Phân tích kiểu gien và kiểu hình trên phản ứng gien bệnh bạc lá của cây lúa tại đồng bằng Sông Cửu Long

KHOA HOC C6N G NGH |

PHAIV TICH KIEU EIEIV VA KIEU HIIMH TREIV

PHAIXl IJIVG GIEIM BEIXIH BAC L A CUA CAY LUA

[Oru^a satii/aM TAI DOIVG BAIV G SDIV G CUU LDIMG

H u ^ Van Nghi^pS Nguyin Thi Lang\ Bui Chi Buu^

T6MTAT

Benh bac la do vi khuan Xanthomonas oryzae pv oryzae (Koo) gay ra la mot benh phd biln tren

cay lua d mpi noi tren thi gidi. Thi nghiem dugc thuc hien blng phuong phIp chi thi phan tii vl

danh gia kieu hinh thong qua phan ling vdi chi thi 13 ndi benh bac II tai elc tinh DBSCL. Cac

gidng khang se dupe tiep tuc chpn Ipc dl dua ra sin xuat hoac phuc vu cong tic nghien ciiu tilp

theo. Cac chi thi phan tii dugc diing nhu: RM 122, RM 13; da tich dupe 16 gidng mang gien xa￾511: OM 4495, OM 2517, OM 2518, OM 2514, CM 5239, OM 5240, OM 2490, OMCS 2000, OM

1490, OM 5636, OM 3408, OM 3238, OM 4096, OM 3010, OM 2403, OM 2280. Su dung chi thi

PB7-PB-8 da tieh dupe chin gidng mang gien Xa-21 nhu: OM 4488, OM 5637, OM 4214, OM

4218, OM 4096, OM 6778, OM 5886, OM 3536 va OM 10011; gidng OM 4498 mang gien xarl3, ba

gidng mang gien Xa-10^\i\x. OM 4872, DS 2002, OM 4285; bdn gidng mang gien Xa-i'nhu: OM

3837, OM 4213, OM 3834, MNR 5; mang gien xa-1 cd d c gidng: OM 1238, OM 3432, OM 2760,

OM 4225, OM 5756; hai gidng mang gien Xa-14\k OM 8928 va OM 3243; vl gidng MNR 1 mang

gien Xa-4.

Ttr khda: Bac li STS (sequence tagged sites - vi tri chudi dinh dau), Xanthomonas oryzae pv

oryzae.

LDATVANDE D. VAT LIEU VA PHUONG PHAP

B$nh bac II do vi khuan Xanthomonas oryzae pv

oryzae (Xoo) gay ra II mot benh phd biln tren cay

ilia d mpi noi tren thi gidi. Tai ddng blng song Ciiu

Long (DBSCL) vi khuan Xoo cd thi llm gilm hon

30% nang suit liia. Cd 11 ndi vi khuan dugc xlc dinh

tai Philippines, hai ndi tai An Dp, mdt ndi tai Vien

Liia DBSCL ( Viet Nam) vdi d c gien khIc nhau

(Lang va ctv, 2005). Ngoai ra cd 24 gien khie lien

quan den d c ndi ciia Xoo vl da dugc phan nhdm

kieu gien. Viec chpn Ipc d c ddng khang llm vat lieu

de phuc vu cho cong tic chpn tao gidng liia la dieu

rat khd. Nhilu kit qui nghien ciiu da cho thIy nlu

chi dinh gia kilu hinh don doc se khong chinh xlc.

Chpn gidng blng chi thi (marker) phan tu se giiip

nit ngin thdi gian chpn lua gidng thich hpp cho timg

gien mong mudn. Bai bao nay trinh biy kit qua

nghien ciiu thong qua phan tich kieu hinh va kilu

gien ddi vdi phan ling gien benh bac la ciia cac gidng

ilia mua ti-ong ngan hIng gien cua Vien Liia DBSCL,

qua dd tim ra cac gidng khang voi cac noi gay benh

bac la khac nhau.

' Vi|n Liia dong bang song Ciru Long

-Vif n Khoa hpc Ky thuat Nong nghi?p mien Nam

i.vatli^u

Bp gidng chuan khing ciia Vi^n Nghien ciru

Liia Qudc tl (IRRI) vdi d e ddng mang d c gien lien

quan lam ddi chiing. Bd gidng liia cao sin ngln ngay

dupe dinh gia dupe tai Vi$n Liia DBSCL gdm: 51

gidng cd triln vpng dugc danh gil vdi 13 ndi (race)

benh thu tiiap tai DBSCL.

2. DInh gil kilu hinh

CIc ddng vi khuan da phan lap dugc d y ehuyin

trong tii d y v6 trung tr^n d e dia thach (agar) chiia

moi trudng nudi d y vi khuan vl dugc ii trong phdng

nuoi cly 3 ngly. Sau dd chuyin 1 khuan lac vIo binh

tam gilc cd chiia 100 ml nude cat v6 trung. Cho binh

tam giac len miy lie, lie dIu trong 30 phiit, liie nly

ndng dp vi khuan dat 10* tl bao/ml dupe dung dl lay

nhilm len II Ma. Dung dich vi khuan diing dl lay

nhilm tren liia phii dupe pha mdi mdi ngay.

cac gidng cao san, gidng Te tip (khing), IR24

(nhilm) dugc dung dl bd tri thi nghiem cung vdi 13

gidng chuan khing vdi timg ddng vi khuan llm ddi

chiing dl dinh gil kilu hinh ddi vdi benh bac la. Thi

nghidm dupe bd tri theo khdi holn toln ngau nhiln

vdi 3 Ian lap lai; sii dung 13 ndi vi khuan gay benh

NC !G NGHIEP VA PHAT TRIEN NONG THON - KY 2 THANG 1 + KY 1 THAN G 2 - 201 17