Quản lý cho vay dài hạn đối với khách hàng doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh Vĩnh Phúc II

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI VĂN VŨ

QUẢN LÝ CHO VAY DÀI HẠN ĐỐI VỚI

KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG

NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

VIỆT NAM – CHI NHÁNH VĨNH PHÚC II

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2021

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI VĂN VŨ

QUẢN LÝ CHO VAY DÀI HẠN ĐỐI VỚI

KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG

NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

VIỆT NAM – CHI NHÁNH VĨNH PHÚC II

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Văn Thông

THÁI NGUYÊN - 2021

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, chưa

công bố tại bất kỳ nơi nào, mọi số liệu sử dụng trong luận văn này là những thông

tin xác thực.

Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan của mình.

Thái Nguyên, ngày .....tháng năm 2021

Tác giả luận văn

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Văn Thông người đã tận

tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành

luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo Khoa Quản lý - Luật Kinh

tế, Phòng Đào tạo Trường Đại học Kinh tế & Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái

Nguyên đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu,

hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn tới Ban giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và

Phát triển Nông thôn Việt Nam Chi nhánh Vĩnh Phúc II, các bạn bè đồng nghiệp, đã

tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Do bản thân còn nhiều hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu

sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo và các bạn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày .......tháng năm 2021

Tác giả luận văn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN............................................................................................................ii

MỤC LỤC................................................................................................................ iii

BẢNG DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU .....................................................................................vii

DANH MỤC HÌNH............................................................................................... viii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................3

4. Ý nghĩa nghiên cứu .................................................................................................3

5. Kết cấu luận văn......................................................................................................4

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHO VAY

DÀI HẠN ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG

THƢƠNG MẠI..........................................................................................................5

1.1 Cơ sở lý luận về quản lý cho vay dài hạn đối với khách hàng doanh nghiệp tại

ngân hàng thương mại.................................................................................................5

1.1.1 Cho vay dài hạn đối với khách hàng doanh nghiệp ...........................................5

1.1.2 Khái niệm quản lý cho vay dài hạn đối với khách hàng doanh nghiệp ...........13

1.1.3 Nội dung quản lý cho vay dài hạn đối với khách hàng doanh nghiệp .............14

1.1.4 Quy trình quản lý cho vay khách hàng doanh nghiệp......................................19

1.1.5 Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý cho vay dài hạn đối với khách hàng DN ......21

1.2 Cơ sở thực tiễn về quản lý cho vay dài hạn đối với khách hàng doanh nghiệp..24

1.2.1 Kinh nghiệm quản lý cho vay dài hạn đối với khách hàng doanh nghiệp tại

một số ngân hàng thương mại...................................................................................24

1.2.2 Bài học kinh nghiệm rút ra trong quản lý cho vay dài hạn đối với khách hàng

doanh nghiệp cho Agribank Vính Phúc II ................................................................28

CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................30

2.1 Câu hỏi nghiên cứu .............................................................................................30

iv

2.2 Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................30

2.2.1 Phương pháp thu thập thông tin ......................................................................30

2.2.2. Phương pháp xử lý số liệu...............................................................................32

2.2.3. Phương pháp phân tích số liệu ........................................................................33

2.3 Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ..............................................................................34

2.3.1 Chỉ tiêu phản ảnh công tác quản lý KHDN vay vốn........................................34

2.3.2 Chỉ tiêu kiểm tra hoạt động cho vay dài hạn với KHDN.................................34

2.3.3 Chỉ tiêu cơ cấu cho vay dài hạn với KHDN ....................................................35

2.3.4 Chỉ tiêu phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro ...........................................35

CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHO VAY DÀI HẠN

ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG NÔNG

NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH VĨNH

PHÚC II ...................................................................................................................37

3.1 Giới thiệu về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam Chi

nhánh Vĩnh Phúc II ...................................................................................................37

3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển.......................................................................37

3.1.2 Cơ cấu tổ chức..................................................................................................38

3.1.3 Kết quả hoạt động kinh doanh .........................................................................39

3.2 Phân tích thực trạng quản lý cho vay dài hạn đối với doanh nghiệp tại Ngân

hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam CN Vĩnh Phúc II.................42

3.2.1 Quản lý khách hàng doanh nghiệp vay vốn dài hạn ........................................42

3.2.2 Kiểm tra hoạt động cho vay dài hạn đối với doanh nghiệp tại Agribank Vĩnh

Phúc II .......................................................................................................................46

3.2.3 Quản lý cơ cấu và lĩnh vực cho vay dài hạn tại Agribank Vĩnh Phúc II .........50

3.2.4 Phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro cho vay dài hạn tại Agribank Vĩnh

Phúc II .......................................................................................................................53

3.3 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý cho vay dài hạn đối với doanh

nghiệp tại Agribank Vĩnh Phúc II.............................................................................57

3.3.1 Phân tích nhân tố chủ quan ..............................................................................57

3.3.2 Phân tích nhân tố khách quan...........................................................................73

v

3.4 Đánh giá hoạt động quản lý cho vay dài hạn đối với doanh nghiệp tại Agribank

chi nhánh Vĩnh Phúc II .............................................................................................76

3.4.1 Kết quả đạt được ..............................................................................................76

3.4.2 Hạn chế và nguyên nhân ..................................................................................77

CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHO

VAY DÀI HẠN ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN

HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI

NHÁNH VĨNH PHÚC II........................................................................................80

4.1 Định hướng phát triển và quản lý hoạt động cho vay dài hạn khách hàng doanh

nghiệp tại Agribank Chi nhánh Vĩnh Phúc II ...........................................................80

4.1.1 Định hướng phát triển chung ...........................................................................80

4.1.2 Định hướng quản lý hoạt động cho vay dài hạn khách hàng doanh nghiệp tại

Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc II .............................................................................82

4.2 Một số giải pháp hoàn thiện quản lý hoạt động cho vay dài hạn khách hàng

doanh nghiệp tại Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc II..................................................83

4.2.1. Nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng...................................................83

4.2.2 Hoàn thiện công tác quản lý đối tượng khách hàng doanh nghiệp vay vốn ....86

4.2.3 Hoàn thiện công tác kiểm tra hoạt động cho vay.............................................88

4.2.4. Hoàn thiện bộ máy quản lý cho vay tại Chi nhánh .........................................90

4.2.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Chi nhánh .............................................91

4.3 Kiến nghị.............................................................................................................93

4.3.1. Đối với Chính phủ và các Bộ, Ngành .............................................................93

4.3.2. Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.........................................................93

4.3.3. Đối với Agribank ............................................................................................95

4.3.4. Đối với UBND tỉnh Vĩnh Phúc và các sở ban ngành......................................96

KẾT LUẬN..............................................................................................................97

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................99

PHỤ LỤC...............................................................................................................101

vi

BẢNG DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT Từ viết tắt Nguyên nghĩa

1 XHCN Xã hội chủ nghĩa

2 SXKD Sản xuất kinh doanh

3 CNH - HĐH Công nghiệp hóa – hiện đại hóa

4 NHTM Ngân hàng thương mại

5 KHDN Khách hàng doanh nghiệp

6 TSCĐ Tài sản cố định

7 DAĐT Dự án đầu tư

8 TCTD Tổ chức tín dụng

9 NHNN Ngân hàng nhà nước

10 TSĐB Tài sản đảm bảo

11 KT-XH Kinh tế - xã hội

12 TNHH Trách nhiệm hữu hạn

13 DPRR Dự phòng rủi ro

vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 3.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của Agribank Vĩnh Phúc II .....................40

Bảng 3.2: Cơ sở xếp hạng khách hàng......................................................................44

Bảng 3.3: Kết quả xếp hàng KHDN tại Agribank Vĩnh Phúc II...............................45

Bảng 3.4: Biện pháp xử lý rủi ro phát hiện từ công tác kiểm tra sau cho vay tại

Agribank Vĩnh Phúc II.............................................................................49

Bảng 3.5: Cơ cấu cho vay theo loại hình doanh nghiệp tại Agribank Vĩnh Phúc II.50

Bảng 3.6: Cơ cấu cho vay theo loại lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp tại

Agribank Vĩnh Phúc II.............................................................................51

Bảng 3.7: Cơ cấu cho vay KHDN theo loại hình tín dụng tại Agribank Vĩnh Phúc II

.................................................................................................................52

Bảng 3.8: Bảng phân loại nợ theo định hạng tín dụng..............................................54

Bảng 3.9: Kết quả phân loại nợ cho vay dài hạn của KHDN tại Agribank chi nhánh

Vĩnh Phúc II.............................................................................................54

Bảng 3.10: Bảng trích lập dự phòng bù đắp rủi ro cho vay dài hạn với KHDNcủa

Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc II............................................................57

Bảng 3.11: Trình độ nguồn nhân lực tại Agribank Vĩnh Phúc II..............................58

Bảng 3.12: Nội dung đào tạo nhân lực tại Agribank Vĩnh Phúc II...........................60

Bảng 3.13: Khảo sát về đội ngũ cán bộ nhân viên Chi nhánh ..................................61

Bảng 3.14: Đánh giá của khách hàng về nhân viên Chi nhánh.................................62

Bảng 3.15: Chính sách cho vay do ngân hàng Argribank chi nhánh Vĩnh Phúc II áp

dụng riêng ................................................................................................63

Bảng 3.16: Khảo sát về chính sách cho vay tại Chi nhánh .......................................65

Bảng 3.17: Đánh giá của khách hàng về chính sách tín dụng...................................66

Bảng 3.18: Khảo sát về bộ máy quản lý cho vay tại Chi nhánh ...............................68

Bảng 3.19: Đánh giá của khách hàng về sự phối hợp giữa các bộ phận trong bộ máy

quản lý tín dụng .......................................................................................69

Bảng 3.20: Khảo sát về quy trình tín dụng tại Chi nhánh.........................................72

Bảng 3.21: Đánh giá của khách hàng về hoạt động thẩm định tín dụng...................73

viii

DANH MỤC HÌNH

Hình 3.1: Mô hình quản lý khách hàng doanh nghiệp của Agribank - Chi nhánh

Vĩnh Phúc II………………………………………………………….…42

Hình 3.2: Trình tự kiểm tra hoạt động cho vay tại Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc II

....................................................................................................................47

Hình 3.3: Hoạt động đào tạo nhân lực tại Agribank Vĩnh Phúc II ...........................59

Hình 3.4: Cơ cấu bộ máy quản lý cho vay tại Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc II ....67

Hình 3.5: Quy trình thẩm định hồ sơ vay..................................................................70

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN nước ta hiện nay, sự tồn tại và

phát triển của nhiều tổ chức SXKD, nhiều loại hình doanh nghiệp với nhiều trình độ

khác nhau là điều tất yếu. Các doanh nghiệp đóng vai trò là trụ cột của nền kinh tế,

là một trong những động lực mạnh mẽ tạo nên sự tăng trưởng của nền kinh tế quốc

dân. Hàng năm, doanh nghiệp đóng góp khoảng 50% GDP của cả nước, 43% sản

lượng công nghiệp, nộp ngân sách Nhà Nước khoảng 30% tổng ngân sách, tạo việc

làm cho khoảng 48% lực lượng lao động cả nước (Tổng cục thống kê, 2019). Có thể

nói, việc đẩy mạnh phát triển doanh nghiệp là bước đi hợp với quy luật phát triển

kinh tế của nước ta trong giai đoạn CNH - HĐH đất nước như hiện nay. Nhận thức

được điều này, ngay từ đầu Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định: “Muốn có nền

công nghiệp tiên tiến và nền kinh tế tăng trưởng và phát triển ổn định, nhanh chóng

thì phải bắt đầu từ doanh nghiệp để tận dụng triệt để các nguồn lực nhằm tạo ra sản

phẩm có giá trị cao với chi phí thấp trong một thời gian nhanh nhất, đáp ứng nhu

cầu tiêu dùng và xuất khẩu, tích 1ũy thêm vốn để tăng tốc độ phát triển”.

Tuy nhiên, để giúp doanh nghiệp phát triển đòi hỏi phải giải quyết kịp thời

những khó khăn mà các doanh nghiệp đang phải đối mặt. Đó là thiết bị công nghệ

lạc hậu, trình độ tổ chức quản lý yếu kém, năng suất lao động thấp... Trong đó, khó

khăn lớn nhất của các doanh nghiệp đó là thiếu vốn, đặc biệt là nguồn vốn đầu tư

dài hạn vào các dự án, nhà xưởng thiết bị có thời gian khấu hao dài. Vốn tự có của

hầu hết doanh nghiệp nước ta còn rất hạn chế, trong khi đó nhu cầu đổi mới trang

thiết bị công nghệ, mở rộng SXKD lại rất lớn. Và chỉ có các NHTM mới có đủ tiềm

lực và khả năng đáp ứng nhu cầu vốn dài hạn của doanh nghiệp. Nhưng vấn đề đặt

ra là các ngân hàng thường thường e ngại khi cho doanh nghiệp vay vốn dài hạn,

bởi cho vay là hoạt động đem lại nguồn thu lớn cho Ngân hàng, song nó cũng tiềm

ẩn rủi ro cao, đặc biệt là cho vay dài hạn–thời hạn dài, khó kiểm soát việc sử dụng

vốn của doanh nghiệp.

Với vai trò quan trọng của hoạt động cho vay, bổ sung nguồn vốn dài hạn cho

doanh nghiệp, các NHTM nói chung và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông