trị về tổ chức và quản lý nhân sự của trường đại học theo hướng
không vì lợi nhuận........................................................................................................43
v
2.2.3 Quản trị về hoạt động đào tạo và chất lượng đào tạo của trường đại học tư
thục theo hướng không vì lợi nhuận.............................................................................44
2.2.4. Quản lý về khoa học công nghệ của trường đại học tư thục theo hướng
không vì lợi nhuận........................................................................................................47
2.2.5. Quản lý về hoạt động tài chính và cơ sở vật chất của trường đại học tư
thục theo hướng không vì lợi nhuận.............................................................................48
2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị trường đại học tư thục theo hướng
không vì lợi nhuận..........................................................................................................51
2.3.1. Các nhân tố bên trong.........................................................................................51
2.3.2. Các nhân tố bên ngoài ........................................................................................55
2.4. Những kinh nghiệm nước ngoài về quản trị đại học tư thục không vì lợi
nhuận và bài học cho Việt Nam ....................................................................................58
2.4.1. Thực tiễn đại học tư thục hoạt động không vì lợi nhuận tại Hoa Kỳ .................58
2.4.2. Thực tiễn đại học tư thục hoạt động không vì lợi nhuận tại Malaysia ...............61
2.4.3. Bài học cho Việt Nam ........................................................................................63
Chương 3. THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƯ THỤC THEO
HƯỚNG KHÔNG VÌ LỢI NHUẬN Ở VIỆT NAM HIỆN NAY..................................67
3.1. Khái quát sự phát triển trường đại học tư thục và trường đại học tư thục
không vì lợi nhuận ở Việt Nam .....................................................................................67
3.1.1. Sự hình thành phát triển các trường đại học tư thục trên thế giới ......................67
3.1.2. Sự hình thành và phát triển các trường đại học tư thục vì lợi nhuận và
không vì lợi nhuận........................................................................................................69
3.1.3. Sự phát triển trường đại học tư thục và trường đại học tư thục theo hướng
không vì lợi nhuận ở Việt Nam....................................................................................71
3.2. Phân tích thực trạng hoạt động của đại học tư thục theo hướng không vì
lợi nhuận ở Việt Nam.....................................................................................................77
3.2.1. Về qui mô số lượng trường, sinh viên................................................................77
3.2.2. Ngành, hình thức đào tạo chủ yếu ......................................................................81
3.3. Thực trạng quản trị trường đại học tư thục theo hướng không vì lợi
nhuận ở Việt Nam ..........................................................................................................84
3.3.1. Thực trạng về thể chế quản trị đại học tư thục theo hướng không vì lợi
nhuận ở Việt Nam.........................................................................................................84
3.3.2 Thực trạng quản trị về tổ chức nhân sự trường đại học tư thục theo hướng
không vì lợi nhuận........................................................................................................87
3.3.3. Thực trạng quản trị về hoạt động đào tạo và chất lượng đào tạo trường đại
học tư thục theo hướng không vì lợi nhuận..................................................................93
3.3.4. Thực trạng quản trị về hoạt động khoa học công nghệ ....................................106
vi
3.3.5. Thực trạng quản trị tài chính và cơ sở vật chất ................................................111
3.4. Đánh giá chung về thực trạng quản trị trường đại học tư thục theo hướng
không vì lợi nhuận ở Việt Nam ...................................................................................118
3.4.1. Những ưu điểm.................................................................................................118
3.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân .......................................................................124
Tiểu kết chương 3 ............................................................................................................131
Chương 4. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM
HOÀN THIỆN QUẢN TRỊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƯ THỤC THEO HƯỚNG
KHÔNG VÌ LỢI NHUẬN Ở VIỆT NAM .....................................................................133
4.1. Xu hướng phát triển đại học tư thục theo hướng không vì lợi nhuận ở
Việt Nam .......................................................................................................................133
4.1.1. Cơ sở pháp lý....................................................................................................133
4.1.2. Cơ sở thực tiễn..................................................................................................133
4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản trị đại học tư thục theo hướng
không vì lợi nhuận ở Việt Nam ...................................................................................134
4.2.1. Nhóm giải pháp về thể chế ...............................................................................134
4.2.2. Nhóm giải pháp tổ chức bộ máy.......................................................................136
4.2.3. Nhóm giải pháp về nguồn lực con người .........................................................140
4.3. Nhóm các giải pháp về quản trị các hoạt động đại học tư thục theo hướng
không vì lợi nhuận ở Việt Nam ...................................................................................142
4.3.1. Giải pháp về hoạt động đào tạo ........................................................................142
4.3.2. Giải pháp về hoạt động quản lý giảng viên, người học....................................151
4.3.3. Giải pháp về tài chính và cơ sở vật chất...........................................................152
Tiểu kết chương 4 ............................................................................................................155
KẾT LUẬN.......................................................................................................................156
DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN
ĐẾN LUẬN ÁN................................................................................................................154
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................................156
PHỤ LỤC
vii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Khác biệt của mô hình ĐHDL và Mô hình đại học tư thục ................26
Bảng 2.2: So sánh Trường đại học tư thục KVLN và VLN ................................28
Bảng 2.3: So sánh mô hình quản trị của các loại hình trường đại học ................38
Bảng 3.1: Những dấu mốc sự phát triển của GDĐH tư thục trên thế giới ..........68
Bảng 3.2: Đánh giá về quản trị chất lượng giảng viên ........................................90
Bảng 3.3: Tiêu chí đánh giá quản lý chất lượng đội ngũ giảng viên ...................91
Bảng 3.4: Đánh giá của sinh viên về nội dung giảng dạy....................................94
Bảng 3.5: Đánh giá của giảng viên về nội dung giảng dạy .................................96
Bảng 3.6: Đánh giá của giảng viên về quản lý phương pháp giảng dạy .............97
Bảng 3.7: Đánh giá của sinh viên về phương pháp giảng dạy.............................99
Bảng 3.8: Đánh giá của cựu sinh viên về chất lượng dịch vụ giáo dục tại
các trường ĐHTT KVLN..................................................................102
Bảng 3.9: Đánh giá về mức độ đáp ứng công việc sau khi tốt nghiệp của
cựu sinh viên .....................................................................................103
Bảng 3.10: Đánh giá của nhà tuyển dụng vế mức độ đáp ứng của sinh viên
ĐHTT theo hướng KVLN.................................................................104
Bảng 3.11: Đánh giá về hoạt động HTQT của các trường ĐHTT theo hướng
KVLN................................................................................................110
Bảng 3.12: Tóm tắt kết quả tài chính các trường trong năm 2016 ......................113
Bảng 3.13: Thư viện các trường NCL .................................................................116
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1: Số lượng trường đại học qua các năm.................................................77
Biểu đồ 3.2: Tỷ trọng số trường công lập và ngoài công lập qua các năm..............79
Biểu đồ 3.3: Số lượng sinh viên trường ĐHTT qua các năm ..................................79
Biểu đồ 3.4: Tỷ lệ sinh viên trường ĐHTT qua các năm.........................................80
Biểu đồ 3.5: Tỷ lệ giảng viên trường ĐHTT qua các năm ......................................81
Biểu đồ 3.6: Số sinh viên tuyển mới, tốt nghiệp và quy mô sinh viên giai đoạn
2012-2016..........................................................................................100
Biểu đồ 3.7: Kiến thức, kỹ năng cần bồi dưỡng cho sinh viên đại học NCL ........106
Biểu đồ 3.8: Tỷ lệ các trường ĐHTT có chương trình HTQT với một số nước....109
viii
DANH MỤC CÁC HỘP
Hộp 3.1: Những rào cản trong thực hiện trách nhiệm xã hội của các trường
ĐHTT theo hướng KVLN...................................................................87
Hộp 3.2: Đáng giá của sinh viên về nội dung giảng dạy....................................94
Hộp 3.3: Đóng góp của trường đại học ngoài công lập ...................................102
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 3.1: Đánh giá về quản trị chất lượng giảng viên ........................................91
Hình 3.2: Đánh giá của sinh viên về nội dung giảng dạy....................................95
Hình 3.3: Đánh giá của giảng viên về nội dung giảng dạy .................................96
Hình 3.4: Đánh giá của giảng viên về phương pháp quản lý giảng dạy .............98
Hình 3.5: Đánh giá của sinh viên về phương pháp giảng dạy.............................99
Hình 3.6: Đánh giá của cựu sinh viên về chất lượng dịch vụ giáo dục tại
các trường ĐHTTKVLN...................................................................103
Hình 3.7: Đánh giá của cựu sinh viên về mức độ đáp ứng công việc ...............104
Hình 3.8: Đánh giá của nhà tuyển dụng về mức độ đáp ứng của sinh viên
ĐHTT theo hướng KVLN.................................................................105
Hình 3.9: Cơ cấu thu của các trường tư thục 2016............................................114
Hình 3.10: Cơ cấu chi các trường tư thục 2016 ..................................................115
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Giáo dục đại học (GDĐH) có vai trò đặc biệt quan trọng trong đào tạo đội
ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao - lực lượng tiên quyết đối với sự phát triển
nhanh và bền vững của đất nước; đội ngũ này đóng vai trò nòng cốt trong quá trình
chuyển giao công nghệ, nghiên cứu khoa học, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và
phát triển xã hội. Loại hình đại học tư thục (ĐHTT) phát triển vừa đáp ứng được
nhu cầu học tập ở trình độ cao ngày càng tăng của nhân dân vừa góp phần cung ứng
đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao cho mục tiêu phát triển đất nước.
Trong thập kỷ qua Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, ban hành
nhiều văn bản quy phạm pháp luật với phạm vi điều chỉnh bao quát rộng rãi, góp
phần từng bước thể chế hoá các chủ trương, quan điểm lớn của Đảng và Nhà nước
về xã hội hoá giáo dục nói chung và về phát triển giáo dục đại học NCL nói riêng
như Nghị quyết 4 BCH TW Đảng khóa VII, Nghị quyết 2 BCH TW Đảng khóa
VIII, Quy chế đầu tiên về trường đại học tư thục của Thủ tướng Chính phủ, Luật
Giáo dục (2005, Sửa đổi bổ sung 2009), Luật Giáo dục đại học (2012), đặc biệt
Nghị quyết 29/NQ-TW Khóa XI về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào
tạo đã nhấn mạnh quan điểm về xã hội hóa giáo dục, về phát triển giáo dục ngoài
công lập: “Phát triển hài hòa, hỗ trợ giữa giáo dục công lập và ngoài công lập, giữa
các vùng, miền”.
Để định hướng cho hoạt động của cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập, Thủ
tướng Chính phủ đã ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của trường Đại học Tư
thục tại Quyết định số 14/2005/QĐ-TTg ngày 17/1/2005, sau đó Quy chế này được
thay thế bằng quy chế mới ban hành tại Quyết định số 61/2009/QĐ-TTg ngày
17/4/2009 của Thủ tướng và được sửa đổi, bổ sung tại Quyết định số 63/2011/QĐTTg ngày 10/11/2011 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên trong cả 2 quy chế trên,
trường ĐH tư thục chỉ mới được hiểu theo mô hình công ty cổ phần, điển hình cho
kiểu trường đại học tư thục đi theo cơ chế vì lợi nhuận.
Sự tồn tại trong hơn 10 năm các quy chế 14 và 61 đã tạo thuận lợi cho những
người nhiều tiền có hội chiếm đoạt một trường đại học dễ hơn chiếm đoạt một
doanh nghiệp (bởi vì chỉ cần thỏa mãn điều kiện sở hữu 51% góp vốn). Mô hình
2
trên cũng đang đưa tới tình trạng “mua bán trường” ngày càng trở nên phổ biến,
thậm chí không ít trường đang rơi vào tình cảnh cùng quẫn, rất không phù hợp với
chủ trương của Đảng và Nhà nước hiện nay.
Điều lệ trường đại học mới ban hành gần đây tại Quyết định số 70/2014/QĐTTg ngày 10/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ đã dành mục 4 chương 3 quy định
về tổ chức và quản lý của trường đại học tư thục không vì lợi nhuận. Điều 29 khẳng
định Hội đồng quản trị đại diện cho quyền sở hữu chung của cộng đồng nhà trường
là cơ quan quyền lực cao nhất của nhà trường. Ngoài ra, đại diện cho các thành viên
góp vốn sẽ không chiếm tỉ lệ cao mà chỉ chiếm không quá 20% tổng số thành viên
của Hội đồng quản trị.
Như vậy, từ năm 2005 cho đến năm 2012, có một khoảng lặng của pháp luật
đối với các trường đại học không vì lợi nhuận. Do đó, những trường đại học chọn
phương hướng không vì lợi nhuận trên cơ sở Nghị quyết 05 (năm 2005) thì người ta
không có cơ sở pháp lý nào khác để thực hiện cơ chế quản trị, thực hiện công thức
chia cổ tức theo tiêu chuẩn pháp luật hiện nay.
Trên con đường phát triển của mình các trường đại học tư thục ở Việt
Nam gặp không ít khó khăn, trở ngại về cơ chế, sự ràng buộc của một số văn bản
luật và dưới luật, các thông tư hướng dẫn vẫn còn thiếu, chưa hợp lý, chưa đồng
bộ và chưa đảm bảo sự phát triển vững chắc, chưa tạo được sự bình đẳng giữa
trường công và trường tư; chưa tạo động lực cho các nhà đầu tư yên tâm đầu tư
vào giáo dục đại học.
Phần lớn các trường ĐHTT quy mô đào tạo còn nhỏ, điều kiện đảm bảo chất
lượng khó khăn, chất lượng sinh viên tốt nghiệp chưa cao, các hoạt động của trường
chưa đồng bộ, chủ yếu tập trung vào đào tạo, chưa quan tâm nhiều đến hoạt động
khoa học và công nghệ, kết nối với doanh nghiệp, kiểm định chất lượng trường và
chương trình đào tạo. Đội ngũ giảng viên tỷ lệ tiến sỹ chưa cao, số giảng viên trình
độ đại học còn chiếm tỷ lệ cao, chưa đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo.
Đội ngũ làm công tác quản trị chưa được đào tạo bài bản, cách quản lý gò bó, thiếu
tính chuyên nghiệp; nhận thức về hình thức sở hữu, vấn đề lợi nhuận, phi lợi nhuận
còn nhiều tranh luận, … Những khó khăn, trở ngại đó đòi hỏi phải có giải pháp tháo
gỡ, để giáo dục đại học nói chung và các trường đại học tư thục ở nước ta bứt phá
3
khỏi tình trạng trì trệ, lạc hậu, vượt qua khó khăn và thách thức hiện nay, phát triển
bền vững trong tương lai, làm cho giáo dục đại học nước ta vươn lên theo kịp giáo
dục đại học khu vực và thế giới, hoàn thành nhiệm vụ đào tạo nhân lực chất lượng
cao cho đất nước trong thời kỳ của cách mạng công nghiệp 4.0. Xuất phát vấn đề
chính sách, những vướng mắc trong thực tế quản trị của các trường đại học tư thục
theo hướng không vì lợi nhuận, tác giả lựa chọn đề tài “Quản trị trường đại học tư
thục theo hướng không vì lợi nhuận ở Việt Nam hiện nay” với hi vọng sẽ làm rõ
được thực trạng quản trị ĐHTT theo hướng KVLN từ đó đưa ra những giải pháp
hữu ích giúp quản trị hiệu quả các trường ĐHTT theo hướng KVLN.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
2.1.Mục tiêu của đề tài
Trên cơ sở làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn về quản trị trường đại học tư thục
tác giả đề xuất những giải pháp nhằm quản trị các trường đại học theo hướng không
vì lợi nhuận.
2.2.Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án nhằm
tìm ra khoảng trống khoa học và xác định các vấn đề mà luận án tiếp tục nghiên
cứu, phát triển.
- Luận giải cơ sở lý luận và kinh nghiệm quốc tế quản trị các trường đại
học tư thục nói chung và quản trị các trường đại học tư thục theo hướng không vì
lợi nhuận
- Phân tích, đánh giá thực trạng quản trị của các trường đại học tư thục theo
hướng không vì lợi nhuận trong thời gian vừa qua
- Đề xuất những giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện công tác quản trị trường
đại học tư thục theo hướng không vì lợi nhuận ở Việt Nam trong thời gian tới.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Quản trị trường đại học tư thục theo hướng không vì lợi nhuận ở Việt Nam.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung nghiên cứu: Luận án tập trung nghiên cứu các khía cạnh quản
trị trường đại học tư thục theo hướng không vì lợi nhuận. Trong đó tác giả tập trung
4
đến các khía cạnh sau: Hệ thống thể chế quản trị, Quản trị về tổ chức nhân sự, Quản
trị hoạt động đào tạo và chất lượng giáo dục đào tạo (quản trị tuyển sinh, quản trị
chương trình đào tạo, quản trị phương pháp đào tạo, quản trị chất lượng đào tạo),
quản trị về hoạt động khoa học công nghệ, quản trị về hoạt động tài chính và cơ sở
vật chất.
- Về không gian: Luận án nghiên cứu ĐHTT theo hướng KVLN ở Việt Nam
và thực hiện khảo sát tại trường đại học tư thục theo xu hướng KVLN, là trường ĐH
Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, Đại học Thăng Long, Trường đại học Phenikaa
(trước là trường đại học Thành Tây)
- Về thời gian: Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ năm 2010 đến nay; Dữ liệu
khảo sát được thu thập trong khoảng 2018-2019
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
4.1. Cách tiếp cận
Cách tiếp cận của luận án là duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, cách tiếp
cận hệ thống để đánh giá thực trạng của các trường ĐHTT theo hướng KVLN ở
Việt Nam. Từ đó đề ra các giải pháp nhằm hoàn thiện quản trị các trường ĐHTT
theo hướng KVLN trong thời gian tới.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
4.2.1. Về phương pháp phân tích
Từ cách tiếp cận trên, luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, hệ thống hóa, khái quát
hóa trong quá trình tiếp cận các vấn đề nghiên cứu để xây dựng cơ sở lý luận về
quản trị các trường ĐHTT, ĐHTT theo hướng KVLN (1) Nghiên cứu các văn kiện,
Nghị quyết của Đảng Cộng sản Việt Nam, các văn bản pháp luật của Nhà nước, của
ngành giáo dục và đào tạo; (2) Nghiên cứu và phân tích các tài liệu khoa học về quy
hoạch, dự báo phát triển các mô hình giáo dục và đào tạo đại học tư thục, các tài
liệu, sách, tạp chí khoa học giáo dục, quản lý giáo dục; (3) Nghiên cứu các công
trình nghiên cứu khoa học, các đề tài nghiên cứu luận án về giáo dục và đào tạo, về
giáo dục đại học tư thục, về quản trị các trường ĐHTT theo hướng KVLN của các
tác giả trong và ngoài nước có liên quan đến đề tài nghiên cứu luận án.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Xem xét từ quản trị các trường ĐHTT
KVLN của Mỹ, Nhật, Malaysia… để tổng kết kinh nghiệm.
5
Ngoài các phương pháp kể trên, luận án còn sử dụng phương pháp thống kê,
phương pháp chuyên gia và một số phương pháp khác.
4.2.2. Về nguồn dữ liệu
Để phục vụ cho việc nghiên cứu được hiệu quả, tác giả đã tiến hành thu thập
và phân tích các số liệu thứ cấp và sơ cấp.
- Về nguồn dữ liệu thứ cấp: tác giả luận án sử dụng những số liệu đã được công
bố từ những nguồn chính thức như Tổng cục Thống kê, Bộ giáo dục - Đào tạo…
- Về nguồn dữ liệu sơ cấp: tác giả luận án thu thập dữ liệu sơ cấp dựa trên
việc khảo sát ý kiến của nhà quản lý, đội ngũ giảng viên, sinh viên, cựu sinh viên
của các trường ĐHTT theo hướng KVLN và các nhà tuyển dụng. Những kết quả
phân tích dữ liệu sơ cấp trong luận án giúp làm rõ hơn về thực trạng quản trị tại các
trường ĐHTT theo hướng KVLN từ đó cung cấp cơ sở khoa học đáng tin cậy cho
việc đề xuất xây dựng các giải pháp.
- Về điều tra khảo sát thực tế: tác giả luận án lựa chọn khảo sát thực tế để
thu thập số liệu sơ cấp và thứ cấp tại trường: (1) Trường đại học Kinh doanh và
Công nghệ Hà Nội; (2) Trường Đại học Thăng Long, (3) Trường đại học
Phenikaa (trước là trường đại học Thành Tây). Trên cơ sở điều tra và khảo sát
các trường trên, luận án rút ra điểm tương đồng trong quản trị trường ĐHTT theo
hướng KVLN ở Việt Nam.
- Về phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu sơ cấp
Thứ nhất, phương pháp điều tra xã hội học: công cụ khảo sát là các phiếu
điều tra. Tác giả đã xây dựng 5 mẫu phiếu dành cho 3 đối tượng khảo sát:
- Các nhà quản lý
- Đội ngũ giảng viên
- Sinh viên
- Cựu sinh viên
- Nhà tuyển dụng
Quy trình thiết kế phiếu điều tra, thang đo sử dụng, nội dung phiếu điều tra,
số lượng phiếu điều tra tại mỗi trường khảo sát được tiến hành như sau:
Phiếu điều tra khảo sát được xây dựng trên cơ sở tham khảo ý kiến chuyên
gia, tổng hợp từ lý thuyết, tài liệu tham khảo có liên quan.