Ngộ độc phospho hữu cơ pdf

Bài giảng Chống độc

1

Ngé ®éc cÊp phospho h÷u c¬

I. §¹Þ c­¬ng

Thuèc trõ s©u phospho h÷u c¬ (PPHC) lµ mét trong hai lo¹i thuèc trõ s©u thuéc nhãm

øc chÕ cholinesterse ®ang ®­îc sö dông réng r·i trong n«ng nghiÖp. C¸c hãa chÊt trõ

s©u nhãm clo h÷u c¬ ®éc h¬n nh­ DDT ®· bÞ cÊm hoÆc h¹n chÕ sö dông. Do bÞ thñy

ph©n nhanh thµnh c¸c hîp chÊt v« h¹i vµ kh«ng tÝch tô chÊt ®éc l©u dµi trong m«i

tr­êng nªn PPHC ngµy cµng ®­îc sö dông réng r·i trong n«ng nghiÖp(trõ s©u) còng

nh­ trong nhµ( trõ gi¸n,muçi...).Còng v× sö dông réng r·i nh­ vËy nªn ngé ®éc cÊp

phospho h÷u c¬ (N§C PPHC) lµ mét bÖnh c¶nh cÊp cøu rÊt th­êng gÆp, chiÕm kho¶ng

80% tr­êng hîp ngé ®éc cÊp thuèc trõ s©u ph¶i vµo viÖn.

Phospho h÷u c¬ (Organophosphate - O.P) lµ c¸c hîp chÊt bao gåm carbon vµ gèc

cña axÝt phosphoric.ChÊt ®Çu tiªn ®­îc sö dông ®Ó diÖt c«n trïng lµ Tetraetyl

pyrophosphate (TEPP). Ngµy nay cã hµng ngµn hîp chÊt phospho h÷u c¬ ra ®êi nh­ng

vÉn trªn c¬ së mét c«ng thøc ho¸ häc chung:

C2H5O hoÆc CH3O O ( hoÆc S )

P

C2H5O hoÆc CH3O O

R

II. ChuyÓn hãa:

C¸c hîp chÊt phospho h÷u c¬ ®­îc hÊp thô rÊt tèt qua ®­êng da vµ niªm m¹c, ®­êng

tiªu hãa vµ ®­êng h« hÊp. Nguyªn nh©n nhiÔm ®éc cã thÓ lµ s ö dông kh«ng ®óng

trong n«ng nghiÖp, tai n¹n, tù tö, vµ hiÕm khi lµ bÞ ®Çu ®éc. Tù tö th­êng dÉn ®Õn

nh÷ng nhiÔm ®éc nÆng nhÊt, sau ®ã lµ tai n¹n trong n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp, råi

®Õn trÎ em nhiÔm ®éc t¹i nhµ.Cã thÓ gÆp ngé ®éc hµng lo¹t do thùc phÈm nhiÔm

®éc.C¸c dÊu hiÖu vµ triÖu chøng nhiÔm ®éc rÊt thay ®æi tïy theo ®­êng nhiÔm vµ møc

®é nhiÔm ®éc; tuy nhiªn kho¶ng thêi gian tõ lóc bÞ nhiÔm ®Õn lóc xÈy ra triÖu chøng

th­êng d­íi 12 giê. NhiÔm ®éc khÝ dÉn ®Õn triÖu chøng xÈy ra trong vßng vµi gi©y.

Nh­ng còng cÇn biÕt r»ng mét sè hãa chÊt míi nh­ diclofenthion vµ fenthion hßa tan

trong mì nhiÒu h¬n nªn cã thÓ g©y ra c­êng cholinecgic muén (sau vµi ngµy) vµ triÖu

chøng cã thÓ tån t¹i vµi tuÇn ®Õn hµng th¸ng. HiÖn t­îng nµy cã thÓ lµ do thuèc trõ s©u

lóc ®Çu ®­îc gi÷ l¹i trong c¸c m« mì vµ sau ®ã ®­îc t¸i ph©n bè vµo m¸u. Ngoµi ra,

ngé ®éc ®­êng uèng nÕu kh«ng ®­îc tÈy röa ®­êng tiªu hãa tèt vµ kh«ng ®­îc dïng