QL tiền dự trữ trong ngân hàng

Lêi më ®Çu

T¹i sao c¸c ng©n hµng (NH) tríc kia l¹i bÞ vì nî khi cã mét dßng tiÒn rót ra å

¹t ? ®iÒu ®ã hoµn phô thuéc vµo tiÒn dù tr÷ .VËy tiÒn dù tr÷ cã vai trß nh thÕ nµo?

Qu¶n lý tiÒn DT ra sao lµ mét ®iÒu hÕt søc quan träng trong hÖ thèng NH. Nã quyÕt

®Þnh ho¹t ®éng cña NH cã hiÖu qu¶ hay kh«ng .

Ho¹t ®éng NH ngµy cµng ph¸t triÓn th× vÊn ®Ò qu¶n lý tiÒn DT ®Æc biÖt lµ dù

tr÷ b¾t buéc(DTBB) cµng trë nªn ®a d¹ng tõ thao t¸c nghiÖp vô ®Õn tæ chøc thùc hiÖn

quy ®Þnh DTBB ®èi víi c¸c NH.

Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña hÖ thèng NH hai cÊp,c«ng cô DTBB ®îc sö dông

rÊt kh¸c nhau ë c¸c níc thÝch øng víi c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ cô thÓ cña tõng níc vµ

môc tiªu sö dông nhng nh×n chung c«ng cô nµy rÊt quan träng ®èi víi hÖ thèng NH.

TiÒn DT b¾t ®Çu xuÊt hiÖn ë MÜ vµo n¨m 1913.N¨m 1930 th× lan ra c¸c níc

kh¸c. Lóc ®Çu c«ng cô dù tr÷ ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho ho¹t ®éng vµ kh¶ n¨ng thanh

to¸n cña c¸c NH.Sau ®ã nã ®îc sö dông víi môc ®Ých t¸c ®éng ®Õn l·i suÊt,kh¶ n¨ng

t¹o tiÒn cña c¸c NHTM,lîng tiÒn cung øng cña NHTM ®Ó thùc thi danh s¸ch tiÒn tÖ …

mét c¸ch æn ®Þnh nhÊt.

VËy qu¶n lý tiÒn DT lµ mét c«ng cô rÊt quan träng trong viÖc ®¶m b¶o ®é an

toµn cho h® NH.Vµ nã rÊt linh ho¹t ®Ó NH h® mét c¸ch hiÖu qu¶.V× vËy viÖc qu¶n lý

nã , ®a ra nhiÒu tû lÖ phï hîp vµ ®iÒu hÕt søc quan träng ë NHTW còng nh qu¶n lý

DT qu¸ møc ë NHTMTW ®Ó thùc sù trë thµnh c«ng cô quan träng trong ho¹t ®éng

cña hÖ thèng NH.

1

PhÇn A:tiÒn dù tr÷ vµ qu¶n lý tiÒn DT trong hÖ thèng NH.

I. Qu¸ tr×nh ra ®êi cña hÖ thèng ng©n hµng vµ sù cÇn thiÕt cña viÖc qu¶n lý

tiÒn DT.

1. Qu¸ tr×nh ra ®êi cña hÖ thèng NH.

NH xuÊt hiÖn tríc khi cã CNTB ,nã ®îc h×nh thµnh tõ c¸c th¬ng nh©n lµm nghÒ

kinh doanh tiÒn tÖ (KDTT) vµ tÝnh chÊt v« danh cña ®ång tiÒn khiÕn cho nhiÒu ngêi

KDTT cã thÓ chuyÓn tõ viÖc gi÷ hé tiÒn (vµng) sang ®æi hé tiÒn & dÇn dÇn khi hä tÝch

luü ®îc mét sè vèn nhÊt ®Þnh hä tiÕn hµnh cho vay vèn lÊy l·i.Qu¸ tr×nh c¸c thî kim

hoµn gi÷ hé vµng cña ngêi d©n t¹i kho ®îc coi lµ mét NH s¬ khai.

Khi nhng ngêi göi tiÒn vµng ph¶i tr¶ cho ngêi thî kim hoµn mét kho¶n tiÒn (lÖ

phÝ) vµ do viÖc thu ®îc nhiÒu kho¶n phÝ ®ã c¸c ngêi thî kim hoµn cã 1 kho¶n vèn mµ

viÖc gi÷ l¹i toµn bé sè tiÒn ,hµng lµ kh«ng cÇn thiÕt ,kh«ng mang l¹i lîi Ých .Do yªu

cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ , ph¸t triÓn ngµnh nghÒ kinh doanh dÉn ®Õn xuÊt hiÖn ngêi cÇn

vay , ngêi cã tiÒn nhËn thÊy r»ng trong mét thêi ®iÓm lu«n cã nh÷ng dßng tiÒn göi &

rót ra do ®ã cã thÓ tham gia vµo ho¹t ®éng cho vay lÊy l·i . §ång thêi lu«n ph¶i cã

mét kho¶n tiÒn dù tr÷ nhÊt ®Þnh v× c¸c ngêi chñ NH kh«ng chØ nhËn tiÒn göi mµ cßn

cho vay do ®ã nÕu cho vay hÕt th× kh«ng cã tiÒn tr¶ l¹i cho nh÷ng ngêi göi khi hä cÇn

nªn cÇn ph¶i dù tr÷ mét kho¶n tiÒn .C¸c chñ NH chØ dù tr÷ 1 phÇn (tû lÖ) trong sè tiÒn

göi cña kh¸ch hµng l¹i kho cña m×nh do ®ã h×nh thµnh nªn mét NH hiÖn ®¹i cã dù tr÷

,cho vay vµ tiÒn göi vµo lu«n c©n ®èi trong b¶ng c©n ®èi tµi s¶n . VËy qu¸ tr×nh ra ®êi

cña hÖ thèng NH tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n kh¸c nhau ®Î h×nh thµnh nªn mét ng©n

hµng hiÖn ®¹i phï hîp víi viÖc qu¶n lý & kinh doanh cña NH . Do vËy ng©n hµng

ngµy nay ®îc më réng ra nhiÒu lÜnh vùc nh trung tam thanh to¸n , trung gian chuyÓn

tiÒn , kinh doanh chøng kho¸n , cho thuª tµi s¶n dÉn ®Õn ho¹t ®äng NH chuyÓn …

sang NH thêi hiÖn ®¹i .

2.Sù cÇn thiÕt cña viÖc qu¶n lý tiÒn dù tr÷.

2