Những tiêu chuẩn và quy chuẩn môi trường áp dụng trong khảo sát và đánh giá chất lượng môi trường

A. Những tiêu chuẩn và quy chuẩn môi trường áp dụng trong khảo sát và

đánh giá chất lượng môi trường nền ở Việt Nam

I. Giới thiệu Tiêu chuẩn, Quy chuẩn môi trường Việt Nam

I.1. Tiêu chuẩn

I.1.1. Khái niệm

Tiêu chuẩn môi trường là giới hạn cho phép của các thông số về chất lượng môi trường xung

quanh, về hàm lượng của chất gây ô nhiễm trong chất thải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền

quy định làm căn cứ để bảo vệ môi trường.

Thuật ngữ tiêu chuẩn được dùng để chỉ các luật lệ, nguyên lý hoặc các biện pháp do các nhà

khoa học (hoặc chính quyền) đề ra hoặc được chính quyền ủng hộ. Thuật ngữ tiêu chuẩn

(standard) được hiểu như một khuôn thước để đánh giá, đối chiếu.

Có nhiều yếu tố cần phải được quan tâm trong quản lý chất lượng môi trường, tuy nhiên một

số yếu tố chính như không khí, nước, âm thanh, phóng xạ, chất thải rắn, dư lượng hóa chất hay

thuốc trừ sâu, an toàn lao động và năng lượng…là những yếu tố cần phải được quan tâm và xây

dựng tiêu chuẩn.

Tiêu chuẩn có tính cứng nhắc, nguyên tắc và mang tính hợp lý. Tiêu chuẩn đôi khi không

nhất thiết phải công bằng và khoa học, có thể là độc đoán.

Ví dụ: Tiêu chuẩn môi trường về lượng khói xả ra từ các loại phương tiện giao thông trong

thành phố, về chất thải, nước thải xả ra môi trường từ các cơ sở sản xuất, kinh doanh . Theo khảo

sát năm 2002, có tới 90% số doanh nghiệp không đạt yêu cầu về tiêu chuẩn nước thải, trong đó

73% số doanh nghiệp xả thải không đạt tiêu chuẩn do không có các công trình và thiết bị xử lý

nước thải.

I.1.2. Phân loại

 Xét về bản thân chất ô nhiễm có thể chia làm 3 loại tiêu chuẩn

 Loại thứ 1: dựa vào chính bản thân chất ô nhiễm như: nồng độ chloride trong nước,

nồng độ NOx trong không khí, số đo của dB(A), liều lượng phóng xạ tính bằng Rem.

 Loại thứ 2: mang tính trung gian vì bản thân chúng rất khó được đo đạc chính xác, ví

dụ số đo MNP được dùng để tính tổng coliform, E.coli.

 Loại thứ 3: là phải dựa vào các phản ứng cơ bản dùng để xác định chúng như

BOD5,COD…

 Xét về mối liên quan đến môi trường có thể xem xét đến 4 loại tiêu chuẩn.

 Tiêu chuẩn môi trường xung quanh

 Tiêu chuẩn tại nguồn

 Tiêu chuẩn về quy trình/ thiết bị kỹ thuật

 Tiêu chuẩn về sản phẩm

I.2. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia

Quy chuẩn này qui định giá trị tối đa cho phép của các thông số ô nhiễm thải ra môi trường.

Quy chuẩn này áp dụng để đánh giá và kiểm soát chất lượng của môi trường, làm căn cứ cho việc

bảo vệ và sử dụng tài nguyên môi trường một cách phù hợp.

II. Các tiêu chuẩn, quy chuẩn cần thiết cho khảo sát và đánh giá chất lượng môi trường nền

II.1. Chất lượng không khí xung quanh

II.1.1. Tiêu chuẩn

Bảng 1: Tiêu chuẩn chất lượng không khí xung quanh

Chất ô nhiễm Dài hạn Ngắn hạn

mg/m3 Thời gian mg/m3 Thời gian

CO

(1 mg/m3

= 0.859 ppm)

10

5

8 giờ

10 giờ

NO2

(1 mg/m3

= 0.523 ppm)

0.1 24 giờ

SO2

(1 mg/m3

= 0.376 ppm)

0.5 1 giờ

Bụi lơ lửng 0.2 24 giờ 0.3 1 giờ

Chì 0.005 24 giờ

Bảng 2: Tiêu chuẩn khí thải cho các phương tiện vận tải và các loại xe mới

Trọng lượng xe

(Reference weight)

A B

CO HC NOx CO HC+NOx

RW ≤ 750 65 6.0 8.5

750 < RW≤ 850 71 6.3 8.5 58 19

850 < RW≤ 1020 76 6.5 8.5

1020 < RW≤ 1250 87 7.1 10.2 67 20.5

1250 < RW≤ 1470 99 7.6 11.9 76 22

1470 < RW≤ 1700 110 8.1 12.3 84 23.5

1700 < RW≤ 1930 121 8.6 12.8 93 25

1930 < RW≤ 2150 132 9.1 13.2 101 26.5

3150 < RW>2150 143 9.6 13.6 110 28

Nguồn: Các tiêu chuẩn (A, B) này được xác định theo tiêu chuẩn của Ủy ban Kinh tế Liên hiệp

quốc cho các điều lệ Châu Âu (Tiêu chuẩn khí thải số 15.03 và 15.04).

Ghi chú:

1- Tất cả các xe chạy xăng phải tuân theo tiêu chuẩn A

2- Tất cả các xe chạy dầu phải tuân theo tiêu chuẩn B. Giới hạn xả khói được xác định khi

kiểm tra dầu ở tốc độ ổn định là 15 đơn vị khói Hartidge trong điều kiện gia tốc tự do.

- Trọng lượng xe: trọng lượng xe không tải + 100kg

- Tất cả các giá trị được tính bằng g/l thử nghiệm.

3- Tất cả các loại xe mô tô, xe 2 bánh gắn máy đều phải tuân theo quy định về mức xả khói

như sau:

Hydrocarbon < 5.0 g/km; Cacbon monoxit < 12.0 g/km

II.1.2. Quy chuẩn