NV8 cả năm

1-Ti t 1.2 ế

V n b n ă ả : TÔI I H C Đ ọ

(Thanh T nh) ị

A- M c tiêu b i h c: giúp HS ụ à ọ

- C m nh n c tâm tr ng h i h p,c m giác b ng c a nv “tôi” bu i t u ả ậ đượ ạ ồ ộ ả ỡ ỡ ủ ở ổ ự

tr ng u tiên trong i. ườ đầ đờ

- Th y c ngòi bút v n xuôi gi u ch t th , g i d v tr tình man mác c a Thanh ấ đượ ă à ấ ơ ợ ư ị ữ ủ

T nh ị

B- Chu n b : ẩ ị

- dùng: Tranh nh v ng y khai tr ng. Đồ ả ề à ườ

- Nh ng i u c n l u ý: Gv c n kh i g i cho HS c m nh n c tâm tr ng h i ữ đ ề ầ ư ầ ơ ợ ả ậ đượ ạ ồ

h p, c m giác b ng v trang tr ng c a nv “tôi” t ng th i i m. ộ ả ỡ ỡ à ọ ủ ở ừ ờ đ ể

C- Ti n trình t ch c d y v h c: ế ổ ứ ạ à ọ

I- n nh t ch c: ổ đị ổ ứ

II- Ki m tra : ể

B i u tiên c a ch ng trình Ng v n 7 l b i gì? c a ai ? à đầ ủ ươ ữ ă à à ủ

Yêu c u: C ng tr ng m ra - Lí Lan. ầ ổ ườ ở

III- B i m i : à ớ

H c b i CTMR c a Lí Lan, h n m i chúng ta không quên t m lòng ng i ọ à ủ ẳ ỗ ấ ườ

m trong ng y u d n con i h c. Ng i m y b i h i sao xuy n vì ang c ẹ à đầ ẫ đ ọ ườ ẹ ấ ồ ồ ế đ đượ

s ng l i nh ng k ni m c a ng y u tiên i h c. Trong cu c i m i con ng i, ố ạ ữ ỉ ệ ủ à đầ đ ọ ộ đờ ỗ ườ

nh ng k ni m tu i h c trò th ng c l u gi b n lâu trong trí nh . Truy n ng n ữ ỉ ệ ổ ọ ườ đượ ư ữ ề ớ ệ ắ

Tôi i h c ã di n t c nh ng k ni m y. đ ọ đ ễ ả đượ ữ ỉ ệ ấ

Ho t ng c a th y trò ạ độ ủ ầ – N i dung ki n th c ộ ế ứ

- D a v o chú thích*,em hãy nêu 1 v i ự à à

nét v tác gi ? ề ả

- Gv: Thanh T nh sinh ng y 11.12.1911 ị à

t i Hu , m t ng y 17.7.1988 t i H ậ ế ấ à ạ à

N i. Trong s nghi p sáng tác c a ộ ự ệ ủ

mình, ông ã có nhi u óng góp trong đ ề đ

các l nh v c: truy n ng n, truy n d i, ĩ ự ệ ắ ệ à

I.Gi i thi u tác gi - Tác ph m: ớ ệ ả ẩ

1. Tác gi :Thanh T nh (1911-1988 ) ả ị

- Quê Hu . ở ế

- T ng d y h c, vi t báo, l m th . ừ ạ ọ ế à ơ

- Sáng tác nhi u truy n ng n v th . ề ệ ắ à ơ

- Sáng tác c a ông m nét tr tình, ủ đậ ữ

toát lên v m th m, nh nh ng ẻ đằ ắ ẹ à

m sâu l ng, tình c m êm d u trong à ắ ả ị

1

th , ca dao, bút kí v n h c, song có l ơ ă ọ ẽ

th nh công h n c l truy n ng n v à ơ ả à ệ ắ à

th . ơ

- Em hãy nêu xu t x c a tác ph m ? ấ ứ ủ ẩ

- H ng d n c: gi ng h i bu n, ướ ẫ đọ ọ ơ ồ

l ng sâu ắ

- Gv c- Hs c- Gv nh n xét. đọ đọ ậ

- Hs c th m chú thích trong sgk- chú đọ ầ

ý chú thích 2,6,7.

- Ông c l DT chung hay riêng? đố à

- L m nh n có ph i l nh n b a, nh n ạ ậ ả à ậ ừ ậ

v không ? ơ

- Truy n có nh ng nhân v t n o ? Ai ệ ữ ậ à

l nhân v t chính ? Vì sao ? (vì c à ậ đượ

nói n nhi u nh t) đế ề ấ

* B c c: 3 ph n ố ụ ầ

- T u -> trên ng n núi: Tâm tr ng ừ đầ ọ ạ

nv “tôi trên ng t i tr ng. đườ ớ ườ

- Ti p -> c ng y n a: Tâm tr ng c a ế ả à ữ ạ ủ

nv “tôi” lúc s/tr ng ở ườ

- Còn l i: Tâm tr ng c a nv “tôi” trong ạ ạ ủ

l p h c. ớ ọ

- M ch truy n c k theo dòng hôì ạ ệ đượ ể

t ng c a nv “tôi”, theo trình t th i ưở ủ ự ờ

gian c a bu i t u tr ng.V y ta có th ủ ổ ự ườ ậ ể

chia v n b n ra th nh m y ph n ? M i ă ả à ấ ầ ỗ

ph n t âu n âu ? ý c a t ng ầ ừ đ đế đ ủ ừ

ph n ? ầ

- Hs c ph n 1- Ph n em v a c nói đọ ầ ầ ừ đọ

v n i dung gì ? ề ộ

- Trên ng t i tr ng, nhân v t đườ ớ ườ ậ

“tôi” ã th y con ng v c nh v t đ ấ đườ à ả ậ

tr o. ẻ

- L v n b n nh t d ng. à ă ả ậ ụ

- L truy n ng n in trong t p Quê à ệ ắ ậ

m . ẹ

II. c Tìm hi u chú thích: Đọ – ể

40

I- Tâm tr ng nv tôi trên ng ạ “ ” đườ

t i tr ng: ớ ườ

2

xung quanh nh th n o ? (con ng ư ế à đườ

quen- th y l ; c nh v t xung quanh- có ấ ạ ả ậ

s thay i) ự đổ

- Nh ng câu v n n o di n t i u ữ ă à ễ ả đ ề

đó ?

- Vì sao con ng quen l i tr th nh đườ ạ ở à

l v c nh v t chung quanh l i thay ạ à ả ậ ạ

đổ ậ ự i? (vì trong lòng nhân v t “tôi” có s

thay i l n: hôm nay tôi i h c.) đổ ớ đ ọ

- S ki n hôm nay tôi i h c có ý ngh a ự ệ đ ọ ĩ

gì ?

( ây l m t s ki n l n, m t s i Đ à ộ ự ệ ớ ộ ự đổ

thay quan trr ng, ánh d u b c ngo t ọ đ ấ ướ ặ

c a tu i th tác gi .) ủ ổ ơ ả

- Em có nh n xét gì v NT miêu t c a ậ ề ả ủ

tác gi an v n n y ? (Miêu t ả ở đọ ă à ả

c nh v t thông qua cái nhìn tâm tr ng ả ậ ạ

c a nhân v t). ủ ậ

- Vi c h c h nh g n v i sách v , bút ệ ọ à ắ ớ ở

th c, nh ng vi c ó ã c tác gi ướ ữ ệ đ đ đượ ả

k l i b ng nh ng chi ti t n o ? ể ạ ằ ữ ế à

- T t c nh ng chi ti t trên, cho em ấ ả ữ ế

hi u gì v nhân v t “tôi” ? ể ề ậ

Th o lu n: ả ậ

- Khi nh l i ý ngh ch có ng i th o ớ ạ ĩ ỉ ườ ạ

m i c m n i bút, th c, tác gi vi t: ý ớ ầ ổ ướ ả ế

ngh y thoáng qua trong trí tôi nh ĩ ấ ẹ

nh ng nh m t l n mây l t trên ng n à ư ộ à ướ ọ

núi. Bi n pháp NT n o c s d ng ệ à đượ ử ụ

trong câu v n ? Nó có tác d ng gì trong ă ụ

vi c th hi n n i dung o n v n ? ệ ể ệ ộ đ ạ ă

- Gv: ý ngh c a m t em nh m i c p ĩ ủ ộ ỏ ớ ắ

- Con ng n y tôi ã quen i l i đườ à đ đ ạ

l m l n, nh ng l n n y t nhiên ắ ầ ư ầ à ự

th y l . C nh v t chung quanh tôi ấ ạ ả ậ

đề đổ u thay i.

- Hai quy n v m i ang trên tay ể ở ớ đ ở

tôi ã b t u th y n ng. đ ắ đầ ấ ặ

- Tôi mu n th s c mình...:-M ố ử ứ ẹ

đư ướ ầ a bút th c cho con c m.

=> L ng i yêu thiên nhiên, có ý à ườ

th c trong vi c h c t p, không ứ ệ ọ ậ

mu n thua kém b n bè. ố ạ

-> Hình nh so sánh l m n i rõ t m ả à ổ ầ

quan tr ng c a vi c i h c v kh i ọ ủ ệ đ ọ à ơ

g i khát v ng v n t i nh ng nh ợ ọ ươ ớ ữ đỉ

cao.

3

sách t i tr ng th t th ngây trong ớ ườ ậ ơ

sáng v h n nhiên. à ồ

- i h t con ng l ng, c u h c trò Đ ế đườ à ậ ọ

nh t i sân tr ng. Khi ng sân ỏ ớ ườ đứ ở

tr ng nhân v t “tôi” có tâm tr ng gì ? ườ ậ ạ

- Hs c:“Tr c sân tr ng...lo s v n đọ ướ ườ ợ ẩ

v ” ơ

- v m.t c nh gì ? Đ ả ả

-Em hãy tìm nh ng chi ti t miêu t ữ ế ả

c nh tr c sân tr ng l ng M L í ? ả ướ ườ à ĩ

- Em có nh n xét gì v nh ng t ng ậ ề ữ ừ ữ

m tác gi l a ch n miêu t ? Vi c à ả ự ọ để ả ệ

l a ch n ó có tác d ng gì ? ự ọ đ ụ

- C nh t ng y có ý ngh a gì? ả ượ ấ ĩ

- Tr ng M Lí c so sánh v i hình ườ ĩ đượ ớ

ả à ả ấ ĩ nh n o ? Hình nh y có ý ngh a gì?

(Tr ng M Lí v a sinh s n v a oai ườ ĩ ừ ắ ừ

nghiêm nh cái ình l ng Ho Hi p... ư đ à à ệ

-> Hình nh so sánh di n t s trang ả ễ ả ự

nghiêm c a mái tr ng.) ủ ườ

- Gv:Ti p ó l c nh nh ng h c trò ế đ à ả ữ ọ

nh l n u tiên n tr ng. Gv c ỏ ầ đầ đế ườ đọ

“C ng nh tôi...trong các l p.” ũ ư ớ

- Nh ng h c trò nh c miêu t qua ữ ọ ỏ đượ ả

nh ng chi ti t n o ? ữ ế à

- Em có nh n xét gì v bi n pháp NT ậ ề ệ

m tác gi s d ng o n n y ? à ả ử ụ ở đ ạ à

- Hình nh so sánh y có ý ngh a gì ? ả ấ ĩ

- Gv: Hình nh so sánh c a tác gi th t ả ủ ả ậ

tinh t , nó v a t úng tâm tr ng nhân ế ừ ả đ ạ

v t, v a g i cho ng i c liên t ng ậ ừ ợ ườ đọ ưở

2. Tâm tr ng nhân v t tôi lúc ạ ậ “ ” ở

sân tr ng: ườ

* Tr c sân tr ng l ng M Lí: ướ ườ à ĩ

- D y c c ng i, ng i n o ầ đặ ả ườ ườ à

qu n áo c ng s ch s , g ng m t ầ ũ ạ ẽ ươ ặ

c ng t i vui v sáng s a. ũ ươ à ủ

-> S d ng m t lo t các t láy g i ử ụ ộ ạ ừ ợ

t l m hi n lên quang c nh ông ả à ệ ả đ

vui, nh n nh p v náo n c. ộ ị à ứ

=> Ph n ánh không khí c bi t ả đặ ệ

c a ng y khai tr ng. ủ à ườ

* Nh ng h c trò nh : ữ ọ ỏ

- M y c u h c trò m i b ng ... H ấ ậ ọ ớ ỡ ỡ ọ

nh con chim con... mu n bay, ư ố

nh ng còn ng p ng ng e s . ư ậ ừ ợ

-> Hình nh so sánh sinh ng. ả độ

=> G i t tân tr ng ng ng ng, s ợ ả ạ ỡ à ợ

s t v e ng i. ệ à ạ

4

v m t th i tu i nh ng tr c mái ề ộ ờ ổ ỏ đứ ướ

tr ng thân yêu. Mái tr ng p nh ườ ườ đẹ ư

m t t m, HS ngây th , h n nhiên ộ ổ ấ ơ ồ

nh m t cánh chim y khát v ng v ư ộ đầ ọ à

bi t bao b i h i lo l ng nhìn b u tr i ế ồ ồ ắ ầ ờ

r ng, ngh t i nh ng chân tr i h c v n ộ ĩ ớ ữ ờ ọ ấ

mênh mông.

- Ti p theo l c nh gì ? ế à ả

- Nh ng chi ti t n o miêu t tâm tr ng ữ ế à ả ạ

c a nv “tôi” khi nghe ông c c tên ủ đố đọ

mình ?

- Các t ng c l a ch n miêu ừ ữ đượ ự ọ để

t có gì áng chú ý ? ả đ

- Gv: Nó g i cho ng i c chúng ta ợ ườ đọ

nh l i nh ng k ni m tu i th p ớ ạ ữ ỉ ệ ổ ơ đẹ

đẽ ể ơ ỗ . Nó giúp ta hi u sâu h n n i lòng

nhân v t v t i n ng k truy n c a tác ậ à à ă ể ệ ủ

gi . ả

- Hình nh mái tr ng g n li n v i ả ườ ắ ề ớ

hình nh ông c. V y hình nh ông ả đố ậ ả

đố đượ ớ ạ ữ ế c c nh l i qua nh ng chi ti t

n o ? à

- D i con m t c a nv “tôi”, ông c ướ ắ ủ đố

l ng i ntn ? à ườ

- Các chi ti t trên cho ta th y tác gi ế ấ ả

đ ớ ớ đố ớ ữ ã nh t i ông c v i nh ng tình

c m n o? ả à

* Nghe ông c c tên t ng h c đố đọ ừ ọ

trò m i: ớ

- Tôi c m th y nh qu tim tôi ả ấ ư ả

ng ng p. ừ đậ

- Nghe g i n tên, tôi t nhiên gi t ọ đế ự ậ

mình v lúng túng. à

-> S d ng nhi u T c t nh ng ử ụ ề Đ đặ ả ữ

giây phút xúc ng khó quên c a độ ủ

m i i ng i. ỗ đờ ườ

* Ông c: đố

- Các em ph i g ng h c th y m ả ắ ọ để ầ ẹ

đượ à để ầ ạ c vui lòng v th y d y...

đượ ướ c sung s ng.

- Nhìn chúng tôi b ng c p m t hi n ằ ặ ắ ề

t v c m ng. ừ à ả độ

- T i c i nh n n i ch chúng tôi. ươ ườ ẫ ạ ờ

-> L ng i th y r t yêu th ng à ườ ầ ấ ươ

HS, quan tâm t i HS. ớ

=> Yêu th ng, quí tr ng, tin t ng ươ ọ ưở

v bi t n ng i th y c a mình. à ế ơ ườ ầ ủ

5

- Gv c “Tôi c m th y ....tóc tôi,“ đọ ả ấ

- Vì sao ám h c trò l i khóc? (Khóc đ ọ ạ

vì lo s v c ng khóc vì sung s ng.) ợ à ũ ướ

- Gv: ó l nh ng gi t n c m t c a Đ à ữ ọ ướ ắ ủ

s ti c n i nh ng ng y ch i ùa tho i ự ế ố ữ à ơ đ ả

mái, l s l u luy n nh ng ng i thân à ự ư ế ữ ườ

v ó c ng l d u hi u c a s tr ng à đ ũ à ấ ệ ủ ự ưở

th nh. à

- Các t : khóc, n c n , thút thít l ừ ướ ở à

nh ng t có ngh a khái quát các c p ữ ừ ĩ ở ấ

độ ậ ế à à ấ độ khác nhau. V y th n o l c p

khái quát c a ngh a t ng - chúng ta ủ ĩ ừ ữ

s h c b i Ti ng Vi t sau. ẽ ọ ở à ế ệ

-Hs c ph n 3. đọ ầ

- Khi s p h ng i v o l p, nv “tôi” ắ à đợ à ớ

đ ả ấ đ ề ư ã c m th y i u gì ? Vì sao ? (ch a

l n n o th y xa m nh l n n y- vì t ầ à ấ ẹ ư ầ à ừ

nay ph i t mình l m t t c , không có ả ự à ấ ả

m bên c nh nh nh n a) ẹ ở ạ ư ở à ữ

- Khi v o l p h c nv “tôi” có c m giác à ớ ọ ả

gì? (c m giác v a l v a quen)- ả ừ ạ ừ

Nh ng câu v n n o ã nói lên i u ó ữ ă à đ đ ề đ

?

- Vì sao nv “tôi” l i có c m giác l ? ạ ả ạ

(c m giác l vì l n u tiên c v o ả ạ ầ đầ đượ à

l p h c nên cái gì c ng th y l ) ớ ọ ũ ấ ạ

- Nh ng c m giác v a quen v a l cho ữ ả ừ ừ ạ

ta th y c tình c m gì c a nv “tôi”? ấ đượ ả ủ

- Gv c: M t con chim non -> h t. đọ ộ ế

- v cho em hi u gì v nv “tôi” ? Đ ể ề

- B i v n có nh ng nét c s c gì v à ă ữ đặ ắ ề

ND v NT ? -Hs c ghi nh . à đọ ớ

3. Tâm tr ng c a hân n tv tôi ạ ủ ậ “ ”

trong l p h c: ớ ọ

- M t mùi h ng l xông lên. Trông ộ ươ ạ

hình gì...c ng th y l ... Tôi nhìn ũ ấ ạ

ng i b n...ng i bên tôi...không ườ ạ ồ

c m th y s xa l chút n o. ả ấ ự ạ à

=> Yêu m n, g n bó v i b n bè v ế ắ ớ ạ à

tr ng l p. ườ ớ

Yêu thiên nhiên, yêu tu i th . ổ ơ

* Ghi nh : Sgk (9 ) ớ

* Luy n t p: ệ ậ

6

- Vi t b i v n ng n ghi l i n t ng ế à ă ắ ạ ấ ượ

c a em trong bu i n tr ng khai ủ ổ đế ườ

gi ng l n u tiên ? ả ầ đầ

IV- H ng d n h c b i : ướ ẫ ọ à

- H c thu c ghi nh , l m ti p b i còn l i. ọ ộ ớ à ế à ạ

- So n b i:Trong lòng m ( c VB, c chú thích v tr l i nh ng câu h i trong ạ à ẹ Đọ đọ à ả ờ ữ ỏ

ph n c – Hi u VB). ầ Đọ ể

D- Rút kinh nghi m: ệ

Ti t: 3 ế

So n : ạ

Gi ng : ả

B i I- Ti t 3: à ế

Ti ng Vi t: ế ệ C P KHáI QUáT NGH A ấ Độ ĩ

C A T NG ủ ừ ữ

A-vM c tiêu b i h c: ụ à ọ Giúp HS

- Hi u rõ c p khái quát c a ngh a t ng v mqh v c p khái quát c a ể ấ độ ủ ĩ ừ ữ à ề ấ độ ủ

ngh a t ng . ĩ ừ ữ

- Rèn luy n t duy trong vi c nh n th c mqh gi a cái chungv cái riêng. ệ ư ệ ậ ứ ữ à

B- Chu n b : ẩ ị

- dùng: B ng ph . Đồ ả ụ

- Nh ng i u c n l u ý: Ngh a c a t có tính khái quát nh ng trong m t ngôn ữ đ ề ầ ư ĩ ủ ừ ư ộ

ng , ph m vi khái quát ngh a c a t không gi ng nhau. Có nh ng t có ph m vi ữ ạ ĩ ủ ừ ố ữ ừ ạ

khái quát r ng, có nh ng t có ph m vi khái quát h p h n. ộ ữ ừ ạ ẹ ơ

C- Ti n trình t ch c d y v h c : ế ổ ứ ạ à ọ

I - n nh t ch c: ổ đị ổ ứ

II- Ki m tra : ể

III- B i m i: à ớ

Đọ đ ộ ậ đứ đầ ặ ấ ư ạ ồ c v: “M t c u ng u ôm m t khóc. Tôi b t giác quay l ng l i r i dúi

đầ à ẹ ứ ở ư đ ọ ớ à u v o lòng m tôi n c n khóc.Tôi nghe sau l ng tôi, trong ám h c trò m i, v i

t ng thút thít ang ng p ng ng trong c .” ế đ ậ ừ ổ

7

- v trích t vb n o? c a ai?–Tìm t ng ngh a, t trái ngh a v i t khóc? Vì Đ ừ à ủ ừ đồ ĩ ừ ĩ ớ ừ

sao?- v cho bi t chúng có mqh gì v i nhau? à ế ớ

(m u = Khóc >< c i ->mqh ng ngh a, trái ngh a.) ế ườ đồ ĩ ĩ

-T khóc không ch có mqh trái ngh a v i t c i m nó còn có mqh khác v i các ừ ỉ ĩ ớ ừ ườ à ớ

t n c n , thút thít.V y mqh c a chúng ây l mqh gì ? tr l i c câu ừ ứ ở ậ ủ ở đ à Để ả ờ đượ

h i n y chúng ta cùng nhau i tìm hi u ND b i hôm nay. ỏ à đ ể à

Ho t ng c a th y trò ạ độ ủ ầ – N i dung ki n th c ộ ế ứ

-Hs quan sát s trên b ng ph . ơ đồ ả ụ

-Nhìn v o s ta th y: Ngh a c a t à ơ đồ ấ ĩ ủ ừ

độ ậ ộ ơ ẹ ơ ĩ ng v t r ng h n hay h p h n ngh a

c a các t thú, chim, cá ? Vì sao ? ủ ừ

( ng v t l s v t có c m giác v t Độ ậ à ự ậ ả à ự

v n ng c; thú, chim, cá u l ậ độ đượ đề à

độ ậ ạ ĩ ủ ừ ng v t. Ph m vi ngh a c a t

độ ậ à ĩ ủ ừ ngv t bao h m ngh a c a các t thú,

chim, cá.

Vì v y: ... ) ậ

-Ngh a c a t thú r ng h n hay h p h n ĩ ủ ừ ộ ơ ẹ ơ

ngh a c a các t voi, h u ? Vì sao ? ĩ ủ ừ ươ

(Vì ngh a c a t thú bao h m ngh a c a ĩ ủ ừ à ĩ ủ

t voi, h u ) ừ ươ

-Gv: T ng v t, thú, chim, cá c ừ độ ậ đượ

coi l t có ngh a r ng. à ừ ĩ ộ

-V y theo em khi n o m t t ng c ậ à ộ ừ ữ đượ

coi l có ngh a r ng ? à ĩ ộ

-Ngh a c a t voi, h u r ng h n hay ĩ ủ ừ ươ ộ ơ

h p h n ngh a c a t thú ? vì sao? (Voi, ẹ ơ ĩ ủ ừ

h u l ng v t thu c lo i thú, ph m ươ à độ ậ ộ à ạ

vi ngh a c a 2 t n y c bao h m ĩ ủ ừ à đượ à

trong ph m vi ngh a c a t thú. ạ ĩ ủ ừ

Vì v y: ... ) ậ

I.T ng ngh a r ng, t ng ừ ữ ĩ ộ ừ ữ

ngh a h p: ĩ ẹ

*S : sgk ơ đồ

1-T ng ngh a r ng: ừ ữ ĩ ộ

-VD:

+Ngh a c a t ng v t r ng h n ĩ ủ ừ độ ậ ộ ơ

ngh a c a t thú, chim, cá. ĩ ủ ừ

+ Ngh a c a t thú r ng h n ngh a ĩ ủ ừ ộ ơ ĩ

c a t voi, h u. ủ ừ ươ

-Khi ph m vi ngh a c a t ó bao ạ ĩ ủ ừ đ

h m ph m vi ngh a c a 1 s t à ạ ĩ ủ ố ừ

khác.

2-T ng ngh a h p: ừ ữ ĩ ẹ

-VD:

+Ngh a c a t voi, h u h p h n ĩ ủ ừ ươ ẹ ơ

ngh a c a t thú. ĩ ủ ừ

8

-Gv: Các t voi, h u, ri, sáo l t ngh a ừ ươ à ừ ĩ

h p. ẹ

-T ng c coi l có ngh a h p khi ừ ữ đượ à ĩ ẹ

n o ? à

-Gv: Qua PT VD ta th y ngh a c a t có ấ ĩ ủ ừ

tính ch t khái quát. Nh ng trong m t ấ ư ộ

ngôn ng , ph m vi khái quát ngh a c a ữ ạ ĩ ủ

t không gi ng nhau: sinh v t bao h m ừ ố ậ à

ngh a c a ng v t v th c v t...) ĩ ủ độ ậ à ự ậ

-Nhìn v o s , ta th y t thú có à ơ đồ ấ ừ

nh ng ngh a gì ? (T thú có ngh a r ng ữ ĩ ừ ĩ ộ

so v i t voi, h u nh ng l i có ngh a ớ ừ ươ ư ạ ĩ

h p so v i t ng v t) ẹ ớ ừ độ ậ

-Gv: Trg tr ng h p n y t thú v a có ườ ợ à ừ ừ

ngh a r ng l i v a có ngh a h p. ĩ ộ ạ ừ ĩ ẹ

-Khi n o thì m t t ng c coi l à ộ ừ ữ đượ à

v a có ngh a r ng v a có ngh a h p ? ừ ĩ ộ ừ ĩ ẹ

-Tìm ví d v t ng có ngh a r ng, ụ ề ừ ữ ĩ ộ

ngh a h p ? ĩ ẹ

-Hs c ghi nh . đọ ớ

-L p s th hi n c p kq c a ậ ơ đồ ể ệ ấ độ ủ

ngh a t ng trong m i nhóm t , theo ĩ ừ ữ ỗ ừ

m u s trong b i h c ? ẫ ơ đồ à ọ

-Tìm t ng có ngh a r ng so v i ngh a ừ ữ ĩ ộ ớ ĩ

c a các t ng có m i nhóm sau ây? ủ ừ ữ ở ỗ đ

-Tìm các t ng có ngh a c bao ừ ữ ĩ đượ

h m trong ph m vi ngh a c a m i nhóm à ạ ĩ ủ ỗ

+Ngh c a t ri, sáo h p h n ngh a ĩ ủ ừ ẹ ơ ĩ

c a t chim. ủ ừ

-Khi ph m vi ngh a c a t ng ó ạ ĩ ủ ừ ữ đ

đượ à ạ c bao h m trong ph m vi

ngh a c a m t t ng khác. ĩ ủ ộ ừ ữ

3-T ng v a có ngh a r ng v a ừ ữ ừ ĩ ộ ừ

có ngh a h p: ĩ ẹ

-M t t ng có ngh a r ng i v i ộ ừ ữ ĩ ộ đố ớ

t ng n y, ng th i có ngh a ừ ữ à đồ ờ ĩ

h p i v i m t t ng khác. ẹ đố ớ ộ ừ ữ

-Ví d : t cá có ngh a r ng so v i ụ ừ ĩ ộ ớ

rô, thu nh ng l i có ngh a h p so ư ạ ĩ ẹ

v i ng v t. ớ độ ậ

*Ghi nh : sgk-10 ớ

II-Luy n t p: ệ ậ

1-B i 1 (9,10): à

2-B i 2 (10): à

a-Khí t d-Nhìn e- đố

Đánh

b-Ngh thu t c-Th c n ệ ậ ứ ă

9

t ng sau ây ? ừ ữ đ

-Ch ra nh ng t ng không thu c ph m ỉ ữ ừ ữ ộ ạ

vi ngh a c a m i nhóm t ng sau ây ? ĩ ủ ỗ ừ ữ đ

3-B i 3 (10): à

a- p, máy, ôtô Đạ

b-S t, ng, nhôm ắ đồ

4-B i 4 (10): ầ

a-Thu c l o c-Bút i n ố à đ ệ

b-Th qu d-Hoa tai ủ ĩ

IV-C ng c : ủ ố Gv h th ng l i ki n th c qua s . ệ ố ạ ế ứ ơ đồ

V-H ng d n h c b i: ướ ẫ ọ à

-H c thu c ghi nh , l m b i t p 5 (10) ọ ộ ớ à à ậ

- c tr c b i: Tr ng t v ng ( c ví d , tr l i câu h i trong t ng ph n). Đọ ướ à ườ ừ ự Đọ ụ ả ờ ỏ ừ ầ

D- Rút kinh nghi m: ệ

Ti t: 4 ế

So n : ạ

Gi ng : ả

B i 1 Ti t 4 à – ế

v n b n : ă ả Tính th ng nh t v ch c a v n b n. ố ấ ề ủ đề ủ ă ả

A-M c tiêu b i h c : ụ à ọ Giúp HS

-N m c ch c a v n b n , tính th ng nh t v ch c a v n b n . ắ đượ ủ đề ủ ă ả ố ấ ề ủ đề ủ ă ả

-Bi t vi t m t v n b n b o m tính th ng nh t v ch ; bi t xác nh v duy ế ế ộ ă ả ả đả ố ấ ề ủ đề ế đị à

trì i t ng trình b y, ch n l a , s p x p các ph n sao cho v n b n t p trung nêu đố ượ à ọ ự ắ ế ầ ă ả ậ

b t ý ki n, c m xúc c a mình. ậ ế ả ủ

B-Chu n b : ẩ ị

- dùng: b ng ph Đồ ả ụ

-Nh ng i u c n l u ý: M t v n b n không m ch l c v không có tính liên k t l ữ đ ề ầ ư ộ ă ả ạ ạ à ế à

v n b n không b o m tính th ng nh t v ch . M t khác, chính c tr ng ă ả ả đả ố ấ ề ủ đề ặ đặ ư

th ng nh t v ch l m cho v n b n m ch l c v liên k t ch t ch h n. ố ấ ề ủ đề à ă ả ạ ạ à ế ặ ẽ ơ

C-Ti n trình d y h c : ế ạ – ọ

I- n nh l p: ổ đị ớ

II-Ki m tra b i c : ể à ũ

III-B i m i : à ớ

Ho t ng c a th y trò ạ độ ủ ầ – N i dung ki n th c ộ ế ứ

10

- c v n b n Tôi i h c Đọ ă ả đ ọ

-V n b n miêu t nh ng vi c ang ă ả ả ữ ệ đ

x y ra hay ã x y ra ? ó l s vi c ả đ ả Đ à ự ệ

gì? (Mt nh ng vi c ã x y ra, ó l ả ữ ệ đ ả đ à

nh ng h i t ng c a tác gi v ng y ữ ồ ưở ủ ả ề à

đầ đ ọ u tiên i h c)

-Tác gi nh l i nh ng gì trong bu i ả ớ ạ ữ ổ

t u tr ng u tiên ? (M d n n ự ườ đầ ẹ ẫ đế

tr ng, nghe ông c g i tên, x p ườ đố ọ ế

h ng v o l p, b i h c u tiên) à à ớ à ọ đầ

-Nh ng k ni m ó g i c m giác gì ữ ỉ ệ đ ợ ả

trong lòng áac gi ? (Th y mình ã ả ấ đ

l n, n tr ng có c m giác v a l ớ đế ườ ả ừ ạ

v a quen, c m giác b ng , rut rè, s ừ ả ỡ ỡ ợ

hãi, c m th y xa m ) ả ấ ẹ

-Nh ng câu tr l i trên ch a ng ch ữ ả ờ ứ đự ủ

đề ủ đ ọ ậ ủ đề c a VB Tôi i h c. V y ch

c a VB Tôi i h c l gì ? ủ đ ọ à

-GV: Ch c a v n b n l v n ủ đề ủ ă ả à ấ đề

ch ch t, nh ng ý ki n, nh ng c m ủ ố ữ ế ữ ả

xúc c a áac gi c th hi n m t ủ ả đượ ể ệ ộ

cách nh t quán trong VB. ấ

-V y ch c a v n b n l gì ? ậ ủ đề ủ ă ả à

-C n c v o âu em bi t VB Tôi i ă ứ à đ ế đ

h c nói lên nh ng k ni m c a tác gi ọ ữ ỉ ệ ủ ả

v bu i t u trg u tiên ? ề ổ ự đầ

-VB T H t p trung h i t ng l i tâm Đ ậ ồ ưở ạ

tr ng h i h p, c m giác b ng c a ạ ồ ộ ả ỡ ỡ ủ

n/hân v t “tôi” trong bu i t u trg u ậ ổ ự đầ

tiên:

+Hãy tìm các t ng ch ng t tâm ừ ữ ứ ỏ

tr ng ó in sâu trg lòng nhân v t “tôi” ạ đ ậ

su t cu c i ? (H ng n m c v o ố ộ đờ ằ ă ứ à

cu i thu... lòng tôi l i náo n c nh ng k ố ạ ứ ữ ỉ

ni m m n man c a bu i t u tr ng ; ệ ơ ủ ổ ự ườ

I-Ch c a v n b n ủ đề ủ ă ả

-VB Tôi i h c: đ ọ

Tác gi nh v k l i nh ng k ni m ả ớ à ể ạ ữ ỉ ệ

c a bu i t u trg u tiên ( i t ng) ủ ổ ự đầ đố ượ

v nêu lên c m xúc c a mình v bu i à ả ủ ề ổ

t u tr ng ó (v n chính) ự ườ đ ấ đề

-Ch : L i t ng v v n ủ đề à đố ượ à ấ đề

chính m VB bi u t. à ể đạ

II-Tính th ng nh t v ch c a ố ấ ề ủ đề ủ

VB:

-C n c : v o nhan , v o các t ng , ă ứ à đề à ừ ữ

các câu v n trg VB u vi t v bu i ă đề ế ề ổ

t u trg u tiên. ự đầ

11

Tôi quên th n o c nh ng c m giác ế à đ ữ ả

trong sáng y... ) ấ

+Tìm các t ng , các chi ti t nêu b t ừ ữ ế ậ

c m giác m i l xen l n b ng c a ả ớ ạ ẫ ỡ ỡ ủ

n.v “tôi” khi cùng m i n tr ng, ẹ đ đế ườ

khi cùng các b n i v o l p ? (Con ạ đ à ớ

đườ ỗ ấ ạ ả ậ ng quen b ng th y l , c nh v t

chg quanh u thay i, l n u tiên đề đổ ầ đầ

th y xa m ) ấ ẹ

-GV: Nh ng i u trên ây ã l m nên ữ đ ề đ đ à

tính th ng nh t v ch c a VB. ố ấ ề ủ đề ủ

-V y khi n o thì v n b n có tính ậ à ă ả

th ng nh t v ch ? ố ấ ề ủ đề

-L m th n o b o m tính th ng à ế à để ả đả ố

nh t ó ? ấ đ

-HS c ghi nh . đọ ớ

-HS c b i v n R ng c quê tôi. đọ à ă ừ ọ

-V n b n trên vi t v i t ng n o ă ả ế ề đố ượ à

v v v n gì ? à ề ấ đề

-Các o n v n ã trình b y i t ng đ ạ ă đ à đố ượ

v v n theo m t th t n o ? Theo à ấ đề ộ ứ ự à

em, có th thay i tr t t s p x p ể đổ ậ ự ắ ế

n y c không ? vì sao ? à đượ

-Nêu ch c a v n b n trên ? ủ đề ủ ă ả

-Ch y c th hi n trong to n ủ đề ấ đượ ể ệ à

VB, t vi c miêu t r ng c n cu c ừ ệ ả ừ ọ đế ộ

s ng c a ng i dân. Hãy ch ng minh ố ủ ườ ứ

đ ề đ i u ó?

-Tìm các t ng ,các câu tiêu bi u th ừ ữ ể ể

hi n ch c a v n b n ? ệ ủ đề ủ ă ả

-VB có tính th ng nh t v ch : ố ấ ề ủ đề

Khi bi u t ch ã xác nh, ể đạ ủ đề đ đị

không xa r i hay l c sang ch khác ờ ạ ủ đề

- vi t ho c hi u m t VB, c n xác Để ế ặ ể ộ ầ

đị ủ đề đượ ể ệ ở đề nh ch c th hi n nhan ,

đề ụ ệ ữ ầ m c trong quan h gi a các ph n

c a VB v các t ng then ch t th ng ủ à ừ ữ ố ườ

l p, i l p l i. ặ đ ặ ạ

*Ghi nh : sgk (12) ớ

III-Luy n t p: ệ ậ

1-B i 1 (13): à VB R ng c quê tôi. ừ ọ

-Vi t v r ng c quê tôi v s g n bó ế ề ừ ọ à ự ắ

gi a ng i dân sông Thao v i r ng c . ữ ườ ớ ừ ọ

-Th t trình b y: Miêu t c nh r ng ứ ự ầ ả ả ừ

c tr c, sau ó m i nói n s g n ọ ướ đ ớ đế ự ắ

bó gi a con ng i v i r ng c . ữ ườ ớ ừ ọ

-> ó l m t th t h p lí, không th Đ à ộ ứ ự ợ ể

thay i c. Vì ph i bi t r ng c ntn đổ đ ả ế ừ ọ

thì m i th y c s g n bó ó. ớ ấ đ ự ắ đ

-Ch : R ng c quê tôi ( i t ng) ủ đề ừ ọ đố ượ

v s g n bó gi a ng i dân sông à ự ắ ữ ườ

Thao v i r ng c (v n chính) ớ ừ ọ ấ đề

-HS d a v o ph n VB CM. ự à ầ để

-T ng th hi n ch : r ng c , cây ừ ữ ể ệ ủ đề ừ ọ

c , thân c , búp c , lá c , ch i c , nón ọ ọ ọ ọ ổ ọ

lá c , l n c , g n bó, nh ... ọ à ọ ắ ớ

12

-Các câu th hi n ch : Cu c s ng ể ệ ủ đề ộ ố

quê tôi g n bó v i cây c . Ng i sông ắ ớ ọ ườ

Thao i âu c ng nh v r ng c quê đ đ ũ ớ ề ừ ọ

mình.

IV-C ng c ủ ố:

GV h th ng l i ki n th c to n b i. ệ ố ạ ế ứ à à

V- H ng d n h c nh :. ướ ẫ ọ ở à

-H c thu c ghi nh , L m ti p ph n b i t p còn l i. ọ ộ ớ à ế ầ à ậ ạ

- c b i: B c c c a v n b n ( c ví d v tr l i câu h i trong t ng ph n). Đọ à ố ụ ủ ă ả Đọ ụ à ả ờ ỏ ừ ầ

D-Rút kinh nghi m : ệ

13

Ti t: 5,6 ế

So n : ạ

Gi ng : ả

B i 2: Ti t 1,2 à ế

Trong lòng mẹ

(Trích Nh ng ng y th u- Nguyên H ng) ữ à ơ ấ ồ

A-M c tiêu b i h c : ụ à ọ giúp HS

-Hi u c tình c nh áng th ng v n i au tinh th n c a n.v chú bé H ng, c m ể đượ ả đ ươ à ỗ đ ầ ủ ồ ả

nh n c tình yêu th ng mãnh li t c a chú i v i m . ậ đượ ươ ệ ủ đố ớ ẹ

-B c u hi u c v n h i kí v c s c c a th v n n y qua ngòi bút Nguyên ướ đầ ể đượ ă ồ à đặ ắ ủ ể ă à

H ng: Th m m ch t tr tình, l i v n t truy n, chân th nh, gi u s c truy n ồ ấ đượ ấ ữ ờ ă ự ệ à à ứ ề

c m. ả

B-Chu n b : ẩ ị

- dùng: Đồ

-Nh ng i u c n l u ý: Nh ng ng y th u l t p h i kí vi t v tu i th cay ng ữ đ ề ầ ư ữ à ơ ấ à ậ ồ ế ề ổ ơ đắ

c a tác gi . T c nh ng v tâm s c a chú bé H ng- n.v chính-tác gi còn cho ủ ả ừ ả ộ à ự ủ ồ ả

th y b m t l nh lùng c a XH ch tr ng ng ti n, y nh ng th nh ki n c h , ấ ộ ặ ạ ủ ỉ ọ đồ ề đầ ữ à ế ổ ủ

thói nh nhen, c ác c a ám th dân ti u t s n khi n cho tình máu m ru t th t ỏ độ ủ đ ị ể ư ả ế ủ ộ ị

c ng th nh khô héo. ũ à

C-Ti n trình t ch c d y h c: ế ổ ứ ạ – ọ

I- n nh t ch c : ổ đị ổ ứ

II-Ki m tra b i c : ể à ũ

-V n b n Tôi i h c c vi t theo th lo i n o ? vì sao ? (Th lo i truy n ng n- ă ả đ ọ đượ ế ể ạ à ể ạ ệ ắ

h i t ng; s k t h p gi a các ki u v n b n : t s - miêu t - bi u c m . N i ồ ưở ự ế ợ ữ ể ă ả ự ự ả ể ả ộ

dung, b c c, m ch v n v các hình nh, chi ti t trong b i ã ch ng minh i u ó.) ố ụ ạ ă à ả ế à đ ứ đ ề đ

III-B i m i : à ớ

Tu i th cay ng, tu i th ng t ng o, tu i th d d i, tu i th êm m, tu i ổ ơ đắ ổ ơ ọ à ổ ơ ữ ộ ổ ơ đề ổ

th c a em, tu i th c a tôi. Ai ch có m t tu i th , m t th i th u ã trôi qua v ơ ủ ổ ơ ủ ả ộ ổ ơ ộ ờ ơ ấ đ à

không bao gi tr l i. Nh ng ng y th u c a nh v n Nguyên H ng ã c k , ờ ở ạ ữ à ơ ấ ủ à ă ồ đ đượ ể

t , nh l i v i nh ng rung ng c c i m c a m t linh h n tr d i m th m m ả ớ ạ ớ ữ độ ự đ ể ủ ộ ồ ẻ ạ à ấ đẫ

tình yêu m . ẹ

14

Ho t ng c a th y trò ạ độ ủ ầ – N i dung ki n th c ộ ế ứ

-D a v o chú thích * trong sgk , em ự à

hãy nêu m t v i nét v tác gi , tác ộ à ề ả

ph m ? ẩ

-GV: Nguyên H ng l m t trong ồ à ộ

nh ng nh v n l n c a v n h c VN ữ à ă ớ ủ ă ọ

hi n i. Th i th u tr i nhi u ng ệ đạ ờ ơ ấ ả ề đắ

cay ã tr th nh ngu n c m h ng đ ở à ồ ả ứ

trong TP ti u thuy t- h i kí- t truy n ể ế ồ ự ệ

c m ng Nh ng ng y th u. TP ả độ ữ à ơ ấ

g m 9 ch ng, m i ch ng k m t k ồ ươ ỗ ươ ể ộ ỉ

ni m sâu s c. o n trích Trong lòng ệ ắ Đ ạ

m – do ng i biên so n t tên. ẹ ườ ạ đặ

-Em hi u gì v th h i kí ? ể ề ể ồ

-Hs c ph n tóm t t truy n. đọ ầ ắ ệ

-H ng d n c: ch m, th hi n tình ướ ẫ đọ ậ ể ệ

c m , chú ý các t ng , hình nh th ả ừ ữ ả ể

hi n c m xúc thay i c a n.v tôi. ệ ả đổ ủ

-GV c m u – HS c- nh n xét đọ ẫ đọ ậ

cách c đọ

-HS c chú thích –sgk đọ

-Truy n có nh ng n.v n o? N.v chính ệ ữ à

l ai ? à

-Câu chuy n c a bé H ng c k ệ ủ ồ đượ ể

theo m y s vi c chính ? ó l nh ng ấ ự ệ Đ à ữ

s vi c n o ? ự ệ à

-HS c ph n 1 đọ ầ

-C nh ng c a bé H ng có gì c ả ộ ủ ồ đặ

bi t ? ệ

(M côi cha. m do nghèo túng ph i ồ ẹ ả

tha h ng c u th c. Hai anh em H ng ươ ầ ự ồ

I-Gi i thi u chung: ớ ệ

1-T/g: Nguy n Nguyên H ng (1918- ễ ồ

1982). Quê Nam nh Đị

-L nh v n c a nh ng ng i cùng à à ă ủ ữ ườ

khổ

- c nh n c truy t ng gi i th ng Đượ à ướ ặ ả ưở

H Chí Minh v v n h c NT (1996) ồ ề ă ọ

2-T/p: Nh ng ng y th u g m 9 ữ à ơ ấ ồ

ch ng, o n trích “Trong lòng m ” ươ đ ạ ẹ

trích t ch ng 4 c a t p h i kí ừ ươ ủ ậ ồ

3-H i kí ồ : l m t th v n c dùng à ộ ể ă đ để

ghi l i nh ng chuy n có th t ã x y ra ạ ữ ệ ậ đ ả

trong cu c i m t con ng i c th , ộ đờ ộ ườ ụ ể

th ng ó l tác gi . ườ đ à ả

II- c - Hi u v n b n Đọ ể ă ả

*B c c: 2 ph n ố ụ ầ

-Tôi ã b ... n ch : Cu c trò chuy n đ ỏ đế ứ ộ ệ

v i b cô. ớ à

-Còn l i: Bé H ng g p m ạ ồ ặ ẹ

1-Cu c trò chuy n v i b cô: ộ ệ ớ à

15