Nghiên cứu tốc độ tiến hóa của gene rps4 trong plastome ở nhóm tảo Cryptomonas (Cryptophyta)

206

NGHIÊN CỨU TỐC ĐỘ TIẾN HOÁ CỦA GENE rps4 TRONG

PLASTOME Ở NHÓM TẢO CRYPTOMONAS (CRYPTOPHYTA)

Trần Hoàng Dũng

1, 2, 3, Tiêu Xuân Phú 4

, Lưu Phương Nam 5

,

Trần Ngọc Thắng

6

, Nguyễn Vũ Trường

6

, Phan Quốc Tâm 2

,

1 Khoa Khoa học Nông nghiệp – Công nghệ Sinh học, trường Cao đẳng Nguyễn Tất Thành, Tp HCM, VN

2 Viện Công nghệ cao NTT, trường Cao đẳng Nguyễn Tất Thành, Tp HCM, VN

3

Phòng Sinh học Phân tử, Viện Công nghệ Sinh học – Thực phẩm, trường Đại học Công nghiệp, Tp HCM,VN

4 Lớp DHSH3, Viện Công nghệ Sinh học – Thực phẩm, trường Đại học Công nghiệp, Tp HCM, VN

5 Lớp NCHDSH2 Viện Công nghệ Sinh học – Thực phẩm, trường Đại học Công nghiệp, Tp HCM,VN

6 Lớp DHSH5LT Viện Công nghệ Sinh học – Thực phẩm, trường Đại học Công nghiệp, Tp HCM,VN

TÓM TẮT

Nhóm tảo đơn bào quang hợp Cryptophyta thu hút nhiều sự chú ý của các nhà nghiên

cứu do tính độc đáo trong bộ máy di truyền của chúng. Một công bố gần đây cho thấy thấy ít

nhất 3 dòng tảo Cryptomonas (nằm trong Cryptophyta) đã có tiến hoá độc lập về chế độ dinh

dưỡng, chúng chuyển từ quang tự dưỡng sang dị dưỡng bắt buộc, tức là mất khả năng quang

hợp. Đây là một cơ hội tốt để các nhà nghiên cứu tìm hiểu cơ chế tiến hoá của quá trình

chuyển đổi trạng thái sống ở các nhóm sinh vật. Nhiều câu hỏi đặt ra như chúng tiến hoá

sang chế độ dị dưỡng rồi mới làm mất khả năng quang hợp hay chúng mất khả năng quang

hợp nên mới chuyển sang chế độ dị dưỡng, … Theo sau các nghiên cứu trước, chúng tôi sử

dụng gene rps4, một gene kiến tạo phức hợp ribosome, để dò tìm bắng chứng tiến hoá của

plastome của dòng tảo Cryptomonas dị dưỡng và quang dưỡng. Hai mươi bốn chủng tảo

Cryptophyta được chọn để đọc trình tự gene rps4. Kết quả phân tích tần suất base, giá trị

đồng nhất, vùng bảo tồn chức năng đã cho thấy gene rps4 hầu như tăng tốc tiến hoá không

đáng kể ở cả hai mức protein và nucleotide ở các chủng Cryptomonas dị dưỡng.

ABSTRACT

The group of photoautotrophic Cryptophyta has attracted more interest of investigators for

their unique genetic machinery. A recently publish showed that at least three lineage

Cryptomonas evolved independently by changing from photoautotrophic life-style to

heterotrophic. This raised questions about the evolutionary history of these interesting

objects and their relatives as well as the role of plastid genomes such as whether these three

lineages resulted from similar or from different evolutionary events or what are the mutual

relationship or/and roles of photosynthetic genes in the absence of photosynthetic activities,

etc. To answer the interesting questions, the biological information has to been collected

1 TS Trần Hoàng Dũng công tác tại Phòng Sinh học Phân tử, Viện Công nghệ Sinh học – Thực phẩm, trường Đại

học Công nghiệp đến 04/2011 thì chuyển về Khoa Khoa học Nông nghiệp – Công nghệ Sinh học, trường Cao

đẳng Nguyễn Tất Thành, Tp HCM, VN. Liên lạc [email protected], ĐT 01222999537