Phương pháp đường tròn trong Vật Lý

2012

ỨNG DỤNG LIÊN HỆ GIỮA CHUYỂN ĐỘNG TRÒN ĐỀU VÀ DAO ĐỘNG

ĐIỀU HÒA TRONG VIỆC GIẢI MỘT SỐ BÀI TOÁN DAO ĐỘNG VÀ SÓNG

Tác giả: Phạm Ngọc Thiệu

Trường THPT Trần Phú – Vĩnh

Phúc

I. LÍ DO CHỌN CHUYÊN ĐỀ

Trong những năm gần đây Bộ GD-ĐT đã áp dụng hình thức thi trắc nghiệm

khách quan trong kì thi tốt nghiệp THPT cũng như tuyển sinh đại học, cao đẳng đối

với nhiều môn học trong đó có mộn vật lý. Hình thức thi trắc nghiệm khách quan đòi

hỏi học sinh phải có kiến thức rộng, xuyên suốt chương trình và có kĩ năng làm bài,

trả lời câu trắc nghiệm nhanh chóng. Hình thức thi này cũng kéo theo sự thay đổi

trong cách dạy học, ôn tập, luyện thi đại học cao đẳng của cả giáo viên và học sinh.

Nếu như trước đây giáo viên chỉ dạy các dạng bài tập tự luận, rèn cho học sinh cách

giải và cách trình bày bài tập như thế nào để đạt điểm cao nhất thì hiện nay ngoài việc

hướng dẫn học sinh làm các bài tập tự luận theo dạng, giáo viên đồng thời phải sưu

tầm tài liệu, đặc biệt là hệ thống bài tập trắc nghiệm phù hợp theo chuyên đề để học

sinh luyện tập thêm và hướng dẫn học sinh những cách giải bài tập trắc nghiệm

nhanh nhất trong quá trình làm bài thi....

Trong chương trình thi đại học cao đẳng nói chung và phần kiến thức dao động

điều hòa nói riêng, việc tìm thời gian, thời điểm hoặc các đại lượng có liên quan luôn

là một kiến thức khó đối với học sinh. Để giải bài toán loại này, một số giáo viên và

học sinh đã sử dụng những kiến thức liên quan đến phương trình lượng giác, tuy

nhiên phương pháp này thuần túy toán học, phức tạp và dễ gây nhầm lẫn. Để giúp các

em học sinh có phương pháp giải quyết nhanh chóng các loại bài tập này, đặc biệt là

trong bài thi trắc nghiệm, qua nhiều năm ôn luyện thi đại học phần dao động cơ, sóng

cơ, sóng điện từ, dòng điện xoay chiều, ...tôi đã hướng dẫn học sinh áp dụng mối liên

hệ giữa chuyển động tròn đều và dao động điều hòa để giải nhanh các bài toán liên

quan đến tìm thời gian, thời điểm đại lượng dao động đạt giá trị xác định, pha dao

động hoặc các đại lượng có liên quan đến thời gian dao động,...