Nhận xét tác dụng cắt cơn co thắt phế quản của adrenalin truyền tĩnh mạch trong đượt cấp bệnh phổi

BỘ Y TẾ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI

-----***-----

ĐÀO VIỆT HƯNG

NHËN XÐT T¸C DôNG C¾T C¥N CO TH¾T PHÕ QU¶N

CñA ADRENALIN TRUYÒN TÜNH M¹CH TRONG §îT CÊP

BÖNH PHæI T¾C NGHÏN M¹N TÝNH

Chuyên ngành : Hồi sức cấp cứu

Mã số : CK 62 72 31 01

LUẬN VĂN BÁC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP II

Người hướng dẫn khoa học:

GS.TS. NGUYỄN GIA BÌNH

HÀ NỘI - 2016

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn tốt nghiệp, tôi đã

nhận được sự chỉ bảo tận tình của thầy cô và sự giúp đỡ nhiệt tình của bạn

bè. Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn tới:

- Ban giám hiệu, Phòng đào tạo sau đại học, Bộ môn Hồi sức, cấp cứu,

chống độc trường Đại học Y Hà Nội.

- Ban lãnh đạo Khoa Hồi sức tích cực BV Bạch Mai, các Thầy, Cô, các

anh chị bác sĩ, điều dưỡng khoa Hồi sức tích cực đã nhiệt tình giúp đỡ.

- GS-TS Nguyễn Gia Bình, người thầy trực tiếp hướng dẫn đã tạo điều

kiện tốt nhất cho tôi trong thời gian học tập và tiến hành nghiên cứu tại khoa.

Thầy đã cho tôi nhiều kiến thức quý báu, chỉ bảo tận tình, động viên tôi trong

suốt quá trình học tập nghiên cứu và hoàn thành luận văn.

- Các thầy, các cô bộ môn Hồi sức cấp cứu đã đóng góp nhiều công sức

giảng dậy, đào tạo tôi trong suốt quá trình học tập và làm luận văn này.

Cuối cùng em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cơ quan công tác và

những người thân yêu trong gia đình, các bạn đồng nghiệp đã hết lòng giúp

đỡ động viên em trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu để hoàn thành

luận văn này.

Hà Nội, ngày 08 tháng 10 năm 2016

Học viên

Đào Việt Hưng

LỜI CAM ĐOAN

Tôi là Đào Việt Hưng, lớp chuyên khoa II khóa 28, Trường Đại học Y

Hà Nội, chuyên ngành Hồi sức cấp cứu xin cam đoan:

1. Đây là luận án do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn

của Thầy GS-TS. Nguyễn Gia Bình.

2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã

được công bố tại Việt Nam.

3. Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác,

trung thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp nhận của cơ sở

nơi nghiên cứu.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này.

Hà Nội, ngày 08 tháng 10 năm 2015

Người viết cam đoan

Đào Việt Hưng

CHỮ VIẾT TẮT

ACOS Asthma-chronic obstructive pulmonary disease overlap syndrome.

(Hội chứng chồng lấp hen – bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính)

Auto-PEEP Auto-positive end expiratory pressure.

(Áp lực dương cuối thở ra tự phát)

COPD Chronic Obstructive Pulmonary Disease.

(Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính)

FEV1 Forced Expiratory Volume during 1st second.

(Thể tích thở ra gắng sức trong giây đầu tiên)

FEV1/FVC Chỉ số Geansler.

FVC Forced vital capacity.

(Dung tích sống thở mạnh)

GINA Global Initiative for Asthma - Global Initiative for Asthma.

(Chiến lược toàn cầu xử trí và phòng ngừa hen phế quản)

GOLD Global strategy for diagnosis, management and prevention for COPD.

(Chiến lược toàn cầu xử trí và phòng ngừa bệnh phổi tắc nghẽn mãn)

HATB Huyết áp trung bình.

HPQ Hen ph Hen phế quản.

ICS Inhaled corticosteroid.

(Corticoid dạng hít)

LABA Long-acting beta2-agonist.

(Thuốc cường beta2 tác dụng kéo dài)

LAMA Long-acting anticholinergic.

(Thuốc kháng cholinergic tác dụng kéo dài)

PEEP Positive end expiratory pressure.

(Áp lực dương đường thở cuối thì thở ra)

Ppeak Peak inspiratory airway pressure.

(Áp lực đỉnh đường thở thì hít vào)

Pplateau Pressure Plateau.

(Áp lực cao nguyên)

SABA Short-acting beta2-agonist.

(Thuốc cường beta2 tác dụng ngắn)

SAMA Short-acting anticholinergic.

(Thuốc kháng cholinergic tác dụng ngắn)

Vte Exhaled tidal volume.

(Thể tích khí thở ra trong một nhịp thở)

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................... 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU...................................................... 3

1.1. COPD.................................................................................................. 3

1.1.1. Định nghĩa COPD và đợt tiến triển cấp của COPD..................... 3

1.1.2. Vài nét về tình hình COPD ......................................................... 3

1.1.3. Bệnh nguyên của COPD và đợt cấp COPD................................. 4

1.1.4. Giải phẫu bệnh lý của COPD...................................................... 4

1.1.5. Sinh lý bệnh của COPD, đợt cấp COPD ..................................... 5

1.1.6. Chẩn đoán đợt cấp COPD........................................................... 9

1.1.7. Điều trị đợt cấp bệnh COPD..................................................... 11

1.2. Hội chứng chồng lấp HPQ – COPD................................................... 17

1.2.1. Định nghĩa ACOS..................................................................... 17

1.2.2. Vài nét về tình hình ACOS ....................................................... 17

1.2.3. Cơ chế bệnh sinh của ACOS..................................................... 18

1.2.4. Chẩn đoán ACOS ..................................................................... 19

1.3. Adrenalin........................................................................................... 29

1.3.1. Bản chất.................................................................................... 29

1.3.2. Dược động học ......................................................................... 30

1.3.3. Dược lực học ........................................................................... 30

1.3.4. Chỉ định lâm xàng..................................................................... 31

1.3.5. Chống chỉ định ......................................................................... 32

1.3.6. Tác dụng phụ và tai biến........................................................... 32

1.3.7. Liều dùng thông thường của Adrenalin truyền tĩnh mạch trong COPD... 33

1.3.8. Kinh nghiệm Sử dụng Adrenalin trong điều trị cơn co thắt phế

quản ở bệnh nhân COPD ............................................................ 33

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........ 36

2.1. Đối tượng nghiên cứu........................................................................ 36

2.1.1. Tiêu chuẩn chọn BN................................................................. 36

2.1.2. Loại khỏi nghiên cứu ................................................................ 36

2.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................... 36

2.2.1. Thiết kế nghiên cứu .................................................................. 36

2.2.2. Phương pháp chọn mẫu............................................................. 36

2.3. Địa điểm, thời gian ............................................................................ 37

2.3.1. Địa điểm................................................................................... 37

2.3.2. Thời gian .................................................................................. 37

2.4. Phương tiện nghiên cứu..................................................................... 37

2.5. Phương pháp thu thập số liệu............................................................. 37

2.6. Phương pháp quản lý, sử lý và phân tích số liệu ................................ 40

2.7. Đạo đức nghiên cứu........................................................................... 40

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........Error! Bookmark not defined.

3.1. Đặc điểm chung của bệnh nhân nghiên cứuError! Bookmark not

defined.

3.1.1. Các chỉ số chung.........................Error! Bookmark not defined.

3.1.2. Kết quả cải thiện co thắt phế quảnError! Bookmark not

defined.

3.2. Tác dụng chống co thắt phế quản của Adrenalin truyền tĩnh mạch.

...........................................................Error! Bookmark not defined.

3.2.1. Mức độ co thắt phế quản.............Error! Bookmark not defined.

3.2.2. Mạch đảo....................................Error! Bookmark not defined.

3.2.3. Huyết áp trung bình ....................Error! Bookmark not defined.

3.2.4. Nhịp tim .....................................Error! Bookmark not defined.