Nghiên cứu thiên tai lũ lụt và đề xuất một số giải pháp khắc phục hậu quả và phòng chống trên các hệ thống sông suối tỉnh Bắc Kạn

NGHIEN CU'U THIEN TAI LU LUT VA D i XUAT MOT SO GIAI PHAP

KHAC PHUC HAU QUA VA PHONG CHON G

TREN CAC HE TH6N G SONG SU6l TiNH BAC KAN

TS. Phf Hung Cu'O'ng - Trudng Dai hpc Khoa hpe - Dai hpc Thai Nguyen

tk Kghien ciru cac sy cd moi truang a Viet Nam dang la vin di thai su vi tir nhieu ndm qua, ducn

m \ manh hwang cua biin ddi khi hdu todn ciu, cpng vai tdc dpng ngdy cdng gia tdng ciia boat dpng

m w khai thdc lanh thd, nhit Id a cac luu vuc song, da tao nen sire ep moi trirang ngdy cdng manh,

dac biet la cac thung lung song, suoi mien niii. Npi dung bai bdo nghien eiru ddc diim ede luu vuc a tinh

Bac Kan va buae diu xdy dyng ban do phan viing chirc nang canh bdo 10 lijt tinh Bde Kan tren ca sa phdn

tich canh quan, di xuit mpt sd dinh huang sir dijng khdng gian cho phdt trin bin vu'ng, cdc gidi phdp qudn

ly luu vuc, cac giai phap tdng hgp mdi tnrang va bao ve mdi truang vd phdt triin bin vu'ng tren thugng

ngudn luu vyc sdng Ciu.

1. Dat van de

Nghien CLPU cac sy c l mdi trudng d Viet Nam

dang la van d l thdi sy vi tCr nhilu nam qua, dudi

anh hudng cua biln doi khi hau toan clu, cpng vdi

tac dpng ngay cang gia tang cua hoat ddng khai thac

lanh tho, nhit la d eae luu vyc song, da tao nen SCPC

ep mdi trudng ngay cang manh, dae biet la cac

thung lung sdng, suli miln nui. Mat khac, cae luu

vyc sdng thudng la nhO'ng dja ban phan b l dan cu

ddng due, canh tac tru phu, thuan Igi v l dja th i va

tai nguyen ddi vdi viec hinh thanh cac trung tam

cdng nghiep va dd thj ndng thdn miln nui.

Ngay nay, trudc SLPC ep v l dan sd va nhu clu SLP

dung tai nguyen phat trien kinh t l da lam eho dien

tich rCpng bj giam sut, cac vyc chCpa nude bj san lip,

dit dai bj hoang hoa, va vdi nhO'ng biln dpng cua

khi hau, thdi tilt da lam tang mCrc dp sinh thuy va

tap trung nude. Day la mpt trong nhCpng nguyen

nhan ehu ylu gay nen nhilu sy e l mdi trudng (dae

biet la 10 quet, 10 Ing, sat Id dit...) d vung nui Ddng

Blc ndi chung va d eae luu vyc sdng thupc tinh Blc

Kan ndi rieng. Vi vay, nghien CLPU thien tai 10 lut va

d l xult mpt so giai phap khic phuc hau qua' va

phong chdng tren cae he thdng sdng sudi tmh Bac

Kan de tCp dd cd nhCpng giai phap nham han chl thiet

hai eua 10 lut la rit ein thilt.

2. Khai quat dac diem cae lu'u vyc a tinh Bac

Kan

Blc Kan la tinh miln nui nam sau trong ndi dja

eua vung Ddng Blc, phia Bl c giap Cao Bang, phfa

Nam giap Thai Nguyen, phia Ddng giap Lang San

va phia Tay giap Tuyen Quang. Dien tich ty nhien la

4.857,21 km^, chilm 4,7% dien tich vung Ddng Blc,

va 1,45% dien tich ca nude, s l dan 302.786 ngudi

(2006), chilm 0,36% dan s l toan qudc.

Dja hinh cua Bl c Kan da dang, phCpc tap, chu

y l u la ddi nui eao. Cac day nui eao phan b l d phia

Odng (canh cung Ngan San) va phia Tay (mpt phin

canh cung sdng Gam). Ve mat dja hinh, cd the chia

Bac Kan thanh 3 khu vyc: 1) Khu vyc phia Ddng

bao gim cae day nui cao, keo dai theo canh cung

Ngan San. Canh cung chay suit tCp Nam Quet (Cao

Bing), qua Bl c Kan v l tdi Lang Hit (phfa blc Thai

Nguyen) udn thanh hlnh vdng cung rd ret theo

hudng Bl c - Nam; 2) Khu vyc phfa Tay cOng la

nhO'ng khdi nui cao vdi dinh cao nhat 1578 m (Phia

Tap chi Khi ttftfng Thuy van * Thang 5/2009