Những nguy cơ và rủi ro của phụ gia trong chế biến nhựa – một đánh giá tổng quan

Hội nghị Khoa học trẻ lần 3 năm 2021 (YSC2021) – IUH

Ngày 06/8/2021 ISBN: 978-604-920-122-6

156 © 2021 Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh

ID: YSC3F.013

NHỮNG NGUY CƠ VÀ RỦI RO CỦA PHỤ GIA TRONG CHẾ BIẾN NHỰA –

MỘT ĐÁNH GIÁ TỔNG QUAN

NGUYỄN THỊ NGỌC TRÂN1

, NGUYỄN THỊ LAN BÌNH1

, NGUYỄN THỊ THANH TRÚC*

1Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường, Đại học Công Nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh

*[email protected], [email protected]; [email protected]

Tóm tắt. Việc gia tăng sản xuất nhựa ngày càng tăng để đáp ứng cho nhu cầu tiêu dùng. Tuy nhiên, vấn đề

sử dụng các chất phụ gia có mặt trong nhựa để gia tăng hiệu suất của sản phẩm, đã gây áp lực cho việc quản

lý chất thải nhựa. Các chất phụ gia trong nhựa có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng tiêu cực

đến sức khỏe con người. Chúng có khả năng di chuyển và tác động đến sức khỏe con người thông qua các

con đường như qua da, hô hấp và đặc biệt là quá trình tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm. Chính vì vậy, các

sản phẩm nhựa và phụ gia liên quan sẽ phải tuân thủ theo tiêu chuẩn và quy chuẩn quốc gia trước khi đưa

ra thị trường, đồng thời phải đánh giá rủi ro sức khỏe thông qua mô hình đánh giá tác động của LCIA- mô

hình USEtox để đánh giá các tác động tiềm ẩn của hóa chất độc hại trong nhựa đối với sức khỏe con người.

Từ khóa. hợp chất độc hại trong nhựa, phụ gia, rủi ro sức khỏe

HAZARDOUS AND RISK OF ADDITIVES IN PLASTIC PROCESSING – A REVIEW

Abstract. The production of plastic is increasing to meet demand. However, the problems of using

additives present in plastics to increase product efficiency that put the squeeze on plastic waste

management. Additives in plastic are at risk of causing environmental pollution and negatively affecting

human health. They have the ability to move and affect human health through wayssuch as skin, respiration

and especially direct contact with food. Therefore, plastic products and additives will have to comply with

legal standards before being released to the market and must assess health risks through the LCIA impact

assessment model - the USEtox model to evaluate. the potential impact of toxic chemicals in plastics on

human health.

Key words. Hazardous substances in plastic, health risk, USEtox model

1 GIỚI THIỆU

1.1 Chất thải nhựa

Nhựa là các hợp chất cao phân tử được tổng hợp từ dầu mỏ, khí tự nhiên được dùng làm vật liệu để sản

xuất nhiều loại vật dụng trong đời sống cho đến những sản phẩm công nghiệp, gắn với đời sống hiện đại

của con người [1]. Chúng là những vật liệu có khả năng bị biến dạng khi chịu tác dụng của nhiệt, áp suất và

vẫn giữ được sự biến dạng đó khi thôi tác dụng. Theo thống kê cho thấy, lượng nhựa sản xuất vào năm 1950

là 2 triệu tấn mỗi năm. Kể từ đó, sản lượng đã tăng gần 200 lần, đạt 381 triệu tấn vào năm 2015. Trong đó,

lượng nhựa được sử dụng cho việc đóng gói chiếm tới 146 triệu tấn mỗi năm cao hơn nhiều so với các lĩnh

vực khác[2].

Khi nhựa được thải ra môi trường ở dạng nhựa hoặc vi nhựa, nó sẽ từ từ phân mảnh thành các hạt nhỏ hơn

gây ô nhiễm cho tất cả các khu vực của môi trường (không khí, nước và đất), tích tụ trong chuỗi thực phẩm

và có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Các chất ô nhiễm như các hạt nhựa siêu nhỏ và nano

được đưa vào đất có thể tích tụ trong đất gây biến đổi về cấu trúc của đất, hóa học đất và vi sinh vật trong

đất cũng như các đặc điểm về rễ và mô của thực vật. Các hạt nhựa nano có thể được vi sinh vật hấp thụ

hoặc tự bám vào mô rễ do đó làmthay đổi cấu trúc tế bào của rễ cây[3]. Việc đốt rác thải nhựa cũng gây

ảnh hưởng đến môi trường không khí vì nhựa chứa nhiều phụ gia khác nên có nguy cơ gây nguy hiểm khi

thải ra môi trường trong quá trình đốt. Đốt chất thải nhựa sẽ sản sinh ra chất polychlorinated dibenzo-p￾dioxin / furan (PCDD / Fs) và các chất hữu cơ khó phân hủy[4]. Ô nhiễm nhựa đã trở thành một mối quan

tâm nghiêm trọng trên hầu hết các vùng của các lưu vực đại dương. Các mảnh vụn nhựa với số lượng lên tới