Quản lý thị trường vàng tại Việt Nam: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Huỳnh Thanh Trúc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

….…

HUỲNH THANH TRÚC

QUẢN LÝ THỊ TRƯỜNG VÀNG

TẠI VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2015

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

….…

HUỲNH THANH TRÚC

QUẢN LÝ THỊ TRƯỜNG VÀNG

TẠI VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

MÃ SỐ: 60.34.02.01

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HẠ THỊ THIỀU DAO

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2015

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là: Huỳnh Thanh Trúc

Sinh ngày 09 tháng 07 năm 1988

Quê quán: Tp.HCM

Hiện công tác tại: Công ty Cổ phần Thương mại Dịch vụ Liên Hàn Việt. Địa

chỉ: 24 Tăng Bạt Hổ, Phường 12, Quận 5, TpHCM

Là học viên cao học khóa: 14 của Trường Đại học Ngân hàng Tp.Hồ Chí

Minh. Mã số học viên:

Cam đoan đề tài: Quản lý thị trường vàng tại Việt Nam

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng. Mã số: 60 34 02 01

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Hạ Thị Thiều Dao

Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng Tp.Hồ Chí Minh

Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sỹ tại bất cứ một

trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả

nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước

đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn

nguồn đầy đủ trong luận văn.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.

Tp.HCM, ngày …. tháng … năm 2014

Tác giả luận văn

Huỳnh Thanh Trúc

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS. TS. Hạ Thị Thiều Dao, đã nhiệt

tình hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô trong khoa Sau đại học – Trường Đại

học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã tận tâm giảng dạy, truyền đạt những kiến thức

hữu ích và phương pháp nghiên cứu khoa học đúng đắn cho tôi trong quá trình làm

luận văn.

Đồng thời, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến ban lãnh đạo cơ quan

công tác, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cũng như

đóng góp ý kiến giúp đỡ tôi trong suốt thời gian qua.

Trân trọng biết ơn.

Tác giả luận văn

Huỳnh Thanh Trúc

MỤC LỤC

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Mục lục

Danh mục các bảng biểu

Danh mục các đồ thị

Danh mục các sơ đồ

Phần mở đầu .................................................................................................................1

Chương 1: TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG VÀNG VÀ QUẢN LÝ THỊ

TRƯỜNG VÀNG .........................................................................................................5

1.1. Cơ sở lý luận về vàng ..........................................................................................5

1.1.1. Khái niệm của vàng .............................................................................................5

1.1.2. Phân loại vàng .....................................................................................................5

1.1.2.1. Vàng tiền tệ ....................................................................................................6

1.1.2.2. Vàng phi tiền tệ..............................................................................................6

1.2. Cơ sở lý luận về thị trường vàng .........................................................................7

1.2.1. Đặc điểm của thị trường vàng .............................................................................7

1.2.2. Cung vàng............................................................................................................8

1.2.3. Cầu vàng............................................................................................................10

1.2.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến giá vàng............................................................12

1.3. Cơ sở lý luận về quản lý thị trường vàng ..........................................................13

1.3.1. Khái niệm quản lý thị trường vàng....................................................................13

1.3.2. Cơ chế quản lý thị trường vàng .........................................................................13

1.3.2.1. Quản lý vàng tiền tệ ....................................................................................14

1.3.2.2. Quản lý vàng phi tiền tệ ..............................................................................14

1.4. Kinh nghiệm quản lý thị trường vàng tại các nước trên thế giới và bài học cho

Việt Nam ..........................................................................................................15

1.4.1. Kinh nghiệm quản lý thị trường vàng tại các nước trên thế giới ......................16

1.4.1.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc .....................................................................16

1.4.1.2. Kinh nghiệm của Ấn Độ ..............................................................................23

1.4.2. Bài học cho Việt Nam .......................................................................................31

Kết luận chương 1 ........................................................................................................32

Chương 2: QUẢN LÝ THỊ TRƯỜNG VÀNG TẠI VIỆT NAM...........................33

2.1. Thực trạng thị trường vàng tại Việt Nam..........................................................33

2.1.1. Cung vàng tại Việt Nam từ 2008 đến quý 3 – 2014..........................................33

2.1.2. Cầu vàng tại Việt Nam từ 2008 đến quý 3 – 2014 ............................................34

2.1.3. Các chủ thể tham gia thị trường vàng Việt Nam...............................................34

2.1.4. Diễn biến giá vàng tại Việt Nam từ năm 2008 đến quý 3-2014........................37

2.2. Quản lý thị trường vàng tại Việt Nam từ 2008 đến quý 3 -2014 .....................42

2.2.1. Quản lý vàng tiền tệ..........................................................................................42

2.2.2. Quản lý vàng phi tiền tệ....................................................................................45

2.2.2.1. Quản lý khai thác vàng ...............................................................................45

2.2.2.2. Quản lý xuất nhập khẩu vàng ......................................................................48

2.2.2.3. Quản lý sản xuất, gia công vàng..................................................................55

2.2.2.4. Quản lý kinh doanh, giao dịch vàng vật chất ..............................................57

2.2.2.5. Quản lý giao dịch vàng qua tài khoản ........................................................61

2.2.2.6. Quản lý huy động, cho vay vàng .................................................................64

2.2.2.7. Quản lý chất lượng vàng..............................................................................70

Kết luận chương 2 ........................................................................................................72

Chương 3: NHỮNG KIẾN NGHỊ VỀ VIỆC QUẢN LÝ THỊ TRƯỜNG VÀNG

TẠI VIỆT NAM..........................................................................................................73

3.1. Các kiến nghị quản lý thị trường vàng ..............................................................73

3.1.1. Quản lý khai thác vàng ......................................................................................73

3.1.2. Vai trò của Ngân hàng Nhà nước ......................................................................73

3.1.3. Thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia .............................................................74

3.1.3.1. Sự cần thiết thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia....................................74

3.1.3.2. Tổ chức Sở giao dịch vàng quốc gia .........................................................75

3.1.3.3. Lợi ích của việc thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia.............................77

3.1.4. Thúc đẩy phát triển ngành sản xuất và gia công vàng trang sức......................78

3.1.5. Thành lập tổ chức độc lập kiểm định chất lượng vàng ....................................78

3.1.6. Quản lý sản xuất và giao dịch vàng miếng.......................................................79

3.1.7. Quản lý huy động và cho vay vàng ..................................................................80

3.2. Các kiến nghị khác ...........................................................................................83

Kết luận chương 3 ........................................................................................................84

Kết luận .......................................................................................................................85

Tài liệu tham khảo ........................................................................................................86

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

TT Số thứ tự bảng Tên Bảng Trang

1 Bảng 1.1 Nguồn cung vàng trên thế giới 8

2 Bảng 1.2 Nhu cầu vàng trên thế giới 11

3 Bảng 1.3 Dự trữ vàng của Trung Quốc qua các năm 19

4 Bảng 1.4 Dự trữ vàng của Ấn Độ qua các năm 27

5 Bảng 2.1 Lượng vàng nhập ròng tại Việt Nam 32

6 Bảng 2.2 Chi tiết nhu cầu vàng tại Việt Nam 33

7 Bảng 2.3 Cán cân thương mại của Việt Nam 36

8 Bảng 2.4 Dự trữ chính thức của Việt Nam qua các năm 38

9 Bảng 2.5 So sánh quy định về xuất nhập khẩu vàng đối với

doanh nghiệp của nghị định 174/1999/NĐ-CP và

nghị định 24/2012/NĐ-CP

48

10 Bảng 2.6 Tổng hợp quy định về việc mang vàng khi xuất,

nhập cảnh theo quyết định số 1165/2001/QĐ-NHNN

50

11 Bảng 2.7 Tổng hợp quy định về việc mang vàng khi xuất,

nhập cảnh theo thông tư 11/2014/TT-NHNN

52

DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ

TT Số thứ tự đồ thị Tên đồ thị Trang

1 Đồ thị 1.1 Dự trữ vàng của các quốc gia trên thế giới 10

2 Đồ thị 1.2 Cung và cầu vàng nội địa của Trung Quốc 15

3 Đồ thị 1.3 Giá vàng theo USD và CNY từ năm 1970 đến

năm 2014

21

9 Đồ thị 1.4 Giá vàng theo USD và INR từ năm 1970 đến

năm 2014

29

Đồ thị 2.1 Diễn biến giá vàng trong nước và giá vàng thế

giới quy đổi theo tháng từ năm 2008 đến hết

quý 3-2014

39

DANH MỤC SƠ ĐỒ

TT Số thứ tự sơ đồ Tên sơ đồ Trang

1 Sơ đồ 1.1 Cấu trúc quản lý thị trường vàng 13