Phỏng vấn "Nhóm tập trung": Một phương pháp thu thập dữ liệu hiệu quả với các nghiên cứu khoa học xã hội

Nguygn Trong Du Tgp chl KHOA HOC & CONG NGHE 167(07): 103-10

PHONG VAN 'NHOM TAP TRUNG': MO T PHU'ONG PHAP THU TH^P

DC LIEU HIEU QUA V6 l CAC NGHIEN CU'U KHOA HOC XA HOI

Nguyen Trong Du*

•Khoa Ngogi ngii - DH Thdi Nguyen

TOM TA T

Bai vigl gidi thigu mdt phuong phap phong van mdi trong nghien ciiu khoa hoc xa hdi, dd la

phucmg phiip phong vin 'nhdm tap trung', Tuy phuong phap niiy da dupc sii dung kha rong rSi

tren the gidi, nhung nd chua dupc ap dung nhieu d Viet Nam, dac biet la trong ngon ngij hpc iing

dung. Bai viet md dau bing viec lam r5 d§c tinh quan trpng nhat cua phuong phap nay gulp phan

bigt nd vdl cac phuong phi^j phdng vdn khiic nhu phong van ca nhan hoac phong van nh6m thdng

Ihudng. Sau do bai vigl ngu len cac uu diem n6i trgi cGng nhu mgt so han che ciia nd, va trinh bay

cac budc chuan bi va tign hanh phdng van. Cudi cung, bai vigt gpi y cac nha nghien ciiu su dung

thudng xuygn hon phuang phap phong van niiy vi nhung uu diem npi biit ciia nd,

Tu khoa: phong vdn, phong vdn 'nhom tgp trung', phong vdn nhom thong thu&ng, phong van cd

nhdn, cdu hoi phong vdn.

DAT VAN DE

Trong cac nghign ciiu khoa hpc xa hdi

(KHXH) phdng van da trd thimh mpt phuang

phap thu thap diJ lieu phd bign vl tinh hiiu

dung ciia nd. Tuy nhien, nhigu nha nghign

Cliu mdi chi bigt den phucmg phap phdng van

ca nhan mil chua biel dgn hoac chua tung su

dung phdng van 'nhdm tap trung', cd ten

tigng Anh la Focus Group Interview (sau day

dupc gpi lat laFGI),

Vay FGI la ^ va cd gl khac vdi phdng van ca

nhan Cd le ciic nha nghien ciiu khdng khd de

nhan thay su khac biet giua hai loai phdng

vSn nay, nd imm ngay d sd luong nguoi tham

gia trong mdi cupc phdng van: vdi phdng van

ca nhan, mdi lan phdng van chi cd mdt ngudi

duoc phdng van, cdn vdi FGI mdi lan phdng

van cd nhieu ngudi tham gia. Tuy nhien, sd

lupng ngudi tham gia trong mdt cudc phdng

van khdng phai la sir khac nhau can ban giua

phdng van ca nhan va FGI, mit quan trpng

hon la s\r tuong tac giua nhung ngudi tham

gia phdng van. Day cung chinh la sir khac bigl

giiia FGI vdi phdng van nhdm thong thudng.

Da cd nhigu dinh nghTa vg FGI va phan bi?l

nd vdi phuang phap phdng van theo nhdm

thdng thudng khac nhung nhin chung nhiing

hpc gia chuygn ve ITnh vyc nay nhu Baker &

Tel: 0912452262: Email nguyentrongdu sj

Hinton [1], Bloor, Frankland, Thomas &

Robson [2], Markova, Linell, Grossen &

Orvig [9], va Stewart & Shamdasani [12] deu

thong nhit r5ng FGI la logi phdng vin mil cac

thiinh vidn trong nhdm cung thao lu|n ve

mpt hay mdt vai chii de cu thg dg xay dung

ngn khdi dii lipu phdng van. Ci,im tii 'ciing

thao luan' duac chiing tdi in dam vi nd the

hien su khac biet can ban giua FGI vdi phdng

vin nhdm thdng thudng. Ci phdng van nhdm

thdng thudng, nhung ngudi dupc phdng vin

se lin lupt trii ldi moi ciiu hdi dugc ngudi

phdng van ngu ra, hp chi tuong tac vdi ngudi

phdng vin chii hau nhu khdng cd tuong tac gl

vdi nhau. Trai lai, voi FGI digu quan trpng

nhit la su tuong tac giGa cac thanh vien trong

nhdm vdi nhau dg xay dung ngn khdi dii Heu;

ngudi phdng vin chu ygu ddng vai trd trung

gian, digu hanh cudc phdng van sao cho nd

tap trung vao chii de. Chinh vl vay ngudi

phdng vin cdn thudng dupc goi la ngudi digu

hanh (moderator) va trong qua trinh phdng

vin, ngudl phdng van cd trach nhiem ho trp

cho cudc phdng van duac tien trien tot nhung

khdng nen can thigp qua sau vao s\r tranh luan

ciia nhung ngudi tham gia. Do dd, ngoai cau

hdi nghien ciiu do ngudi phdng van neu ra,

viec dat nhung cau hdi din dat hay kiem tra

khdng chi la nhiem vu ciia rieng ngudi phdng

vin ma cdn cd the ciia chinh nhiing ngudi

103