Phật giáo với nghìn năm thăng long - hà nội

30 Nghien cun Ton giao. Sd7 - 2008

TON GIAO VA DAN TOG

N ghin nam trfldc, kinh dd nfldc Dai

Viet dat tai Hoa Lfl. Nam 1010,

vua Ly Cdng Ualn ddi dd ve Thang Leng,

ndi cd hinh the nhfl "hd phuc rdng chiu"

de lo cho con chau mudn ddi, de "van

nfldc dfldc lau dai, phong tuc dfldc giau

thinh""'. Tfl do, Thang Long trd thanh

trung tam chinh tri, kinh te, van hoa cua

mdt qud'c gia dgc lap, tfl chii, hung cfldng.

Ddng thdi, Phat giao d Thang Ldng trd

thanh trung tam ciia cdng cuoc hodng

dfldng Phat phap.

Trong lich sii dan tdc, vdi tinh than

"Phat phap ba't li the gian phap", nhieu

nhan vat Phat giao da het long, het sflc

giup eac trieu dai phong kien trong cdng

cudc dflng nfldc va gifl nfldc nhfl; Thien sfl

Ngd Chan Lflu (933 - 1011), Thien sU Van

Hanh C - 1018), Thien sfl Thao Dfldng,

Thien sfl Hue Smh (? - 1063), Thien sfl

Mmh Khdng (1066 - 1141), Thien sfl Man

Giac (1052 - 1096), Qud'c sfl Thdng Bien C?

- 1134), Thien sfl Gidi Khdng, Thien sfl

Vien Thdng (1080 - 1151), Ngai Tue

Trung Thfldng si... Dac biet, tai Thang

Long cd Thien phai Thao Dfldng truyen

trong gidi vua quan Nho si. Cac vi vua

thdi Ly nhfl Thanh Tdng, Anh Tong, Cao

Tdng vfla la Vua vfla la Su, trd thanh Td

cua Thien phai.

VAN DirC THU'"'

Vdi phfldng cham "Di thien ha chi due

vi due", "Di chung tam vi ki tam", "Cfl

trdn lac dao tha tuy duyen", cac vi vua

Trdn Thai Tdng, Trdn Nhan Tdng da lay

nguyen vgng, mong mud'n eua thien ha

lam nguyen vgng, mong mud'n cua minh,

lay cai tam cua mudn loai van phap lam

tam eua minh, thay eai tam ca nhan

bang eai tam ddng loai. Nam Binh Than

(1236), Tran Thai Tdng niia dem tfl bd ca

ngai vang, vd con, den dai, qudc thd vao

nui Yen Tii de eau Phat. Sau dd, nghe ldi

khuyen cua Quo'c sfl True Lam, Ngai

quay ve kinh dd lam vua de dap flng

nguyen vgng cua dan chung nhflng van

khdng quen tham thien hge dao. Khi To

qud'c dflng trfldc hoa xam lang, vdi tmh

than "cflu khd, cflu nan", cac vua Tran

Thai Tdng, Tran Nhan Tdng da "bd cai

thien nhd, lay eai thien Idn" lanh dao

toan dan 3 Ian danh tan quan Nguyen -

Mdng, cflu qud'c gia khdi hoa diet vong.

Khi xa tdc sdn ha da cd ngfldi ndi nghiep,

eac Ngai san sang "tfl bd ngai vang ciia

minh nhfl vflt di chiec dep rach"'-'. Nam

*. ThS., Ban Tdn giao Thanh phd Ha Ndi.

1. Ly Cdng Uain. Chieu dc'd dd. trong: Lich sif Thii do

Hd Ndi. Nxb Ha Ndi. 2000. tr. 698.

2. Vu Khieu. Triet hoc vd nghe tliudt Viet Nam trong

qiid trinh tiep thu tif tudng Phat gido. Tap chi

Nghien ciiu Phat hpc, sd 6/2006, tr. 28.