Phát triển tình huống thực tế thành bài toán thực tiễn cho sinh viên toán trường đại học sư phạm

l/U- -Khoa hoc Giao due

PHA T TRIE N TiN H HU6N G THLTC T E THAN H BA I TOA N THI/ C TIE N

C H O SIN H VIE N TOA N TRl/CTNG DA I HO C S U PHA M

Mpt trong nhung muc tieu co ban cua chirong

trinh giao due pho thong cap THPT la giup

hpc sinh co "kT nang van dung kien thuc toan hpc

vao ddi sdng" [2]. Oe giao vien (GV) cd du trinh

dp chuyen mdn, nghiep vu su pham giup hpc sinh

dat dupe muc tieu tren, dao tao sinh vien (SV)

Toan Dai hpc su pham theo hudng "ling dung

toan hpc vao thuc te" la het sue can thiet.

1. Mot so khai niem co ban

Theo tir- dien Tieng Viet, thirc te la tong the

nhCrng gi dang ton tai, dang dien ra trong tu nhien

va trong xa hpi, cd quan he den ddi sdng con

ngudi. Thirc tiin la nhCrng hoat dpng cua con

ngudi nham tao ra dieu kien can thiet cho su ton

tai cua xa hpi [5].

Tinh huong thirc te la tinh hudng chua dung

nhung yeu to thuc te. Bai toan thirc t4 la bai toan

ma gia thiet, ket luan cua chua dung cac npi dung

thuc te [4]. Md hinh: khach the M la md hinh cua

khach the A doi vdi mdt he thdng cac dac trung

S nao do neu M dupe xay dung de bat chudc A

theo nhung dac trung dd [1].

Nhu vay cd the quan niem, md hinh toan hoc

cua bai toan thirc ti la bai toan toan hpc dupe

xay dung tu bai toan thuc te: dupe cau true bang

nhQ-ng rang bupc toan hpc giua nhCrng yeu td

toan hpc, ma nhCrng yeu to nay phai dien ta moi

lien he rang bupc giua nhCrng yeu to thuc te.

2. Ren luyen kha nang xay dung bai toan

thyc te tip tinh huong thyc te cho SV

Qua trinh van dung kien thirc toan hpc de giai

quyet cac van de thuc tien ludn ddi hoi su sang

tao. Ma theo I.la. Lecner, hoat dpng sang tao co

mdt so net dac trung nhu: dpc lap chuyen tinh

huong da biet vao tinh huong mdi; nhin thay van

de mdi trong tinh huong quen thudc; nhin thay

chuc nang mdi cua doi tupng da biet; dpc lap to

hpp cac each thuc, hoat dpng da biet thanh each

thuc, hoat ddng mdi; nhin thay cac Idi giai khac

nhau cua van de da cho;...

• TS. NGUYEN THj LAN PHITONG

Trung tam Nghien ciru danh gia kit qua giao due

• ThS. PHAN THj TiNH

Truxmg Dai hoc Hung Vuwng, Phu Tho

Giang vien cd the luyen tap cho SV kha nang

phat then tinh hudng thuc te thanh bai toan thuc

te theo ba djnh hudng: xem xet tinh hudng thuc

te theo nhieu gdc dp khac nhau; phat trien tinh

hudng thuc te thanh nhQ'ng bai toan thuc tien tien

den tiep can nhung li thuyet mdi; khai thac, md

rpng, phat then hay bien doi tinh hudng thuc te.

Khi thuc hien, can luu y:

+ Viec xay dung mdt bai toan thuc te tu mpt

tinh huong thuc te can din din viec xay dung mo

hinh toan hpc ma phuong hudng giai quyit da cd

va phu hpp vdi kinh nghiem thuc tien cua SV.

+ Can xet kT cai gi dang hoac cd thi xay ra

trong tinh hudng da cho, nhung yiu td nao anh

hudng thuc su din nhung dac trung cua tinh

huong d l xay dung dupe cac nhiem vu cin giai

quyit.

+ Cung mpt khach thi cd nhieu md hinh, nen

cin nghien cCru nhung khia canh khac nhau cua

khach the dd. Giua tinh huong thuc t i va bai toan

thuc t l cd the cd nhung khac biet bdi su lupc

bdt, don gian hoa mpt vai chi tilt thuc. Vi vay

de han chi nhung khac biet, can xem xet kT tinh

huong thu hep hoac md rpng.

Vi du, vdi chuyen d i "quy hoach tuyen tinh",

sau khi SV nam dupe md hinh va thuat toan don

hinh giai bai toan quy hoach tuyln tinh, cd the dua

ra tinh huong thuc t l sau: Mpt xi nghiep du kiln

san xuit n loai mat hang tu m loai vat lieu, mpt

don v| mat hang loai j (j = f n ) ban dupe c;

don

vj tiln.

Trong ITnh vue kinh ti , nhung vln d i can

quan tam la: nen san xuit nhung mat hang nao;

mdi mat hang nen san xuit bao nhieu san phim

d l thu dupe nhieu tiin lai nhit; kha nang tieu thu

cua thj trudng cho cac mat hang ra sao; chiln

lupc giam gia, khuyln mai nen dupe thuc hien

theo ti le nao, vao thdi dilm nao; su on djnh

tuong ddi cua Ipi nhuan khi cd nhung biln doi

KHGD sd 61, thang 10-2010 43