nguyên nhân, thực trạng và giải pháp cần thiết chống dollar hoá trong nền kinh tế nước ta

lêi më ®Çu

Ngµy 9/01/2001, Tæng thèng Ecuador chÊp nhËn ®ång dollar MÜ

(USD) lµ mét c«ng cô tiÒn tÖ chÝnh thøc, hîp ph¸p.

Ngµy nay, trong mét thêi ®¹i ph¸t triÓn nh vò b·o víi sù t¨ng trëng

nhanh chãng cña th¬ng m¹i thÕ giíi, hÇu hÕt c¸c níc trªn thÕ giíi ®Òu cã nhu

cÇu vÒ mét ®ång tiÒn m¹nh (USD lµ mét trong sè ®ã). Vµ v× vËy nh÷ng sù

kiÖn vÒ viÖc ph¸ gi¸ ®ång tiÒn níc nµo ®ã so víi ®ång USD hay chÊp nhËn

USD ®îc lu hµnh mét c¸ch réng r·i trªn ®Êt níc ®ã kh«ng cßn lµ qu¸ xa l¹

víi chóng ta. Ngêi ta gäi hiÖn tîng ®ã b»ng thuËt ng÷ “Dollar ho¸”, song ®Ó

hiÓu ®îc b¶n chÊt còng nh mÆt tÝch cùc hay tiªu cc cña nã hoµn toµn kh«ng

ph¶i vÊn ®Ò ®¬n gi¶n.

Víi vÞ thÕ cña mét níc ®ang ph¸t triÓn, ViÖt Nam ®ang vÊp ph¶i bao

vÊn ®Ò nan gi¶i, khã kh¨n trong ®ã cã vÊn ®Ò vÒ ®ång vèn ®Çu t. ViÖc thu hót

vèn ®Çu t trùc tiÕp tõ níc ngoµi, khuyÕn khÝch ngêi ViÖt Nam ë níc ngoµi göi

tiÒn vÒ níc ®Ó gãp phÇn thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ®·

lµm cho luång vèn ngo¹i tÖ ch¶y m¹nh vµo trong níc. Thªm vµo ®ã, t©m lý a

chuéng ®ång USD cña ngêi d©n ViÖt Nam khiÕn ®ång USD ngµy cµng bµnh

tríng vµ viÖc sö dông USD trong c¸c giao dÞch hµng ngµy ngµy cµng phæ

biÕn. NÕu cø sö dông USD ngµy mét nhiÒu h¬n trªn thÕ giíi, ®ång tiÒn nµy sÏ

trë thµnh quèc tÕ ho¸ m¹nh h¬n trong ®iÒu kiÖn toµn cÇu ho¸. Chóng ta ®ang

xóc tiÕn qu¸ tr×nh héi nhËp víi thÕ giíi nhng vÉn ph¶i gi÷ ®îc vÞ thÕ cña mét

nãc ®éc lËp, cã chñ quyÒn riªng. Thõa nhËn r»ng nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang

trong t×nh tr¹ng dollar ho¸, mµ cô thÓ h¬n lµ dollar ho¸ tiÒn göi, bëi mét vµi

n¨m gÇn ®©y c¸c Ng©n hµng ø thõa vèn ngo¹i tÖ kh«ng cho vay ®îc trong khi

nÒn kinh tÕ ®ang cÇn vèn ®Çu t ph¸t triÓn lµ mét thùc tr¹ng ®¸ng buån.

C¸c nhµ kinh tÕ hµng ®Çu thÕ giíi cho r»ng: C¸c níc ®ang ph¸t triÓn

nªn dollar ho¸ nÒn kinh tÕ hoµn toµn hay mét phÇn tøc lµ sö dông song song

c¶ USD vµ néi tÖ. Dollar ho¸ sÏ cho chóng ta thÊy nh÷ng lîi thÕ: Tr¸nh khñng

ho¶ng tiÒn tÖ vµ khñng ho¶ng c¸n c©n thanh to¸n. Song dollar ho¸ nh mét lÏ

tù nhiªn sÏ g©y ra nh÷ng ¶nh hëng bÊt lîi ®Õn tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ quèc

d©n.

§øng tríc mét vÊn ®Ò gay g¾t vµ nãng báng, l¹i phô thuéc rÊt nhiÒu

yÕu tè t©m lý, ngµnh Ng©n hµng còng nh c¸c ngµnh kh¸c cÇn nç lùc phÊn ®Êu

trong qu¸ tr×nh chèng dollar ho¸.

Lµ mét sinh viªn ngµnh Ng©n hµng, em xin ®ãng gãp mét sè ý kiÕn

cña b¶n th©n vÒ nguyªn nh©n, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p cÇn thiÕt chèng

dollar ho¸ trong nÒn kinh tÕ níc ta.

1

néi dung

phÇn i: vµi nÐt vÒ dollar ho¸ vµ thùc tr¹ng

dollar ho¸ ë viÖt nam.

i. Kh¸i qu¸t vÒ dollar ho¸:

1.ThÕ nµo lµ dollar ho¸ ?

Th«ng thêng, mçi mét quèc gia ®Òu cã ®ång tiÒn riªng cña m×nh,

thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chøc n¨ng tiÒn tÖ, trõ chøc n¨ng tiÒn tÖ thÕ giíi mµ

kh«ng ph¶i ®ång tiÒn nµo còng lµm ®îc. Khi mét nÒn kinh tÕ cã tû lÖ l¹m

ph¸t cao, søc mua cña ®ång b¶n tÖ gØam xuèng th× ngêi d©n ph¶i t×m ®Õn c¸c

c«ng cô dù tr÷ gi¸ trÞ kh¸c, trong ®ã cã c¸c ®ång ngo¹i tÖ cã uy tÝn. Song

song víi chøc n¨ng lµm ph¬ng tiÖn cÊt tr÷, dÇn dÇn ®ång ngo¹i tÖ sÏ c¹nh

tranh víi ®ång néi tÖ trong chøc n¨ng lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n còng nh lµm

thíc ®o gi¸ trÞ.

Nh vËy, trong mét nÒn kinh tÕ, khi ngo¹i tÖ ®¬c sö dông mét c¸ch

r«ng r·i thay thÕ cho ®ång b¶n tÖ trong toµn bé hoÆc mét sè c¸c chøc n¨ng

cña tiÒn tÖ th× cã thÓ hiÓu nÒn kinh tÕ ®ã bÞ “ngo¹i tÖ ho¸” hay “dollar ho¸”.

Trªn thÕ giíi hiÖn nay, ®ång USD lµ ®ång tiÒn ®îc a chuéng nhÊt do ®ã lµ

mét ngo¹i tÖ m¹nh, cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi lín nªn thuËt ng÷ dollar ho¸ ®îc

xem lµ ®ång nghÜa víi ngo¹i tÖ ho¸.

HiÖn tîng dollar ho¸ ®îc biÓu hiÖn ë mét níc cã thÓ x¸c ®Þnh qua c¸c

h×nh thøc:

_ §ång dollar ®îc sö dông réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp, trong

c«ng chóng qua c¸c hµnh vi mua b¸n hµng ho¸, chi tr¶ dÞch vô, thanh to¸n nî

vµ t¹o lËp tµi s¶n danh nghÜa b»ng ®ång dollar.

_HÖ thèng ng©n hµng cho sö dông réng r·i c¸c h×nh thøc kÝ th¸c c¸c

lo¹i tiÒn göi, tiÒn tiÕt kiÖm, k× phiÕu, tr¸i phiÕu ng©n hang b»ng ®ång dollar

vµ cho vay b»ng ®ång dollar.

2