Ôn tập vật lí 11 chương 3 doc

http://ebook.here.vn – Thư viện ðề thi trắc nghiệm, Bài giảng, Giáo trình - 1

¤n luyÖn kiÕn thøc m«n vËt lý líp 11

PhÇn mét: §iÖn - §iÖn tõ häc

Ch−¬ng III. Dßng ®iÖn trong c¸c m«i tr−êng

I. HÖ thèng kiÕn thøc trong ch−¬ng

1. Dßng ®iÖn trong kim lo¹i

- C¸c tÝnh chÊt ®iÖn cña kim lo¹i cã thÓ gi¶i thÝch ®−îc dùa trªn sù cã mÆt cña c¸c electron tù do trong kim

lo¹i. Dßng ®iÖn trong kim lo¹i lµ dßng dÞch chuyÓn cã h−íng cña c¸c ªlectron tù do.

- Trong chuyÓn ®éng, c¸c ªlectron tù do lu«n lu«n va ch¹m víi c¸c ion dao ®éng quanh vÞ trÝ c©n b»ng ë c¸c

nót m¹ng vµ truyÒn mét phÇn ®éng n¨ng cho chóng. Sù va ch¹m nµy lµ nguyªn nh©n g©y ra ®iÖn trë cña d©y

d©nx kim lo¹i vµ t¸c dông nhiÖt. §iÖn trë suÊt cña kim lo¹i t¨ng theo nhiÖt ®é.

- HiÖn t−îng khi nhiÖt ®é h¹ xuèng d−íi nhiÖt ®é Tc

nµo ®ã, ®iÖn trë cña kim lo¹i (hay hîp kim) gi¶m ®ét

ngét ®Õn gi¸ trÞ b»ng kh«ng, lµ hiÖn t−îng siªu dÉn.

2. Dßng ®iÖn trong chÊt ®iÖn ph©n

- Dßng ®iÖn trong chÊt ®iÖn ph©n lµ dßng chuyÓn dÞch cã h−íng cña c¸c ion d−¬ng vÒ cat«t vµ ion ©m vÒ an«t.

C¸c ion trong chÊt ®iÖn ph©n xuÊt hiÖn lµ do sù ph©n li cña c¸c ph©n tö chÊt tan trong m«i tr−êng dung m«i.

Khi ®Õn c¸c ®iÖn cùc th× c¸c ion sÏ trao ®æi ªlectron víi c¸c ®iÖn cùc råi ®−îc gi¶i phãng ra ë ®ã, hoÆc tham

gia c¸c ph¶n øng phô. Mét trong c¸c ph¶n øng phô lµ ph¶n øng cùc d−¬ng tan, ph¶n øng nµy x¶y ra trong c¸c

b×nh ®iÖn ph©n cã an«t lµ kim lo¹i mµ muèi cÈu nã cã mÆt trong dung dÞch ®iÖn ph©n.

- §Þnh luËt Fa-ra-®©y vÒ ®iÖn ph©n.

Khèi l−îng M cña chÊt ®−îc gi¶i phãng ra ë c¸c ®iÖn cùc tØ lÖ víi ®−¬ng l−îng gam

n

A

cña chÊt ®ã vµ víi

®iÖn l−îng q ®i qua dung dÞch ®iÖn ph©n.

BiÓu thøc cña ®Þnh luËt Fa-ra-®©y It

n

A

F

1 M = Trong ñó: F ≈ 96500 (C/mol)

3. Dßng ®iÖn trong chÊt khÝ

- Dßng ®iÖn trong chÊt khÝ lµ dßng chuyÓn dÞch cã h−íng cña c¸c ion d−¬ng vÒ cat«t, c¸c ion ©m vµ ªlectron

vÒ an«t.

Khi c−êng ®é ®iÖn tr−êng trong chÊt khÝ cßn yÕu, muèn cã c¸c ion vµ ªlectron dÉn ®iÖn trong chÊt khÝ cÇn

ph¶i cã t¸c nh©n ion ho¸ (ngän löa, tia löa ®iÖn....). Cßn khi c−êng ®é ®iÖn tr−êng trong chÊt khÝ ®ñ m¹nh th×

cã x¶y ra sù ion ho¸ do va ch¹m lµm cho sè ®iÖn tÝch tù do (ion vµ ªlectron) trong chÊt khÝ t¨ng vät lªn (sù

phãng ®iÖn tù lùc).

Sù phô thuéc cña c−êng ®é dßng ®iÖn trong chÊt khÝ vµo hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a an«t vµ cat«t cã d¹ng phøc t¹p,

kh«ng tu©n theo ®Þnh luËt ¤m (trõ hiÖu ®iÖn thÕ rÊt thÊp).

- Tia löa ®iÖn vµ hå quang ®iÖn lµ hai d¹ng phãng ®iÖn trong kh«ng khÝ ë ®iÒu kiÖn th−êng.

C¬ chÕ cña tia löa ®iÖn lµ sù ion ho¸ do va ch¹m khi c−êng ®é ®iÖn tr−êng trong kh«ng khÝ lín h¬n 3.105

(V/m)

- Khi ¸p suÊt trong chÊt khÝ chØ cßn vµo kho¶ng tõ 1 ®Õn 0,01mmHg, trong èng phãng ®iÖn cã sù phãng ®iÖn

thµnh miÒn: ngay ë phÇn mÆt cat«t cã miÒn tèi cat«t, phÇn cßn l¹i cña èng cho ®Õn an«t lµ cét s¸ng anèt.

Khi ¸p suÊt trong èng gi¶m d−íi 10-3mmHg th× miÒn tèi cat«t sÏ chiÕm toµn bé èng, lóc ®ã ta cã tia cat«t.

Tia cat«t lµ dßng ªlectron ph¸t ra tõ cat«t bay trong ch©n kh«ng tù do.

4. Dßng ®iÖn trong ch©n kh«ng

- Dßng ®iÖn trong ch©n kh«ng lµ dßng chuyÓn dÞch cã h−íng cña c¸c ªlectron bøt ra tõ cat«t bÞ nung nãng do

t¸c dông cña ®iÖn tr−êng.

§Æc ®iÓm cña dßng ®iÖn trong ch©n kh«ng lµ nã chØ ch¹y theo mét chiÒu nhÊt ®Þnh t− an«t sang cat«t.