PHƯƠNG PHÁP THỰC TIỄN THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ

Đặng Hữu Dũng

PHƯƠNG PHÁP THỰC TIỄN

THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY

Ngành: Các hệ thống thông tin

HÀ NỘI - 2009

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ

Đặng Hữu Dũng

PHƯƠNG PHÁP THỰC TIỄN

THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY

Ngành: Các hệ thống thông tin

Cán bộ hướng dẫn: TS. Nguyễn Tuệ

HÀ NỘI - 2009

MỞ ĐẦU

Ngày nay cơ sở dữ liệu đã đƣợc ứng dụng rộng rãi trong công việc quản lý, giúp

cho các cơ quan, tổ chức nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống.

Để có một cơ sở dữ liệu tốt, cần có phƣơng pháp xây dựng tốt. Có hai phƣơng

pháp chính để xây dựng một cơ sở dữ liệu quan hệ: phƣơng pháp lý thuyết và phƣơng

pháp thực tiễn.

Phƣơng pháp lý thuyết dựa trên lý thuyết phụ thuộc hàm và đại số quan hệ, xuất

phát từ một quan hệ phổ quát và một tập phụ thuộc hàm cho trƣớc, dựa trên các phụ

thuộc hàm để xác định khoá và dạng chuẩn của quan hệ, từ đó áp dụng các phƣơng

pháp tách để tách quan hệ ban đầu thành một tập quan hệ ở dạng chuẩn BCNF.

Phƣơng pháp thực tiễn xuất phát bằng việc nghiên cứu thực tiễn và xây dựng mô

hình mức quan niệm (mô hình E – R). Từ mô hình E-R, áp dụng thuật toán chuyển

đổi, mô hình đƣợc chuyển đổi thành lƣợc đồ CSDL quan hệ.

Trong khoá luận này chúng tôi chọn nghiên cứu và phát triển cơ sở dữ liệu theo

phƣơng pháp thực tiễn.

Khoá luận bao gồm 2 chƣơng:

Chƣơng 1: Tìm hiểu phƣơng pháp thực tiễn xây dựng cơ sở dữ liệu quan hệ.

Trong chƣơng này chúng tôi trình bày tổng quan về cơ sở dữ liệu quan hệ, các bƣớc

xây dựng cơ sở dữ liệu theo phƣơng pháp thực tiễn.

Chƣơng 2: Áp dụng để xây dựng một cơ sở dữ liệu cụ thể. Trong chƣơng này

chúng tôi trình bày các bƣớc xây dựng hệ thống giới thiệu việc làm. Mô hình E-R, cơ

sở dữ liệu và các cài đặt hệ thống sẽ lần lƣợt đƣợc trình bày trong chƣơng này.

2

1. Chƣơng 1. PHƢƠNG PHÁP THỰC TIỄN

THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1.1. TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1.1.1. Các khái niệm

1.1.1.1. Miền

: Gioitinh{`nam`,`nu`}.

- 32767}

1.1.1.2. Thuộc tính

.

là DOM(A).

1.1.1.3. Tích Decac của các miền

Giả sử có các miền giá trị DOM(A1), DOM(A2),…, DOM(An).

Tích Decac:

DOM(A1) x DOM(A2) x … x DOM(An) = { <vi1. vi2 …vin> },

trong đó i = 1, 2, …, vij DOM(Aj)

1.1.1.4. Quan hệ

Cho n thuộc tính A1, A2, … An với DOM(A1), DOM(A2),…, DOM(An) tƣơng

ứng.

- R(A1, A2, … An) gọi là lƣợc đồ quan hệ trên A1, A2, … An.

- Quan hệ R tƣơng ứng với lƣợc đồ trên là:

R DOM(A1) x DOM(A2) x … x DOM(An).

- Ngƣời ta thƣờng biểu diễn quan hệ dƣới dạng một bảng:

A1 A2 … An

vi1 vi2 vij vin

3

1.1.2. Các ràng buộc trên các quan hệ

Các dữ liệu trong cơ sở dữ liệu quan hệ phải thoả mãn các ràng buộc:

a) Ràng buộc giá trị: vij DOM(Aj).

b) Ràng buộc khoá: giá trị khoá phải duy nhất.

c) Ràng buộc toàn vẹn thực thể: nếu PK là là khoá chính của quan hệ thì PK luôn

có giá trị xác định.

d) Ràng buộc toàn vẹn tham chiếu: nếu FK là là khoá ngoài của R tham chiếu đến

PK của S thì:

- FK và PK phải có cùng kiểu;

- Nếu FK có giá trị thì giá trị đó phải thuộc về tập giá trị của PK.

Ngoài ra, các dữ liệu còn phải thoả mãn các ràng buộc về quản lý, về pháp lý cho

phù hợp với thực tiễn.

1.1.3. Các phép toán trên quan hệ

(Int

.

1.2. Phƣơng pháp thực tiễn xây dựng cơ sở dữ liệu

Thực

Mô hình quan

Mô hình lôgic

Mô hình

4

Phƣơng pháp thực tiễn xây dựng cơ sở dữ liệu bao gồm các bƣớc:

- Xây dựng mô hình quan niệm (mô hình E-R).

- Xây dựng mô hình lôgic.

- Xây dựng mô hình vật lý.

1.2.1. Các khái niệm về mô quan niệm E-R

.

.

- (E-R .

1.2.1.1. Thực thể và kiểu thực thể

Thực thể đƣợc định nghĩa là một đối tƣợng có thực hay trừu tƣợng mà ta muốn

lƣu trữ thông tin về nó.

Kiểu thực thể: Là tập các thực thể có cùng đặc trƣng nhƣ nhau.

1.2.1.2. Thuộc tính của thực thể

Thuộc tính là các đặc trƣng của các kiểu thực thể. Trong mô hình E-R, các thuộc

tính bao gồm

- Thuộc tính đơn, đa trị.

- Thuộc tính phức hợp, thuộc tính đa trị.

- Thuộc tính suy diễn đƣợc.

Biểu diễn kiểu thực thể

Kiểu thực thể: đƣợc biểu diễn bằng hình chữ nhật

Thuộc tính đơn trị:

đƣợc biểu diễn bằng hình oval

Thuộc tính phức hợp:

đƣợc biểu diễn nhƣ hình bên